مقاله

دروغ چیست؟
دروغ نقض حقیقت است وارنه جلوه دادن برای فریب و برای ایجاد پریشانی روانی و مانیپولاسیون است. دروغ ضد اخلاق است و اخلاق اتیک در راستای سلامت و همزیستی انسان است. اخلاق به همریستی و پیوند میان انسانها کمک میرساند حال آنکه دروغ اساس زندگی مشترک انسانی و همدلی آدمی را منهدم میسازد. اخلاق اجتماعی و حقوق متکی بر حقوق بشر دروغ را امری منفی و خطرناک تلقی نموده و از سیاسیون و حاکمان و مدیران و مسئولان می طلبد تا تابع قانونی باشند که حقیقت خواه است.
در جامعه دروغ چندگانه است. افراد گاه به «دروغ شادی آور» روی می آورند تا شوخی نموده و به خودشیرنی دوستانه بپردازند. در زمانی دیگر افراد برای خدمت به دیگری دروغ می گویند و بعنوان نمونه به ستایش فردی می پردازند که شایستگی کاری را ندارد؛ این دروغگوئی پنهان کاری می کند ولی دارای عنصر دشمنانه نیست. گونه دیگری از دروغ وجود دارد که زیانبار بوده و با قصد ضربه زدن به دیگری انجام میگیرد. این دروغ بدگمانانه و بدخواهانه است و با قصد به گمراه کشاندن جامعه است و با منافع و اهداف پنهانی همراه است.
آیا دروغ در طبیعت انسان است؟ از نظر جامعه شناسی برای روانشناس کانادایی «اوبر وان ژیسگم» از دانشگاه مونترال، دروغ را در پنج مورد دسته بندی میشود:
دروغ معصومانه کودک. کودک دروغ میگوید و این امر با لذت یا با ترس کودکانه همراه است.
دروغ توام با لذت. فرد یک واقعیت ناخوشایند و غیرقابل قبول را با ارائه دروغ رد و انکار میکند.
دروغ آلتروئیست جانبدار. فرد با خوش بینی و با نوعی منعفت خواهی به دوستداران و گروه طرفدار خود دروغ میگوید. این رفتار دروغین به مانیپولاسیون تمایل دارد تا طرفداران شیفته شوند. جریان های پوپولیستی و ایدئولوژیکی و مذهبی تولیدکننده این گونه دروغ ها هستند.
دروغ سودجویانه. این گونه دروغ برای کسب امتیاز، برای حفظ عشق و امتیاز خود و یا برای اجتناب از تنبیه و مجازات گفته می شود. کسی که در برابر دادگاه دروغ میگوید چه بسا برای نجات خود از مجازات است.
دروغ خصمانه. این دروغگوئی با تنفر و کینه توام است، قصد زیان رسانی دارد، برای پنهان نمودن یک امر زشت بیان می شود و با هدفی خطرناک برای جامعه همراه است. قدرت های سیاسی و قدرت های مافیایی و قدرت سازمانی ایدئولوژیکی، این گونه دروغگوئی را بکار گرفته و رایج می سازند.
حال باید توجه داشت که دروغ توسط شرایط یعنی محیط و فرهنگ و تربیت خانوادگی و اجتماعی آبیاری میشود. نبود اعتماد، وجود ترس، حسادت، خودپرستی اگوئیستی، تمایل به تحقیر، هدف عوامفریبی، زیاده خواهی، سواستفاده جنسی، سواستفاده از دیگران، تخریب دیگری، منافع فردی و غیره، دروغ را تقویت میکند. دروغ در شرایط اجتماعی فاسد، در بستر رشد بی فرهنگی، در شرایط استبداد و در زمان نبود آزادی و دمکراسی و نیز نبود رسانه های آزاد، بیشتر میشود. در جامعه ای که عدم صداقت اخلاقی و نبود درستکاری انسانها پررنگ است دروغ هم نیرومندتر میگردد. فساد عمومیت یافته و چاپلوسی عمومی، دروغ پردازی را به پدیده عادی تبدیل می کند و دیگر انسانها در دروغگوئی «عذاب وجدان» ندارند و همه همانند یکدیگر می شوند.
دروغ در شرایط یک دولت و نظام اداری و سیاسی و فساد سیاسی و اداری توسط افراد ضخیم تر و متعفن تر میشود و حاکم و مسئول قدرتمند به خود اجازه میدهد دروغ بزرگتر و متهورانه تر پخش کند. ماشین جعل و دروغ هیتلر و استالین و مائو و خمینی و خامنه ای ابعاد ملی و جهانی داشته و این نظام دروغ برای مشروعیت بخشیدن به یک حکومت سیاسی است. همه دولت ها تمایل به دروغ دارند زیرا مسئله حفظ قدرت و تحکیم قدرت مطرح است و روشن است که حکومت های دینی و ایدئولوژیکی و استبدادی مهمترین منبع انتشار دروغ می باشند. قدرت سیاسی دروغپرداز با توجه به دستگاههای تبلیغاتی و رسانه های دولتی و بودجه کلان و تسلط بر تکنیک های روانشناسانه، تمام جامعه را به سقوط اخلاقی جهت می دهد. دروغ خصمانه و وارونه پردازی فقط برای فریب جامعه و استمرار زشتی هاست. چگونه دروغگوئی یک حکومت را دسته بندی کنیم؟ دروغ ها را می توان به گروهبندی های زیر تقسیم نمود: دروغ اجتماعی، دروغ سیاسی و دیپلوماتیک، دروغ اقتصادی و مالی و بازرگانی، دروغ پروپاگاند مطبوعاتی و بالاخره دروغ دینی حکومتی. در ایران قدرت سیاسی و ایدئولوژی قرآنی شیعی با دروغ ساختار یافته اند. قدرت سیاسی به لحاظ منافع طبقه حاکمه متشکل از آخوندها و نظامیان و تکنوکراتها دروغ می گوید و چون دارای ایدئولوژی اسلامی در اینجا به یکی این گونه دروغ ها یعنی دروغ دینی می پردازم.

دروغ دینی در اسلام و شیعه گری

در اسلام نظر یگانه ای در باره دروغ وجود ندارد. در بینش اسلامی ادعا می شود که دروغ زشت است ولی در همان زمان دروغ مورد تائید می باشد. در اسلام دروغ گناه است و الله به دیگران میگوید کفار گناهکارانند. در اسلام دروغ منفی تلقی می شود و راست گویى و مبارزه با کذب و دروغ از اهمیت در «تعلیمات اسلامی» برخوردار است به گونه ای که «دروغ پلید تر از شراب»، تعبیر شده است.
اما با این وجود هر گاه «عدم ارتکاب دروغ» موجب زیان شدیدتری از «قبح دروغ» شود مانند حمله به «کیان اسلام»، تضعیف اسلام، اختلاف و دشمنی بین مؤمنین و غیره، بله در چنین موقعی دروغ گفتن جایز می شود. افزون بر آن در قرآن تقیه وجود دارد و تقیه یک ارزش است. تقیه بمثابه پنهانکاری در باره دین و نیز در باره استراتژی برای کسب قدرت است. تقیه، رازپوشی است و همچنین تقیه، پنهان کردن مذهب خود و احتیاط در مقابل کسی که مذهب دیگری دارد می باشد. بعضی فقها گفته‌اند «تقیه به خاطر مصلحت آنست که چیزی را به زبان آوردن که در دل، غیر آن باشد». در امر تقیه مؤمنین مجازند وقتی که در معرض تهدید باشند و اسلام در خطر باشد.

قرآن در مورد «مؤمن آل فرعون» که ایمان خود را مخفی می کرد و در دستگاه فرعون نفوذ داشت می گوید: «قال رجلٌ مؤمن من آل فرعون یکتم ایمانه». پنهان نگهداشتن ایمان بمنظور فریب دیگری بحساب می آید. قرآن در سرگذشت ابراهیم که گفته است «بیمارم»، نشان داد که در نبود مردمِ بت پرست، ابراهیم بت ها را باید می شکست. در سوره آل عمران آیه ۲۸ می آید افراد با ایمان نباید دوستانی از کافران به جای مؤمنان انتخاب کنند، مگر این که در آن ها تقیه کنند. از نظر قرآن از آنجا که کافران زیان آور هستند طرح دوستی با آنان با تقیه اشکالی ندارد. سوره عمران پایه دروغپردازی را بنیاد می نهد و گفتمان دروغ را در فقه و احکام دینی و روان «مومن» رایج میسازد.

