یادداشت های سردبیر

حاشیه های خبری مجله خلیج فارس

شکستی دیگر در میدان دیپلماسی / علیرضا نوری زاده

حکایت دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و بیروتی که دیگر پذیرای او نیست
علیرضا نوری‌زاده نویسنده و روزنامه‌‌نگار
جمعه ۲۴ مرداد ۱۴۰۴ برابر با ۱۵ اوت ۲۰۲۵ ۸:۰۰

علی لاریجانی در کنفرانس خبری در لبنان-تسنیم

از اواخر سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۲۴ یعنی به مدت ۴۰ سال، حزب‌الله مثل یک بچه مار از شکم انقلاب خمینی بیرون زد. البته مرحله دگردیسی به کرم شدن، با مادری چون علی‌اکبر محتشمی‌پور بین سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۸۴ در جنبش امل اسلامی و سپس افواج المقاومه المومنه، طی شد.

از آن پس، از مدیر آبدارخانه وزارت امور خارجه تا کفشدار جمکران و از مدیر امور چسب و پاکت وزارت ارشاد تا وزرای مربوطه، معاونان رئیس‌جمهوری تا خودش، هر زمان پا به لبنان می‌گذاشتند، حس ارباب‌رعیتی در دل و جانشان فوران می‌کرد. پاسدار کلبعلی، مامور نظافت لانه جاسوسی رژیم در بیروت، طوری با مسئولان لبنانی حرف می‌زد که انگار آن‌ها نوکر و او ارباب است. سفرای رژیم از فخر روحانی تا غضنفر رکن‌آبادی و از عبدالعظیم رضانیا تا سبحانی‌نیا و فیروزنیا و فتحعلی و صادق امانی و… یا عضو منتخب اطلاعات سپاه بودند یا عامل وزارت اطلاعات یا اصغر حجازی.

آن‌ها که چهره فرهنگی مدرن و سنتی لبنان را با وقاحت تغییر می‌دادند و به جای آوای آسمانی فیروز، صدای سعید طوسی، قاری موردعنایت ولی فقیه و آقازادگان خاندان مبارکه، را در سالن زیبای دانشگاه آمریکایی بیروت (AUB) پخش می‌کردند. جشنواره آواز فیروز و ودیع الصافی در بعلبک هم جای خود را به زیارت عاشورای عباس الموسوی و صبحی الطفیلی و این آخری‌ها حسن نصرالله و نعیم قاسم داد.

اگر لبنان را پیش از نکبت حزب‌الله می‌شناختی، سال ۲۰۲۳، بعد از شروع عملیات اسرائیل در پاسخ به حمله حماس، اصلا باور نمی‌کردی این همان بیروتی است که فقط شش ماه قبل از انقلاب در خدمت امام موسی صدر و صادق طباطبایی بود. از بالکن دفتر آقا به دریا و بلندی و روشه و فنیسیا می‌نگریستی و حکایت شب دوش را در کازینو لبنان با صدای گوگوش که تصویرش روی جلد مجله محبوب و پرتیراژ الحوادث نقش بسته بود، بازمی‌گفتی. آن بیروت چه شده بود؟ به جای علی دشتی و زین‌العابدین رهنما و بهنام ظلی و عبدالرحیم میرفندرسکی، حالا سپاه، سفارت شاهنشاهی را اشغال کرده بودند و موسی صدر در لیبی با درخواست حواریون خمینی در نجف و پاریس، طعمه حوض اسید شد تا راه برای خمینی بازتر شود.

مدیرکل وزارت امور خارجه رژیم از پاسداران سابق و لاحق، با چهار چمدان پول به بیروت می‌آمد تا جیب حسن نصرالله یک لحظه هم خالی نماند.از فرودگاه به بعبدا می‌رفت تا رئیس‌جمهور را ببیند. بعد به سرای حکومتی که نخست‌وزیر را ببیند. آنگاه ره به بسترس و قصر منصور می‌کشید تا با وزیر خارجه دیدار کند. بعد به پارلمان سر می‌زد تا با غلام خانگی، نبیه خان، دیدار کند. بعد تازه وقت سر زدن به جنوب می‌رسید و بوسیدن محاسن سیدحسن و تقدیم چمدان حاوی هدایای ولی فقیه به نور چشمش و اینکه همراه بچه حزب‌اللهی‌ها در باغ‌ها و روستاهای در چنگ حزب‌الله، گشتی بزند.

من اما حکایت دیگری از لبنان دارم که بعد جنگ‌های داخلی با همت مردانی چون رفیق‌ الحریری بار دیگر به پا خاست. از بیروتی می‌گویم که پس از سال‌های تلخ ویرانی و مرگ و انفجار، دوباره عروس شهرهای خاورمیانه شده بود و پایتخت مالی منطقه، اما حزب‌الله و حاج قاسم و رستم غزاله با کشتن رفیق حریری، دوباره لبنان را به سیاهی مرگ و «یا سید علی» کشاندند.

فستیوال بعلبک مهم‌ترین حادثه فرهنگی و هنری در خاورمیانه قرار بود کار خود را آغاز کند و به سال‌های خوب لبنان بازگردیم. وقتی فیروز و نصری شمس‌الدین و ودیع‌الصافی ستارگان بعلبک بودند و فیروز «القدس فی بالی» را می‌خواند. اما صدای قاریان متهم به تجاوز به کودکان و نوحه‌خوانان چاقوکش ولایت فقیه آرزوی برپایی لبنان خوب را به کابوسی بدل کرد که فقط نتانیاهو توانست نقطه ختم بر آن بگذارد.

تا شب هفتم اکتبر ۲۰۲۳، شاهد تحول یافتن حزب‌الله از میلیشیای (شبه‌نظامی) شیعه به نیروی مقاومت اسلامی بودیم. حزب‌الله با ضرباتی که به ارتش اسرائیل در جنوب لبنان وارد کرد، اسرائیلی‌ها را به خروج از لبنان واداشت و بلافاصله نیز در حالی که قرارداد طائف تاکید داشت ارتش لبنان باید در مرزهای این کشور با اسرائیل مستقر شود، سرتاسر جنوب لبنان را تحت کنترل درآورد.

حضور ۴۰ هزار سرباز سوری در لبنان هم که عملا این کشور را در اختیار داشتند، به حزب‌الله امکان داد هم نیروی نظامی خود را حفظ کند و هم به‌عنوان یک حزب قدرتمند در پارلمان لبنان و کابینه نخست‌وزیران بعد از طائف (رفیق‌ الحریری، سلیم الحص، عمر کرامی و فواد سینیوره، نجیب میقاتی و …) حضور داشته باشد.

