براساس آخرین آمارها اعلام شده نقدینگی در پایان آبان ماه امسال به ۶٧٠ هزار میلیارد تومان رسیده که ٧/١٢ درصد نسبت به اسفند سال گذشته و ٣/٢۴ درصد در ١٢ ماه منتهی به آبان رشد داشته اشت. همچنین پایه پولی در ٨ ماهه امسال ۶/١ درصد کاهش و نسبت به آبان سال گذشته ١٧ درصد افزایش یافته است. بیشترین افزایش پایه پولی در سالهای ١٣٨٧ تاکنون، مربوط به سال ٨٧ با ۶/۴٧ درصد و کمترین رشد سالانه هم در سال ١٣٩٠ با ۴/١١ درصد افزایش بوده است. در دوره ٨ ماهه نیز، سال ١٣٨٨ با ٩ درصد کاهش، بیشترین کاهش در پایه پولی را داشته و سال ١٣٨٧ با ١٨ درصد رشد، بیشترین افزایش را در این دوره زمانی داشته است. بر اساس این گزارش، خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در پایان آبان امسال ١۶٧ هزار و ٩١٠ میلیارد تومان، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی ٧٣ هزار و ٧۵٠ میلیارد تومان، خالص سایر اقلام منفی ١١۶ هزار و ٨٨٠ میلیارد تومان و خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی که در پایان اسفند سال گذشته ٣ هزار و ٨٧٠ میلیارد تومان بوده است، در پایان آبان به منفی ١١ هزار و ۶۴٠ میلیارد تومان رسیده است. علت منفی شدن خالص بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی با وجود بدهی انباشته دولت به بانک مرکزی طی سالهای گذشته، سپرده‌‌گذاری دولت در طول سال نزد بانک مرکزی و کسر سپرده‌ها از بدهی‌هاست.
شمارش معکوس برای بورس تهران
شاخص کل بورس تهران با ٧٠۴واحد کاهش به ۶۶هزارو١٩٧واحد رسید و با ادامه روند نزولی بازار سرمایه، ارزش بازار به ٢٩٩هزارواحد کاهش یافت. نمادهای تاثیرگذار در کاهش شاخص بورس شامل فارس، تاپیکو، رمپنا، وبملت، وصندوق و فولاد بوده‌اند و تنها نماد وغدیر در شاخص کل اثر مثبت داشته است. شاخص ٣٠شرکت بزرگ با ٣۶واحد کاهش به دوهزارو٩٨١واحد رسید. همچنین شاخص بازار اول بورس با ۵١۴واحد کاهش به ۴٩هزارو١٠۴واحد رسید و شاخص بازار دوم فرابورس با ١۴١۴واحد افت به ١٢٧هزارو٩۶۴واحد رسید. در بازار نقدی فرابورس ایران نیز شاخص کل با ١٧واحد کاهش به ٧٣٩واحد رسید، ارزش بازار اول و دوم فرابورس به ۶٠هزارمیلیاردتومان، تعداد معاملات انجام‌شده در فرابورس درحال حاضربه ١٩هزارو٨۶١فقره و ارزش معاملات به ۶٣میلیاردتومان رسیده است. در پایان معاملات یک شنبه ۲۱ دی، نماد معاملاتی شرکتهای قند هگمتان، ماشین‌سازی اراک و سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی برای برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه به‌منظور تصویب صورت‌های مالی، متوقف شدند. نماد معاملاتی شرکت سیمان تهران، با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم، متوقف شد. نماد معاملاتی شرکت رینگ‌سازی مشهد نیز، با توجه به عدم کشف قیمت در روز معاملاتی قبل (بدون محدودیت نوسان قیمت) آماده انجام معامله است. در همین روز تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران شاهد عرضه ٢۵نوع کالای ٢٧تولیدکننده بود. در ساعت‌های پایانی کار بازار سرمایه، خبر انتشار سومین و بزرگترین اوراق مرابحه کشور به ارزش صدمیلیاردتومان توسط شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان در خروجی پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه ایران قرار گرفت.
۲۰میلیارددلار ارز دست مردم است
غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو کمیسون اقتصاد مجلس گفت : راه درست این است که بودجه عمومی کشور بدون اتکای به نفت باشد. وی افزود: ٧١هزارمیلیاردتومان درآمد پیشنهادی دولت از محل نفت برای سال آینده بوده که ٣٠درصد بودجه عمومی کشور است، دولت این پیشنهاد را که آورد قیمت نفت ٧٢دلار بود اما الان زیر ۵٠دلار شده است و معنایش این بوده که درآمد نفت در بودجه باشد دیگر درآمد ٧١هزارمیلیاردتومان محقق نشده و در بهترین حالت ۵٠هزارمیلیاردتومان محقق میشود. مصباحی‌مقدم خاطرنشان کرد: ما ۵٠میلیارددلار در سال‌جاری صادرات کالای غیرنفتی داریم و این رقم جهش یافته است. اگر ارز ناشی از صادرات تبدیل به واردات کالاهای ضروری و واردات سرمایه شود به ارز ناشی از نفت نیاز نداریم. این تدبیر را دولت و مجلس باید دنبال کنند. مصباحی‌مقدم افزود: دوسوم درآمد نفت در حساب بانک مرکزی ما بلوکه میشود، درحال حاضر ١٣٠میلیارددلار ذخایر خارجی کشور را داریم ولی این دلارها در اختیار ما نیست بلکه معادل این درآمد از نفت را، دولت با ارجاع به بانک مرکزی، ریالش را دریافت میکند و با آن ریال کشور را اداره می‌کنیم. وی افزود: حدود ٢٠میلیارددلار ارز در دست مردم است که این باید جمع شده و سرمایه‌گذاری شود، ایران جزو کشورهایی است که بالاترین مصرف طلای زینتی جهان را دارد و از این نظر در رده دوم جهان هستیم، این طلا سرمایه است، این سرمایه باید اعطا شده تا جوانمان شاغل شود..
واردات گوشت قرمز ۳برابر شده
فارس: موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی اقتصاد کشاورزی اعلام کرد: بررسی واردات گوشت در دوماهه اول سال۹۳ و مقایسه آن با دوره‌های مشابه در سالهای۹۱ و ۹۲ نشان میدهد میزان واردات گوشت‌قرمز در دوماهه اول امسال نسبت به ماه‌های مشابه در سال۹۲ بالغ بر سه‌برابر شده است. موسسه پژوهشی و برنامه‌ریزی اقتصاد کشاورزی در گزارشی اعلام کرد: بر اساس آخرین گزارش فائو پیش‌بینی میشود تولید جهانی انواع گوشت با ١/١درصد رشد از ٣٠٨/۵میلیون‌تن (شامل گوشت گاو، خوک، مرغ، گوسفند و بز) در سال۲۰۱۳ به ٣١١/٨میلیون تن در سال۲۰۱۴ برسد. میزان تولید انواع گوشت در سال۲۰۱۴ نسبت به سال۲۰۱۳ حدود ٣/٣میلیون‌تن افزایش خواهد یافت. قیمت گوشت صادراتی آمریکا حدود ٢/٧٢برابر قیمت گوشت مرغ صادراتی برزیل در دوره یادشده بوده است. به عبارت دیگر نسبت قیمت گوشت مرغ به گوشت گاو در بازارهای جهانی حدود ٢/٧برابر است اما این نسبت در ایران و در شرایط فعلی بیش از چهاربرابر است. طی فروردین‌ماه۱۳۹۲ الی اردیبهشت‌ماه۱۳۹۳ متوسط قیمت داخلی گوشت مرغ حدود ۶٣هزارو۴٧٨ریال بوده است همچنین متوسط قیمت گوشت گاو در این دوره ٢۵٩هزارو۵٢٩ریال و قیمت گوشت گوسفند ٢۴٨هزارو٣٣٠ریال برای هرکیلوگرم بوده است. در همین دوره متوسط قیمت هر کیلوگرم گوشت گاو حدود ۴/٠٩برابر گوشت مرغ بوده است. ضمن اینکه گوشت گاو حدود چهاردرصد بیشتر از قیمت گوشت گوسفند بوده است. بررسی‌ها نشان میدهد که قیمت گوشت مرغ در همین دوره ٨/١۵درصد رشد داشته است. همچنین قیمت گوشت گوسفند و گاو طی دوره فوق از حدود ٣/٨درصد رشد برخوردار بوده است. این در حالی است که قیمت نهاده‌های اصلی مانند علوفه (جو) در دوره موردنظر ۴۲درصد رشد داشته است. در همین دوره حجم واردات گوشت گاو حدود ٣/۵یرابر شده است. این در حالی است که تاریخ مصرف حدود چهارهزارتن از ذخایر گوشت کشور در آستانه اتمام بوده و شرکت پشتیبانی امور دام به‌عنوان واردکننده این گوشت با اخذ موافقت دولت در پی عرضه این محصول در بازار است بنابراین با عنایت به همزمانی فصل تولید گوشت قرمز در کشور (عرضه بره‌های تولیدی دام سبک) و مازاد عرصه گوشت وارداتی، این سیاست در تقابل با بخش تولید بوده و اثرات مخرب آن بر تولید غیرقابل‌انکار است.
تسویه بدهی هند-ایران با خرید کالاهای کشور ثالث
همزمان با کاهش شدید قیمت نفت، ایران به دنبال انعطاف‌پذیری بیشتری در استفاده از حدود ۶ میلیارد دلار طلب خود از هند برای خرید کالاهای «خارج از شمول تحریمها» غیر از «کالاهای بشردوستانه» از کشورهای ثالث است. منابع دولتی هند گفتند، ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی ایران در دیدار اوایل دسامبر خود با مقامات هندی در تهران، در خصوص گزینه‌های موجود در این زمینه به گفت‌وگو پرداخته و فهرستی از کالاهایی را که کشورش قصد دارد از کشورهای ثالث وارد کند به طرف هندی داده است. این گزینه‌ها احتمالا کل بدهی نفتی معوق ایران از هند را تسویه خواهد کرد و صادرات کالاهای هندی به این کشور را افزایش خواهد داد.
هرچند ظاهرا هندی‌ها با پیشنهادات ایران مشکلی ندارند، اما این احتمال وجود دارد که دهلی نو بر دریافت تضمین‌هایی مبنی بر اینکه این اقدامات از سوی ایران برای دور زدن تحریمها مورد سوءاستفاده قرار نخواهد گرفت، تاکید ورزد. دهلی‌نو ممکن است از ایران بخواهد تا واردات از کشور ثالث را توسط یک نهاد دولتی انجام دهد. همچنین احتمالا هند تاکید خواهد کرد که واردات انجام شده از امریکا و اتحادیه اروپا باید از تضمین‌های قوی‌تری برخوردار باشد و با انتقاد غربی‌ها مواجه نشود. شرط دیگر میتواند خرید کالاهای مشابه از هند به جای خرید آنها از یک کشور ثالث باشد.
تنها مواد غذایی و دارو به عنوان کالاهای بشردوستانه تلقی می‌شوند، در حالی که کالاهای خارج از شمول تحریمها فهرست بلند بالایی دارند. ایران مجاز به استفاده از پول نفت خود برای خرید کالاهای بشردوستانه از کشورهای ثالث با ارزش افزوده صفر است. هند حدود ٧ درصد نفت مورد نیاز خود را از ایران وارد میکند. اما از زمانی که تحریم‌های سازمان ملل و غرب مکانیزم‌های معمول پرداخت پول به ایران را در سال ٢٠١١-٢٠١٠ مسدود کرده‌اند، ۵۵ درصد پول نفت ایران در قسط‌های مشخص پرداخت میشود و مابقی به روپیه در بانک یوسی اوی کلکته ذخیره میشود. منابع آگاه هند گفتند، ایران همچنین از هند خواسته است تا ارزش افزوده اعمال شده بر واردات ایران از کشورهای ثالث از طریق پول نفت دپو شده در هند را از ١۵ درصد به ۵ درصد کاهش دهد.
جزئیات توافق بزرگ نفتی ایران و چین
شاهرخ خسروانی قائم مقام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از توافق با چین به منظور فاینانس یکی از بزرگترین پروژه‌های پالایشگاه سازی ایران خبر داد و گفت: طرح تثبیت پالایشگاه آبادان با فاینانس چینی احداث میشود. وی با اعلام اینکه برای ساخت و راه اندازی این پروژه پالایشگاهی به حدود دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری نیاز است، اظهار داشت: بر این اساس توافق نهایی با فاینانسور چینی برای تامین منابع مالی این طرح پالایشگاهی انجام شده است. او همچنین گفت که هم اکنون مراحل طراحی و مطالعات احداث این پروژه پالایشگاهی انجام شده است و با تکمیل مراحل طراحی حجم دقیق منابع مالی برای احداث این طرح پالایشگاهی تعیین خواهد شد. خسروانی اضافه کرد که هدف از اجرای طرح تثبیت پالایشگاه نفت آبادان بهبود کیفیت تولید فرآورده های نفتی است، بیان کرد: همزمان با آغاز مطالعات این طرح، اجرای طرح تثبیت پالایشگاه نفت اصفهان هم در دستور کار قرار گرفته است. قائم مقام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با اشاره به تعیین پیمانکاران برخی از این پکیج‌های اجرایی، خاطرنشان کرد: این پروژه پالایشگاهی با مشارکت بخش خصوصی طراحی و احداث می شود، زیرا براساس اصل ۴۴ قانون اساسی مجموعه وزارت نفت نمی تواند به طور مستقیم سرمایه گذاری داشته باشد.
هدف از طرح تثبیت پالایشگاه نفت آبادان تثبیت ظرفیت پالایشی این پالایشگاه ۱۰۰ ساله، تولید محصولات بر اساس استاندارد یورو ۵ اتحادیه اروپا، کاهش آلاینده های زیست محیطی، افزایش تولید گازوئیل و بنزین با بهبود تکنولوژی تولید، همچنین کاهش تولید نفت کوره و جمع آوری مخازن و تاسیسات فرسوده اجرا خواهد شد..
افزایش ۸ میلیون تنی تولید محصولات پتروشیمی کشور
عباس شعری مقدم معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی گفت: تا پایان سال آینده حدود هشت میلیون تن به ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی کشور افزوده میشود. با اشاره به برنامه شرکت ملی گاز ایران برای تحویل اتان فازهای اولویت نخست پارس جنوبی در مرداد ماه سال آینده به شرکتهای پتروشیمی ایران گفت: با ورود این اتان به مجموعه های پتروشیمی می‌توانیم اثرش را با افزایش پنج میلیون تنی مشاهده کنیم، همچنین با احتساب مجتمع های پتروشیمی موجود در خط لوله اتیلن غرب سال آینده در مجموع حدود هشت میلیون تن به ظرفیت تولیدمان افزوده میشود.مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین اظهار کرد: با تکمیل واحدهای متانول در حال ساخت، حدود ۲۵ میلیون تن متانول به تولید کشور افزوده میشود.
ایران با پیروزی مقابل بحرین، جام ملت های آسیا را با قدرت آغاز کرد.
درادامه بازی های جام ملت های آسیا یکشنبه درگروه سوم درورزشگاه ملبورن، تیم ملی فوتبال ایران درنخستین دیدار خود با قضاوت بنجامین ویلیام استرالیایی به مصاف بحرین رفت که با ارائه یک بازی برتر حریفش را با گل های احسان حاج صفی و مسعود شجاعی شکست داد و با این برد ارزشمند ۳ امتیازی شد و به علت تفاضل گل کمتر نسبت به امارات دررده دوم جدول رده بندی این گروه قرار گرفت.
دراین بازی تیم ملی ایران درهر دونیمه برتری محسوسی نسبت به بحرین داشت و با حملات همه جانبه خود فرصت های زیادی برای گلزنی داشت که تنها دوبار موفق به گشودن دروازه بحرین شد و درنهایت با پیروزی دو به صفر این دوره از بازی ها را با یک برد روحیه بخش آغاز کرد.
امارات با زدن چهارگل قطر را تحقیر کرد.