در روایات شیعه بر اهمیت تقیه بسیار تاکید شده و آمده است: «التقیه دینی و دین آبائی» یا :«لا دین لمَن لا تقیهَ له». اگر قدرت و دولت «حقه مطلقه اسلامیه» باشد، بطور مسلم وظیفه مسلمین تقوای مطلق است، و چنانچه دولت «ستمکاران» است چاره‌ای به جز تقیه نیست، چنان‌ که در خبر است «التقیه واجبه لا یجوز ترک‌ها إلی أن یخرج القائم»، «تقیه واجب است و نباید ترکش کرد تا قیام قائم.». امام باقر شیعه میگوید: «تقیه برای این مشروع شده که نیروها به هدر نرود و خون ها محفوظ بماند.». منظور اینستکه مومنان باید حفظ شوند. تقیه واجب در موردی است که در آن ترک تقیه باعث ضرر جانی، بدنی، مالی، عرضی یا مانند این‌ها بشود یا ضرری به اسلام برسد. سوره ال عمران حکم می کند تقیه کنید و الله شما را از مجازات خودش برحذر می‌دارد. در واقع تقیه یک نیرنگ و تاکتیک برای منافع امت است. البته در یک اجتماعی تقیه به تمامی افراد جامعه انتقال یافته و نوعی دروغگوئی عمومی را در پی دارد.
امام صادق درباره پروانه دروغ برای اصلاح بین مومنان گفته است: «ان الله احب الکذب فی الاصلاح… و ابغض الکذب فی غیر الاصلاح»، خداوند دروغ گفتن را در مورد اصلاح بین مردم دوست دارد.(میزان الحکمه، عنوان ۳۴۶۶ ). صلاح مومنان است که به دیگران دروغ بگویند و این دروغگویی مورد حمایت و توجه الله است. روشن است که بنیاد جامعه ای که شیعه میخواهد بر پایه عدم اعتماد به غیرخودی ها و حفظ وحدت خودی هاست و این خودی ها از طرفداران نزدیک رسول الله تا مومنان قابل انکشاف است. دروغ مومنان صفت مورد پسندیده است و الله آنرا دوست دارد. از نظر اسلام منافع انسان و حقوق انسانها مطرح نیست بلکه فقط منافع امت اسلامی مطرح است. به این خاطر گاه حتی راست گفتن بدتر از دروغ گفتن است، زیرا «شری» را موجب می‌شود که نمی‌توان از ضرر آن در امان ماند.

روایت از امام رضا میگوید: در حالتی که شخصی در حق برادر مسلمانش سخن راستی می‌گوید که با این گفتار، او را گرفتار می‌کند، پس نزد خدا از دروغگویان است و همانا شخصی در حق برادر مسلمانش دروغی می‌گوید که با آن دروغ، از او دفع ضرر می‌کند، پس نزد خدا از راستگویان است. (وسایل شیعه، ج۱۲، ص ۲۵۵، ۱۶۲۳۹). بمعنای ساده تر برای حمایت از مومن هر دروغی لازم و واجب است زیرا امر منافع امت به هر ترتیبی در برابر ملت ها و گروهبندی های دیگر باید ارجحیت داشته باشد و تعیین کننده است.

پیامبر اسلام به علی دامادش وصیت می کند: «ان‌الله احب الکذب فی‌الصلاح و ابغض الصدق فی‌الفساد؛ همانا خداوند دروغ به مصلحت و خیر را دوست دارد و از راستی که فساد در پی داشته باشد، متنفر است» (حر عاملی، وسائل‌الشیعه، ج۱۲، ص ۲۵۲، ح ۱۶۲۲۹). به گفته ای دیگر الله مصلحت و خیر امت را در دروغگوئی او میداند. چرا در راستی فساد است؟ اگر حقیقت گوئی منجر به افشای دروغ دینی گردد، اگر حقیقت گوئی تقلب و خرافه و جعل دینی را برملا سازد، بنابراین حقیقت گوئی به سستی و ویرانی احکام اعتقادی می انجامد و این لحظه، لحظه فساد است. پیامبر اسلام از فروریزی دین و امت اش می هراسد بنابراین دروغ میتواند از این فروریزی جلوگیری نماید. در چنین شرایطی در اسلام دروغگوئی بر راستگوئی برتری دارد. از نظر اسلام مخالفان همه دروغگویند و بنابراین در یک مقیاس گسترده به جهان باید دروغ گفت. اگر جمهوری اسلامی به ملت و جهان دروغ میگوید، اگر این حکومت دینی در ایران و جهان توطئه گر و پنهانکار است، این امر منطبق بر احکام الهی است.
دروغ دینی برابر دروغ های دیگر نیست زیرا در هنگامی که دروغ به یک امر مقدس تبدیل شده و همچون یک اراده الهی جلوه میکند، بر روان و احساس توده ها بطرز ژرف می نشیند. معراج محمد به هفت آسمان، پرواز جبرائیل، ظهورامام زمان، طهارت امامان و غیره همه افسانه سازی و جعل است، ولی به اسطوره مقدس قطعی تبدیل شده است. ذهنی که خرافه گرا و اسطوره گرا می باشد هر دروغ دینی را حکم قطعی تلقی میکند و بدین ترتیب همه برده دروغ میگردند. شیعه گری و همه روایات جعلی آن انبوهی از زشتی و دروغ است که در طول تاریخ انباشت شده و موجب ناتوانی فکر نزد انسان شده است. وابستگی روانی به شیعه گری ازخودبیگانگی هویتی را دامن زده و تقدس دروغ امر ساختاری در ناخودآگاه آدمی گشته است.

خامنه ای از سوره ابراهیم الهام میگیرد

جان انسان بزرگترین ارزش جهانی است زیرا تمامی آفریده های روی زمین محصول خلاقیت و هوش انسانهاست. همه اندیشمندان و نیروهای مترقی جهان از انسان و مقام او سخن گفته اند و تمام طرح های زیبا برای زندگی برمحور انسان گرایی و احترام به جان و شرافت انسانی بوده است. ولی تبهکاران تاریخ پیوسته بر علیه انسان برخاسته اند و در نزد اسلامگرایان جان آدمی فاقد ارزش است. پیش از انقلاب اسلامی آنها ۴۰۰ انسان را در سینما آبادان سوزاندند، در دوران حکومت آیت الله ها هزاران نفر را در سالهای شصت اعدام نمودند، روشنفکران و هنرمندان و کنشگران بیشماری را از بین بردند، در جنبش آبان ۱۵۰۰ نفر را در خیابانها کشتند، در سرنگونی عمدی هواپیمای اوکرائینی ۱۷۶ شهروند ایرانی و کانادایی و افغانی را به آتش انداختند. در تمام این جنایات حکومت دینی اتهام زنی و دروغ پردازی را سیاست خود قرارداد. در کجا و در چه هنگامی این رژیم آمار جنایت خود را منتشر ساخت؟ در کجا و در چه زمانی رژیم به خانواده ها و وکلای قربانیان اجازه بررسی و عدالت خواهی داد؟ آیت الله خامنه ای و تمامی آخوندها و تمامی سرداران سپاه و تمامی تکنوکراتهای دولتی دروغگو هستند زیرا آنها در بطن ایدئولوژی قرآنی و شیعه گری پرورش یافته اند. همه آنها ایران را به مثابه یک غنیمت جنگی می بینند و برای مردم ایران فقط تسلیم و بردگی را می خواهند. حکومت اسلامی پیرو قرآن و شیعه گری است بنابراین اخلاق این حکومت پنهان کاری و توطئه و دروغ و کشتار است.