اتحاد راهبردی بین تهران و دمشق، دست جمهوری اسلامی را برای ارسال هزاران خمپاره و موشک و سلاح‌های سبک و نیمه‌سنگین باز می‌گذاشت. در عین حال، صدها تن از افراد حزب‌الله در مراکز آموزشی سپاه پاسداران در ایران آموزش‌های نظامی را در سطوح مختلف از جنگ تن‌به‌تن تا هدایت هواپیماهای کایت (بدون موتور) و پرتاب موشک و استفاده از قایق‌های سریع و سلاح توپخانه و… طی کردند و از ۱۸ سال پیش، همواره نیرویی از متخصصان سپاه به‌ویژه در بخش سلاح موشکی و آموزشگران، در لبنان مستقر بود. تعداد این نیروها بین ۱۰۰ و ۱۵۰ تن تخمین زده می‌شود. موشک‌های چینی که سپاه در اختیار حزب‌الله گذاشته بود و اسرائیل در جریان درگیری‌های اخیر صدها فروند از آن‌ها را نابود کرد.

بودجه حزب‌الله که در آغاز ۱۰ میلیون دلار بود، سال ۲۰۲۳ به بیش از ۷۰۰ میلیون دلار رسید. البته همراه با درآمدهای دیگری از قاچاق قرص‌های کپتاگون و هروئین. تنها شبکه تلویزیونی ماهواره‌ای المنار بیش از ۸۰ میلیون دلار برای ملت ایران هزینه برمی‌دارد. حزب‌الله ۲۰ هزار رزمنده آموزش‌دیده، حدود سه هزار شبه‌بسیجی و حدود دو هزار تن کادر آموزشی، مالی، مسئول ارگان‌های آموزشی، بهداشتی، زنان، شهدا و جانبازان، بخش ایدئولوژی و… داشت. همه این افراد حقوق‌ ماهیانه‌ای بین ۵۰۰ تا ۱۰ هزار دلار دریافت می‌‌کردند.

لاریجانی در زمان دبیری شورای امنیت ملی و ریاست پارلمان چندین بار به بیروت سفر کرد. در مقام مشاور ولی فقیه هم در ۲۰۲۴ به لبنان رفت. دیدار او با باد به غبغب انداختن در نشست با سران حزب‌الله و به‌اصطلاح «جبهه مقاومت» انعکاس گسترده‌ای داشت. اما این بار با پادرمیانی نبیه بری، مردی برای همه رنگ‌ها و نیرنگ‌ها، با ژوزف عون، رئیس‌جمهوری و نواف سلام، نخست‌وزیر دیدار کرد. وزیر خارجه لبنان هم ادعای او را در رابطه با اینکه کمبود وقت باعث شد با وزیر خارجه دیدار نداشته باشد، رد کرد و گفت اگر وقت داشتم، هم با او ملاقات نمی‌کردم.

ژوزف عون نیز محترمانه به او گفت که هرگونه دخالت در امور داخلی لبنان را رد می‌کنیم. او در این دیدار تاکید کرد: «لبنان خواهان همکاری با ایران در چارچوب حاکمیت و دوستی مبتنی بر احترام متقابل است.»

عون ضمن انتقاد از اظهارات اخیر برخی مقام‌های جمهوری اسلامی گفت: «لحن اخیر برخی مقام‌های ایرانی برای لبنان مفید نبود. دوستی که ما می‌خواهیم بین لبنان و ایران برقرار کنیم، باید با تمام لبنانی‌ها باشد، نه با یک فرقه یا یک عنصر خاص در لبنان.»

او تصریح کرد: «لبنان تنها سرزمین مادری برای تمام شهروندانمان، چه مسیحی و چه مسلمان، است. دولت از طریق نهادهای قانون اساسی و امنیتی خود مسئول حفاظت از تمام عناصر در کشور است.»

رئیس‌جمهوری لبنان تاکید کرد: «هیچ گونه دخالتی در امور داخلی خود را از سوی هیچ طرفی نمی‌پذیریم و می‌خواهیم فضای لبنان بدون تبعیض و به نفع همه لبنانی‌ها امن و باثبات باقی بماند.»

علی لاریجانی نیز تایید کرد که ایران قصد دخالت در امور لبنان را ندارد و به هر تصمیمی که لبنانی‌ها بگیرند، احترام می‌گذارد. او گفت که کشورهای خارجی نباید به لبنان دستور بدهند و مردم لبنان قادرند برای خود تصمیم‌گیری‌ کنند (و فراموش کرد که تقریبا ۴۰ سال با همدستی سوریه لبنان را به اسارت گرفته بودند).

لاریجانی روز چهارشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی در عین التینه پس از دیدار با نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان، ادعا کرد که کشورش از این سفر به لبنان که با آن در این مرحله بهترین روابط را دارد، بسیار خوشحال است و مردم لبنان را که آن‌ها را «ستاره‌ای درخشان در آسمان مقاومت در برابر تجاوز اسرائیل» توصیف کرد، ستود.

تلویزیون‌های لبنان پس از اظهارات لاریجانی و به‌خصوص دیدارش با نعیم قاسم و بقایای یتیم حزب‌الله، بر سرش فریاد زدند که آقا حزب‌اللهت را بردار و برو! جالب اینکه یک روز بعد از ورودش به لبنان، سه روزنامه لبنانی آن را با عنوان «شکستی دیگر» تفسیر کردند.

یادمان باشد لاریجانی در بغداد هم به موفقیت چشمگیری دست نیافت. خبرگزاری‌های رژیم از عقد پیمان امنیتی با عراق سخن گفتند، اما دولت عراق بلافاصله این ادعا را نفی کرد و یادآور شد تنها یک تفاهمنامه امنیتی به تایید رسید که از مدت‌ها قبل مقام‌های دو کشور روی آن توافق کرده بودند. کردهای عراق هم درباره اهداف حقیقی سفر لاریجانی به عراق اظهار نگرانی کردند.