درادامه رقابت های فوتبال جام ملت های آسیا دراسترالیا یکشنبه درنخستین دیدار گروه سوم، دوتیم ملی امارات و قطر درورزشگاه کانبرا به مصاف هم رفتند که این دیدار حساس با برتری پرگل و ۴-۱ اماراتی ها خاتمه یافت. و این تیم به یک برد شیرین دست یافت
درحالی که کارشناسان پیش از آغاز این بازی ها تیم قطر را یکی از مدعیان این گروه می دانستند، اما این تیم با قبول شکست مهلک مقابل امارات نشان داد که حرفی برای گفتن ندارد.
امارات با برد دراین مسابقه سه امتیازی شد و درصدر جدول رده بندی گروه سه قرار گرفت.
سهام سرخابی های پایتخت ۲۹۰ میلیارد تومان قیمت گذار شد، واگذاری از اواخر بهمن
سیدجعفر سبحانی – مشاور رییس کل سازمان خصوصی سازی- در گفت‌وگو با ایسنا، از قیمت گذاری نهایی باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس در جلسه امروز هیات واگذاری خبر داد و گفت: در این جلسه قیمت ۲۹۰ میلیارد تومانی برای هر دو باشگاه تعیین شد.
وی افزود: با تصویب اعضا مقرر شد که تا پایان دی ماه آگهی مزایده این دو باشگاه در روزنامه‌ها منتشر شده و در دهه سوم بهمن مزایده برگزار شود.
سبحانی خاطرنشان کرد: همچنین مقرر شد ۴۰ درصد از معامله به صورت نقدی و ۶۰ درصد طی ۲ سال در اقساط چهار تا شش ماهه واگذار شود.
به گفته مشاور رییس کل سازمان خصوصی سازی، ۲۹۰ میلیارد تومان قیمت تعیین شده براساس برند، دارایی و بدهی باشگاه صورت گرفته است.
با این اتفاق انتظارت ۱۰ ساله برای واگذاری سرخابی ها سرانجام امروز به سر رسید و طلسم واگذاری سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس بعد از مخالفت ها و موانع فراوان شکست.
سرمربی رئال مادرید وجود اختلاف بین رونالدو و بیل را تکذیب کرد.
این درحالی است که رسانه های اسپانیایی از وجود اختلاف بین این دو ستاره گرانقیمت فوتبال رئال خبر داده‌اند.
آنچلوتی پس از برد ۳به صفر رئال مقابل اسپانیول دراین باره گفت:بیل برای ما یک بازیکن اساسی است؛ مثل رونالدو. بنابراین هواداران از آنها بیشتر انتظار دارند. این طبیعی و منصفانه است.در تیم ما همبستگی وجود دارد . البته یک جاهایی خودخواهی وجود دارد که ما آن را درست می کنیم. اما ما نباید از این چیزها جنجال بسازیم.
توافق مهاجم ساحل عاجی سوانسی با سران منچستر سیتی
باشگاه منچسترسیتی با ویلفرد بونی، مهاجم ۲۶ ساله تیم فوتبال سوانسی برای عقد قراردادی به ارزش ۳۵ میلیون یورو به توافق رسید و با توافق نهایی بر سر شروط شخصی این بازیکن ملی‌پوش ساحل عاجی، وی به طور رسمی به جمع شاگردان مانوئل پیگرینی ملحق میشود.
طبق قرارداد بین بونی و سوانسی، تیم ویتسه هلند (تیم پیشین بونی) ۱۰ درصد از رقم قرارداد انتقال وی از سوانزی به منچسترسیتی را دریافت خواهد کرد. طبق این گزارش‌ها، مهاجم ساحل عاجی سوانسی که در ماه جولای سال ۲۰۱۳ به این تیم پیوست، در ورزشگاه اتحاد حقوقی معادل ۹۶ هزار یورو در هفته خواهد گرفت.
ویلفرد بونی در این فصل ۲۲ بازی برای سوانسی انجام داده و ۹ گل زده است.
از زمان تشکیل دولت یازدهم یکی از اهداف برنامه ریزان و مسئولین حل معضل پروژه مسکن مهر به عنوان بزرگترین چالش پیش روی بوده است . در این رابطه طرح های مختلفی از جمله ادامه پروژه و یا طرح مسکن اجتماعی توسط مسئولین ارائه شد که با توجه به شرائط حاد رکود اقتصادی در کشور مورد توجه قرار نگرفت. اینگونه طرح‌ها مانند مسکن مهر یا مسکن اجتماعی ، پرداخت وام به خانه اولی‌ها و افزایش سقف وام مسکن و… چنانچه حتی با موفقیت کامل هم انجام شود درعمل تنها مشگل درصد کمی از جامعه را حل کرده است، درحالیکه اگر با عدم موفقیت همراه باشد و پروژه با شکست مواجه گردد همراه خود مشگلاتی را میاورد که همه جامعه را متاثر از خود میکند.
هم اکنون که بخش مسکن دچار رکود شده ، ملاحظه میشود که نه تنها متقاضیان مسکن مهر صاحب خانه نشدند و امید چندانی هم وجود ندارد که در آینده نزدیک از نعمت خانه داشتن بهره گیرند، بلکه سبب گردیده تا این رکود گریبانگیر کل جامعه گردد ، بدین معنا که با کاهش قدرت خرید اگثریت مردم اختلالات مالی در سطح گسترده تری در میان خانوارها پدیدار گردد. اینکه چه کسی مسبب اصلی وضعیت شکنند موجود در بخش مسکن است نیاز به بررسی کارشناسانه ندارد و با یک نگاه اجمالی به عملکرد دو دولت احمدی نژاد و روحانی مشاهده میشود که هردو دولت به نوعی مقصر اصلی به شمار میروند.
دولت احمدی نژاد نسنجیده یک پروژه بسیار سنگین چند میلیارد دلاری را به اجرا گذارد که نه توان علمی آنرا داشت و نه قدرت اجرایی آن. تنها کاری که صورت میگرفت تبدیل کردن دلارهای نفتی به ریال از طریق بانک مرکزی بود که دولت دلار به بانک مرکزی میفروخت و بانک مرکزی با چاپ اسکناس خواسته دولت را تامین میکرد، بدون آنکه به عنوان مسئول سیاستهای پولی کشور متوجه عواقب وخیم این بی سیاستی خود باشد. نتیجه آن شد که در زمانی کوتاه حجم نقدینگی در جامعه چنان افزایش یافت که افزایش ترخ تورم را اجتناب ناپذیر کرد.
در این میان باز نسنجیده و نا دانسته برنامه هدفمندسازی یارانه ها هم به اجرا گذارده شد که خود عاملی بود در افزایش قیمتها و رسیدن نرخ تورم از ۱۵% به بالای ۴۳ درصد . به دنبال این دو ضایعه اقتصادی مسئله تحریم‌های غرب هم مزید برعلت شد تا وضعیت اقتصادی کشور تبدیل به گره ای کور گردد، بطوریکه با وجود درآمد عظیم نفت معهذا اقتصاد کشور به سوی رشد منفی ۲.۶% سوق پیدا کند، نتیجه آن شد که درآمد خانوار همپایه با نرخ تورم افزایش نیافت که سبب گردید تا پس اندازی که خانوار میتوانست برای مسکن مصرف کند، برای سایر ضرورتهای زندگی هزینه شد و پس انداز مردم به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرد.
دولت روحانی هم هیجده ماه است که مشغول مطالعه میباشد تا با این معضل اقتصادی – اجتماعی چه کند که راه به جایی نبرده و در واقع دچار زمان سوزی مزمن شده است. بخش مسکن ماه‌هاست که دچار یک رکود نهادینه شده است و دولت روحانی با وجود وعده هاییکه برای رفع بحران در این بخش داده و هنور هم میدهد، ولی تاکنون نه تنها هیچ اقدام ملموسی صورت نگرفته، بلکه بر عگس رکود در آن عمیق تر و گسترده ترهم شده است. انتظار میرفت که دولت در تهیه بودجه سال آینده به این معضل اقتصادی توجه خاص مبذول داشته راه حلهای سازنده ای را پیشنهاد کند که چنین نشده است.
بازار مسکن یکی از بخشهای فعال در اقتصاد هر کشور به شمار میرود و به همین جهت سرمایه های قابل ملاحظه ای هم جذب این بازار میشود. در سال جاری تولید ایران در بخش مسکن با کمترین میزان رشد خود طی ده سال کذشته مواجه بوده که طبیعتا یک چنین افت تولیدی نمیتواند نه تنها در اقتصاد مسکن بلکه در کل اقتصاد بدون تاثیر نباشد. این بخش در حال حاضر چنان به کما رفته است که هیچ سرمایه گذاری رغبت ایجاد تحرک در آنرا ندارد. علت اصلی آنهم معضل مسکن مهر میباشد که دست و پای دولت را تا حد زیادی بسته است و تا این مساله حل نشود، امکان شروع پروژه های جدید در حوزه مسکن هم راه به جایی نخواهد داشت . بنابراین دولت چاره‌یی ندارد جز اینکه اول طرح‌های بی‌سرانجام دولت قبلی را به سرانجام برساند و بعد برای آینده فکری کرده وتصمیمی بگیرد.
اخیرا مسئولین پروژه مسکن مهر به راه حلی رسیده اند که با پرداخت وامی به مبلغ ۸۰ میلیون تومان به متقاضیان تحرکی در انجام این پروژه ایجاد کنند وبازار مسکن را نیز از حالت رکود خارج سازند. این شاید بتواند راه حل قابل قبولی باشد ولی شرط اول آن فراهم کردن بودجه عظیم این کار است که بایستی از طریق سیستم بانکی با حمایت دولت تامین شود. آیا چنین بودجه ای در شرائط موجود که دولت خود گرفتار تامین هزینه های جاری خویش است امکان پذیر است؟ و اگر هم بر فرض چنین امکان مالی فراهم شد حد و مرز آن کجاست و نحوه عمل و برنامه ریزی چگونه خواهد بود که دوباره با شکست مواجه نگردد و باز پرداخت وامهای ۸۰ میلیون تومانی هم به دست انداز افتد.
در این میان تنها امید دولت موفقیت در مذاکرات هسته ای است که با امضای آن و رفع تحریمها طلبهای دولت از خارج وصول شود و فعالیت سیستم بانکی به مسیر عادی خود باز گردد تا جنب و جوش اقتصادی در کشور از سر گرفته شود که در آنصورت طبیعتا یکی از یخشهاییکه به سرعت متحول خواهد شد مسکن خواهد بود.
اگر خوشبینانه به قضایا نگاه کنیم و امیدوار باشیم که مشگل هسته ای ختم به خیر شده وبه امضای حل اختلافات منتهی خواهد شد زودتر ازاواسط سال آینده نخواهد بود و نتایج مثبت آن نیز مانند رفع تحریمها بلافاصله حاصل نخواهد شد . بنا براین مسئله مسکن در سال آینده بطور کلی لاینحل باقی خواهد ماند که خود معضل را پیچیده تر میکند. جریان دوساله مذاکرات هسته ای و قرار گرفتن کشور در یک حالت انتظاری بین بیم و امید سبب گردیده تا دولت چشم امیدش به سیاست خارجی که اختیارش هم در دست خارجی است باشد . طبیعتا چنین وضعیتی نمیتواند حاصلی جز یک برنامه اقتصاد انقباضی ، یعنی توقف رشد اقتصادی در پی داشته باشد که بخش مسکن را هم در بر میگیرد.
بازار مسکن بیش از دو سال است که در وضعیت رکود حاد به سر می‌برد و با آمدن دولت جدید اوضاع پیچیده ترهم شده است. پیچیده از این نظر که اگثریت بزرگی از جامعه توان خرید خود را از دست داده است . بیش از سی درصد از مردم زیر خط فقر قرار دارند که محتاج تامین مخارج روزمره خود هستند چه رسد به اینکه بخواهند از طریق وام صاحب مسکن شوند. اینکونه تدابیر تنها میتواند بخش متوسط جامعه را به جود جذب کند که به هرحال ممکن است تحرکی در بازار مسکن پدید آورند ولی آن خانه تکانی اساسی که دولت انتظار دارد حاصل نخواهد شد و اگر هم بخواهد بشود راه دور و درازی باید پیموده شود. تا قدرت خرید اگثریت جامعه بالا نرود وامکان پس انداز برای قاظبه مردم فراهم نگردد بازار مسکن از رکود بیرون نخواهد آمد. در این رابطه کلید کار در دست دولت است که بایستی برنامه ریزی علمی و عملی داشته باشد. در همه کشورهای پیشرفته و حتی در حال توسعه صندوقهای پس انداز مسکن و انواع وامهای خرید مسکن وجود دارد و دولتها نیز به شدت این موسسات را حمایت میکنند تا بازار عرضه و تقاضای مسکن فعال باقی بماند.
درحکومت اسلامی ایران از آنجاییکه سیستم اقتصادی کشور فقاهتی است و تصمیمات اقتصادی بین دستگاه ولی فقیه، دولت، نهادهای عمومی و بخش خصوصی تقسیم شده است، لذا معلوم نیست حدود وظائف دولت تا کجاست ، بنابراین وظیفه دولت در عین حال که بسیار سنگین است نا مشخص هم میباشد، زیرا درعین حال که مسئولیت دارد ولی نسبت به مسئولیت اختیلرات ندارد و دقیقا یکی از عوامل کندی و بی تصمیمی ها در کار دولت در همین است که طبیعتا شامل بخش مسکن هم میشود و نباید انتظار داشت که در آینده نزدیک از این بخش گره گشایی شود.
٩۴ هزار میلیارد تومان سپرده‌های مردم نزد شش موسسه غیرمجاز
در حالی که بانک مرکزی مدت‌هاست تنها سه موسسه مالی و اعتباری را به عنوان موسسات مجاز اعلام کرده، موسسات مالی غیرمجاز همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند. بر اساس این گزارش بیش از ٩ موسسه مالی و اعتباری فعالیت گسترده‌یی در سراسر کشور دارند و بررسی‌ها نشان میدهد انبوهی از موسسات مالی و اعتباری کوچک، حتی با یک شعبه در کشور وجود دارد. بانک مرکزی پیش از این‌بارها نسبت به فعالیت موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز هشدار داده است اما هیچگاه اقدامات جدی برای جمع‌آوری اینها صورت نمی‌گیرد. اکبر کمیجانی قائم‌مقام بانک مرکزی در تازه‌ترین اظهاراتش حجم سپرده‌های در اختیار تنها شش موسسه غیرمجاز را بیش از ٩۴ هزار میلیارد تومان عنوان کرده است . همین امر به تنهایی میتواند نقش بر هم زننده‌یی در بازار پولی داشته باشد. بر این اساس با توجه به اینکه کل نقدینگی کشور ۶٧٠ هزار میلیارد تومان است می‌توان چنین نتیجه گرفت که ١/١۵ درصد از کل نقدینگی در اختیار موسساتی است که مجوزی برای فعالیت ندارند. قائم مقام بانک مرکزی با تاکید بر اینکه سال ١٣٩۴ سال بهبود زندگی مردم است، گفت: ثبات به زودی به بازار ارز بر خواهد گشت. وی ادامه داد: عوامل غیربنیادی و غیر اقتصادی که در قالب شوک در بازار ایفای نقش میکند با وجود اینکه گذرا و موقتی هستند، اما به هرحال اثر خود را بر نرخ ارز خواهند گذاشت که خوشبختانه بانک مرکزی توانسته این موارد را نیز تا حدودی کنترل کند.