دروغ حکومت آخوندی در باره سقوط عمدی هواپیما دروغی در خدمت ماندگاری نظام و منافع اسلام است. خامنه ای بعنوان فرمانده کل قوا در زمان رقابت جوئی نظامی با آمریکا، پرواز هواپیماهای غیر نظامی را بازگذاشت و دو موشک بسوی هواپیمای مسافربری شلیک شد. پس از سرنگونی مسئولان حکومتی دروغ گفتند و خامنه ای سکوت کرد و بالاخره در خطبه خود به نقل سوره ابراهیم پرداخت و در اینجا راز خود را برملا ساخت. در این سوره در آیه ۵ از «ایام الله» یاد میشود و خامنه ای بسیج تهیجی طرفداران خود به هنگام تابوت کشی قاسم سلیمانی و نیز شلیک موشک بسوی پایگاه تخلیه شده آمریکا در عراق را «ایام الله» معرفی نمود و سپس اعلام نمود که او موسی زمان است و همه باید «صبور و شکر گذار» او باشند و طبق آیه های سوره «ابراهیم» مخالفان او «بدکاران و گناهکاران» میباشند و بر اساس آیه ۴۷ باید از آنها انتقام گرفت و عذاب شان داد.

بنابراین مخالفان و دانشگاهیان و جوانانی که در هواپیما قرار داشتند بمثابه «گردنکشان به زنجیر قهر الله» دچار میشوند و آنهایی که «پیراهن از مس گداخته آتشین» برتن دارند در شعله آتش خواهند سوخت(آیه های ۴۷ و ۴۸ و ۴۹ سوره ابراهیم). در منطق رژیم خامنه ای مخالفان یا «بدکاران» باید به «کیفر» برسند و الله «بسرعت به حساب» آنها میرسد و آنها سزاوار آتش و نابودی میباشند. برای خامنه ای دروغ گفتن بیان اراده الهی است و «ایام الله» دیگری که نباید فراموش شود همین «انتقام» قرآنی است. دیکتاتوری دینی خامنه ای بی نهایت است و ایدئولوژی قرآنی او موتور برانگیزاننده برای جنایت های بعدی است.
جلال ایجادی
جامعه شناس دانشگاه فرانسه

نفوذ در سیستم های رایانه ای جمهوری اسلامی حکایتی که تا امروز ادامه دارد؛ ف. م. سخن

در مطلب قبلی نوشتیم که:
«حدود سال ۲۰۰۷، ویروس عجیب و بسیار تکامل یافته ی «استاکس نت» از طریق یک فلش مموری یا همان یو.اس.بی. استیکی که ما عکس های مان را بر روی آن ذخیره می کنیم، توسط یکی از مهندسان ایرانی تحت فرمان سازمان امنیت هلند وارد یکی از رایانه های نیروگاه اتمی نطنز شد و بعد از آن، خود به خود در تمام سیستم هایی که به شبکه متصل بودند انتقال یافت. کاری که این ویروس انجام می داد این بود که در باز و بسته شدن به موقعِ دریچه های خروج گاز اختلال ایجاد می کرد و دور سانتریفیوژها را بدون این که کسی متوجه شود کم و زیاد می کرد…».

سازمان امنیت هلند، این اقدام را در همکاری و مشارکت با امریکا و اسراییل انجام داد. «استاکس نت» توانست پیشرفت پروژه های اتمی جمهوری اسلامی را به مدت طولانی به تاخیر بیندازد.

همان طور که گفتیم، ویروس های رایانه ای، برنامه های کوچک و پنهانی هستند که می توانند به داخل برنامه های اصلی رایانه ها، نفوذ کنند و بدون این که نشانه ای از خود بر جای بگذارند، به تکثیر یا انتقال خود به دیگر رایانه های متصل به هم بپردازند.

اگر هم رایانه ها به بیرون از شبکه ی داخلی خود، مثلا به اینترنت متصل نباشند، کافی ست تا وسیله ای مثل «فلش مموری» -که امروزه همه ی ما برای ثبت یا انتقال فایل های رایانه ای از آن استفاده می کنیم- یا کارت های «اس.دی» و «میکرو اس.دی.» -که به اندازه ی نوک انگشت است و در دوربین های عکاسی و تصویربرداری و دستگاه های ضبط صدا به کار می رود- به یکی از رایانه های مجموعه به مدت چند ثانیه تا چند دقیقه متصل شود و کل رایانه های شبکه ی مربوط را از طریق ثبت در آن رایانه و تکثیر و انتقال بعدی آلوده کند.

برای نفوذ ویروس به داخل یک برنامه، باید اجزاء برنامه را شناخت و نقاط ضعف آن را پیدا کرد و از آن نقطه، ویروس را به داخل برنامه نفوذ داد.

به نقاط ضعف برنامه های رایانه ای، اصطلاحا، «حفره» می گویند.

برای روشن تر شدن موضوع «حفره» در برنامه ی رایانه ها، مثالی می زنیم:
سیستم عامل «ویندوز»، که اغلب ما از آن استفاده می کنیم، یک برنامه است. برنامه ای مفصل و بسیار پیچیده.

یک برنامه ی رایانه ای عبارت است از خطوطی که برنامه نویسان به زبان هایی که رایانه آن ها را می فهمد می نویسند و با آن، سخت افزار رایانه را به کار می اندازند و از آن کارهای مختلف می خواهند.

ویندوز، برنامه ای است بسیار مفصل با خطوط و قسمت های بسیار، چرا که رایانه های مختلف، با اجزاء مختلف، می توانند از آن استفاده کنند.

به عنوان مثال، ویندوز ۷، دارای ۴۵ میلیون خط برنامه است! این تعداد خط، معادل، ۶۳۰ دوره ی کامل کتاب «جنگ و صلح» تولستوی است!

پس می توان در میان این تعداد کلمات و جملات، نقاط ضعفی پیدا کرد که بشود از طریق آن ها، برنامه های ویروسی را به داخل رایانه نفوذ داد.

شما یک برنامه ی رایانه ای را با یک ساختمان مقایسه کنید. برنامه ی بزرگ و مفصل را با یک ساختمان بزرگ، و برنامه ی کوچک را با یک ساختمان کوچک برابر بگیرید.

هر چه ساختمان بزرگ تر باشد، جاهایی که بتوان از آن به طور پنهان وارد ساختمان شد و مثلا از آن دزدی کرد بیشتر می شود. یعنی مهندسانی که طرح این ساختمان را می ریزند و آن را می سازند، باید خیلی دقت کنند که نقطه ی ضعفی برای نفوذ پنهان باقی نگذارند و این به طور «مطلق» شدنی «نیست».

به همین خاطر می بینیم که مثلا «مایکروسافت»، به طور مرتب، برنامه های تکمیلی برای ویندوز ارائه می دهد و می گوید که این برنامه های تکمیلی، «حفره های امنیتی» ویندوز را پر می کنند و از بین می برند.

حال شما یک نکته ی دیگر را در فرض بگیرید:
اگر برنامه نویسان ویندوز یا هر برنامه ی دیگری، حفره ی امنیتی، را خودشان به طور عمدی در برنامه کار بگذارند چه؟!

به عبارتی اگر برنامه نویسان، به عمد راه نفوذ به برنامه را باز بگذارند چه؟!

چگونه می توان این درهای پنهان را میان ۴۵ میلیون کلمه و ۶۳۰ دوره ی «جنگ و صلح» پیدا کرد؟!

ما مصرف کنندگان، تنها ناچاریم به تعهد برنامه نویسان و شرکتی مثل شرکت «مایکروسافت» اطمینان کنیم. اگر این اطمینان وجود نداشته باشد، باید از مصرف آن برنامه صرف نظر کنیم.

بعد از این توضیح مفصل می رسیم به اینجا که اکثر سیستم های رایانه ای به کار برده شده در پروژه های مهم در جمهوری اسلامی، سیستم ویندوز امریکایی ست! آن هم ورژن های قدیمی ویندوز که دارای حفره های امنیتی پر نشده است!

سازمان های امنیتی امریکا، می توانند از طریق این حفره ها، ویروس های خود را، به داخل رایانه های جمهوری اسلامی بفرستند و ضمن دریافت اطلاعات، در صورت لزوم دست به خرابکاری رایانه ای بزنند.