اوج نفاق و شارلاتانیسم سیاسی در سخنان دبیرشورای عالی امنیت رژیم آنجا ظاهر شد که در مصاحبه مطبوعاتی‌اش گفت: «قدرت ایران در انسجام میان مردمش ناشی از انقلاب نهفته است» و تاکید کرد که تهران «دوستان خود را به‌عنوان ابزار نمی‌بیند» و مقاومت «از تفکر استراتژیک قوی برخوردار است». چقدر بی‌حقیقتی می‌خواهد که نماینده رژیم از تفکر راهبردی و انسجام میان مردم و رژیم سخن می‌گوید. زهی تصور باطل، زهی خیال محال.

در همین زمینه، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران از لبنانی‌ها خواست که بین دوست و دشمن تمایز قائل شوند و مقاومت را «پایتخت جهان اسلام» بدانند و ارزش آن را درک کند.

رد دیکته‌های خارجی

لاریجانی تاکید کرد که پیام او به لزوم قوی و مستقل بودن کشورهای منطقه «و دستور نگرفتن از آن سوی اقیانوس‌ها» محدود است. او افزود که ایران در تصمیم‌گیری‌های لبنان دخالت نمی‌کند و کسانی که در امور لبنان دخالت می‌کنند، کسانی‌اند که برنامه‌ها و ضرب‌الاجل‌ها را به آن تحمیل می‌کنند.

او خاطرنشان کرد که محور مقاومت «با دستورات خارجی تاسیس نشد»، بلکه برای مقابله با دخالت‌های خارجی وجود داشت. او افزود که «حزب‌الله در زمان حمله اسرائیل به لبنان حضور نداشت»، بلکه با مقاومت با آن مقابله کرد و ادعا کرد که حزب‌الله و دولت لبنان از شرایط فعلی درک عمیقی دارند (دروغی دیگر)

از سوی دیگر، عون بر تمایل لبنان برای همکاری با ایران در چارچوب حاکمیت و دوستی مبتنی بر احترام متقابل تاکید کرد و گفت سخنانی که اخیرا برخی از مقام‌های ایرانی بیان کردند، بی‌فایده است. او خاطرنشان کرد که دوستی با ایران باید با همه لبنانی‌ها باشد، نه با یک فرقه یا گروه قومی خاص و تاکید کرد که لبنان وطن نهایی همه شهروندانش است و دولت از طریق نهادهای قانون اساسی و امنیتی، مسئول حفاظت از همه آنان است.

رئیس‌جمهوری لبنان همچنین با ذکر اینکه لبنان به حریم خصوصی سایر کشورها، از جمله ایران، احترام می‌گذارد، اعلام کرد هیچگونه دخالت در امور داخلی کشورش را نمی‌پذیرد.

او گفت: «استفاده از نفوذ خارجی علیه سایر لبنانی‌ها برای همه گران تمام شده است و هیچ طرفی مجاز به حمل سلاح یا جستجوی نفوذ خارجی نیست. هرگونه چالشی که از دشمن اسرائیلی یا دیگران ناشی شود، چالشی برای همه لبنانی‌ها است و بهترین راه برای مقابله با آن‌ها از طریق وحدت است.»

لاریجانی در دیدار با نعیم قاسم و کادرهای یتیم و گریان حزب‌الله، به نیابت از ولی فقیه گفت: «ممکن است به شما بی‌مهری و کینه‌توزی شود، اما بدانید این کینه‌توزی‌ها به دلیل اهمیت و تاثیرگذاری شما است. اگر حرکت شما تاثیری نداشت، این قدر به شما کینه‌توزی نمی‌کردند (به‌به یا اخی، به‌به از این همه ذکاوت! شیخ زاده ما عسل را چشید و گفت انگبین است!)

لاریجانی با دست خالی به تهران بازگشت. البته جیب پسر آقای آملی هیچ‌وقت خالی نیست.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

زن و درخت شبیه‌اند؟ گاهی آری و گاهی نه

نگاشته ای از شعله پاکروان

درخت با ریشه‌هایش زمین را می‌گیرد و در برابر طوفان‌ها می‌ایستد؛ زن نیز با عشق، دانش یا نقش اجتماعی‌اش، ریشهٔ خانواده یا جامعه را نگه می‌دارد.
چه باید کرد وقتی جمهوری شیطانی زنان ریشه‌دار را محکوم به اعدام می‌کند؟ شریفه‌هایی که شریف‌اند و برای جامعه‌ای پویا و مترقی فعالیت می‌کنند.
اگر پوست درخت زخمی شود، با گذر زمان لایه‌ای تازه می‌سازد؛ زن هم در برابر دردها و سختی‌ها توان بازسازی و برخاستن دوباره دارد. فاطمه سپهری را ببینید: با وجود ناتوانی ناشی از بیماری و جراحی‌های سنگین، حتی از پشت میله‌ها همچون شیر می‌رزمد.
همان‌طور که درختان در معرض قطع بی‌رویه‌اند، زنان نیز در بسیاری از جوامع ـ از جمله ایران ـ با تبعیض و استفادهٔ ابزاری مواجه می‌شوند. درختان با شرایط سخت اقلیمی مبارزه می‌کنند، زنان هم در برابر فشارهای اجتماعی و فرهنگی مقاومت می‌کنند. حجاب اجباری، تبعیض جنسیتی در قوانین مردسالارانه، بی‌حقی مادر در مورد فرزندان، زن‌کشی و قتل‌های ناموسی و بسیاری دیگر از نابرابری‌ها، واقعیت تلخ جامعه است؛ اما مقاومت زنان در برابر قوانینی مانند «لایحه خانواده» ستودنی است. جنبش انقلابی مهسا (ژینا) امینی نیز نماد مقاومت بی‌بدیل زنان ایرانی‌ست که جهان را وادار به احترام کرد. نیکاها، ساریناها و حدیث‌ها جانشان را دادند تا بر حق آزادی پافشاری کنند.
همان‌طور که حفظ جنگل‌ها برای بقای زمین ضروری است، حفظ کرامت و امنیت زنان برای بقای جامعه حیاتی است. بند زنان زندان اوین پر بوده از چنین زنانی که بی‌رحمانه در جهنمی به نام قرچک محبوس شده‌اند؛ زندانی که شایستهٔ هیچ انسانی نیست.
و بسیاری شباهت‌های دیگر که در این مجال نمی‌گنجد. اما تنها موردی که شخصاً تجربه کرده‌ام و در آن زنان را با درختان متفاوت یافته‌ام، این است: بریدن و بر زمین انداختن شاخه‌های تر و تازهٔ یک درخت، آن را نابود نمی‌کند؛ دوباره جوانه می‌زند و به حیاتش ادامه می‌دهد. اما کشتن یا مرگ فرزند، بخش بزرگی از جان و دل زن را خاکستر می‌کند، حتی اگر به ظاهر زنده بماند. چه بسیار زنان خاکسترشده‌ای که یک یا چند جگرگوشه را در خیابان یا زندان از دست داده‌اند؛ زنانی که در صف مقدم مبارزات مردم برای دادخواهی و برقراری عدالت ایستاده‌اند.
دهه‌هاست که ایران در صدر جدول آمار اعدام به نسبت جمعیت قرار دارد. بر این اساس، از شما مخاطب گرامی دعوت می‌کنم به جنبش علیه اعدام و قطع درختان بپیوندید.
منبع: زنان_وایز