افزایش بدون وقفه نرخ بیکاری
خبری منتشر شد که هر دقیقه به‌طور میانگین بیش‌از یک نفر به بازار کار اضافه میشود. مسلم‌خانی، مشاور وزیر‌تعاون، کار و رفاه اجتماعی میگوید: معمولا این افراد تحصیل‌کرده دانشگاهی هستند. حسین‌احمدی‌زاده رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی کانون عالی کارفرمایی ایران میگوید: « در سال جاری ٣٠درصد از واحدهای تولیدی در کشور تعطیل شدند.» زهراکاظمی، کارشناس بازار کار میگوید: «آمارهای رسمی بازار کسب و کار واقعیت را نشان نمیدهد. بنابر آمار رسمی جمعیت فعال کشور از سال٨۵ تا امروز بر ٢٣میلیون نفر ثابت مانده است درحالیکه در این سالها با ورود پیک جمعیتی متولدین دهه۶٠، باید به میزان قابل‌توجهی به این تعداد اضافه شده باشد.» در این سالها تعداد کارفرمایان ایرانی نسبت به گذشته به کمتر از نصف تقلیل یافته است. همچنین بسیاری از بازاریان و مغازه‌داران که در این سالها مجبور به تعطیلی کسب و کارشان شدند نیز از بازار کار ایران خارج شدند.» او می‌افزاید: « در آمار بیکاری، خبری از بیکاری پنهان که بخش بزرگی از جامعه را فرا‌گرفته نیست؛ برای مثال می‌توان به نرخ مشارکت زنان اشاره کرد. این نرخ در سال٨۵ حدود ١٣درصد بوده و در سال٩٠ به ٧/١١درصد رسیده است. این کاهش اما خود را در آمار رسمی نشان نمیدهد چرا که در نظام آماری ما خانه‌داری زن به‌عنوان یک شغل پذیرفته شده است. از لحاظ تعاریف علمی بیکار کسی است که در جست‌وجوی کار باشد اما واقعیت این است که بسیاری از زنان ما نه از روی خواسته که از روی ناامیدی از پیداکردن شغل مناسب، خانه‌داری را انتخاب کرده‌اند. از طرف دیگر در سال٧۵ براساس آمار ٨٢درصد زنان با تحصیلات دانشگاهی و ٣۵درصد زنان با تحصیلات متوسطه، جذب بازار کار می‌شدند. این آمار در سال٩٠ به ٣۵درصد زنان با تحصیلات عالیه و ٢٩درصد با تحصیلات متوسطه رسید؛ وی تاکید میکند چنانچه آمار بیکاری پنهان لحاظ شود این آمار خیلی بیشتر به وضعیت واقعی بازار کسب و کار ایران نزدیک میشود. او در ادامه نقش دانشگاه‌ها را در جلوگیری از افزایش آمار جمعیت فعال جدی می‌داند: «از سال٨۵ تا سال٩٠ بیش‌از دومیلیون‌نفر به آمار دانشجویان کشور اضافه شده است. وی با اشاره به اینکه موفقیت دولت در این سیاست چندان دوام نخواهد آورد و این نیروی انسانی به هر حال پس از چند سال وارد جامعه خواهد شد،
افزایش نرخ تورم و بیکاری در سال جدید در ایران
صندوق بین‌المللی پول در گزارشی از چشم انداز اقتصاد ایران در سال ٢٠١۵ پیش‌بینی کرده است هفت شاخص کلان اقتصاد ایران دراین سال نسبت به سال ٢٠١۴بهبود پیدا کندوشش شاخص نیز پسرفت داشته باشد. براساس پیش‌بینی این صندوق ، اقتصاد ایران که در سال ٢٠١۴ و پس از دو سال رکود به رشد رسیده است، در سال ٢٠١۵ رشد بیشتری خواهد داشت و تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس شاخص قدرت خرید در این سال ۵٣ میلیارد دلار بیشتر از سال ٢٠١۴ خواهد بود. برآوردهای این نهاد بین المللی نشان می دهد تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس شاخص قدرت خرید در سال ٢٠١۴ به ١٢٨٣ تریلیون دلار رسیده و انتظار می رود این رقم در سال ٢٠١۵ به ١٣٣۶ تریلیون دلار افزایش یابد. سرانه تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس شاخص قدرت خرید نیز از ١۶۴۶٣ دلار در سال ٢٠١۴ به ١۶٩١٨ دلار در سال جاری میلادی می‌رسد. تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس قیمت های جاری در سال ٢٠١۴ بیش از ۴٠٢ میلیارد دلار برآورد و پیش بینی شده است این رقم در سال ٢٠١۵ به ۴١٧ میلیارد دلار برسد. صندوق رشد اقتصادی ایران در سال میلادی گذشته را ۴۶/١ درصد برآورد کرده است که براساس پیش‌بینی این نهاد امسال به ٢/٢ درصد خواهد رسید که اندکی بیشتر از سال گذشته است.با وجود افزایش حجم اقتصاد ایران در سال ٢٠١۵ سهم ایران از کل اقتصاد جهانی کاهش می یابد. حجم اقتصاد ایران در سال ٢٠١۴ بالغ بر ٢/١ درصد کل حجم اقتصاد جهان بوده که پیش‌بینی شده است این رقم در سال ٢٠١۵ به ١٨/١ درصد کاهش یابد. میزان سرمایه گذاری در اقتصاد ایران به نسبت تولید ناخالص داخلی نیز کاهش می یابد و از ۴٣ درصد تولید ناخالص داخلی در سال ٢٠١۴ به ۴٢ درصد در سال ٢٠١۵ می رسد. به همین ترتیب پس اندازهای ناخالص ملی که در سال ٢١۴ معادل ٢/۴٧ درصد تولید ناخالص داخلی بوده است در سال جاری میلادی به معادل ٧/۴٣ درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید
بر اساس پیش‌بینی صندوق بین المللی پول ایران در سال ٢٠١۵ تورم بیشتری نسبت به سال ٢٠١۴ خواهد داشت و در حالی که نرخ تورم در سال ٢٠١۴ بالغ بر ٨/١٩ درصد بوده است این رقم در سال ٢٠١۵ به ٢٠ درصد افزایش خواهد یافت. وضعیت واردات و صادرات ایران در سال ٢٠١۵ بهبود خواهد یافت و واردات به نسبت تولید ناخالص داخلی کاهش و صادرات افزایش خواهد یافت. کل واردات ایران در سال ٢٠١۴ معادل ٣/١١ درصد تولید ناخالص داخلی بوده که انتظار می رود این رقم در سال ٢٠١۵ به ٧/٨ درصد کاهش یابد. صادرات ایران نیز که در سال ٢٠١۴ معادل ٣/٢ درصد تولید ناخالص داخلی بوده انتظار می رود در سال ٢٠١۵ معادل ۴/۵ درصد تولید ناخالص داخلی افزایش یابد.
بر اساس پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول مشکل بیکاری در ایران بیشتر خواهد شد. نرخ بیکاری ایران در سال ٢٠١۴ بالغ بر ۵/١١ درصد برآورد و پیش‌بینی شده است این رقم در سال جاری میلادی به ٢/١٢ درصد برسد که نشان دهنده تشدید مشکل بیکاری در کشور است.این نهاد بین المللی جمعیت ایران در پایان سال ٢٠١۴ را ٩/٧٧ میلیون نفر برآورد کرده است. انتظار می رود جمعیت ایران در سال ٢٠١۵ یک میلیون نفر افزایش پیدا کند. بر اساس پیش‌بینی صندوق بین المللی پول تراز حساب های جاری ایران در سال ٢٠١۵ با کاهش شدید به ٩/۶ میلیارد دلار خواهد رسید. کل تراز حساب های جاری ایران در سال ٢٠١۴ بالغ بر ١٧ میلیارد دلار بوده است که بدین ترتیب در سال جاری میلادی ١/١٠ میلیارد دلار کاهش پیدا می کند.
مطالبات معوق بانکی؛ ٢٢٠هزارمیلیاردتومان
اکبر ترکان که در آخرین روز مرداد سال جاری رقم واقعی مطالبات معوق را ١۶۴هزارمیلیاردتومان اعلام کرده بود، اخیرا این رقم را با حدود ۳۰% افزایش به مبلغ ٢٢٠هزارمیلیارد تومان اصلاح کرد. او که مشاورعالی رییس‌جمهور است، در حاشیه اجلاس سراسری گروه‌های عمران سازمان نظام‌مهندسی کشور در مشهد، گفت: «بانک‌ها نیز در شرایط فعلی زمینگیر شده‌اند و بخش زیادی معوقات آشکار و پنهان وجود دارد. میزان معوقات بانکی ۲۲۰هزارمیلیاردتومان است و از این میزان ۸۲هزارمیلیارد آشکار، ۴۸هزارمیلیاردتومان مربوط به مسکن‌مهر و ۸۲هزارمیلیاردتومان نیز معوقات پنهان است. این آمار در حالی توسط ترکان رونمایی میشود که اکبر کمیجانی در چهارمین همایش سیاستهای پولی و چالش‌های بانکداری و تولید در هفته گذشته برگزار شد، رقم مطالبات معوق را تا پایان آبان سال‌جاری ٩۴هزارمیلیاردتومان اعلام کرد.
15 درصد نقدینگی در دست موسسات غیرمجاز
در همایش اقتصاد ایران سیف رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به بازار غیرمتشکل پولی و فعالیت مؤسسات غیرمجاز اظهار کرد: ۱۵ درصد نقدینگی در اختیار مؤسسات غیرمجاز است؛ برنامه بانک مرکزی ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی است به طوری که یا مؤسسه باید تحت نظارت بانک مرکزی قرار گیرد و یا منحل شود. وی با اشاره به سهم ۸۸ درصدی سیستم بانکی در تأمین مالی اقتصاد گفت: در سالهای اخیر بازار سرمایه تلاشهای زیادی برای توسعه نهادهای مالی انجام داده است. او با تأکید بر اینکه نظام بانکی باید بنگاه‌های کوچک را مورد توجه قرار داده و تسهیلات کوتاه مدت و سرمایه در گردش پرداخت کند تصریح کرد: وظیفه بازار سرمایه تأمین مالی بلندمدت برای بنگاه‌های بزرگ است. به گفته سیف، تامین نقدینگی هم اکنون مسئله اصلی در این زمینه است که برای خروج از رکود بانک مرکزی به آن توجه کرده است؛ ۸۰ درصد تسهیلات پرداختی به بخش صنعت برای سرمایه در گردش پرداخت شده که این اقدام ظرفیتهای خالی تولید را فعال میکند و اثر آن بر رشد اقتصادی شش ماهه اول امسال کاملاً مشهود بوده است. او با اشاره به وضعیت رشد نقدینگی در سال جاری گفت: متوسط پایه پولی در سالهای ۸۷ تا ۹۱ در بازه زمانی ۸ ماهه اول ۵.۱ درصد رشد داشته است که این شاخص در هشت ماهه اول ۹۲ منفی ۰.۹ و هشت ماهه ۹۳ منفی ۱.۶ درصد بوده است؛ ضریب فزاینده از سال ۸۷ تا ۹۳ به ترتیب منفی ۱۱.۹ درصد، ۲۳.۴ درصد، ۶.۲ درصد، ۱۵.۴ درصد، ۴.۸ درصد بوده و متوسط این سالها در مجموع ۲.۴ درصد برآورد شده اما ضریب فزاینده در سال ۹۲، ۱۶.۲ درصد و در سال ۹۳، ۱۴.۵ درصد رشد داشته است. سیف به رشد ۲۴.۳ درصدی نقدینگی در ۱۲ ماه منتهی به آبان ۹۳ اشاره کرد و گفت: خالص بدهی بخش دولتی ۱۳ درصد کاهش یافته و بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی که شامل مسکن مهر، خط اعتباری و اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی میشود ۱۲.۴ درصد رشد داشته که در مجموع پایه پولی ۱.۶ درصد منفی شده است. وی در خاتمه به مساله اوراق مشارکت بانک‌ها اشاره کرد و گفت: ۱۶ هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت سررسید شده هم اکنون روی دست بانک‌ها مانده و ۴ هزار میلیارد تومان هم تا پایان امسال سررسید می‌شوند؛ بنابراین ۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت به دلیل ضمانت بازپرداخت و بازخرید قبل از سررسید نزد سیستم بانکی باقی مانده است که این مسئله موجب کاهش توان تسهیلات‌دهی و واسطه‌گری مالی را برای بانک‌ها ایجاد کرده است.
قیمت نفت ایران در مرز ۶۰ دلار
بنا به اعلام شرکت ملی نفت ایران هر بشکه نفت سبک ایران در ماه دسامبر با قیمتی معادل ۶۰ دلار و ۵۹ سنت به فروش رسید و این در حالی است که نسبت به ماه نوامبر از کاهش بیش از ۱۵ دلاری برخوردار شد. همچنین هر بشکه نفت سنگین ایران در این ماه با کاهش ۱۵ دلار و ۵۳ سنت به ۵۸ دلار و ۳۵ سنت رسید. گفتنی است میانگین وزنی قیمت هر بشکه نفت ایران در ماه دسامبر ۵۹ دلار ۲۱ سنت بوده است. بر این اساس در ادامه روند کاهشی قیمت نفت در بازارهای جهانی، قیمت نفت‌خام سنگین ایران متناسب با شرایط بازار برای تحویل در ماه ژانویه کاهش یافته که البته مدیر اموربین‌الملل شرکت ملی نفت اعلام کرده، این اتفاق ارتباطی به رقابت میان کشورهای عضو اوپک ندارد.
چندی پیش بلومبرگ اعلام کرد که در پی کاهش قیمت رسمی فروش نفت عربستان، ایران در حال اصلاح اختلاف قیمت نفت خود و عرضه آن به مشتریان آسیایی با بیشترین تخفیف طی ۱۴ سال گذشته است. هار منبع آگاه به بلومبرگ گفتند، شرکت ملی نفت ایران قیمت رسمی فروش نفت خود به آسیا را برای تحویل در ماه ژانویه یک دلار و ۸۰ سنت در هر بشکه کمتر از قیمت منطقه اعلام کرد. تولیدکنندگان نفت در خاورمیانه در حال رقابت با یکدیگر برای حفظ فروش خود در منطقه هستند. همچنین بنا به اعلام وال استریت ژورنال،شرکت ملی نفت ایران نفت خام سبک خود به مشتریان آسیایی برای تحویل در ماه نوامبر را ۸۲ سنت در هر بشکه پایین‌تر از متوسط قیمت نفت عمان و دوبی به فرو ش رسانده است.،همچنین ایران برای ماه اکتبر نیز قیمت نفت خود را ۱۸ سنت کاهش داده بود که دقیقا مشابه کاهش یک دلاری قیمت نفت عربستان برای مشتریان آسیایی بود.بر اساس این گزارش، قیمت نفت در اولین روز کاری سال جدید میلادی با افزایش نسبی همراه بود و هر بشکه نفت خام برنت ۵٧ دلار معامله شد.
تولید سالانه ۶۰۰ هزار میلیارد تومانی نیازمند ۲۲۰ هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش است
نعمت‌زاده، وزیر صنعت،معدن و تجارت در نخستین همایش اقتصاد ایران درباره راهکارهای دستیابی به رشد پایدار و اشتغال‌زا ابتدا به موضوع تولید در کشور اشاره کرد و گفت: تولید سالانه ۶۰۰ هزار میلیارد تومانی نیازمند ۲۲۰ هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش است. وی به نقش بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش برای افزایش اولیدات صادرات محور اشاره کرد، افزود:بر اساس آخرین آمار وارداتی در هشت ماهه اول سال کرد ۳۴.۲ میلیارد دلار واردات داشته‌ایم که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۲۰ درصد افزایش دارد. وی در ادامه با بیان اینکه قابلیت بالایی در صادرات داریم اما ظرفیت‌ها محدود است، اظهار کرد: در حالی نیازمند ۲۲۰ هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش هستیم که باید ۱۵۰ هزار میلیارد آن را بانک‌ها تامین کنند که می‌توانیم از سمت صادرات غیرنفتی رشد قابل توجهی را در اقتصاد ایجاد کنیم. در شرایط فعلی اگر یک میلیارد دلار به صادرات اضافه شود، ۱۳ درصد ارزش افزوده صنعت را که معادل ۷۵ هزار میلیارد ریال است اضافه میکند. در سنوات گذشته که ردیف بودجه برای صادرات غیرنفتی وجود داشت از سال ۱۳۹۰ به بعد حذف شده وهرچه که درخواست کردیم در بودجه سال آینده حداقل این موضوع مورد توجه قرار گیرد باز هم نشانی از ردیف بودجه صادراتی غیرنفتی وجود نداشت که شاید به دلیل کمبود‌های درآمدی باشد.