استاکس نت، یکی از این ویروس ها بود که به شکلی موفق از طریق حفره ی موجود در سیستم عامل به کار برده شده در نیروگاه هسته ای نطنز و نرم افزارِ به کار اندازنده ی سانتریفیوژها عمل کرد.

«از این ویروس ها، که اطلاعات مهم و حیاتی ج.ا. را به دست کشورهای غربی و اسراییل می رساند، هنوز هم هست و ج.ا. دشوار بتواند همه ی آن ها را کشف و خنثی کند.»

از سیستم های بانکی ما گرفته تا عملکرد سخت افزارهای نیروگاه های برق، و از هواپیمایی کشوری ما گرفته تا سایت های موشکی، همگی دارای حفره هایی هستند که توان جمهوری اسلامی و امکانات آن را از طریق این حفره ها می توان به دست آورد.

اگر به طور خلاصه و در دو سه جمله بخواهیم موضوع را بیان کنیم باید بگوییم که همه چیز جمهوری اسلامی، بر بستر سخت افزارهای غربی قرار گرفته و همه چیز جمهوری اسلامی، وابسته به این سخت افزارهاست. لذا غرب، کنترل این سخت افزارها را می تواند در دست بگیرد.

شما فقط یک قلم سیستم مکان یابی جهانی «جی.پی.اس» را در نظر بگیرید که از من و شما گرفته تا موشک سازان جمهوری اسلامی از آن استفاده می کنیم.

۲۴ ماهواره ی جی.پی.اس متعلق به وزارت دفاع امریکاست و تا مدت ها، مشابهی نداشته است.

به عبارتی وزارت دفاع امریکا، می توانسته و هنوز هم می تواند هر کاری خواست با جی.پی.اس انجام دهد.

با این تفصیلات، آن چه به نام «جنگ سایبری» می شناسیم، و جمهوری اسلامی بسیار بر روی آن مانور می دهد، موضوعی نیست که در حد و اندازه های جمهوری اسلامی و سطح فن آوری آن باشد. مثل این است که جمهوری اسلامی بخواهد خود را در زمینه ی موشکی با امریکا مقایسه کند.

اگر حمله ی سایبری جدی، توسط امریکا و هم پیمانان اش صورت بگیرد، کل سیستم های رایانه ای جمهوری اسلامی، از کار خواهد افتاد، و کشور فلج خواهد شد.

دفاع سایبری جمهوری اسلامی هم هر چند از روسیه و چین کمک می گیرد، در مقابل حمله ی احتمالی امریکا، مدت طولانی نمی تواند دوام بیاورد. رویا پردازی های ج.ا. در این زمینه هم مثل رویا پردازی های او در زمینه ی پیروزی در جنگ کلاسیک با امریکا و غرب است.

در حالی که با افزایش بحران درشرایط اقتصادی کشور، نیاز مردم به خدمات تامین اجتماعی مدام در حال افزایش است و بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران نیز توسعه حمایت‌های تامین اجتماعی را راهبرد منطقی و عقلانی برای بهبود شرایط زندگی مردم و نیز جایگزینی برای کاهش توزیع یارانه نقدی می‌دانند، در چنین وضعییتی بحران درسازمان تامین اجتماعی همچنان ادامه دارد و محمدعلی جنانی مدیرکل امور فنی مستمری‌های سازمان تامین اجتماعی از استقراض پنجاه هزار میلیاردی تامین‌اجتماعی از بانک‌ها برای پرداخت مستمری بازنشسته‌ها خبر داده است. وی که این اظهارت را در نشست هم‌اندیشی اعضای کمیته‌های مشاغل سخت و زیان‌آور در تهران عنوان می‌کرد، از تحت پوشش قرار داشتن ۵۲ درصد جمعیت ایران در سازمان تامین اجتماعی خبر داد و بر ضرورت مانتیتورینگ مداوم مصارف تامین اجتماعی تاکید کرد.
این استقراض از بانک‌ها توسط سازمان تامین اجتماعی در حالی عنوان می‌شود که اکبر شوکت عضو هیات امنای سازمان تامین اجتماعی نیز از بدهی ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی دولت به تامین اجتماعی خبر داده است.
این بدهی در حالی است که هرسال در حدود بیست هزار میلیارد تومان نیز به بدهی دولت به تامین اجتماعی افزوده می‌شود .
این در حالی است که سال‌هاست کارشناسان نسبت به بحران صندوق‌های بازنشستگی و به ویژه صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی هشدار می دهند و بر ضرورت بازنگری در سیاست‌های راهبردی و استرتژیک سازمان تامین اجماعی به منطور مدیریت مصارف و منابع سازمان تاکید دارند. اما حیف و میل بالای سازمان تامین اجتماعی در کنار فقدان مدیریت صحیح منابع گسترده و کلانی که سازمان تامین اجتماعی در اختیار دارد از جمله عوامل مهمی است که بحران سال‌های اخیر تامین اجتماعی را ایجاد کرده و کارشناسان پیش بینی می‌کنند که در آینده نیز این وضعییت وخیم تر خواهد شد و برخی کارشناسان و تحلیل‌گران اجتماعی پیش بینی می‌کنند با تداوم روند فعلی در نهایت سازمان تامین اجتماعی به علت ناتوانی از تامین منابع لازم برای تامین تعهدات خود، به ناگزیر برخی از این تعهدات را فروگذار خواهد کرد.
شرکت‌های سرمایه گذاری تامین اجتماعی موسوم به شستا یکی از مهم‌ترین چالش‌های تامین اجتمالی هستند و لحاط نکردن شاخص‌های بلندمدت و کلان اقتصادی در این سرمایه‌گذاری‌ها و کم‌توجهی به میزان بازده سرمایه گذاری‌ها از جمله عوامل مهم دیگری است که با کاهش امکان بازتولید سرمایه‌گذاری‌های تامین اجتماعی وضعیت سرمایه‌گذاری هلدینگ‌های شستا را با چالش مواجه کرده و اکثر انها که اصلی ترین منبع تامین سرمایه تامین اجتماعی هستند،‌ به علت سرمایه‌گذاری نادرست، به جای سوداوری به شرکت‌های زیان‌ده تبدیل شده‌اند. در این میان مدیر عامل جدید شستا نیز که از مدیران ستاد اجرایی فرمان امام بوده است و رییس سابق شرکت پخش دارویی البرز بوده است با همدستی محمد شریعتمداری وزیر کار و رفاه و تعاون که خود مدیر عامل سابق ستاد اجرایی فرمان امام بوده است با نشان دادن زیاندهی شرکتهای شستا قصد فروش و واگذاری شرکتهای شستا به ستاد فرمان اجرایی امام را دارند .
علاوه بر اینها تغییر مدام قوانین بازنشستگی مدام در راستای افزایش تعهدات تامین اجتماعی است و با تغییر قوانین مدام مشمولین بیشتری به حوزه مستمری ‌گیران تامین اجتماعی افوزده می‌شوند؛ من جمله بازنشستگی پیش از موعد، کاهش سن یازنشستگی و شمول گروه‌های بیشتری از افراد‌. که همه اینها تعهدات سازمان را افزایش میدهد
برخی اجرای طرح تحول سلامت را نیز یکی از دلایل بدهی‌های سنگین تامین اجتماعی به بانک‌ها عنوان می کنند. طرحی که عملا اکنون بخاطر هزینه های زیاد متوقف مانده است .
این در حالی است که کارشناسان اعتقاد دارند که تامین اجتماعی به جای کاهش تعهدات خود و به جای اینکه رسالت خود در زمینه تامین سلامت و نیز خدمات مدیریت اجتماعی را نادیده بگیرد باید در جهت کاهش فساد در تامین اجتماعی و همچنین سرمایه‌گذاری‌های پربازده در این زمینه اقدام کند.