علی آقا، مردی برای همه فصول ولایت استبداد / علیرضا نوری زاده

پسران آقای آملی
علیرضا نوری‌زاده نویسنده و روزنامه‌‌نگار
پنج شنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۴ برابر با ۷ اوت ۲۰۲۵ ۸:۰۰

علی لاریجانی – ایندیپندنت فارسی

مرحوم میرزا هاشم اردشیرآملی، از آخوندهای شوخ و خوش‌مشرب بود. نکته‌گویی و مزه‌پراکنی در میان منبری‌ها متداول است. کسانی مثل کافی و فلسفی و نوقانی و سبزواری از منبری‌هایی بودند که همراه با خطبه عاشورا مزه‌پراکنی هم می‌کردند و گاه حقا نکته‌های بامزه‌ای حتی درباره خودشان، یعنی ارباب عمائم، بر زبان می‌آوردند. اما کسی که عنوان آیت‌الله داشت و به مرجعیت رسیده بود هرگز لطیفه‌ای بر زبان نمی‌آورد و عبوس بود و در جمع ساکت و صامت، مگر زائری و مقلدی سوالی بر زبان می‌آورد که او ناچار به پاسخگویی می‌شد. آقای آملی اما با همه فرق می‌کرد، از عراق که با اهل و عیال به ایران آمد و در قم مستقر شد برخلاف بعضی از آقایان که در برابر حکومت و نمایندگانش چهره در هم می‌کشیدند که مثلا لطفی به حکومت ندارند (و گاه پنهانی داشتند) او روابط بسیار طبیعی با فرمانداران روسای شهربانی و حتی ساواک داشت و چون در سیاست دخالت نمی‌کرد مورد احترام دولتی‌ها بود. مرحوم آملی در هر زمینه‌ای لطیفه‌ای به یاد داشت. تقریبا همه شعرها و حکایات عبید زاکانی را در سینه داشت. با فرزندانش، برخلاف دیگر علمای اعلام، خشک و خشن نبود. آنها را به آموختن علوم جدید تشویق می‌کرد و اگر هم رهی به حوزه تزویر و نفاق زدند، چون صادق و علی، به‌شدت با آخوند شدن علی مخالفت کرد و صادق هم زیر عبای پدر زنش وحید خراسانی عمامه بر سر نهاد و ملا شد. معروف است شبی آملی در شب قدر رمضان میهمان هم‌دندانش مرعشی نجفی بود. دو پیرمرد چنگ در خاطرات زدند و یادی از جوانی‌ها کردند. شب از نیمه گذشته بود که آملی برخاست تا به خانه رود. مرعشی از سر تعارف گفت شیخنا امشب بر دیده میزبان بمان، سرد است و دیر، کجا می‌روی؟ شیخ آملی کمی درنگ کرد و گفت یا سیدالمجتهدین می‌خواهی فردا اگر ایرادی بر ما گرفتند دادگاه ویژه مدعی شود ما شب قدر در یک بستر خفته‌ایم؟

مرحوم آملی عربی را با همان ته‌لهجه مازندرانی‌اش حرف می‌زد، با مرحوم شریعتمداری روابطی نزدیک داشت و خمینی را هرگز به خاطر بی‌آزرمی‌هایش درمورد شریعتمداری نبخشید. اما فرزندانش ره دیگری پیمودند. باقر که پزشک بود همراه با فاطمه هاشمی ریاست سازمان بیماری‌های خاص را عهده‌دار بود و بعدها به ریاست دانشکده پزشکی و چند بیمارستان مامو رشد. فرزندان آیت‌الله آملی همه دختر از مراجع گرفتند. بزرگترینشان محمد جواد، فاضل و علی متولد نجف، و صادق و باقر در قم زاده شده‌اند. فریده خانم بااستعدادترین دختر مرتضی مطهری در حین تحصیلات دانشگاهی زن علی لاریجانی شد. صادق به دامادی وحید خراسانی رفت و باقر به مصاهرت با دختر جوادی آملی از اقوام دورش سر نهاد. خواهر آنها، که یکی یکدانه پدر بود و اهل بحث و فحص، همسری شایسته یافت که جدش شیخ عبدالکریم حائری یزدی، بنیان‌گذار حوزه بود. به عبارت دیگر، خواهر لاریجانی‌ها همسر آیت‌الله دکتر سید مصطفی محقق داماد شد که حضورش در شوراهای علمی دانشگاهی در داخل و خارج از کشور اعتبار و جایگاه ویژه‌ای برای او نزد اهل علم فراهم کرده است. در میان هزار فامیل حاکم بر ایران، که البته نیمی از آنها را شبکه‌های مافیایی ثروت و قدرت از تازه به ‌دوران رسیده‌های سپاه و امنیت‌خانه مبارکه و صنایع نفت و گاز و پتروشیمی تشکیل می‌دهند، سه خانواده که با اغلب اقطاب و اوتاد مرجعیت و قیادت شیعه در ایران و عراق و لبنان در پیوندند خاندان‌های صدر و اردشیر آملی لاریجانی و مهدوی و باقری کنی برادرش هستند. بیش از دویست تن از بزرگان رژیم در ایران و عراق و لبنان با خاندان صدر مرتبط‌ند. خواهران و خواهرزادگان و برادرزادگان و نوادگان امام موسی صدر، علامه سید رضا و علی آقاصدر و خواهران و دختران و پسران این سه رجل و رباب بانو صدر اقطاب این خاندان‌اند.