کاهش بودجه عمرانی اجتناب ناپذیر است
کاهش بیش از ۴۰ درصدی بهای نفت در طول کمتر از چند ماه بیش از هر چیز کشورهای صادر کننده را تحت تاثیر خود قرار داده است. ایران نیز طبیعتا در جمع این کشورها به حساب آمده و مجبور است بودجه سال آینده خود را تحت تاثیر نوسانات نفتی تدوین کند. اما با توجه به این که بودجه اجرایی کشور به عنوان اصلی ترین حوزه هزینه‌ای دولت کمترین میزان انعطاف را می‌پذیرد قطعا دولت برای جبران کسری بودجه باید به سمت حوزه دیگر برود و در این زمینه بودجه عمرانی اولین گزینه خواهد بود. انعطاف پذیری بالای این بودجه و نبود بسیاری از طرح‌های عمرانی در لیست اولویت های مورد نیاز جامعه باعث شده دولت‌های گذشته هر گاه از لحاظ منابع درآمدی با مشکل و محدودیتی روبرو شدند دراولین انتخاب به سمت بودجه عمرانی بروند. این بودجه در سال های گذشته چندان از نظر درصد عملیاتی شدن جایگاه قابل دفاعی نداشته و بسیاری از دولتها ترجیح داده‌اند در زمان‌هایی که به محدودیت مالی برمی‌خورند از بودجه عمرانی برای هزینه‌های جاری بهره ببرند. هر چند دولت یازدهم بارها اعلام کرده در زمینه اجرایی شدن بودجه عمرانی ثابت قدم است و هیچ گونه تغییری در آن نخواهد داد اما با توجه به کاهش درآمدهای دولت در سال آینده شاید افزایش ۱۶ درصدی بودجه عمرانی و رساندن عدد آن به بیش از ۴۸ هزار میلیارد تومان چندان با واقعیت‌ها سازگار نباشد. این در شرایطی است که با برنامه‌ریزی‌های انجام شده در تیم اقتصادی دولت برای پیشبرد اهداف مدنظر در طرح‌های زیربنایی به خصوص پروژه‌هایی که با توجه به میزان پیشرفت کار اجرایی در لیست اولویت‌ها قرار گرفته‌اند از توان سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در سطح کلان و با فروش اوراق مشارکت در سطح خرد استفاده شود
پهلوانی از نظر معنای لغوی در فرهنگ نامه ها و لغت نامه های فارسی به طور نسبی از تعریفی مشابه برخوردار است. اگرچه معنای واژه ای آن، نسبت به مفهوم فرهنگی آن، بسیار محدودتر است ولیکن دو حوزه توانمندی روحی و جسمی را مدنظر قرار می دهد. دائره المعارف مصاحب، لفظ پهلوان را منسوب به پهلو دانسته و معنای آن را مردمی سخت توانا و دلاور و قوی جثه و درشت اندام می داند.
فرهنگ معین، پهلوان را در مفهوم اول سخت توانا، دلیر و شجاع معنا می نماید و در مفهوم دوم، به معنای درشت اندام و عظیم الجثه، درشت گوی، مرد اصلی که در داستان شرح اعمال او روایت شود، قهرمان و کشتی گیر می داند و پهلوانی را به معنای پهلوان بودن، قهرمانی و سجاعت می داند.
اشاره: در ادامه ی ویژه نامه ی فرهنگی خلیج فارس، گزیده هایی از نقل و قول های رایج در میان شهر، باب غلام رضا تختی را گرد هم آورده ایم، تا بیشتر و از بیشتر از شخصیت او بدانیم و رازهایی که او را برای همیشه در دل و خاطر ایرانیان زنده نگه داشت… با هم بخواینم…
جیما کوریدزه – قهرمان روس – خبر مرگ تختی آتش به جانم زد
جیما کوریدزه قهرمان نامدار شوروی آخرین میدان بین المللی خود را برابر جوان برازنده ای از ایران برگزار کرد. این جوان کسی نبود جز غلامرضا تختی که در این رقابت فشار زیادی به کوریدزه وارد کرد و علاوه بر آن چنان او را تحت تأثیر قرار داد که قهرمان شوروی سالها بعد در مورد پهلوان کشورمان گفت: کشتی های تختی را در دوره های مقدماتی دیده بودم. جوان برازنده ای بود و سری نترس داشت. مستحکم و قوی بود و من به خاطر این مسائل دلواپس و نگران بودم. چون این آخرین میدان ورزشی من به حساب می آمد و حتما باید مدال می گرفتم. خوب یادم می آید. ۱۲ دقیقه با هم کشتی گرفتیم. اول فکر می کردم این جوانی که دست و پاهایش مثل فولاد است، انعطاف بدنی ندارد اما در عمل دیدم حریف جوانم مثل ژیمناست ها پر انعطاف است. فقط این را بگویم که یک معجزه مدال طلای المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی را به من ارزانی داشت. اما خودم بهتر از همه می دانستم که حق تختی باخت نبوده است. من تختی را به خاطر اخلاق، انسانیت و معرفتش دوست داشتم. او عالی بود، یک انسان کامل. من فکر نمی کنم دیگر مثل تختی کسی پا به عرصه کشتی گذارد. او حتی بعد از شکست هم به حریفان احترام می گذاشت و من هنوز خاطره لبخندهای ملیح او را فراموش نمی کنم. یک خبر آتش به جانم زد و قلبم تیرکشید. خبر آمد که تختی فوت کرده است. هیچ خبری ناگوارتر از این نبود باور نمی کردم کما اینکه هنوز هم باور نمی کنم مردی با آن صلابت چهره در نقاب خاک کشیده باشد.
جلال آل احمد – نویسنده – هرگز به طبقه خود پشت نکرد
از آن همه جماعت هیچ کسی حتی برای یک لحظه به احتمال خودکشی فکر نمی کرد. آخر جهان پهلوان باشی و در بودن خودت جبران کرده باشی نبودن های فردی و اجتماعی دیگران را و آنوقت خودکشی؟ آخر مرد عادی ناتوان و ترسیده ای که ابتذال وجود روزمره خود را در معنای وجودی و در قدرت تن و در سرشناسی او جبران شده می دید- در وجود این بچه خانی آباد نو که هرگز به طبقه خود پشت نکرد- این نفس قدرت تن که به قدرت مسلط زمانه” نه گفت، ” نه ” نامجو شد و ” نه” شعبان و” نه” حبیبی؛ چطور ممکن بود که این مرد عادی سربزیر باور کند که خودکشی کرده؟ و ببینیم این افسانه سازی عوام آیا نوعی روش دفاعی نیست برای مرد عادی توی گذر تا شخصیت ترسیده خویش را در مقابل تسلط ظلم حفظ کند و امیدوار بماند؟ او پوریای ولی نبود. او هیچ کس نبود. او خودش بود، بگذار دیگران را به نام او و با حضور او بسنجیم. او مبنی و معنی آزادگی است.
خاطره از عکاس تختی
مردم علاقه زیادی به جهان پهلوان داشتند و همیشه در هنگام مشاهده وی از او امضا و عکس طلب می کردند. عکاسی که از تختی عکس می انداخت و در اختیار قهرمان قرار می داد تا به دوستداران بی شمارش اهدا کند از غلامرضا تختی درخواست کرد به این دلیل که دوربین وی خیلی معمولی است و کیفیت عکسها چندان جالب در نمی آید وی به آتلیه بیاید تا با رعایت اصول فنی عکاسی پرتره ای از تختی تهیه شود و به جای آن عکسهای بی کیفیت در اختیار مردم قرار بگیرد. اما قهرمان مسابقات المپیک ۱۹۵۶ ملبورن به عکاس گفت: همین عکسها خوب است! وقتی عکاس بیشتر اصرار کرد، جهان پهلوان گفت: من خجالت می کشم و ناراحت هستم که روبروی دوربین بنشینم و با ژست عکس بگیرم.
دزدیده شدن ماشین و خرج خیریه…
نزدیکان غلامرضا تختی تعریف می کنند مدتی بود که اتومبیل جهان پهلوان مفقود شده بود. پس از چند روزی تختی اتومبیل خود را در حوالی منزلش مشاهده کرد که از نظر شماره و رنگ اتومبیل خودش بود اما قالپاق ها و تودوزی هایش نو شده بود. پهلوان به شک افتاد و وقتی درب اتومبیل خود را باز کرد یادداشتی دید که در آن نوشته شده بود:
” پهلوان برای ما کسر شأن بود که اتومبیل شما فرسوده و با تودوزی کهنه و رنگ و رو رفته باشد. با اجازه خودت آن را بردیم، تر و تمیز کردیم و آوردیم. ما را به خاطر این جسارت ببخش.”
تختی که واقعا تحت تأثیر گرفته بود اتومبیلش را به تعمیرگاهی برد و هزینه کارهای انجام شده را از تعمیرکار پرسید که او کل هزینه را ۵ هزار تومان تخمین زد. تختی هم این مبلغ را به یک مؤسسه خیریه اهدا کرد.
اشاره:
هفدهم دی ماه، سالروز مرگ غلام رضا تختی ست؛ هم او که آوازه اش را از مرزهای ورزش فراتر برد و بدل به نمونه ای امروزین از پهلوان های اسطوره ای ادب ایران شد و بدیشان جانی دوباره داد. شیوه ی سلوک او، نحوه ی رفتارش با مردمان میانی و فرودست جامعه و همین طور مرگ پیچیده به رمز و رازش، باعث شد که او از مردی ورزشی، بدل به چهره ای فرهنگی شود و جایی در میان فرهنگ عامه و معاصر ایران پیدا کند. به همین بهانه، بخش فرهنگی خبرنامه خلیج فارس با گرد هم آوردن مطالبی، یاد و خاطره ی او را زنده کرده و دیگر بار به مفاهیم پیر و عمیق پهلوانی و مروت و جوانمردی؛ نگاهی تازه انداخته… این ویژه نامه پیشکش همه ی شما دوستان اهل ادب و همراهان خبرنامه ی خلیج فارس …
از جنس مردم و درمیان مردم …
غلامرضا تختی
غلامرضا تختی در روز پنجم شهریور ماه ۱۳۰۹ در خانواده ای متوسط و مذهبی در محله خانی آباد تهران به دنیا آمد.”رجب خان”- پدر تختی- غیر از وی دو پسر و دو دختر دیگر نیز داشت که همه آنها از غلامرضا بزرگتر بودند.”حاج قلی”، پدر بزرگ غلامرضا ، فروشنده خواروبار بود. از قول رجب خان، تعریف می کنند که حاج قلی در دکانش بر روی تخت بلندی می نشست و به همین سبب در میان اهالی خانی آباد به حاج قلی تختی شهرت یافته بود. همین نام بعدها به خانواده های رجب خان منتقل شد و به ” نام خانوادگی” تبدیل شد.
رجب خان با پولی که از ماترک پدرش به دست آورده بود، در محل سابق انبار راه آهن زمینی خریده و یک یخچال طبیعی احداث کرده بود و از همین راه مخارج زندگی خانوادگی پرجمعیت خود را تامین می کرد.
نخستین واقعه ای که در کودکی غلامرضا روی داد و ضربه ای بزرگ و فراموش نشدنی در روح او وارد کرد، آن بود که مرحوم پدرش برای تامین معاش خانواده ناچار شد خانه مسکونی خود را گرو بگذارد.
تختی سال ها بعد در آخرین مصاحبه خود با یادآوری این ماجرای تلخ می گوید:” یک روز طلبکاران به خانه ما آمدند و اثاثیه خانه و ساکنینش را به کوچه ریختند، ما مجبور شدیم که دو شب را توی کوچه بخوابیم. شب سوم اثاثیه را بردیم به خانه همسایه ها و دو اتاق اجاره کردیم. چندی بعد روزگار عرصه را بیشتر بر پدرم تنگ کرد تا این که مجبور شد یخچال طبیعی اش را نیز بفروشد. این حوادث تاثیر فراوانی در روحیه پدرم گذاشت و باعث اختلال روحی او در سال های آخر عمر شد.”
در چنان شرایطی، غلامرضا تنها ۹ سال به تحصیل پرداخت. وی خود می گوید:” مدت ۹ سال در دبستان و دبیرستان منوچهری که در همان خانی آباد قرار داشت، درس خواندم، ولی تنها خاطره ای که از دوران تحصیل به یاد دارم، این است که هیچ وقت شاگرد اول نشدم، اما زندگی در میان مردم و برای مردم درس هایی به من آموخت که فکر می کنم هرگز نمی توانستم در معتبرترین دانشگاه ها کسب کنم.
زندگی همچنین به من آموخت که مردم را دوست بدارم و تا آن جا که در حد توانایی من است، به آنان کمک کنم، حال این کمک از چه طریقی و از چه راهی باشد، مهم نیست. هر کس به قدر تواناییش…”
غلامرضا، ورزش را از نوجوانی آغاز کرد. ورزش ابتدا برای او نوعی تفنن و سرگرمی بود. در همان اوان، خیال قهرمان شدن، مدتی او را به وسوسه انداخت اما از همان نوجوانی که تازه به فکر باشگاه رفتن افتاده بود، اعتقاد داشت که ورزش برای تندرستی و سلامت جان و تن هر دو لازم است.
شادروان تختی در مصاحبه ای با اشاره به فقر و مشقت زمان نوجوانی اش می گوید” با آن که علاقه فراوانی به ورزش داشتم، مجبور بودم که در جستجوی کاری برآیم. زندگی ، نان و آب ، لازم داشت. برای مدتی به خوزستان رفتم و در ازای روزی هفت یا هشت تومان، کار کردم. دنیا در حال جنگ( جنگ جهانی دوم) بود، زندگی به سختی می گذشت.”
غلامرضا تختی
آشنای حقیقی تختی با ورزش و کشتی در باشگاه ” پولاد” آغاز شد. وی که پیش از این گودها و زورخانه های فراوانی دیده بود و شیفته تواضع و افتادگی پهلوانانی کشتی و ورزشی باستانی شده بود، برای نخستین بار درسال ۱۳۲۹ به باشگاه پولاد( واقع در خیابان شاهپور سابق) رفت و به دلیل علاقه و استعداد وافری که نسبت به کشتی نشان داد مورد توجه مرحوم ” حسین رضی زاده” مدیر آن باشگاه قرار گرفت.
تختی، خود می گوید:” رضی خان آدم خوبی بود، اگر کسی را نشان می کرد و می دید که استعداد کشتی دارد، دست از سرش بر نمی داشت. در گرمای تابستان لخت می شدیم و هر روز از ساعت دو بعدازظهر تا چندین ساعت کشتی می گرفتیم، از دوش آب گرم و حمام خبری نبود . کشتی گیران برای وزن کم کردن، به خزینه می رفتند تشک های کشتی را با پنبه پر می کردند، اما خاک و خاشاک آن، بیش از پنبه بود.”
تختی که پس از بازگشت از خوزستان( مسجد سلیمان) روانه خدمت سربازی شده بود، در سربازخانه با استفاده از فرصت ها و توجهات فراهم شده، به ویژه تشویق و حمایت دبیر وقت فدراسیون کشتی که در دژبان ارتش فعالیت داشت، تمرینات کشتی خود را بار دیگر آغاز کرد. تختی خود در این باره می گوید:” وقتی در سال ۱۳۲۸ در مسابقه بزرگ ورزشی( کاپ فرانسه) شرکت کردم، در همان اولین ضربه فنی شدم. اما تمرین های جدی و سختی که در پیش گرفتم، مرا یاری کرد تا حقیقت مبارزه را درک کنم، اگر چه شور پیروزی در سر داشتم، اما کار و کوشش را سرآغاز پیروزی می دانستم.”
به این ترتیب تختی با تمرین و پشتکار مثال زدنی رفته رفته خود را از میان بازنده ها بیرون کشید و سرانجام در سال ۱۳۳۰ در وزن ششم(۷۹ کیلوگرم) به عضویت تیم ملی درآمد.
وی در نخستین دوره مسابقه های کشتی آزاد قهرمانان جهان( هلسینکی، ۱۹۵۱) با وجود آن که هنوز ۲۱ سال داشت، نایب قهرمان جهان شد.
درخشش خیره کننده تختی در رقابت های کشتی هلسینکی که در نخستین حضور او در مسابقه های قهرمانی جهان در فاصله کمتر از دو سال از ورودش به میادین ورزشی داخلی اتفاق افتاد، بیش از هر چیز نمایانگر ایمان و تلاش و اراده کم نظیر تختی و همچنین استعداد و مهارت فوق العاده او در زمینه کشتی بود.
غلامرضا تختی در کنار مادرش
گفتنی است در اولین دوره مسابقات قهرمانی کشتی آزاد جهان که از لحاظ تاریخی میدان معتبر و تعیین کننده ای برای کشتی ایران و جهان بود، تیم ملی کشتی آزاد ایران با ترکیب کامل و در هر هشت وزن آن زمان حضور پیدا کرد و با کسب دو نشان نقره( محمود ملاقاسمی و غلامرضا تختی) و دو نشان برنز، (عبدالله مجتبوی و مهدی یعقوبی) در نتیجه درخشان و غیرقابل تصور پس از تیم های ملی ترکیه و سوئد عنوان سوم جهان را به دست آورد.