جنگ سایبری، سلاح سایبری، حمله سایبری، دفاع سایبری؛ از تخیل تا واقعیت (قسمت اول)؛ ف. م. سخن

وزیر ارتباطات دیروز از «حمله بسیار بزرگ» به زیرساخت‌های الکترونیک ایران خبر داد. محمدجواد آذری جهرمی، از «حمله بسیار بزرگ و سازمان‌یافته» اینترنتی به «زیرساخت‌های دولت الکترونیک» کشور خبر داد. «رادیو فردا»

سال ۱۹۸۳، همزمان با رشد و گسترش فروش رایانه های شخصی، و ورود این دستگاه ها به منازل و شرکت های کوچک، فیلمی ساخته شد به نام «بازی جنگ». این فیلم به یکی از فیلم های محبوب جوانان آن دوران، که به رایانه های شخصی، و امکانات آن با شگفتی و تحسین می نگریستند تبدیل شد.

داستان فیلم از این قرار بود که دانش آموزی علاقمند به موضوعات رایانه ای، از طریق مودمی که در آن سال ها به گوشی تلفن وصل می شد، توانست وارد سیستم رایانه ای موشک های اتمی امریکا شود، و با رایانه ای که وظیفه داشت، به محض تهاجم دشمن، موشک های اتمی را به پرواز در آورد ارتباط بر قرار کند.

این رایانه که «جاشوآ» نام داشت، به این صورت برنامه ریزی شده بود که «جنگ اتمی» با طرف مقابل را مثل یک «بازی» می دید و سعی می کرد به هر ترتیب که شده، در این «بازی» برنده شود.

ارتباط دیوید، با جاشوآ باعث شد تا جاشوآ بازی جنگ را آغاز کند و تا حد پرتاب موشک های اتمی به طرف شوروی و متحدان اش پیش برود. بازی یی که بازی نبود، و آغاز جنگ جهانی سوم به شمار می آمد.

با تلاش دیوید و کسی که برنامه ی جاشوآ را نوشته بود، جاشوآ متوجه شد که «بازی جنگ اتمی»، به هیچ شکل و صورتی برنده نخواهد داشت، و بدین ترتیب، دست از ادامه ی بازی و پرتاب موشک های واقعی برداشت.

داستان این فیلمِ جذاب، البته تخیلی بود، و در آن دوران، امکان این که بتوان موشک های اتمی را از طریق نفوذ به رایانه های اتاق جنگ امریکا، به پرواز در آوَرْد تقریبا صفر بود. اما حکایت «نفوذ» به رایانه ها، در همان دهه در جاهای دیگر صورت واقعیت به خود گرفت…

*****

«کارل کُخ»، جوانکی بود آنارشیست و علاقمند به رایانه و آن چه امروز «هک» کردن نامیده می شود.

هک کردن در یک کلمه، نفوذ پنهان و اغلب غیر قانونی به برنامه ها و اطلاعات داخل رایانه های دیگر است که این اطلاعات «ظاهرا» غیر قابل دسترس را در اختیار «هکر» قرار می دهد.

کارل نوزده ساله، بعد از مرگ پدرش، مبلغ ۲۴۰ هزار مارک آلمان به ارث برد، که نیمی از آن را در اختیار خواهرش قرار داد و با نیمی دیگر یک آپارتمان در شهر هانوفِر اجاره کرد و یک دستگاه «آتاری اس.تی» و چیزهایی که لازم داشت خریداری کرد.

کاری که کارل و دوستان اش انجام دادند این بود که به رایانه های نهادهای غربی نفوذ می کردند و اطلاعات به دست آمده را به کا.گ.ب. می فروختند.

به دست آوردن اطلاعات و فروش آن ها به روس ها، از سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۹ ادامه داشت تا این که در اثر یک اشتباه کوچک، موضوع فاش شد.

اگر چه از این ماجرا، فیلمی به نام «۲۳» یا «هیچ چیز آن طور نیست که به نظر می رسد…» ساخته شد، اما بر خلاف «بازی جنگ»، این فیلم بر اساس داستانی واقعی بود و نه تخیلی. داستان نفوذ به رایانه ها، و دسترسی به اطلاعات آن ها….

*****

امروزه اینترنت، رایانه ها را به یکدیگر متصل کرده است. رایانه هایی که امروز به شکل موبایل و تبلت و نوت بوک در دست داریم، یا رایانه های رو پایی و رو میزی و رو زمینی که در جاهای مختلف به کار می گیریم، می توانند با رایانه های بسیاری در ارتباط و تبادل اطلاعات باشند:
از رایانه ی سوپرمارکت گرفته تا رایانه رستوران، و از رایانه ی وزارت نفت گرفته تا رایانه ی وزارت دفاع. این رایانه ها می توانند اطلاعاتی را که برای استفاده ی عموم آزاد است در اختیار همگان قرار دهند.

ما اجازه می دهیم که فلان عکس مان توسط فیس بوک دریافت و منتشر شود. فلان رستوران اجازه می دهد منوی غذایش در اختیار همگان قرار گیرد و مشتری سفارش غذا بدهد. مشتری به بانک اجازه می دهد پول غذا را به رستوران پرداخت کند. بانک به سفارش دهنده ی غذا اجازه می دهد، تراز بانکی خود و پول هایی را که خرج کرده یا دریافت کرده است مشاهده کند….

به عبارتی، رایانه ها می توانند، آن چه را که اجازه ی دسترسی به آن ها داده شده، در اختیار همگان یا اشخاص از پیش مشخص شده قرار دهند و آن چه را که اجازه ی دسترسی به آن ها داده نشده، در اختیار شخصی غیر از صاحب اطلاعات قرار ندهند.

آن چه به آن «مجوز» می گوییم، در اصل همان «اسم رمز» یا «پسوُرد» است. این اسم رمز در موارد عمومی، تنها یک رشته حروف و اعداد و نشانه هاست، که گاه برای امنیت بالاتر، با اطلاعات دیگری مثل پاسخ به سوال های معین یا ارسال کد به تلفن همراه و وارد کردن کد به رایانه همراه می شود.

در دهه ی هشتاد میلادی، یعنی در زمانی که ماجرای تخیلی «بازی جنگ» به صورت سناریوی فیلم در آمد یا موضوع واقعی «کارل کُخ» و فروش اطلاعات به کا.گ.ب. در عالم واقع به وقوع پیوست، نفوذ به رایانه های بزرگ دولتی یا خصوصی، به همین سادگی وارد کردن اسم رمز و رشته ای از حروف و اعداد و نشانه ها بود.

با ورود غیر مجاز و نفوذ به سیستم های رایانه ای، نه تنها می شد اطلاعات «به دست آورد» بلکه می شد اطلاعات را «تغییر داد» یا «چیز»های جدیدی «وارد سیستم کرد».

در همان فیلم «بازی جنگ»، دیوید، در کارنامه ی خود و دوست دختر ش جنیفر، دست می بَرَد و نمره امتحان شان را «تغییر می دهد».

اما چه چیز جدیدی می توان وارد سیستم کرد؟

یکی از چیزهایی که همه ی ما گرفتار آن هستیم، وارد شدن «ویروس رایانه ای» به داخل سیستم های مان است.

این ویروس ها، که برنامه های کوچک و ناپیدایی هستند، در شکل عمومی می توانند فایل های ما را در داخل رایانه خراب کنند مثلا عکس ها و فیلم های ما را از بین ببرند یا کلا رایانه را از طریق تخریب فایل های سیستم عامل از کار بیندازند، یا این که در شکل خاص، مثلا از طریق دوربین رایانه، تصاویر مستقیم ما را دریافت کنند، یا از طریق نفوذ در موبایل، صدای ما را به طور مستقیم برای ارسال کننده ی ویروس بفرستند، یا اطلاعات بانکی ما را در اختیار صاحب ویروس قرار دهند تا او بتواند از حساب ما برداشت کند….

به این برنامه های «ناپیدا» از آن رو «ویروس» می گویند که می تواند مانند ویروس زنده، اولا تکثیر شود، و ثانیا از رایانه ای به رایانه ی دیگر انتقال یابد و عمل ناپیدای خود را در رایانه های دیگر انجام دهد.

ویروس های رایانه ای از دو طریق می توانند به رایانه های دیگر منتقل شوند:
از طریق اتصال شبکه ای و اینترنتی
از طریق سی.دی ها و هاردها و فلش مموری ها و دیگر ابزارهای جابه جا کردن اطلاعات رایانه ای.