خاندان اردشیر لاریجانی ریشه در بردمه لاریجان و آمل دارند و می‌گویند اجدادشان از میرزاهای علویان طبرستان ازجمله حاکم خون‌ریز حسن مثنی نواده امام حسن بوده‌اند. محمد جواد، که از ارادتمندان دکتر ابراهیم یزدی در انجمن اسلامی آمریکا بود، از فردای انقلاب، با آنکه استاد فیزیک عالی و فیزیک اتمی بود، با یزدی به وزارت خارجه رفت. او به‌شدت با گروگان‌گیری دیپلماتی آمریکایی مخالف بود و میز مدیرکلی وزارت خارجه را به همین دلیل با تشر خمینی از دست داد و حتی در عهد خامنه‌ای هم اعتبار سیاسی‌اش احیا نشد. فاضل رئیس دانشگاه آزاد آمل شد و چندی وابسته فرهنگی ایران در کانادا بود. صادق که از مجتهدان بنام قم شد تا آنجا رفت که باد رهبری در سرش افتاد و از ریاست قوه قضائیه و عضویت در شورای نگهبان به حضیض مجمع تشخیص مصلحت نظام فرو کشیده شد. علی تمام مدارج بالاشدن را از پاسداری تیر خلاص‌زنی در اطلاعات سپاه، وردستی حسن روحانی و کمال خرازی در ستاد جنگ و شورای‌عالی دفاع، سرپرستی اطلاعات سپاه ، نمایندگی و ریاست مجلس شورای اسلامی برای سه دوره را طی کرده و در کارنامه‌اش مدیر عاملی صداوسیمای ولی‌فقیه برای ده سال و وزارت ارشاد نیز ثبت شده است. به نظر می‌رسید که زمان ورود شاه‌داماد به حجله زفاف ریاست‌جمهوری فرا رسیده است، اما مقام معظم رهبری هنگام جنگ گلادیاتورها انگشت شست را رو به زمین گرفت، یعنی علی آقا پر!

همه انتظار داشتند حداقل مثل برادرش صادق که از ظلم به برادر به فغان آمد و از شورای نگهبان استعفا داد، او نیز چیزی بگوید و اعتراضی بکند. اما علی آقا، که از پدر زنش یاد گرفته بود هم در خلوت با سید حسین نصر و کیف‌کش او غلامعلی حداد عادل همنشین باشد و هم با سید روح‌الله مصطفوی در نجف، هم در «زن روز» بنویسد و هم در مکتب اسلام، به تأسی از او هم آش نذری ولی فقیه را می‌خورد و هم حلیم رفسنجانی را؛ عید نوروز برای تبریک نزد خاتمی می‌رفت و روز اربعین با پیراهن سیاه و کاهی بر سر به زیارت سید علی؛ نه اعتراضی کرد و نه زبان به گلایه گشود. پایداری‌ها نقشه قتلش را کشیده بودند، اما با همه بیزاری از سعید جلیلی زبان در کام کشید و به‌قولی به گوشه‌ای نشست و گریان همی‌گفت یا مقام معظم مگر در نوکری خطایی از من سر زد که اینک درشتی می‌کنی‌. او نیز مثل کمال خرازی آرام نشست تا الاغ امارت بار دیگر در برابر خانه‌اش درنگ کند. اینکه خامنه‌ای نه فقط مطابق گفته حسین همدانی، نماینده‌اش در استان البرز، نگاه شتری دارد، که کینه شتری هم دارد. بیش از دو دهه سید عطاءالله مهاجرانی در پنهان و در علن مدحش گفته و سرش را به عرش رسانده، اما سید علی کینه از او را به خاطر انتخاب رمان احمد محمود «مدار صفر درجه» به‌عنوان بهترین رمان سال، و کوتاه عباراتی که در باب شوکران اصلاحات عبدالله نوری نوشت، تا امروز از دل و دیده پاک نکرده است. او فکر می‌کند اظهار ارادت وزیر ارشاد خاتمی از سر مهر نیست، تظاهر است. اما درمورد علی لاریجانی از عبارتی که در خانه برادرزنش علی مطهری رد و بدل شده بود گذشت. (درآن نشست در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری گفته شده بود سید که بمیرد علی در مقام رئیس‌جمهوری و صادق در مقام رئیس قوه قضائیه و عضویت در خبرگان ، دو کرسی از شورای رهبری را دارا خواهند شد. در چنین احوالی نشاندن صادق بر کرسی ولایت کار سختی نخواهد بود.)

با این مقدمات، در جریان حمله اسرائیل، علی لاریجانی با اغتنام فرصت از غیاب رهبر و ارکان نظام، چه مقبورشان، چه غایبشان و چه ساکتشان، به میدان پرید، مصاحبه پشت مصاحبه، در عظمت و شهامت آقا که ماشاءالله در فرماندهی مارشال مونتگمری را در جیب قبا می‌گذارد و در اداره سیاسی مملکت وینستون چرچیل را در جیب ساعتی جا می‌دهد. در واقع با نبودن اخوی در ریاست یکی از سه قوا، رهبر رژیم احتمالا به این ارزیابی رسیده که حالا که شورای دفاع را احیا می‌کنیم و اکبریان یا یکی دیگر از نوکران خدوم را به ریاست شورا منصوب می‌کنیم لاریجانی‌ها دیگر خطری به حساب نمی‌آیند، به‌ویژه آنکه محمد جواد هم مراتب عبودیت خود را مثل علی در طول ۱۲ روز جنگ و پس از آن به‌خوبی آشکار کرده است. بنابراین بودن علی در مقام دبیری شورای امنیت می‌تواند مفید فایده افتد.

یکی از دوستان دانشگاهی‌ام، که سال‌ها از دور و نزدیک با لاریجانی‌ها همکاری داشته، چند سال پیش به من گفت در میان برادران علی از همه عاقل‌تر است، به‌سادگی می‌تواند هفت رنگ عوض کند؛ صبح پراگماتیک است، ظهر نماز جعفر طیار پشت سر ابوالارتجاع احمد خاتمی می‌خواند، عصر با همسرش سری به فرهنگسرای نیاوران می‌زند؛ شام را در منزل پدر زن مرحومش می‌خورد و در آنجا نطق مشروحی در مناقب و صفات الهی مقام معظم رهبری می‌کند و قبل از خواب زنگی هم به آقای هاشمی رفسنجانی می‌زند که حاج آقا تا ابد نمک‌پرورده‌ایم؛ گاهی هم جمعه‌ها سری به آقای ظریف و روحانی و خاتمی می‌زند. خلاصه بت عیاری است که هم بازی را بلد است و هم ضد بازی را؛ در مجلس حسین اشک می‌ریزد و در عروسی یزید سنج می‌زند.