مسابقات سال ۱۹۵۱ هلسینکی(فنلاند) برای تختی آغار راهی بود که طی ۱۵ سال آینده با کسب ده ها پیروزی و فتح سکوهای متعدد قهرمانی در بزرگترین میادین بین المللی کشتی ادامه یافت.
شادروان غلامرضا تختی در سال ۱۳۳۱ (۱۹۵۲) در نخستین حضور خود در رقابت های المپیک با کسب شش پیروزی و قبول یک شکست در برابر ” دیوید جیما کوریدزه” از شوروی صاحب نشان نقره شد. وی در این مسابقه ها توانست حیدر ظفر ترک را که سال پیش با غلبه بر تختی قهرمان جهان شده بود را شکست دهد.
تختی در دومین دوره مسابقات جهانی که در خرداد ماه ۱۳۳۳(۱۹۵۴) در توکیو برگزار شد، در وزن هفتم (۸۷ کیلوگرم) به رقابت پرداخت که با وجود پیروزی های درخشان و شایستگی فراوانی که از خود بروز داد با قبول یک شکست غیرمنتظره در برابر ” وایکینگ پالم” سوئدی از راهیابی به فینال بازماند و در نهایت عنوان چهارمی این وزن را به دست آورد.
تختی شش ماه بعد در یک دیدار دوستانه در سوئد،” پالم” را با ضربه فنی شکست داد و باخت غافلگیرانه توکیو را به خوبی جبران کرد.
شادروان تختی همچنین در سال ۱۹۵۵ در جشنواره بین المللی ورشو موفق به کسب نشان نقره شد. اما سومین دوره مسابقه قهرمانی جهان( استانبول،۱۹۵۷) تجربه تلخی برای مرحوم تختی بود. وی که در این دوره از رقابت ها، برای اولین و آخرین بار در وزن فوق سنگین آن زمان(۸۷+ کیلوگرم) کشتی می گرفت، به دلیل وزن بسیار کمتر نسبت به رقیبان با دو باخت حذف شد.
پهلوان ایران با وجود حذف شدن در استانبول آبرومندانه کشتی گرفت و نتایجی که به دست آورد با توجه به آن که با وزن ۹۲ کیلوگرم به مصاف کشتی گیران فوق سنگین رفته بود، در مجموع غیرقابل قبول نبود.
به عنوان نمونه “دیتریش” آلمان و ” ایوان ویخریستیوک” روس، حریفان اصلی تختی در این رقابت ها ۱۱۰ کیلوگرم وزن داشتند و علاوه بر آن در وزن خود نیز از تجربه خوبی برخوردار بودند.
در بازی های المپیک ملبورن( استرالیا) که در آذرماه ۱۳۳۵ (۱۹۵۶) برگزار شد تختی یک بار دیگر در وزن هفتم (۸۷ کیلوگرم) به مصاف رقبایی از شوروی، آمریکا، ژاپن آفریقای جنوبی، کانادا و استرالیا رفت و با شکست تمامی حریفان اولین نشان طلای خود را به گردن آویخت.
این برای نخستین بار بود که دو قهرمان از آمریکا و شوروی در یک سکوی معتبر جهانی پایین تر از حریف ایرانی قرار می گرفتند.
جهان پهلوان تختی در اسفندماه همان سال با غلبه به مرحوم حسین نوری به مقام پهلوانی ایران دست یافت و صاحب بازوبند شد و در سال های ۱۳۳۶ و ۱۳۳۷ نیز این عنوان را تکرار کرد.
جهان پهلوان تختی در سال ۱۹۵۸ در بازی های آسیایی توکیو و مسابقات قهرمانی جهان در صوفیه به ترتیب نشان های طلا و نقره این رقابت ها را به گردن آویخت و در مهرماه سال ۱۳۳۸(۱۹۵۹) در چهارمین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی جهان که در تهران برگزار شد سومین عنوان قهرمانی جهان خود را کسب کرد.
“بوریس کولایف” از شوروی تنها کشتی گیری بود که با امتیاز به تختی باخت و در ۵ کشتی دیگر رقبای مجارستانی، لهستانی، فرانسوی، بلغار و ترک تختی با ضربه فنی مغلوب پهلوان ایران شدند.
تیم ملی کشتی آزاد ایران که در رقابت های تهران با اکتفا به دو مدال طلای غلامرضا تختی و امامعلی حبیبی با وجود برخوردی از امتیاز میزبانی در حفظ عنوان سومی سال های قبل نیز ناموفق بود در هفدمین دوره بازی های المپیک( ایتالیا،۱۹۶۰) تا مکان پنجم رده بندی سقوط کرد. تختی کاپیتان تیم ملی و پرتجربه ترین کشتی گیر ایران که در این رقابت ها در وزن هفتم به میدان رفته بود، پس از پیروزی در پنج دیدار با در مسابقه نهایی با قبول شکست در برابر “عصمت آتلی” از ترکیه به گردن آویز نقره دست یافت.
مسابقه های قهرمانی جهان در یوکوهامای ژاپن میدانی فراموش نشدنی برای کشتی ایران بود. تیم ملی کشتی آزاد کشورمان پس از حضور در ۸ دوره مسابقات المپیک و جام جهانی در رقابت های جهانی ۱۹۵۹ ژاپن، پرافتخارترین حضور خود در تاریخ کشتی را رقم زد و با دریافت پنج نشان طلا، یک نشان نقره، یک نشان برنز و یک عنوان پنجمی به مقام قهرمانی کشتی آزاد جهان دست یافت.
جهان پهلوان تختی که در این مسابقات در وزن ۸۷ کیلوگرم به مصاف حریفان رفته بود با حضوری مقتدرانه آخرین مدال طلای خود را به گردن آویخت.
کشتی گیران آزاد ایران در ششمین دوره رقابت های قهرمانی جهان در تولید وی آمریکا (۱۹۶۲) نیز حضوری شایسته داشتند.
تیم ملی ایران اگر چه نتوانست مقام قهرمانی خود را در این مسابقات حفظ کند ولی کسب مقام سوم جهان نیز با توجه به کارشکنی ها و ناداوری هایی که در حق تختی و سایر کشتی گیران ایران روا شد نتیجه قابل قبولی تلقی می شود. جهان پهلوان تختی در این مسابقات با حضور مقتدرانه در برابر ” وان براند” آمریکایی، ” مریود” روسی و ” عصمت آتلی” که از قهرمانان صاحب نام وزن هفتم بودند از حیثیت کشتی ایران به خوبی دفاع کرد و در نهایت پس از تساوی با ” مروید” جوان تنها به دلیل ۲۰۰ گرم اضافه وزن نسبت به حریف از دریافت نشان طلا محروم شد و به گردن آویز نقره رضایت داد.
قهرمان ارزشمند ایران در شرایطی در این دیدارها شرکت کرد که از بیماری خطرناکی رنج می برد با این حال عشق به ملت ایران او را به مصاف با بزرگترین قهرمانان جهان کشاند. شدت بیماری تختی به حدی بود که پس از دیدار فینال سریعا به نیویورک منتقل و روز بعد در بیمارستان بزرگ نیویورک تحت عمل جراحی قرار گرفت.
در فاصله سال های ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۶، جهان پهلوان تختی با وجود سن بالا همچنان عضو تیم ملی ایران بود. اما تنها در بازی های المپیک ۱۹۶۴ توکیو شرکت کرد که در این دیدار با بداقبالی از کسب چهارمین نشان المپیک خود بازماند و به عنوان چهارمی جهان اکتفا کرد. البته جانشینان تختی در مسابقات جهانی صوفیه(۱۹۶۳) و منچستر(۱۹۶۵) از دریافت حتی یک امتیاز در وزن هفتم ناموفق بودند، این امر در کنار عشق وافری که ملت ایران به جهان پهلوان داشتند، موجی از درخواست های مردمی و مطبوعاتی برای حضور مجدد تختی در رقابت های جهانی را برانگیخته بود. پهلوان ۳۶ ساله ایران با وجود عدم آمادگی کافی و گذشتن از مرز بازنشستگی شرکت در مسابقه های جهانی ۱۹۶۶ (تیرماه ۱۳۴۵) تولیدو را پذیرفت.
تختی در مسابقات انتخابی مسابقات جهانی ۱۹۶۶ از نظر نتایج فنی و پیروزی با ضربه فنی، بهترین چهره شناخته شده و به عنوان بهترین کشتی گیر وزن هفتم ایران راهی آمریکا شده بود با این حال کارشکنی و برخوردهای سویی که از سوی برخی افراد و مقامات نسبت به او روا می شد روحیه او را تضعیف کرده بود.
جهان پهلوان تختی به هنگام عزیمت به آخرین سفر خود، در میان خیل عظیم مردمی که برای بدرقه او و همراهانش آمده بودند در گفت و گو با خبرنگار” کیهان ورزشی” گفت: هیچ چیز نمی تواند مرا خوشحال کند، پول، مدال طلا، عشق و حتی عشق.
نسبت به این مردمی که به فرودگاه آمده اند، احساس شرمندگی می کنم. راستی چقدر محبت بدهکارم؟ من چرا باید کشتی بگیرم؟ چرا باید همراه تیم مسافرت کنم، تا سبب این همه مراجعت باشم؟ اگر پاسخ به این پرسش را می دانستم من هم می توانستم ادعا کنم چون دیگران هستم… وقتی کسی نداند چه عاملی سبب خوشحالی اش خواهد شد، یقینا نخواهد توانست بگوید چرا کشتی می گیرد و چرا همراه تیم مسافرت می کند ”
تختی که بی امید به مصاف تازه نفسی ها و جوانان جویای نام رفته بود، متاسفانه با بدترین قرعه ممکن نیز مواجه شد به طوری که پس از پیروزی پنج بر صفر در مقابل حریفی از مجارستان به مصاف ” الکساندر مدوید” و ” احمد آئیک”( نفرات اول و دوم این دوره از رقابت ها) رفت و با قبول شکست در برابر آنها برای همیشه با صحنه کشتی خداحافظی کرد.
بازیهای آسیایی:
۵۸ توکیو: مدال طلا (۸۷ کیلو گرم)
جمع مدالهای غلامرضا تختی: ۸ (۴ طلا، ۴ نقره)
المپیک ۳ – جهانی ۴ – بازیهای آسیایی ۱
سجایا و خصایص انسانی والای شادروان تختی
جهان پهلوان غلامرضا تختی پرافتخارترین چهره تاریخ ورزش قهرمانی ایران و فاتح سکوهای رفیع کشتی جهان، نه تنها در ایران که در تاریخ ورزش دنیا نیز چهره ای کاملاً شناخته شده است. با وجود گذشت حدود ۴ دهه از آخرین حضور تختی در رقابت های المپیک ( توکیو،۱۹۶۴) و ۳۵ سال از درگذشت جهان پهلوان، نام وی همچنان در زمره نام آورترین قهرمانان کشتی رقابت های المپیک می درخشد.
با این همه تردیدی نیست که راز محبوبیت و ماندگاری کم نظیر شادروان غلامرضا تختی را نه در برق نشان های رنگارنگ ورزشی او که در خصایص و سجایای اخلاقی و صفات بارز انسانی این فرزند وفادار مردم باید جستجو کرد.
پس از تختی قهرمانان بسیاری بودند که با کسب چند مدال جهانی و تقلید ازحرکت های مردمی تختی سودای دستیابی به موقعیت بی بدیل او در سرپروراندند و چند صباحی به مدد تبلیغات و جنجال های مطبوعاتی ردای جهان پهلوانی را بر تن کردند اما هیچگاه نتوانستند به خانه های روشن و پاک دل مردم راه پیدا کنند عشق و ارادت خالصانه توده های معتقد و مذهبی به این ” سلاله بی فخر و تبار برخاسته از تن درد و رنج و محرومیت” خود آن چنان عمیق و ریشه دار و آگاهانه است که حتی نیش گزنده آن” دروغ بزرگ ” هم نتوانسته است، کوچکترین خللی در آن ایجاد کند.
“او با مردم و چونان مردم زیست. در شادی شان گلخنده اش را نثار آنان کرد و در ماتم و اندوهشان، ایثارگرانه و اندوهگین در کنارشان جای گرفت. شادی هر لبخند فتحی را که بر لبانش نقش بست با آنان قسمت کرد و با غرور و پیروزی خویش بارها و بارها، زنگار اندوه شکست های دیرین را از سینه آنان شست.
چه بسیار مردم سیلی خورده یی که زبونی خویش را در قدرت و حمیت و همت او جبران شده می دیدند و غروب آرزوها و آرمان های خویش را در طلوع نام و کام او ازیاد می بردند و تداوم آرمان هایشان را در صلای مردانگی و عزت او- که او هرگز- آن را به پای دونان و دشمنان سوگند خورده مردم نریخت جستجو می کردند و چنین بود که تختی آرام آرام و نه یکباره و ناگهانی قهرمان شکست ناپذیر افسانه های دل مردم شد. او تبلور آرزوهای مرده و به طاق نسیان سپرده مردم شد.”
تختی بزرگ، خود نیز به عمق علاقه خالصانه طبقات محروم و رنج دیده نسبت به خویش واقف بود، وی در پاسخ به خبرنگاران داخلی و خارجی که از او پرسیده بودند” با ارزش ترین مدالی که تا کنون گرفته ای کدام است؟” گفته بود:” بزرگترین پاداش و عالی ترین هدیه ای که گرفتم مدال یا نشان طلا و نقره نبود. قلب یک انسان بیش از هزاران مدال طلا ارزش دارد و من می دانم که هزاران هزار نفر از مردم حق شناس میهنم در قلب مهربان خودشان جای کوچکی هم برای من ذخیره کرده اند.”
تختی که در خانواده ای مذهبی و معتقد پرورش یافته بود، از همان جوانی انسانی مومن و پرهیزگار بود. ایمانی خالصانه داشت، برای شرعیات اهمیت خاصی قائل بود و نماز و روزه اش هرگز ترک نمی شد.” شبهای جمعه همواره برای زیارت به حضرت عبدالعظیم می رفت” و ارادت خاصی به ائمه اطهار خصوصا حضرت ثامن الحج(ع) داشت.
نقافیان از مفسران قدیمی ورزش در مشهد با تجلیل از سجایای اخلاقی جهان پهلوان تختی می گوید:” تختی ارادت وعلاقه زیادی به حضرت امام رضا (ع) داشت و در هر فرصتی که پیش می آمد و یا قبل از هر سفری به خارج به مشهد می آمد و به زیارت و پابوسی آن حضرت مشرف می شد. وقتی وارد حرم حضرت رضا (ع) می شد، دیگر خودش نبود، آستان بوسی او به قدری خاضعانه و بی پیرایه بود که همه همراهان و اطرافیان را تحت تاثیر قرار می داد.”
تختی در آخرین مصاحبه اش در مورد رمز موفقیت خود را تاسی از ائمه اطهار دانسته و می گوید: من ازعلی(ع) آموختم که در مقابل ناملایمات باید ایستادگی کرد و برای پیروزی باید تلاش کرد و با اتکال به خدا به میدان رفت و پیروز شد و من چنین کردم و پیروز شدم، ولی نه آن پیروزی که من می خواستم چرا که نگذاشتند و سد راهم شدند.
ساده زیستی، قناعت و مناعت طبع از صفات بارز جهان پهلوان بود. او با وجود مشکلات مالی که به ویژه در اثر فشارهای رژیم گریبانگیر او بود، نه تنها حاضر به پذیرش پیشنهادات وسوسه انگیزی که به او می شد نبود که با بزرگواری، مستمری محدود خود را نیز به کشتی گیران نیازمند حواله می کرد.
شاه حسینی یکی از دوستان نزدیک تختی ضمن بیان خاطره یکی از دیدارهای خود با وی از قول جهان پهلوان نقل می کند:” اومدن به من می گن حالا که بعضی از آقایون ورزشکار فیلم بازی کردن و از نظر مال و تمول، شارژ شدن، تو هم بیا پول کلونی بگیر و تو یکی دو تا فیلم بازی کن. من بهشون گفتم آقا از من این کارها ساخته نیست. ما اگر پول می خواستیم از طریق مشروع ترهم می شد.”