*****

اما رایانه هایی که به سخت افزارها متصل اند، و آن ها را به کار می اندازند یا کار آن ها را متوقف می کنند یا سرعت فلان کار را افزایش می دهند یا از سرعت فلان کار می کاهند، یا در فرض پهپادها، آن ها را به سمت نقطه ای حرکت می دهند یا بمبِ آن ها را در نقطه ای رها می کنند چه؟!

این روزها که وسایل خانگی در حال هوشمند شدن و به هم متصل شدن هستند، ما شاهد اتصال رایانه به یخچال، تلویزیون، شوفاژ، دزدگیر، آیفون منازل و غیره هستیم، و رایانه، از راه دور یا نزدیک، حتی از یک کشور دیگر، «عملا» این وسایل را به کار می اندازد و در کار آن ها تغییر به وجود می آورد.

امروز می توانیم به راحتی از ونزوئلا، چراغ خانه مان را در آلمان روشن کنیم. شدت نور چراغ را تغییر دهیم. رادیو یا تلویزیون مان را بدون این که کسی در خانه باشد روشن کنیم، طوری که کسی که از بیرون به داخل خانه ی ما نگاه می کند، احساس کند که در خانه کسی هست و مثلا موقعیت مناسبی برای سرقت نیست.

ما می توانیم از محل کارمان، شوفاژ منزل را روشن کنیم تا وقتی به خانه می رسیم خانه گرم شده باشد. یا نزدیکی های خانه که می رسیم از طریق موبایل و اینترنت، کتری برقی را روشن کنیم تا به محض ورود به خانه، چای و قهوه مان آماده باشد.

حال اگر اطلاعات ورود به سیستم و رایانه ی ما در اختیار فردی باشد که ما او را نمی شناسیم و او بخواهد مثلا خانه ی ما را به آتش بکشد، به فرض این که سیستم های پشتیبان نداشته باشیم، مثلا کتری را روشن کند تا حدی که دستگاه آتش بگیرد، این کار به فرض نداشتن سیستم های پشتیبان و خودکار امکان پذیر است.

یا اگر کسی این اطلاعات را در اختیار داشته باشد، می تواند آیفون منزل ما را به کار بیندازد و در خانه را باز کند. یا رفت و آمدهای ما را از طریق دوربین آیفون کنترل کند.

نکته ی مهمی که باید در اینجا به آن اشاره کنیم، این است که سیستم های حساس و مهم، مثل شبکه رایانه ای پرتاب موشک های اتمی، یا شبکه ی تلمبه های نفتی، یا شبکه ی نیروگاه های اتمی، به خاطر همین خطرات و احتمالات از آن چه ما اینترنت عمومی می خوانیم مجزا و ایزوله هستند، اما «همچنان شبکه هستند» و با هم در ارتباط و بده – بستان اطلاعاتی.

به عبارتی، اگر چه این شبکه ها، مجزا از اینترنت عمومی هستند اما متصل به اینترنت خودشان یا به بیان دیگر «اینترانت» هستند.

کافی ست، ویروس مخربی از یک گوشه ی این شبکه -مثلا از یک پورت عادی یو.اس.بی.، توسط یک فلش مموری- وارد یکی از رایانه های مثلا نیروگاه های اتمی بشود، آن وقت این برنامه، در چشم بر هم زدنی، از آن گوشه، به تمام دستگاه های نیروگاه و آن جاهایی که باید تخریب شوند منتقل خواهد شد.

حدود سال ۲۰۰۷، ویروس عجیب و بسیار تکامل یافته ی «استاکس نت» از طریق یک فلش مموری یا همان یو.اس.بی. استیکی که ما عکس های مان را بر روی آن ذخیره می کنیم، توسط یکی از مهندسان ایرانی تحت فرمان سازمان امنیت هلند وارد یکی از رایانه های نیروگاه اتمی نطنز شد و بعد از آن، خود به خود در تمام سیستم هایی که به شبکه متصل بودند انتقال یافت. کاری که این ویروس انجام می داد این بود که در باز و بسته شدن به موقعِ دریچه های خروج گاز اختلال ایجاد می کرد و دور سانتریفیوژها را بدون این که کسی متوجه شود کم و زیاد می کرد…

[ادامه دارد…]

در عرض سه روز گذشته جنگی نابرابر بین ملت ء به پا خاسته ایران و رژیم تا به دندان مسلح جمهوری اسلامی در جریان است. تا به اکنون دهها شهید و تعداد بیشمار و نامعلومی زخمی و زندانی حاصل این جنگ نابرابر است. جمهوری اسلامی ماهیت ضد مردمی و دریده خویی خود را بصورت عریان به نمایش گذاشته تا قیام مردم را با بیرحمی تمام در نطفه خفه کند. مبارزان حاضر در صحنه از تک تک ما ایرانیان در داخل و خارج کشور انتظار دارند که در چنین شرایطی سکوت را بنا به هر دلیلی جایز ندانسته و همانند یک مدافع آزادی از سربازان خط مقدم با تمام وجود حمایت کنند. در چنین شرایط جنگی که سینه جوانان کشور در شهرهای مختلف ایران آماج گلوله های سفاکان بیرحم است, سکوت و عافیت طلبی گوشه نشینانه قابل بخشش نیست. به همین دلیل شرایط جنگی غیر قابل پیش بینی شده حکم می کند که دوری از فعالیت سیاسی و سکوت ضمنی در چنین شرایطی, خیانت است به خون شهیدان گلگون کفن شهرهای ایران.

رژیمی که برای رساندن نفت مجانی توسط تانکرهای دو میلیون بشکه ای به رژیم تبهکار بشار اسد در سوریه هزینه های هنگفتی را به ملت در بند ایران تحمیل می کند, اکنون که تحت تحریم های شدید, کفگیر آن به ته دیگ خورده با بی پراویی تمام قیمت بنزین را ( آن هم همانند دزدان در نیمه شب جمعه) برای ملت بینوای ایران دو یا سه برابر می کند و روز بعد هر گونه اعتراض مدنی و مسالمت آمیز را با خشونت و کشتار وحشیانه جواب می دهد. تصمیم نابخردانه و ضد مردمی نظام جمهوری اسلامی در مورد نرخ بنزین به مثابه ریختن آن بر روی آتش زیر خاکستر خشم نهفته مردم ایران بود که آن را شعله ور نمود. شعله هایی که بنیادهای پوسیده نظام را به لرزه در آورده است؛ و هر دو جناح فریبکار را در سرکوب ملت متحد کرده.

براستی چرا سوریه, حزب الله لبنان, حوثی های یمن, حشد الشعبی عراق, حماس و جهاد اسلامی فلسطین می توانند تحت عنوان به اصطلاح “محور مقاومت” نفت مجانی یا پول مجانی حاصل از آن را دریافت کنند و هزینه آن را ملت ایران باید بپردازند؟ چرا؟ در شرایطی که قریب به یک میلیون از عوامل ثروتمند نظام از پرداخت هر نوع مالیات عملا معاف هستند, چرا باید مردم از طریق افزایش قیمت نفت, بجای مفسدان و اختلاسگران حکومتی بدینصورت مالیات بپردازند؟ آن هم در شرایطی که ربیعی سخنگوی دولت بی تدبیر می گوید افزایش مالیات بر درآمد قشرهای ثروتمند و اختلاسگر وابسته به حکومت منطقی و علمی نیست.

رژیم در سرکوب جنبش های مردمی نه تنها در ایران بلکه بعنوان مشاور و عامل مستقیم در کشورهای دیگر نظیر سوریه, لبنان, عراق, ونزئولا و یمن تجربه های فراوانی دارد. به همین دلیل تمام قوای خود را برای سرکوب قیام ملت ایران به کار خواهد گرفت. در این راستا دودوزه بازی و مماشات و یا دوپهلوگویی نه تنها مقامات برخی از کشورهای اروپایی بلکه اصلاح طلبان و طرفداران آنها در خارج از کشور قابل تامل است. همان اصلاح طلبانی که در دوران انتخابات ریاست جمهوری, بدون استثناء, همواره مردم را برای آمدن به پای صندوق رای و انتخاب بین مار غاشیه و عقرب جراره تشویق می کنند, امروز ادبیات خود را همسو با سران امنیتی رژیم هماهنگ کرده و بطور غیر مستقیم اما هوشمندانه ای مردم را متهم به اعمال خشونت می کنند و از آنها می خواهند که از خشونت پرهیز کنند. در حالی که خشونت مهلک از سوی مامورین امنیتی رژیم اعمال می شود.