من سال‌ها بر عملکرد علی لاریجانی تامل کرده‌ام. اوایل انقلاب یک بار او را به همراه برادرش محمد جواد در دفتر دکتر یزدی دیدم، خیلی جوان بود و آن‌قدر آهسته سخن می‌گفت که به‌زحمت شنیده می‌شد، در حالی که محمد جواد به‌رغم خشی که در صدایش هست با صدای بلند سخن می‌گفت. حس کردم رابطه هر دو با یزدی رابطه نزدیکی است. آن روزها خورشید از پس کلاه نهضت آزادی طلوع می‌کرد و بدیهی بود که آقازاده‌های آقای آملی مدح حاکم روز را بکنند.

علی آقا دوره ابتدایی و متوسطه را در قم به مدرسه رفت و بعد دوره کارشناسی رایانه را در دانشگاه شریف با نمرات خوب به پایان برد؛ همان‌جا که اخوی فیزیک خوانده بود. اما برخلاف محمد جواد به آمریکا نرفت، بلکه با اصرار مرحوم مطهری در دانشگاه تهران رشته فلسفه را انتخاب کرد و موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد و دکترای فلسفه شد. رساله دکترایش تحت نظر غلامعلی حداد عادل درباره فلسفه ریاضیات کانت بود و من در شگفت‌ام که حداد عادل آیا در عمرش اصلا با مقوله‌ای به عنوان «فلسفه ریاضیات کانت» آشنایی داشته که استاد راهنمای علی خان شود؟ به هر روی، علی بازگشته است تا اسب درلجن‌مانده مقام ولایت را به ساحل لاجوردی امنیت و آرامش راهبر شود.

این تفسیری است از گزینش لاریجانی و اعزام مجدد او به شورای عالی امنیت ملی است. تفسیر دیگری هم هست، اینکه لاریجانی می‌تواند چهره مقبول‌تری از الباقی پایوران و تدارکچی‌های ولایت فقیه ارائه دهد. حال در انتظار علی آقا باشید که قرار است در روزها و هفته‌های آینده نمایشنامه پر شر و شوری را در صحنه‌های داخلی و بین‌المللی به صحنه آورد.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

مسخ شدگی و ریشه های عقب ماندگی روشنفکران / جلال ایجادی

جلال ایجادی
کار جامعه شناس و روشنفکر هورا کشیدن و نفرت پراکنی و جعل نیست. کار جامعه شناس و روشنفکر بررسی داده های عینی، حفظ فاصله نسبت به محتوای ایدئولوژیک، عدم هراس از انگ زدن حریفان و بازیگران، بررسی منافع سیاسی و شخصی و استراتژی افراد درگیر، تحلیل خصومت های فردی و گروهی، آگاهی بر شگردهای تبلیغاتی فردی، توجه به واکنش های روانی افراد، بررسی تحول فکری و روایت افراد، بررسی جنبه خانوادگی و سیاسی، عدم شیفتگی به «قهرمانان پاکیزگی»، کوتاه نیامدن در برابر استبدادهای خرد و کلان، نهراسیدن از تابوهای جامعه و دین، ایستادگی در برابر فضاسازی ها و بالاخر جستجوی حقیقت، می باشد. روشنفکر مسخ شده قدرت واقع بینی و اندیشه گری را از دست داده و در هیجان ایدئولوژیک دست و پا میزند. البته یک روشنفکر و جامعه شناس آکادمیک از خطا برکنار نخواهد بود ولی قدرت اندیشیدن و توانایی انتقادی و صداقت فردی ویژگی بارز او بشمار می آید. بهرحال در واقعیت جامعه روشنفکران ایدئولوژیکی وجود دارند که بجای تحلیل و بررسی علمی، کار تبلیغ و پروپاگاند می کنند.