وی ادامه داد:” نماینده کمپانی تیغ ناست اومده پیشنهاد کرده که بیا پای آینه با این تیغ های ناست یه خورده صورتت را بتراش ما هم مبلغ زیادی می دیم” و بعد از نقل این پیشنهاد یک مصرع شعر خواند:” عمر عزیز است و صرف غم نتوان کرد”. وقتی دست و پا شکسته این مصرع را خواند گفت: بقیه اش یادم رفته.
تختی هر بار که عازم سفر ورزشی بود، به مشهد می رفت و به ثامن الحجج(ع) متوسل می شد، در عین حال که دستگاه تربیت بدنی و سرشناسان شهر به او بسیار احترام می گذاشتند و استقبال می کردند، او به خانه وفادار- پهلوان صاحب بازوبند- وارد می شد و همیشه می گفت:” ما باید بریم خونه وفادار چون آبگوشت خونه وفادار می ارزه به تمام غذاهای دیگه و چلوکباب توکلی.”
” بینی و بین الله مردم ما هم الحق پاسخ خوبی به جهان پهلوان خود دادند. پس از سی سال از مرگ او نسلی که نه او و نه کشتی اش را دیده و تنها اسمی از او شنیده، این چنین شیفته اوست و هر سال یادش را گرامی می دارد. ما از تختی کشتی گیرتر داشتیم، اما مردم برای “سگک نشستن” شیفته اش نشدند. مدال بگیر هم زیاد داشتیم ولی تختی بود که ” مدال مردم” را گرفت.”
مردمداری و دستگیری نیازمندان یکی دیگر از خصایص بارز جهان پهلوان بود که در این مورد حکایت های بسیار زیادی نقل شده است. بابک فرزند پدر نادیده که تختی را از ورای انبوه سخنان و خاطرات مردم بازشناخته است در این مورد می گوید:” از دستگیری های تختی خاطره خیلی زیاد است. از کمک به یک زن و مرد فلج که تازه ازدواج کرده بودند تا دکه مطبوعاتی خریدن برای یک جوان بیکار و… می گویند هر وقت کادویی از طرف راه آهن- محل کارش- یا بقیه سازمان ها ودستگاه ها می گرفت، بدون اینکه آنها را بازکند به کسانی می داد که ناگفته سرپرستی شان را به عهده داشت بعد از شب هفت، یکی از دوستانش می بیند که پِیرزنی در راهروهای فدراسیون کشتی می گردد. از او می پرسد:” مادر چی می خوای؟ دنبال کی می گردی؟” پیرزن می گوید:” والله نمی دونم دنبال کسی می گردم که قد و قواره اش به پهلوونها می خوره او میومد به من کمک می کرد، چند وقتیه که پیدایش نیست، گفتم شاید بتوانم اینجا ازش خبری بگیرم.”
… و بالاخره تختی با مردم بود و از مردم، مردمگرایی در ذاتش بود، یک بار که دانشجوها در دانشگاه تهران تحصن کرده بودند و دانشگاه هم محاصره بوده و کسی امکان تردد به دانشگاه نداشته، تختی با ظرف های غذا از دانشگاه وارد می شود، خوب پاسبان ها هم او را می شناختند و کاری با او نداشتند. چون غذا کم بوده، او از درهای متعدد دانشگاه وارد می شود و کار غذا رسانی را تکرار می کند.
بابک با اشاره به علاقه و سمپاتی متقابلی که مردم نسبت به تختی داشتند، برخورد آنها با جهان پهلوان را نظیر اعتمادی می داند که نسبت به پهلوان های قدیم وجود داشت.
وی می گوید:” یک بار پدرم که از آلمان با ماشین شخصی راهی ایران بوده، یکی از دانشجویان ایرانی که خانم آلمانیش را می خواسته به ایران بفرستد می فهمد که تختی راهی ایران است. نمی دانم چرا خانمش را با هواپیما نمی فرستاده، شاید به خاطر اینکه پول نداشته، در فرانکفورت به سراغ تختی می آید و خانمش را می سپرد به دست تختی. ظاهرا ماشین تختی ایرادی داشته. تختی عنوان می کند خیلی خوب ماشین رفیق من هست خانم شما می تواند با او بیاید. ولی آن دانشجو می گوید فقط باید در ماشین خودت سوار شود. بالاخره او با تختی به ایران می آید و این زمینه دوستی های بعدی دانشجوی ایرانی با تختی می شود. به هر حال تختی در جامعه ما پدیده ای بود. ”
” تختی در طول عمر خود تنها یک بار دست نیاز به سوی دیگران دراز کرد و آن هم بخاطر مردم و این دست با صمیمیت شرافتمندانه بدرقه شد.”
شهریور ماه ۱۳۴۱ چند روز پس از زلزله ویرانگر” بویین زهرا” پهلوان و چندنفر از دوستانش در حالی که اخبار و تصاویر ساکنان مصیبت زده و ویرانه های مناطق زلزله زده را در روزنامه نگاه می کردند، ضمن صحبت هایشان در مورد علت کم بودن کمک های مردمی و بی توجهی مردم به مراکز جمع آوری اعانه راه اندازی شده در شهر بحث می کردند . بعضی از دوستان تختی معتقد بودند که مردم توجهی به مصیبت هموطنان خود ندارند و حاضر نیستند کوچکترین کمکی به آنها بکنند. پهلوان، این سلاله پاک مردم، که به عمق مهربانی و ایثار هموطنان پاک نهاد خود و میزان بی اعتمادی و انزجار آنها از ” خودکامگان حاکم” واقف بود، می گفت: علت بی توجهی مردم به این مراکز کمک رسانی، نداشتن اطمینان به حکومت و کسانی است که معرکه گردان این جریان شده اند. پیش کشیده شدن این بحث و مخالفت یکی از دوستان تختی با نظر او ناگهان فکری را به ذهن پهلوان انداخت. تختی تصمیم گرفته بود که خود وارد این میدان شود البته نه برای اثبات گفته هایش بلکه” برای این که به هر حال یک نفر باید وسط بیفتد و سبب خیر شود.”
فردای آن روز تختی بدون هیچ اعلان و تبلیغاتی اول صبح به چهار راه ولیعصر فعلی رفت و تصمیم خود برای جمع آوری اعانه به نفع زلزله زدگان را به کمک دوستانش به اطلاع مردم رساند. پس از آن غوغایی به پا شد که در تاریخ مشارکت های مردمی ایران کم نظیر و شاید بی نظیر بود. محمود رفعت از دوستان و علاقمندان جهان پهلوان و نویسنده کتاب ” تختی مرد همیشه جاوید” این واقعه تاریخی را چنین نقل می کند:” مردم که دهن به دهن خبردار شده بودند از دور و نزدیک خودشان را رسانده بودند به پهلوان و بی دریغ هر چه از دستشان برمی آمد کمک کرده بودند. چند دانشجو کتشان را درآورده بودند و انداخته بودند روی تل بزرگ لباس ها، پتوها، ظرف و ظروف ها، طلا و جواهرات و خلاصه هر چیزی که عابران معمولا همراه دارند یا خانه دارها می توانستند از آن صرف نظر کنند.
در این میان پیرزنی چادرش را از سرش برداشته بود و بعد از دادن آن به پهلوان پیشانیش را بوسیده و گفته بود:” پسرم خدا عمرت بدهد که به فکر مصیبت زده ها هستی، خدا عزتت را بیشتر از این ها بکند که غصه خانه خراب ها را می خوری، من خجالت زده ام که چیز دیگری ندارم.”
پهلوان در حالی که چشمایش از اشک برق می زد چادر را برداشت و ملتمسانه از پیرزن خواهش کرد که آن را بگیرد. پیرزن چادر را که تختی به او داده بود دوباره روی تل هدایا انداخت و با لحن مادری که از حرف گوش نکردن فرزندش بی حوصله شده گفت:” مرحمت خشک و خالی که فایده ندارم، پسرم.”
پیرزن وقتی با تردید دوباره پهلوان مواجه شد، خشمگینانه گفت:” یعنی ما فقیر بیچاره ها حق نداریم:”
صورت پهلوان یک دفعه رنگ به رنگ شد، گفت:” شما را به خدا این حرف را نزنید . شما از هر ثروتمندی ثروتمندترید، حق دارترید، چون که بلندنظرتر و باگذشت ترید.
پیرزن همین که سرخ شدن صورت پهلوان را دید به گریه افتاد، اما چشم هایش را به تندی با گوشه لچکش پوشاند و عقب عقب خودش را از جمع مردم بیرون کشاند و رفت.”
“کیهان ورزشی” که خبر این رویداد را با عنوان” تختی، گوهر گرانبهای ملت ما” در شماره ۲۴ شهریورماه ۱۳۴۱ خود به چاپ رسانده بود، ثمره دو روز پیاده روی تختی را چهارکامیون خواربار و پوشاک و بیست هزار تومان پول نقد( که در آن زمان رقم بسیار بالایی به حساب می آمد) نوشته است.
جوانمردی، فتوت و صفات انسانی تختی که ریشه در اعتقادات و باورهای عمیق او داشت هرگز به عرصه های اجتماعی و برخوردهای مردمی وی محدود نمی شد. جهان پهلوان این سلاله خلف” پوریای ولی” در میادین ورزشی و رقابت های جهانی نیز منش والای خود را به نمایش می گذاشت.
در این مورد خاطره ها و روایت های فروانی نقش شده است، الکساندر مدوید، کشتی گیر صاحب نام شوروی سابق و رقیب مقتدر تختی در این مورد خاطره جالبی دارد:” در تولیدو(۱۹۶۲) تختی و من دیدار نهایی را برگزار کردیم. در جریان این مسابقه ها، پای راست من به شدت ضرب خورده و روحیه ام را خراب کرده بود. فکرم متوجه تختی بود که باید با این پای ناجور با او مبارزه می کردم. به راستی تا آن موقع از خصوصیات اخلاقی، رفتار و کردار انسانی و والای تختی خبرنداشتم. اما در آنجا به عظمت، انسانیت و جوانمردی تختی پی بردم و تحت تاثیر آن قرار گرفتم. او که شنیده بود پای راست من ضرب دیده با این پا به خوبی مدارا کرد و هرگز نخواست با هجوم به این پا مرا زجر دهد. او تا آخرین لحظه، مردانه و تمیز کشتی گرفت و از پای ناراحت من اصلا استفاده نکرد. تختی با این کارش نشان داد که یک قهرمان به معنای واقعی است. بعد از این جریان، ما به صورت دو دست صمیمی درآمدیم.
او همیشه مرا دوست می داشت. او ملت خودش را هم دوست می داشت و فکر می کنم تختی اصلا برای ملتش زندگی می کرد. آشنایی با او برای من افتخار بزرگی به حساب می آید.
تختی بسیار خوب و فنی کشتی می گرفت و من چیزهای زیادی از او آموختم. ما روی تشک دو حریف سخت کوش بودیم و در خارج از تشک دو دوست جدانشدنی، تختی می تواند الگوی خوبی از نظر ورزشی و اخلاقی برای جوانان شما باشد”
زندگی جاوید این پهلوان مردم، فصلی که به شهادت ۳۵ سال حضور مستمر و بالنده او هرگز آخرین فصل حیات او نبوده است.
احترام به پیشکسوتان
احترام به پیشکسوت در فرهنگ ورزش و بخصوص در کشتی که ورزشی پهلوانی است یک سنت بسیار مهم و خدشه ناپذیر است که باعث تشویق جوانان و دلگرمی بزرگان می شود.
احمد وفادار از پهلوانان نامی ایران بود که قبل از تختی سابقه بستن بازوبند پهلوانی ایران را داشت. او درمسابقات جهانی کشتی هم سابقه شرکت دارد. او در گفته هایش نمی تواند خوشحالی خود را از رعایت سلسله مراتب کسوت توسط جهان پهلوان تختی پنهان کند:
او یک انسان واقعی بود و احترام به بزرگان و پیشکسوتان را همیشه رعایت می کرد. یادم نمی رود شبی را که همراه وی به یکی از زورخانه های تهران رفتیم به او پیشنهاد دادند که تخته شنا را وسط گود بگذارد و میانداری کند ولی او قبول نکرد و گفت: جایی که وفادار هست من این کار را نخواهم کرد. در پایان مراسم که قرار شد جوایز گروهی از قهرمانان کشتی اهدا شود او باز هم قبول نکرد و این کار را به من واگذار کرد. او احترام خاصی برای سنت های خوب ورزش قهرمانی قائل بود.
وقتی تختی به مشهد می آمد خیلی ها دوست داشتند او را به طرف خود بکشانند. خیلی از دست اندرکاران و مسئولین هم از او دعوت می کردند، اما تختی دعوت هیچکس را قبول نمی کرد و فقط به خانه من می امد و می گفت: آبگوشت خانه پهلوان وفادار را به سفره های رنگین دیگران ترجیح می ده.
وی چهار ماه پس از بازگشت از آخرین سفر خود(تولیدو،۱۹۶۶) در آبان ماه سال ۱۳۴۵ زندگی مشترک خود را با همسرش آغاز کرد؛ که حاصل آن تولد بابک در سال ۱۳۴۶ بود و سرانجام پس از گذشت چهار ماه از تولد فرزندش خبر درگذشت جهان پهلوان همه را در اندوهی عظیم و بهتی شگفت انگیز فرو برد.
۱۷ دی ماه ۴۶ وقتی روزنامه ها نوشتند : غلامرضا تختی خود را کشت مردم باورشان نشد .آنها مطمئا بودند که تختی را چیز خورش کردند حتی اسم سم را هم میدانستند باربی توریت .آنها می گفتند غلامرضا را کشتند و عکس پهلوان را می گذاشتند روی طاقچه کنار قرآن و شمایل مولا. نکته مشترکی که در نشریات زمان مرگ تختی به چشم می‌خورد، اشاره‌ای است به دست نوشته‌های او، اگرچه هیچ‌کجا سند یا عکسی در مورد اصل این دست نوشته‌ها یا دفترچه یادداشت دیده نمی‌شود. و هیچ سندی برای اعتبار آنها وجود ندارد. شاید به نظر می رسد این نوشته ها هم برای گمراه کردن افکار عمومی و با اندیشه ای خاص تهیه و چاپ شده است. این موضوع نیز مانند مرگ پهلوان رمز بزرگی است که هنوز جوابی برایش وجود ندارد.
او خودش بود :
جلال آل احمد در وصف او می گوید : «او پوریای ولی نبود. او هیچ کس نبود، او خودش بود، بگذار دیگران را به نام او و با حضور او بسنجیم. او مبنا و معنای آزادگی است … و هرگز به طبقه ی خود پشت نکرد.»
«اطلاعات» نیز این چنین از تختی قدردانی کرد: «او خورشیدی بود که غروب کرد و مردی بود که به صورت افسانه تا ابد باقی خواهد ماند.» و این حقیقتی انکارناپذیر است.
رده بندی برترین تیم های ملی فوتبال جهان درماه ژانویه میلادی پنجشنبه ازجانب فیفا اعلام شد که براین اساس، تیم ملی ایران با ۵۸۸ امتیاز و بدون تغییر نسبت به ماه گذشته دررده پنجاه و یکم دنیا و نسخت قاره آسیا قرار گرفت.
دراین رده بندی، امارات، قطر و بحرین حریفان دور گروهی تیم ملی در جام ملت‌ها به ترتیب در مکان‌های ۵، ۶ و یازدهم آسیا جای دارند. استرالیا میزبان هم تیم نهم آسیا و صد دنیا شناخته شده است.
پس از ایران، ژاپن، کره جنوبی، ازبکستان، امارات و قطر در مکان‌های بعدی برترین تیم‌های آسیا جای گرفته‌اند.
در رده بندی برترین های ماه فیفا، آلمان قهرمان جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل با ۱۷۲۵ امتیاز همچنان درصدر قرار دارد و تیم های آرژانتین و کلمبیا دوم و سوم هستند.
سایت فیفا:امید ایرانی هابه گل های گوچی برای پایان انتظار قهرمانی آسیا
در آستانه آغاز رقابت‌های جام ملت‌های ۲۰۱۵ آسیا در استرالیا، سایت فیفا در گزارشی به معرفی پنج ستاره این تورنمنت که پتانسیل درخشش در شانزدهمین دوره این رقابت‌ها را دارند، پرداخت.