کلام خلاصه آخر اینکه یک جنگ نابرابر در جریان است. از یک سو رژیم و نیروهای سرکوب گر آن و برخی از توجیه گران شرمنده و خجالتی؛ و از سوی دیگر ملتی به پا خاسته که فریاد می زند دیگر بس است! در خلال این جنگ آزادیبخش که رژیم آن را با گلوله و زندان به مردم تحمیل کرده, زمان تامل, عافیت طلبی, سکوت و نظاره گری نیست. این پیام صریح و روشنی است که نگارنده از داخل ایران دریافت کرده. و بر همین اساس وظیفه همه ماست که در این شرایط غیر منتظره و انقلابی بدون درنگ از مردم حمایت بکنیم. اپوزیسیون و ایرانیان خارج از کشور باید با تشکیل ستاد اطلاع رسانی و کمیته های حمایت از مبارزان داخلی اختلافات خود را به کنار گذاشته و متحدانه برای انعکاس صدای حق طلبانه ملت ایران در کنار یکدیگر قرار گیرند. در شرایطی که اینترنت در ایران قطع است, ستاد هماهنگ کننده اطلاع رسانی با بهره گیری از تکنولوژی ارتباطات مدرن از اهمیت حیاتی و عاجل برخوردار است.

پاورقی: بعد از پیوستن مردم شهرهای سیستان و بلوچستان به اعتراضات گسترده ملی سراسر کشور, امروز اخبار رسیده از شهرهای سیستان و بلوچستان حاکی از آن است که مامورین رژیم از جمله نیروهای انتظامی, اداره اطلاعات و اطلاعات سپاه استان تعد زیادی از جوانان را در شهرهای مختلف استان از جمله چابهار, ایرانشهر, زاهدان و سرباز دستگیر کرده. متاسفانه اینترنت در استان مثل بقیه نقاط کشور قطع است. طبق گزارشات از زاهدان بیش از چهل نفر در زاهدان و حدود سی جوان در چابهار دستگیر شدند. از تعداد دستگیر شدگان در بقیه شهرهای استان اطلاع دقیقی در دست نیست. فعالان داخل از ما درخواست کرده اند که بجای سکوت باید صدای اتحاد همه ایرانیان از جمله مردم بلوچ در همرایی و همگامی با بقیه هموطنان در این شرایط واقعا حساس که تعداد زیادی از هموطنان شهید و یا دستگیر شده اند, باید منعکس کننده صدای مبارزات و شهامت های بی نظیر آنها باشیم.

عبدالستار دوشوکی
مرکز مطالعات بلوچستان ـ لندن
دوشنبه ٢٧ آبان ١٣٩٨
doshoki@gmail.com

در برنامۀ “تفسیر خبر” جمعه ۲۹ نوامبر، کلیپی از یک نمایندۀ پارلمان اروپا از حزب “دموکراتهای سوئد” درحمایت از مردم به پا خاستۀ ایران پخش شد که مرا وادار نمود مطلب خلاصه زیر در مورد حزب این نماینده را برای
آگاهی شما ارسال کنم. آن گونه که من با اطلاع از مواضع این حزب از سخنان این نماینده برداشت میکنم نظر وی برآن است که در ایران شرایطی ایجاد شود که ایرانیان مقیم اروپا و به طور اخص سوئد به کشور خود بازگردانده شوند
که البته از نظر من هیچ ایرادی بر این آرزوی وی وارد نیست زیرا این ما ایرانیان خواهیم بود، که اگر اجبارأ اخراج نشویم، باید در آن روز فرخنده تصمیم خود را برای بازگشت عملی گردانیم.

حزب Sverigedemokraterna حزب دموکراتهای سوئد، )بخوانید حزب دموکراتهای سوئدی خواه( در ششم فوریۀ ۱۹۸۸ از تجمع چندین تشکل فاشیستی و نئونازیستی، که در ظاهر مواضع خود را با قوانین کشور سوئد تعدیل کردند، پایه گرفت. از جمله سازمان های تشکیل دهندۀ این حزب، سازمان “سوئد برای سوئدی ها” بود که فعالیت این سازمان نئونازیستی تا پیش از تعدیل نظریات خود ممنوع بود و به طور زیرزمینی صورت میگرفت. پایه گذاران وچهره های خط مقدم این حزب از عناصر شناخته شدۀ بسیار افراطی بودند که در دهۀ ۷۰ و ۸۰ میالدی در تشکالت
فاشیستی، نئونازیستی، ناسیونالیستی تا حد شوینیستی با گرایشات نژادپرستانه فعالیت شدید و گسترده داشت ه و حتی درمراسم خصوصی خود با اونیفورم ارتش نازیها، زیر پرچم صلیب شکسته عکس یادگاری می گرفتند.

مانیفست این حزب فقط و فقط در مورد مهاجران، پناهندگان و مشکالت ناشی از ورود و وجود آن ها در کشور سوئد ا ست و ازنکتۀ قابل توجهی برای ادارۀ امور کشور برخوردار نیست. به طوری که اگر مشکل مهاجران به گونه ای حل شود این حزب در انتخابات آینده هیچ رأی دهندهای نخواهد داشت.

در انتخابات پیش از سال ۲۰۱۰ میالدی این حزب زیر مرز ۴ %الزم برای ورود به مجلس ملی سوئد Riksdag بود
اما در آن انتخابات موفق شد با کسب ۷.۵ %آرا با ۲۰ نماینده وارد مجلس شود. چون آرایش مجلس در آن انتخابات به گونه ای شد که آرای نمایندگان این حزب در تصمیمات مجلس نقش سرنوشت سازی داشت سایر ۷ حزب سنتی مجلس سوئد تصمیم گرفتند که این حزب را بایکوت کرده و از آرای آن برای موفقیت طرح ها و لوایح خود استفاده نکنند.

در انتخابات سال ۲۰۱۸ مجلس سوئد حزب “دموکرات‌های سوئد” با ۱۷.۵% آرا و ۶۲ نماینده از نظر تعداد آرا با اندک اختلاف با حزب “میانه‌رو” با ۱۹.۸% آرا و ۷۰ نماینده در ردیف سوم قرار گرفت . که این امر نشان از مواضع مردم سوئد در قبال ورودبیشمار پناه جویان در موج مهاجران پیاده در پائیز ۲۰۱۵ دارد.

در حال حاضر ۳ نماینده از ۲۰ نمایندۀ کشور سوئد در پارلمان اروپا از اعضاء این حزب میباشند.
در لینک ویکی پدیا اطلاعاتی به زبان فارسی در مورد این حزب موجود است
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9
%۸۷%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF
اما اطلاعات در مورد این حزب به زبان انگلیسی کاملتر میباشد.
https://en.wikipedia.org/wiki/Sweden_Democrats
با سپاس و ایفاد احترام
دارا صفری
استکهلم – سوئد/اول دسامبر ۲۰۱۹

برای دانلود تمامی شمارگان این ماهنامه ها و فصلنامه ها به سایت مراجعه کنید

نگاهی به فیلم «مادر»
داستان ایرانی و خارجی
نگاهی به فیلم «آرواره‌ها»
یادداشتی بر فیلم «۲۱ گرم»
تحلیل فیلم «رودخانه مرموز»
بررسی داستان «جادوگر سابق»
مقاله «نقد روانشناسی در ادبیات»
یادداشتی بر «ادبیات امروز آلمان»
نگاهی به رمان «مردی در تاریکی»
بررسی اصطلاح «به سیم آخر زدن»
خلاصه اسطوره «اطلس و بار آسمان»
یادداشتی بر رمان «مواجعه با مرگ»
معرفی برنده جایزه نوبل «پیتر هانتکه»
مقاله «تحولات اجتماعی در حاجی آقا»
نقد جامعه‌شناختی «مرگ کسب و کار من است»
یادداشتی بر مجموعه داستان «عروسک پشت پرده»
نوید محمدزاده بازیگری بدون تاریخ، بدون امضاء
مقاله «مقایسه داش‌آکل صادق با داش‌آکل مسعود»
مقاله «هنر، ادبیات و اهمیت آن در زندگی کودکان»
مقاله «ساختار داستان انتری که لوطی‌اش مرده بود»
مقاله رئالیسم انتقادی کارگری در داستان «برگ هیچ درختی»
نگاهی به مجموعه داستان «آخرین قطار که بیاید، دیگر رفته‌ایم»