سقوط روشنفکری
بسیاری از روشنفکران ایرانی سیاست زده و ایدئولوژیک و متاثر از شیعه گری هستند و به همین خاطر نمی توانند اصول بالا را در روش کار رعایت کنند. بسیاری از روش جدالی و ایدئولوژیکی لنیستی تاثیر گرفته و قربانی هیاهوی سیاسی و پروپاگاند یکجانبه نگری می باشند. آنها براحتی تحریف می کنند و داده های ناقص و غربال شده را بعنوان «شناخت» علمی تبلیغ می کنند. آنها براحتی انگ میزنند و برای پاکیزه نشان دادن خود حریف را «بد مطلق» و «دشمن ناب» و «طاغوتی» و «شیطانی» معرفی می کنند. آنها نکات حاشیه ای را بزرگ نمایی میکنند، «فلفل و نمک» روایت اشان را تند می کند، عناصر را دستچین می کنند تا توده عامی بسرعت متاثر شود. آنها اولویت ها را نمی توانند و یا نمی خواهند تشخیص دهند. آنها مسائل ساختاری را درک نمی کنند یا نمی خواهند ببینند بلکه موضعی که باور ایدئولوژیک آنها را نوازش می دهد انتخاب می کنند. در رفتار عاطفی روان آنها، هیجان و احساس جای استدلال و شناخت و فکر کردن را می گیرد و از آنجا که آنها ایدئولوژی زده می باشند بنابراین قضاوت آنها نه بر پایه خردگرایی منطقی بلکه بر هیجان ایدئولوژیک استوار است.
چنین وضعی بیان فقر آکادمیک و ناتوانی اندیشه انتقادی پژوهشی است. این روشنفکران اغلب فکر می کنند با «رادیکالیسم سیاسی» خود قادر هستند یک پدیده را نقد کنند. نقد علمی روشی است که واقعیت را پنهان نمی کند، داده های مطلوب خود را دستچین نمی کند و پیچیدگی را با انگ زدن سیاسی به کنار نمی گذارد. کنشگران سیاسی و بسیج کننده در جستجوی طرفدار می باشند، افرادی که تهییج می شوند و هورا می کشند. روشنفکرانی که دارای توهم و آشفتگی سیاسی هستند مانند کنشگران هیجانی رفتار می کنند. حال آنکه روشنفکر در پی درک پیچیدگی ها و در پی معنا است. ولی روشنفکری که از تهییج های سیاسی و توهم سیاسی نجات نیافته است نزول کرده و با شعاردهندگان کوچه برابر می شود.
عوامل بازدارنده شناخت و ریشه عدم سیالیت فکری در نزد روشنفکران ایرانی کدامند؟
مسخ شدگی ناشی از اسلام
روشنفکران بسیاری هستند که دارای وابستگی به اسلام و شیعه گری هستند و این دین را بعنوان دین توده «محترم» دانسته و هیچ انتقادی را بر زبان جاری نمی کنند. آنها در گفتارهای خود سکوت می کنند و بخاطر نبود جسارت و شناخت، در نوشته های خود پنج خط هم در نقد قرآن و اسلام ننوشته اند. آنها فاقد شناخت در باره دین هستند و با وجود تجربه حسی در جامعه و گندآب اسلامی، سر خود را مانند کبک زیر برف کرده اند. آنها ازخودبیگانه هستند و به بازتولید استعمار اسلامی در ذهن ادامه می دهند. در نزد آنها، کشتارهای محمد و علی تا خمینی و خامنه ای خللی در مقدس دانستن قرآن بوجود نمی آورد. این روشنفکران از بررسی های پژوهشی علمی در مورد اسلام نیز اطلاعی ندارند و تمایل به شناخت علمی ندارند. آنها با محافظه کاری بیمارگونه خود متحدان سیاسی نواندیش دینی و ملی مذهبی هستند و میخواهند فقط برای آنها مفید باشند. آنها توسط اسلام منحط مسخ شده اند.
وابستگی به مارکسیسم
روشنفکرانی هستند که زیر سیطره ایدئولوژی مارکسیستی و لنینیستی قرار دارند. همان الگوهای کهنه مانند پرولتاریا و انقلاب سوسیالیستی و کمونیسم و حزب لنینی و تولید اشتراکی، بر ذهن و رفتار و باورهای مقدس آنها غلبه دارد. این افراد اغلب حتا کتاب های مارکس هم نخوانده اند ولی با پروپاگاند شوروی و توده ائیسم و چریکیسم و کاستریسم، چپ گرا شده اند. از ویژگی های آنان دگماتیسم و عقب ماندگی و اصرار در ندیدن تحولات امروز جهان است. کشتار سی میلیون نفر در جهان توسط کمونیسم، ایمان آنها را سست نمی کند. در میان آنها کسانی هستند که تا حدودی از مدلهای بالا فاصله گرفته اند ولی در ساختار ذهنی خود تقدس مارکسیستی را حفظ کرده اند. در واقع این وابستگی ایدئولوژیکی مارکسیستی با تقدسگرایی شیعه در ذهن بسیاری از روشنفکران گره خورده و عقب ماندگی فکری آنها را بازتولید می کند. آنها با حرارت و غرور، حرفهای پنجاه سال پیش را بعنوان «دکترین علمی» تکرار می کنند.
هراس از پادشاهی
روشنفکرانی هستند که با کابوس بازگشت دوران پهلوی زندگی می کنند. آنها به محض شنیدن نام یکی از شخصیت های خاندان پهلوی خشمناک شده و تعرض هیجانی ایدئولوژیکی خود را آماده کرده و با ناسزاگویی حمله می کنند. واکنش آنها از جنس «پاولفی» می باشد. جنایت های ساواک و خفقان و سانسور زمان پهلوی فراموش ناشدنی است و نیز خشونت گروه های افراطی سلطنت واقعیت انکارناپذیر است و این پدیده ها باید نقد شوند. ولی روشنفکرانی هستند که در انتزاع فکری و روانی خود از «پهلوی» یک هیولای یکدست ساخته و همه تابلوی زمان پهلوی در گذشته و آینده را سیاه می بینند. آنها در مورد کشتار میلیونی و جنایات سنگین اسلام و کمونیسم سکوت می کنند. آنها از بیان نقش رضا شاه در مدرن سازی ایران هراس دارند ولی ناسزاگوئی علیه او و «لعنت» کردن آن دوران را وظیفه «مقدس» خود می دانند. برخورد آنها به دوران پهلوی، نه تاریخی و عقلانی، بلکه «ناموسی» و «هیجانی» است. حمله های هیستریک و هیجانی این روشنفکران به همایش «همکاری ملی برای نجات ایران» در مونیخ در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۵ و کینه ورزی و ناسزاگویی و جعلیات علیه شاهزاده رضا پهلوی نمونه روشن از این آسیب مهلک روشنفکری و هیولا سازی ذهنی آنها است. در تاریخ ایران پادشاهی متنوع بوده و امروز در جهان مفهوم جمهوریت ملاک ارزشیابی شکل های حکومتی جمهوری و پادشاهی است.
ضدیت با آمریکانیسم
روشنفکرانی هستند که خود را ضدامپریالیست تعریف می کنند و نسبت به آمریکا نفرت بزرگی را بنمایش می گذارند. کارل پوپر از جامعه باز و دشمنانش سخن می گوید و این روشنفکران همیشه خود را دشمن آمریکا و در واقع دشمن جامعه باز معرفی می کنند. روشن است که آنها به معنای دقیق تر دشمن لیبرالیسم سیاسی و دمکراسی بوده و پیوسته خطای یک دولت را بمعنای پوسیدگی الگوی دمکراسی ارزیابی می کنند. این روشنفکران در ناخودآگاه و انتخاب خود به مدل سوسیالیستی پرولتری یا مدل شاوزی یا مدل کاستروئی یا مدل اسلامی رحمانی یا توهمات بی سروته شخصی، وفادارند. ضدیت با لیبرالیسم دمکراتیک ناشی از اسلامگرایی و کمونیسم است و این دگماتیسم فرتوت با پوپولیسم امتزاج یافته و منجر به «اسلاموگوشیسم» یا «اسلامگرایی چپگرا» می گردد. یکی از نتایج این وضعیت تولید شیفتگی در برابر مدل های اقتدارگر و استبدادی است. در واقع مارکسیست ها و اسلامگرایان بطور متحد مخالف دمکراسی غربی هستند. به تبلیغات مارکسیست ها و اسلامگرایان توجه کنید، هر دو گرایش خواهان نابودی لیبرالیسم غربی هستند.
یهودستیزی
یهودستیزی پدیده ای است که در دین های پرتستانی و کاتولیکی در اروپا و اسلام دارای ریشه عمیقی است. یهودستیزی در نازیسم و کمونیسم ادامه می یابد و امروز در جهان رشد بیسابقه یافته است. در تاریخ ایران یهودستیزی وجود داشته و با ایدئولوژی آخوندی و جمهوری اسلامی ابعاد تازه ای به خود میگیرد. یهودستیزی استالین خود را در دادگاه های مسکو و کشتار رهبران یهودی بلشویک نشان می دهد. روان اغلب کمونیست های ایرانی از این یهودستیزی استالینی تاثیر پذیرفت و بعلاوه همزیستی سیاسی و پارتیزانی شماری از کمونیستهای ایرانی در اردوگاه های فلسطینی در زمان پهلوی، روحیه ضداسرائیلی و ضدیهودی آنها را تقویت نمود. این روحیه یهودستیزی امروز به شکل های گوناگون (ضدیت با پرچم اسرائیل، تبلیغات علیه وجود اسرائیل و علیه یهودیها، همسوئی با جمهوری اسلامی علیه اسرائیل) خود را نشان میدهد. همیشه یهودستیزی بطرز آشکار خود را نشان نمی دهد. در بسیاری از موارد این گرایش در لفافه و بشکل غیر مستقیم نمایان می شود. بعنوان نمونه حمایت از فلسطین در بسیاری از موارد ناشی از یهودستیزی است. خیلی طبیعی است که به عملکرد دولت نتانیاهو در غزه انتقاد شود. ولی وقتی در مورد حماس جنایتکار و همراهی فلسطینی ها با رژیم توتالیتر خامنه ای سکوت میشود، این امر نشان همان یهودستیزی است.