یکی از پنج ستاره‌ای که فیفا پیش بینی کرده عملکرد خوبی در جام ملت‌ها خواهد داشت، رضا قوچان‌نژاد، مهاجم ۲۷ ساله تیم ملی ایران است که درباره او نوشته شده است: گوچی یکی از محبوب‌ترین و سرشناس‌ترین ستارگان تیم ملی است. پس از حضور در تیم‌های پایه هلند، قوچان‌نژاد ملیت خود را در ماه اکتبر سال ۲۰۱۲ تغییر و اولین بازی رسمی‌اش را برای تیم ملی ایران انجام داد. این بازیکن مشهدی تابستان امسال در جام جهانی ۲۰۱۴ به دنیا معرفی شد زمانی که تنها گل ایران را در این تورنمنت در جریان شکست ۳ بر یک برابر بوسنی به ثمر رساند.
فیفا در ادامه با معرفی قوچان‌نژاد به عنوان یکی از افرادی که کارلوس کی‌روش در استرالیا باید روی او حساب کند، نوشته است: قهرمان سه دور جام ملت‌های آسیا که آخرین بار در سال ۱۹۷۶ قادر به کسب این افتخار شده، برای پایان دادن به انتظار قهرمانی در جام ملت‌ها روی گل‌های قوچان‌نژاد حساب خواهد کرد.
ستایش رئیس فدراسیون فوتبال قطر از تیم ملی ایران
شیخ حمد بن خلیفه رئیس فدراسیون فوتبال قطر به ستایش از تیم ملی ایران پرداخت اما تاکید کرد که شناخت خوبی از ایران داشته و احتمال هر نتیجه‌ای وجود دارد.
وی گفت:در گروهی قرار گرفته ایم که همه تیم ها شانس برابری دارند. اصلا نمی تواند گفت که چه تیمی در این گروه اول می شود و چه تیمی دوم. نهایت تلاش خود را می کنیم تا به دور بعد راه یابیم. قهرمانی قطر در جام خلیج فارس تصادفی نبود. ما با شایستگی جام قهرمانی را بالای سر بردیم اما در جام ملت های آسیا شرایط فرق می کند. باید واقع‌بین باشیم. بر این باورم که راهیابی به جمع چهار تیم برتر موفقیت بزرگی برای فوتبال ما به شمار می آید. هدف ما آماده‌سازی برای جام جهانی ۲۰۲۲ است. باید تیم بسیار خوبی داشته باشیم.
ایرماتوف داور بازی افتتاحیه جام ملت های آسیا شد.
به گزارش ایسنا، کنفدراسیون فوتبال آسیا، روشن ایرماتف ازبکستانی را به عنوان داور دیدار دوتیم استرالیا و کویت دربازی افتتاحیه جام ملت‌های آسیا انتخاب کرد.
دراین بازی که درورزشگاه رکتانگولار ملبورن برگزار خواهد شد، رسولف هم وطن ایرماتوف و کوچکارف قرقیزستانی، وی را دراین بازی به عنوان کمک همراهی خواهند کرد.
ایرماتف ۳۷ ساله تاکنون ۹ بازی را در جام جهانی قضاوت کرده و سومین حضور خود را در جام ملت‌های آسیا تجربه میکند.
سیمئونه:الان درهرجامی مدعی قهرمانی هستیم
سرمربی آتلتیکو مادرید از پیروزی برابر رئال مادرید در جام حذفی بسیار خوشحال است. او می گوید الان تیمش این توانایی را دارد تا در هر جامی به عنوان قهرمانی دست یابد.
سیمئونه دراین باره اظهارداشت:بازیکنان آتلتیکو مادرید بازی بسیار خوبی را به نمایش گذاشتند و هر آنچه را می‌خواستم در زمین اجرا کردند. همه آنها خوب ظاهر شدند و این من را بسیار خوشحال میکند. الان تیمی شده ایم که می توانیم در هر رقابتی از شانس‌های اصلی کسب عنوان قهرمانی باشیم.
وی درباره بازگشت فرناندو تورس به آتلتیکو نیز گفت:حضور تورس در زمین به ما روحیه و انرژی داد. او سریع و قوی ظاهر شد. تورس برای هماهنگ شدن با هم تیمی هایش تنها به زمان نیاز دارد. بدون شک با گذشت زمان بهتر خواهد شد.
هاشم بیک‌زاده مدافع تیم ملی فوتبال ایران که چهارشنبه در جریان تمرین این تیم دچار آسیب دیدگی شد پس از معاینات پزشکی از دستش جام ملت‌های آسیا را از دست داد.
عکس گرفته شده از دست مصدوم بیک‌زاده نشان می دهد استخوان کف دست او دچار شکستگی شده و این بازیکن با این شرایط نمیتواند تیم ملی را در جام ملت‌های آسیا همراهی کند.
بر اساس تصمیم کادر فنی، محمدرضا خانزاده به تیم ملی دعوت شد. قرار است این بازیکن راهی استرالیا شود.
کی روش:شانس ایران برای قهرمانی کم است، روی روحیه بازیکنانم حساب می کنم.
به گزارش ایسنا، تیم ملی فوتبال ایران که برای شرکت در جام ملت های آسیا در استرالیا به سر می‌برد، یکی از شانس های نخست قهرمانی در این تورنمنت به حساب می‌آید اما وقتی به صحبت‌های کارلوس کی‌روش گوش می‌کنیم، می‌بینیم که او شانسی کم برای تیمش قائل است.
وی دربدو ورود به ملبورن گفت:همه چیز بدتر شده است. به خاطر این که ما دوران آماده‌سازی را که باید می‌داشتیم، نگذراندیم. وقتی با آماده‌سازی بد تیم روی همه چیز قمار می‌کنید، شانسی که دارید بسیار کمتر از گذشته است.
کی‌روش در این خصوص اظهار داشت:ما باید برای حضور در استرالیا اردوها و بازی های بیشتری انجام می دادیم. شما نمی توانید از تیمی که از جولای تاکنون فقط دو بازی انجام داده انتظار زیادی داشته باشید. این کافی نیست اما اکنون می‌توانم روی روحیه بازیکنانم حساب کنم. آنها ذهنیتی قوی دارند و می توانند با وجود این شرایط، همه چیز را به توازن برسانند.
کریمی:بدون پست مقام برای پرسپولیس همه کار می کنم
علی کریمی بازیکن سابق تیم فوتبال پرسپولیس چهارشنبه دراین باشگاه حضور پیدا کرد و دراین باره گفت:دیدار دوستانه‌ای انجام دادم و موضوعی نبود همانطور که روز گذشته سر تمرین رفتم و مسئله خاصی نبود اما هر کاری که از دستم بربیاید برای پرسپولیس انجام می‌دهم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا به عنوان بازیکن قصد بازگشت به فوتبال را دارد افزود: نه چنین قصدی ندارم.
درخشان:فوتبال درخون کریمی است
حمید درخشان سرمربی پرسپولیس درپایان تمرین چهارشنبه این تیم درباره حضور علی کریمی در مراحل آماده‌سازی سرخپوشان اظهار داشت: تمرین کردن علی کریمی در کنار بازیکنان بیشتر جنبه تفریحی داشت و او خودش دوست داشت که کنار بازیکنان تمرین کند. اینکه گفته میشود او قصد فوتبال بازی کردن دارد واقعیت ندارد. خودش هم چنین تصمیمی ندارد.
وی همچنین درباره آمادگی کریمی در تمرین نیز تصریح کرد: به هر حال فوتبال در خون علی کریمی است و او آنقدر با استعداد است که اگر چند سال دیگر هم بخواهد به صورت تفریحی در کنار بازیکنان بازی کند، مطمئناً چیزی برای ارائه خواهد داشت.
سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس در پاسخ به این سؤال که «کریمی در کادر فنی پرسپولیس مشغول به کار خواهد شد یا خیر؟»، گفت: ما به دنبال این هستیم که جایگاهی در تیم برای کریمی مشخص کنیم. او خودش تمایل ندارد در کادر فنی باشد اما ما دوست داریم با وی در هر پستی که باشد همکاری کنیم. به هر حال حضور کریمی در تمرینات ما از جهات زیادی جنبه‌های مثبتی خواهد داشت.
داوران ایرانی بازی عربستان و چین راقضاوت می کنند.
کنفدراسیون فوتبال آسیا قضاوت دیدار تیم های عربستان و چین دررقابت های جام ملت های آسیا دراسترالیا را به علیرضا فغانی از ایران سپرد.
همچنین دراین مسابقه، رضا سخندان و محمدرضا ابوالفتحی فغانی را به عنوان کمک همراهی خواهند کرد.
جام ملت های آسیا از جمعه هفته جاری آغاز می شود و تا ۱۱ بهمن ادامه خواهد داشت.
با آغاز جنگ سرد، پس از جنگ جهانی دوم، جبهه سنّت گرایان در ایران بارِ دیگر از پشتوانه حکومتی برخوردار شد. چون دولت های غربی، اسلام را سپری در برابر نقوذ سوسیالیزم خزنده می پنداشتند، برای کشوری مانند ایران که با شوروی همسایه بود، گسترش اسلام و هواداری از آن را به شاه پیشنهاد کرده بودند. او نیز با بازگذاشتنِ دستِ ملاها و گشودن حوزه ها و رونق دادن مسجدها، امامزاده ها، حسینیه ها، هیئت های سینه زنی و زنجیرزنی، نه تنها بیشترینه دستاوردهای پدرش را در پیوند با کوتاه کردن دست ملاها از گستره همگانی، از میان برد، بلکه بی که بخواهد، اندک، اندک زمینه نابودی حکومت خود را نیز فراهم آورد. ۱
خبرگزاری فرانسه:جای خالی دایی، کریمی و مهدوی کیا درجام ملت های آسیا حس می شود.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به تحلیل از تیم ملی فوتبال ایران پرداخت و نوشت ایرانی ها در پر کردن جای خالی بزرگان پیشین تیمشان با مشکل رو به رو بوده اند.
این خبرگزاری درادامه نوشت:ایران در سال های اخیر برای پر کردن جای بازیکنانی مانند علی کریمی، مهدی مهدوی کیا و علی دایی با مشکل هایی رو به رو بوده است. کی روش اما در دیدار دوستانه مقابل عراق که به پیروزی یک بر صفر ایران انجامید، چند بازیکن جوان را در ترکیب تیمش محک زد. او جواد نکونام، اشکان دژاگه، رضا قوچان نژاد و علیرضا حقیقی را از ترکیب بیرون گذاشت و به بازیکنانی مانند علیرضا بیرانوند، سروش رفیعی و رامین رضاییان بازی داد.
علی مرادی دبیرکلی وزنه برداری آسیا را از دست داد.
به گزارش ایسنا، مجمع انتخاباتی کنفدراسیون وزنه‌برداری آسیا به میزبانی قطر در حالی برگزار شد که حسین رضازاده برای اولین بار به عضویت هیات اجرایی درآمد و علی مرادی نیز پس از هشت سال از پست دبیرکلی کنار رفت و جای خود را به محمد الجلود عراقی داد.
از آنجا که محمد یوسف المنا رییس کنفدراسیون وزنه‌برداری آسیا تنها کاندید احراز دوباره این پست بود، برای ۴ سال دیگر برای ریاست کنفدراسیون وزنه‌برداری آسیا انتخاب شد.
جرارد:درکودکی پیراهن منچستر یونایتد را دوست داشتم
استیون جرارد ۳۴ ساله که در پایان فصل جاری پس از۱۷ سال حضور در لیورپول از این تیم جدا خواهد شد، به مجله فور فور تو انگلیس گفت: تا سن ۸ سالگی طرفدار تیم‌های مختلفی بودم. وقتی سن کمی داشتم پیراهن تیم‌های مختلفی از جمله تاتنهام، نوریچ، رئال‌مادرید، بارسلونا و حتی منچستریونایتد را داشتم.
جرارد به تازگی اعلام کرد در پایان فصل جاری از لیورپول جدا و دوران بازیگری خودش را در لیگ حرفه‌ای آمریکا دنبال خواهد کرد. رسانه‌های انگلیسی گزارش دادند مقصد بعدی کاپیتان متعصب لیورپولی‌ها تیم لس‌آنجلس گلکسی است و طرفین در آستانه عقد قراردادی ۱۸ ماهه به ارزش ۳.۹ میلیون پوند هستند.
وی افزود: در بین اقوام‌مان تعداد کمی بودند که طرفدار اورتون بودند و سعی کردند تا مرا برای پیوستن به آبی‌پوشان مرسی‌ساید متقاعد کنند ولی وقتی از فوتبال درک پیدا کردم به صحبت‌های پدر و برادرم که در مورد تاریخچه فوق‌العاده لیورپول صحبت کردند، گوش دادم و این تیم را انتخاب کردم.
رکورد شکنی تورس دربدو ورود به آتلتیکومادرید
پس از مراسم معارفه پرشوری که برای انتقال فرناندو تورس از میلان به آتلتیکومادرید شکل گرفت و ۴۵ هزار نفر را برای خوشامدگویی به این مهاجم اسپانیایی به ویسنته کالدرون کشاند (بیشترین جمعیتی که برای استقبال از یک بازیکن اسپانیایی تازه پیوسته به یک باشگاه به ثبت رسیده است)، هواداران یک بار دیگر علاقه خود را به تورس با خرید پیراهن او نشان دادند، به طوری که در همان روز معارفه تورس، در حدود دو هزار پیراهن شماره ۱۹ اتلتیکومادرید به فروش رفت که این رکوردی جدید در تاریخ روخی بلانکو بود.
در حقیقت در ۹ ساعت کار فروشگاه رسمی باشگاه اتلتیکومادرید، به طور میانگین به ازای هر ساعت ۲۲۲ پیراهن شماره ۱۹ این تیم به فروش رفت که چنین اتفاقی تا به حال برای هیچ یک از بازیکنان تاریخ باشگاه، حتی برای خود تورس در اولین دوره حضورش در اتلتیکو رخ نداده است.
منچستر سیتی درپی جذب دراکسلر
آبی‌های گلزن‌کرشن به جذب ملی‌پوش صربستانی من‌سیتی بسیار علاقه‌مندند اما سیتی بابت انتقال این بازیکن ۲۱ ساله سیزده میلیون طلب کرده است؛ مبلغی که شالکه حاضر به پرداخت آن نیست. به همین دلیل تیم انگلیسی پیشنهاد کرده ناستاسیچ را با جولیان دراکسلر عوض کنند.
در عین حال هورس هلت مدیر ورزشی شالکه هر گونه انتقال دراکسلر را محال دانست و گفت:” اصلا فکرش را هم نمی‌کنیم که او ما را ترک کند. مصدومیتش هم چیز مهمی نیست و برای هر بازیکن بزرگی پیش می‌آید.”
این در حالی است که این بازیکن به دلیل چند بار مصدومیت مجموعا تنها در دوازده بازی برای شالکه به میدان رفته که موفق شده دو گل بزند و دو پاس گل هم داده است
در مورد کودتایى که در ۲۸ مرداد ماه سال۱۳۳۲ خورشیدی/ ۸ اوت ۱۹۵۳ میلادی به کار فرمایى و تدارک دولتین آمریکا وانگلیس و توسط عوامل اجرائى آن ها در ایران علیه حکومت ملى زنده یاد دکتر محمد مصدق صورت گرفت تاکنون کتاب هاى بسیار انتشار یافته و باعث گفتگوهاى فراوان شده است .
یکى از کتاب هایى که در این باره نگارش یافته خاطرات آنتونی ایدن است که در زمان وقوع کودتا وزیر خارجه انگلستان بود ایدن در این باره چنین نوشته:
پس از برگزاری چندین نشست بی نتیجه با همتایان آمریکایی خود به این نتیجه رسیدیم که آن ها به اندازه ما مایل به سرنگونی مصدق نیستند، از این رو تصمیم گرفتیم که در مذاکرات مشترک بعدی مان که در پاریس برگزار می شد پیشنهاد کنیم که حاضریم چهل درصد از سهام کنسرسیومی را که با موافقت دولت آینده ایران تشکیل خواهد شد به کمپانی های نفتی آمریکایی واگذار نماییم. در پی این پیشنهاد بود که دولت آمریکا حاضر به همکاری با ما و اقدام به کودتا علیه مصدق شد.
تنها مسئله صدور انقلاب اسلامی و ایجاد یک خندق در خط مقدم برای حفظ نظام ایران، استراتجی رژیم ایران در کشورهای لبنان و سوریه و عراق و یمن را تشکیل نمی دهد،، بلکه سپاه قدس که بازوی مسلح نظام ایران در خارج از مرزهای کشور است، وظیفه دارد که ارتشی یک ملیونی از شیعیان این کشورها را بوجود اورد و با مسلح کردن انان و پرداخت بخش بزرگی از هزینه انان، این نیروها را تبدیل به گوشت دم توپی بکند، تا از هلال شیعه ایی که بیت ولایت در تهران اروزی ان را دارد، دفاع کنند.
با نگاهی کوتاه به کمک های ایران به این کشورها مشخص میشود، که استراتجی نظام ایران نه کمک های اقتصادی و یا فرهنگی و یا اقتصادی است، بلکه ۹۵% از این حمایت ها، نظامی و امنیتی است، که بلطبع به نیروها و سازمان های حامی ایران که سپاه قدس در تشکیل انان سهم درجه اول را دارد، منتحی میشود، تا پروسه از پیش تایین شده سپاه پاسداران را که همانا ایجاد خندق حلال شیعه است، تکمیل کند.
بیش از پنجاه سال از مرگ “آلبر کامو” نویسنده ی فلسفه پرداز فرانسوی می گذرد، مرگی زود هنگام و حاصل تصادفی تلخ که خود او پیشتر این نوع مردن را پوچ ترین طرز مردن خوانده بود.
آلبرکامو در نوامبر سال ۱۹۱۳ در دهکده ای کوچک در الجزایر متولد شد. او در یک سالگی پدر فرانسوی فقیرش را – که برای گرفتن زمین و کشاورزی به الجزایر مهاجرت کرده بود – از دست داد و پس از آن با مادر اسپانیایی تبارش به خانه ی پدربزرگ مادری اش رفت تا دوران کودکی و نوجوانی اش را با فقر و تنگدستی سپری کند، او پس از آن با تشویق یکی از آموزگارانش در آزمون بورسیه ی دبیرستان شرکت کرد و با ورود به دبیرستان که آن زمان در الجزیره مختص طبقه ی مرفه بود، با دنیای ثروتمندان آشنا شد. همین زندگی دو گانه و درهم غلتیدن فقر و غنا بود که اندیشه ی کامو را به کاوش در فلسفه ی زندگی وا داشت. او به دانشگاه الجزایر رفت و به تحصیل فلسفه پرداخت، دانشی که با شیفتگی او به ادبیات آمیخته شد و ما حصل آن نگارش داستان ها و نمایشنامه هایی شد لبریز از دیدگاه های فلسفی و کند و کاوهایی پرسشگرانه.
در تمامی آثار کامو دغدغه های پرداختن به معنای زندگی و بحث پیرامون رنج تنهایی و سرگشتگی آدمی به خوبی مشهود است. دل مشغولی هایی که موجب شده است برخی او را نویسنده ای بدبین و پوچ گرا بخوانند و نام وی را در کنار “ژان پل سارتر” از پیشگامان مکتب اگزیستانسیالیسم ادبی قرار دهند. برچسبی که کامو همواره با جدیت آن را رد می کرد چرا که اعتقاد داشت ادبیات بدون امید برای او بی معناست. او این اعتقاد را به لابه لای همه ی آثار خود نیز کشاند و با قلم لطیف و نگاه نکته بینش توصیف هایی دلنشین و در عین حال واقع بین را از طبیعت و عشق به تصویر کشید. کامو بر خلاف اگزیستانسیالیستهایی چون کافکا که عشق و شادی را بیهوده و پوچ می انگاشتند، معتقد بود که عشق یگانه منجی بشر در وادی لا یتناهی سرگشتگی های اوست. نقد جنجالی او بر کتاب “تهوع” سارتر نیز سند دیگری بر مخالفت او با دنیای سراسر پوچی اگزیستانسیالیستهاست، او قهرمان مخلوق “سارتر” را قهرمانی خام و ناآگاه می خواند که به جای تکیه بر عظمت دلایل یأسش بر نفرت از زمین و زمان تاکید می کند.
آلبر کامو
کامو همزمان با فارغ التحصیلی به جنبش ضد فاشیستی آمستردام پیوست و وارد حزب کمونیست شد اما پس از چندی با نگارش نامه ای تحلیلی پیوستنش به این حزب را از سر احساس و همراهی با دوستانش خواند و از تردید خود نسبت به مارکسیسم سخن گفت، نامه ای که موجب اخراج او از این حزب شد.
کامو که دل بسته ی حرفه ی روزنامه نگاری بود و به مسوولیت روزنامه نگار در قبال مردم عمیقا اعتقاد داشت ،می گفت برایش مهم نیست که ” مورد پسند خواننده” باشد بلکه می خواهد “روشنگر” او باشد. او در سال ۱۹۳۸ در روزنامه ی جبهه ی خلق الجزایر مشغول به کار شد و یک سال بعد مجموعه مقالاتی در زمینه ی فقر قبایل بومی عرب الجزایر و بیداد گری استعمارگران منتشر کرد. این روزنامه که همواره در معرض تیغ سانسور بود، با آغاز جنگ جهانی دوم تعطیل شد و پس از آن کامو که می کوشید با ورود به ارتش به عنوان سرباز داوطلب عازم جنگ شود، به دلیل بیماری سل برای حضور در جنگ پذیرفته نشد، در همین زمان روزنامه ی عصر جمهوری که کامو سردبیری آن را بر عهده داشت تعطیل شد و خود وی با عنوان تهدید کننده ی امنیت ملی ناچار به ترک الجزیره و عزیمت به پاریس گشت. او در آنجا ضمن کار در روزنامه ی “عصر پاریس” به نوشتن آثار ادبی و مقالات فلسفی روی آورد.
سال ۱۹۴۲ مصادف بود با انتشار رمان “بیگانه” و مجموعه مقالاتی با نام “افسانه ی سیزیف”، آثاری که به خوبی نمایانگر روحیه ی پرسشگر و در عین حال امیدوار و شعف مند کامو بودند.
“افسانه ی سیزیف” رساله ای ست فلسفی وبرگرفته از اساطیر یونانی. کامو در این کتاب به توصیف قهرمانی به نام سیزیف می پردازد که خدایان وی را به غلتاندن سنگی به بالای کوه محکوم کرده اند :
“خدایان سیزیف را بر آن داشتند تا مدام تخته سنگی را به فراز کوهی رساند و هر بار تخته سنگ به سبب وزنی که داشت باز به پای کوه در می غلتید. خدایان چنین می پنداشتند که کیفری دهشتبار تر از کار بیهوده و نومیدانه نیست.”
با آن که بسیاری سیزیف را قهرمان پوچ دانسته اند، اما حس رضایتمندی و خشنودی او در حین انجام این حکم بی انتها و بی هدف پاسخی زیرکانه است به پوچ انگاری های توخالی. کامو در این اثربه روشنی مساله ی گنگی رابطه ی جهان و آدمی را مطرح می کند و از زیستنی می گوید که گرچه میرا و بی حاصل است، اما سرنوشت محتوم آدمی ست که باید آن را شورمندانه پذیرا شود.
سیزیف با هشیاری تمام با پوچی زندگی مواجه می شود، او شور و عشق و درد و رنج را در هم می تند و بدینسان بهای عشقش به زندگی و نفرتش از نیستی را می پردازد، سیزیف با سرنوشت خویش از در آشتی در می آید و با رضایت محض به تماشای پوچی و رنج های زندگی خویش می نشیند، او گرچه در ظاهر تسلیم و مقهور به نظر می آید اما در حقیقت دست به نبردی خاموش می زند نبردی که در نهایت با گسستن او از تمام تعلقاتش همراه می شود و پیروزی حقیقی او را رقم می زند.
کامو نظیر این پوچی هشیارانه را بار دیگر در رمان کوتاه “بیگانه” و با تصویر استیصال و بی خویشتنی “مورسو” قهرمان داستانش بیان می کند. این درماندگی و بیگانگی که در تک تک کلمات مورسو هویداست، از او انسانی سرگشته ، بی آرزو و عاری از هر هدفی ساخته است. این رمان روایت زندگی این قهرمان جوان فرانسوی ست که در شهر الجزایر دریک اداره به کار دفتری اشتغال دارد، داستان این گونه آغاز می شود: ” امروز مادرم مرد، شاید هم دیروز. نمی دانم …” مورسو در مراسم تدفین مادر شرکت میکند، بر سر نعش او زاری نمی کند، شب احیا را می خوابد. سیگار دود می کند و قهوه می نوشد. علاقه ای به دیدن چهره ی مادر پیش از خاک سپاری ندارد. به هنگام بازگشت خوشحال است که به زندگی عادی اش باز می گردد ، فردای آن روز به همراه معشوقه‌اش برای شنا به دریا می رود و با او همبستر می شود و شب نیز برای تماشای یک فیلم کمیک به سینما میروند. در محل کار در پاسخ به پرسش رییس که علت مرگ مادرش را می پرسد، می گوید: ” تقصیر من نیست “.
آلبر کامو
ارتقای شغلی و رفتن به پاریس را به دلیل آنکه دلیلی برای تغییر زندگی ” نمی بیند و برایش بی اهمیت است از دست می دهد. او حتی عشق ماریا را که می گوید عاشق خوی عجیب و بی احساسش شده پس می زند و آن را بی معنی و پوچ می خواند. مورسو سپس با همسایه ی خود “ریمون” به خاطر یک نهار ساده ارتباطی برقرار می کند. در نزاعی که بین ریمون و برادر معشوقه ی سابقش شکل می گیرد وارد می شود و بی دلیل چند گلوله به طرف مرد عرب، برادر معشوقه ریمون شلیک می کند. مرد کشته می شود و از اینجا به بعد داستان رنگ دیگری می گیرد و مورسو از خواب آرام و ساکت خود بر می خیزد. گرچه بی عمل و ساکن است اما تفکرش به حرکت وا داشته شده و در سکوت محض سلول تنگ و تارش فکر می کند. در دادگاه هئیت منصفه او را به مرگ با گیوتین محکوم میکند.
اگرچه خط سیر داستان در”بیگانه” بر پایه ی حوادث متعددی می گذرد،اما آنچه در این داستان مهم است نه خود حوادث، بلکه نوع رفتار و حالت روحی قهرمان آن با خود و دنیای اطرافش است. او با همه چیز و همه کس و حتی خودش بیگانه است.
کامو یکی از بدیع ترین این بیگانگی ها را در تقابل مورسو با دادگاه به نمایش کشیده است، دادگاهی متشکل از شخصیتهایی ازلی، ابدی: قاضی، دادستان، وکیل مدافع، هیات منصفه و … شخصیتهایی که از نظر مورسو هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و تنها وجه شباهتشان بیگانگی آنها با مورسو ست:
” همه چیز راست است و هیچ چیز راست نیست”
او با جرم و گناهش هم بیگانه است و در حالی که با تمام وجود آماده و پذیرنده ی مرگ است در پس زمینه ی ذهن خود به مرور سوالهایی بنیادین درباره ی هستی و سرشت بشری می پردازد او می گوید: “من حق داشتم، باز هم حق داشتم، همیشه حق داشتم، من این طوری زندگی کرده بودم و می توانستم جور دیگری هم زندگی کنم. این کار را کرده ام و آن کار را نکرده ام. فلان کار را نکرده ام، اما این یکی را حساب نکرده ام. خب بعدش؟”
“بیگانه” اثری فلسفی سیاسی ست که در آن کامو از سویی داستان فلسفه ی حیرانی ابدی و ازلی بشر را بیان میکند و در همان حال مورسو را قربانی حقیقت جویی و راست گویی می داند، حقیقتی که به عقیده ی کامو در پی دو جنگ جهانی و ظهور فاشیسم رنگ باخته و کشته شده است. مورسو قهرمانی بی باک و در عین حال شکست خورده است ، او نمادی ست از زوال بشر، تندیسی که حاضر نیست سایه ی سهمگین و راستین مرگ را در پشت اعمال حقیر و تصنعی پنهان کند. او از هر خوب و بدی رهاست، او نه حاضر است از کرده ی خود ابراز ندامت کند، نه می پذیرد که از اعتقاد نداشته اش به خدا و ما بعد الطبیعه سخن بگوید و نه به صحبت کردن با کشیش زندان تن می دهد. او تنها حقیقت را می گوید و این که علت قتل فقط و فقط شدت گرما و آفتاب یکریز بوده است، آفتابی که در نهایت با صحنه ی مرگ خود او نیز عجین می شود. مورسو به مانند هر انسان ندانم گرای دیگری هم غرق در لذت زندگی ست و هم مرگ و نیستی را می پذیرد. چنان که در پایان داستان آرزو می کند که روز اعدامش تماشاگران بسیاری با فریادهای نفرت بار به پیشواز او بیایند.
“طاعون” نام اثر دیگر این نویسنده است، اثری که برخی آن را شاهکارآلبر کامو خوانده اند. داستان این رمان توصیف شهر طاعون زده ی “اوران” است. شهری سیاه که سایه ی مرگ بر آن چیره شده و همه چیز حول نیستی و پوچی می چرخد. این کتاب روایتی ادیبانه است از اندیشه های فلسفی کامو در زمینه‌ی ارتباط انسان و کائنات و میل سیری ناپذیرآدمی به زیستن، ماندن و دانستن. ساختار چند لایه و پیچیده‌ی داستان و گره خوردن سرنوشت و زندگی انسانهایی که تا پیش از شیوع طاعون هر یک تنها به منفعت شخصی خود می اندیشدند، وجه تمایز طاعون با آثار پیشین کامو به ویژه “بیگانه” است، در حقیقت طاعون شکل اجتماعی شده ی بیگانه است، کامو در طاعون از کشمکش فردی و ذهنی عبور کرده و به مرحله ی سرکشی اجتماعی رسیده است، اجتماعی که در آن طاعون دیگر درد و رنجی همگانی ست و مقاومت و همبستگی بشریت تنها راه مبارزه با این درد مشترک است.
کامو خالق آثار فراوان دیگری در زمینه داستان کوتاه ،رمان، نمایشنامه ،نمایشنامه‌های اقتباس شده و مقالات فلسفی بود، “سقوط “(۱۹۵۶)، “کالیگولا” ( ۱۹۴۴)، “مرثیه‌ای برای راهبه”(۱۹۵۶ ) ، سوء تفاهم (۱۹۴۴)، “حکومت نظامی” (۱۹۴۸)، “تسخیر شدگان” (۱۹۵۹)، “پشت و رو” (۱۹۳۷)، “عیش” (۱۹۳۸) و “انسان طاغی” (۱۹۵۱) از جمله آثار این نویسنده هستند.
کامو در سن ۴۴ سالگی “برای خلق آثار مهم ادبی که معضلات درونی بشر عصر حاضر را به روشنی بیان کرده است”، موفق به دریافت جایزه ادبی نوبل ۱۹۵۷شد و سه سال بعد در حالی که چهل و هفت سال بیشتر نداشت بر اثر سانحه ی تصادف در گذشت.
بحث رفراندوم را مطرح فرمودید. برخی از ناظران بر این عقیده هستند که طرح آن برای انداختن توپ توقف بخش اعظم پروژه های اتمی در زمین مردمی است که کمترین نقشی در راه اندازی این پروژه های خانمان برانداز و نابود کننده نداشتند. تعداد کمی هم خوش بینانه به موضوع می نگرند و گمان دارند که قصد شما بهره گیری از حمایت مردم در برابر برخی ویژه خواری های باندهای رنگارنگ «نظام» و در راس آن ها، بیت رهبری است. اما واقعیت هر چه که باشد، ما از طرح مبحث رفراندوم مشروط به این که موضوعات زیر را در بر بگیرد و تحت نظارت ناظران بین المللی برگزار شود با تمام توان حمایت می کنیم:
خبرنامه خلیج فارس تازه ترین مقالات و اخبار سیاسی، فرهنگی، هنری و اقتصادی
جیما کوریدزه – قهرمان روس – خبر مرگ تختی آتش به جانم زد