معماران سیاست و اندیشه
بسیاری از روشنفکران ایرانی مسخ شده و دارای عقب ماندگی فکری بزرگی هستند. عوامل برشمرده در بالا گاه بشکل مجزا و گاه به صورت ترکیبی در روان و عاطفه و هیجان روشنفکر ایرانی اثر گذاشته و آنها را به افراد ایدئولوژیکی سرشار از کینه ورزی و سطحی نگری تبدیل کرده است. آنها به خاطر این مکانیسم های ایدئولوژیکی و دینی نمی توانند اندیشه کنند. گفتار اینان قبل از هرچیز انعکاس ذهن آسیب دیده ایدئولوژی زده است که خود را با جعلسازی و حاشیه پردازی گرم نگه میدارد و از شناخت فلسفی و تشخیص پارادایم های اصلی و فهم مصالح عمومی، محروم است. جامعه ایران زیر سلطه توتالیتاریسم شیعه قرار دارد و با اسلام در انسداد کامل گرفتار آمده است. مبارزه علیه توتالیتاریسم و اسلام مستلزم یک تلاش بزرگ سیاسی و فرهنگی و فکری است تا خود را آماده کنیم. ولی همین روشنفکران مبارزه علیه اسلام و مارکسیسم و پوپولیسم را به کنار نهاده و اغلب مشغول معامله گری با میرحسین موسوی و نواندیش مذهبی هستند. آنها بجای انتقال انرژی مثبت به جامعه، متاسفانه در عمل تفرقه افکنی و پراکندگی در برابر نظام ستمگر حاکم را تبلیغ می کنند. آنها مانند چریک ها و بمب اندازان خراب می کنند ولی مانند معماران نمی توانند بسازند. آنها برای یک مبارزه مشترک ناتوان هستند و با منفی گرایی و ناسزاگوئی مانع از اتحاد عمل و ائتلاف نیروهای سالم دمکراتیک و لائیک می باشند.
من یک روشنفکر جمهوریخواه هستم و در هیچ سازمان سیاسی ایرانی نیستم. ولی آرزو دارم نیروهای دمکرات و لائیک جمهوری خواه و پادشاهی خواه و ملی گرا در برابر دشمن ایران یعنی حکومت اسلامی بتوانند به همسویی و همکاری بیشتر دسترسی پیدا کنند. در میان ایرانیان، روشنفکرانی وجود دارند که انتقادگر و عقلانی بوده، برای لائیسیته و دمکراسی و فلسفه آزادی تلاش نموده، دارای توانایی روشنگرانه علیه اسلام و شیعه گری بوده و چالش های اساسی زمانه و مصالح ملی ایران را درک می کنند. ولی افراد و گروه های روشنفکری دیگری هستند که اغلب در جدال با اشباح هستند، با مدلهای ایدئولوژیک کهنه زندگی می کنند و انرژی خود را به هدر می دهند.
جلال ایجادی
جامعه شناس – دانشگاه پاریس
———————————————————
توضیح در باره نویسنده: جلال ایجادی در کتابهای گوناگون در باره اسلام و قرآن و تروریسم اسلامی و نیز جنبش های اجتماعی در جهان و انقلاب های ایران نوشته است. آخرین کتاب ایجادی «شیعه گری و ازخودبیگانگی ایرانیان» انتشارات فروغ در آلمان در ۴۲۰ برگ. کتاب او «انقلاب برای گسست، جامعه شناسی انقلاب زن زندگی آزادی»، ۳۳۰صفحه انتشارات فروغ. ایجادی اثر دیگر خود را بنام «بحران بزرگ زیستبوم جهان و ایران» در ۴۸۰ برگ، انتشارات فروغ، منتشر نمود. کتاب به نام «گیتی مداری و لائیسیته، قدرت سیاسی در ایران» از جلال ایجادی توسط انتشارات فروغ در ۳۵۰ برگ انتشار یافته است. از این نویسنده در گذشته کتاب «نواندیشان دینی، روشنگری یا تاریک اندیشی»، ۳۱۰ صفحه، نشر مهری، کتاب «جامعه شناسی آسیب‌ها و دگرگونی‌های جامعه ایران»، ۴۰۰ صفحه، انتشارات نشرمهری، کتاب «بررسی تاریخی، هرمنوتیک و جامعه شناسی قرآن»، ۳۸۰ صفحه، و کتاب «اندیشه ورزی‌ها در باره جامعه شناسی، فلسفه، زیستبومگرایی، اقتصاد، فرهنگ، دین، سیاست»، ۷۲۰ صفحه، چاپ نشر مهری، منتشر شده است. جلال ایجادی هر هفته چند برنامه تلویزیونی در زمینه انقلاب، لائیسیته، دمکراسی، فلسفه، جامعه شناسی و نقد قرآن و اسلام، تهیه و پخش می کند. این برنامه ها را در یوتوب میتوانید مشاهده کنید. افزون برآن، ایجادی در تلویزیون های پربیننده فرانسه بعنوان متخصص در باره خاورمیانه و اسلام و لائیسیته شرکت می کند.