این شماره همراه با: زهرا فرازاندام، جواد کراچی، مریم رنجبری، صادق هدایت، صمد طاهری، میلاد دهکت نژاد، اسماعیل مسیح گل، صادق چوبک، اسدالله امرایی، مرتضی فضلی، تورج رهنما، فروغ صابرمقدم، زهره فرهادی، یوکابدجامی، نسترن مهدی خانی، هرزاد دهقانی، محمدعلی وکیلی، جهانگیر ایرانپور، فاطمه خشنود، مسعود کیمیایی، سینا خلیلی بالادزائی، مهلا بنی آدم، جیمز جویس، پیتر هانتکه روبر رمل، موریلو روبیائو، برایان مگی، پل آستر، استیون اسپیلبرگ، دارن آرنوفسکی، آلخاندرو گنزالس ایناریتو، کلینت ایستوود کاترین آن پورتر، تولگا گوموشآی، کارل چاپک، فرانتس کافکا، استفان رابلی، تسلیم شیخ، دیکسن هاکه غسان کنفانی

www.chouk.ir
www.khanehdastan.ir
دوره‌های داستان‌نویسی، ویراستاری، اسطوره‌شناسی، تولید محتوا، فیلمنامه‌نویسی، نمایشنامه‌نویسی، نقد ادبی، داستان‌نویسی نوجوان، شعروترانه
«چوک» نام پرنده‌ای است شبیه جغد که از درخت آویزان می‌شود و پی‌درپی فریاد می‌کشد.
سردبیر: مهدی رضایی

مشاور: حسین برکتی

هیئت تحریریه

تحریریه بخش داستان

بهاره ارشدریاحی (دبیر بخش نقد، مقاله، گفتگو) فرزانه ولی‌زاده (دبیر بخش داستانک) گیتا بختیاری (دبیر بخش داستان) ریتا محمدی، غزال مرادی، شهناز عرش‌اکمل، محمود خلیلی، مصطفی بیان، سعید زمانی، مرتضی غیاثی، م.سیما رستم‌خانی، سیدعلی موسوی ویری، مهناز رضایی لاچین، آنی هوسپیان، مرتضی فضلی

تحریریه بخش ترجمه

پونه شاهی (دبیر بخش ترجمه)، اسماعیل پورکاظم مریم نوری‌زاد، سمیرا گیلانی، مهسا طاهری، امیر بنی‌نازی، غلامرضا آذرهوشنگ، مریم نفیسی‌راد، حانیه دادرس

تحریریه بخش سینما و تئاتر

زهرا آذر (دبیر بخش سینما و تئاتر)، میلاد پرنیانی فرنوش رضایی درجی، مرتضی فلاحی

فعالیت های گسترده سیزده ساله کانون فرهنگی چوک و موسسه فرهنگی هنری خانه داستان چوک در یک نگاه، خانه داستان چوک، پایگاه فرهیختگان www.chouk.ir
شبکه تلگرام کانون فرهنگی چوک
telegram.me/chookasosiation
سایت آموزشی داستان نویسی و ویراستاری، اسطوره شناسی، تولید محتوا، داستان نویسی نوجوان و فیلمانه خانه داستان چوک
www.khanehdastan.ir
کارگاه های رایگان داستان و فلسفه در خانه داستان چوک
http://www.khanehdastan.ir/fiction-academy/free-meetings
دانلود ماهنامه‌های ادبیات داستانی چوک و فصلنامه شعر چوک
www.chouk.ir/download-mahnameh.html
دانلود نمایش صوتی داستان چوک
www.chouk.ir/ava-va-nama.html
نخستین بانک مقالات ادبی، فرهنگی و هنری چوک
www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/11946-01.html
فعالیت های روزانه، هفتگی، ماهیانه، فصلی و سالیانه کانون فرهنگی چوک
www.chouk.ir/7-jadidtarin-akhbar/398-vakonesh.html
بانک هنرمندان چوک صحفه ای برای معرفی شما هنرمندان
www.chouk.ir/honarmandan.html
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک
instagram.com/kanonefarhangiechook
بخش ارتباط با ما برای ارسال اثر
www.chouk.ir/ertebat-ba-ma.html
گزارش همایش روز جهانی داستان و تقدیر از استاد ر. اعتمادی
www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/15501-2019-02-14-22-43-17.html
گزارش و عکس‌های همایش«روزجهانی داستان » و تقدیر از «جمال میرصادقی»
www.chouk.ir/7-jadidtarin-akhbar/1115-2012-01-07-06-26-37.html
گزارش همایش «روزجهانی داستان» و تقدیر از «قباد آذرآیین»
www.chouk.ir/download-mahnameh/7-jadidtarin-akhbar/12607-2016-02-18-11-32-59.html
گزارش و عکس‌های همایش «روز جهانی داستان» و مراسم تقدیر از «فریبا وفی»
www.chouk.ir/download-mahnameh/7-jadidtarin-akhbar/13838-fariba-vafi.html
گزارش همایش «روز جهانی داستان کوتاه» با تقدیر از «ژیلا تقی‌زاده»
www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/14848-2018-02-12-08-31-27.html
گزارش همایش «روز جهانی ترجمه» و مراسم تقدیر از «مریوان حلبچه‌ای»
www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/14501-translate-day.html
گزارش همایش «روز جهانی ترجمه» و تقدیر از «محمد جوادی»
http://www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/15320-2018-10-12-15-57-07.html
گزارش جلسات ادبی- تفریحی کانون فرهنگی چوک
http://www.chouk.ir/download-mahnameh/7-jadidtarin-akhbar/12607-2016-02-18-11-32-59.html
کارگروه ویرایش ادبی چوک
http://www.khanehdastan.ir/literary-editing-team
کارگروه تولید محتوا
http://www.khanehdastan.ir/content-creation-team

صفحه ویژه مهدی رضایی، نویسنده، محقق و مدرس دوره ادبیات داستانی
http://www.chouk.ir/safhe-vijeh-azae/50-mehdirezayi.html
—
—
کانون فرهنگی چوک تریبون همه هنرمندان و حامی همه انجمن ها و کانون های فرهنگی است.این ایمیل توسط گروه گوگل کانون فرهنگی چوک برای شما ارسال شده است مدیران سایت ها و انجمن ها می توانند ازطریق این گروه گوگل به صورت
هفتگی یا ماهیانه فعالیت های کلی و آثار منتشر شده درسایت را به هزاران نفر اطلاع رسانی کنند . همچنان اطلاع رسانی ایمیل های فردی و وبلاگی قابل تایید
نیست از ارسال چنین ایمیل هایی خودداری بفرمایید

برای لغو ثبت نام در این گروه، یک ایمیل ارسال کنید به
stop4story+unsubscribe@googlegroups.com

آدرس سایت کانون فرهنگی چوک
www.chouk.ir
mehdi_rezayi_mehdi@yahoo.com
info@chouk.ir
chookstory@gmail.com
مهدی رضایی
—
‏این پیام را به خاطر این دریافت کردید که برای مبحثی در گروه «کانون فرهنگی چوک» در ‏گروه Google ثبت‌نام شده‌اید.
جهت لغو اشتراک از این گروه و قطع دریافت ایمیل از آن، ایمیلی به stop4story+unsubscribe@googlegroups.com ارسال کنید.
برای مشاهده این گفتگو در وب از https://groups.google.com/d/msgid/stop4story/f996ab2b-45c4-19af-f3e4-1a2be2c17277%40chouk.ir بازدید کنید.

از توفان زمستانی دی ۹۶ تا خزان پاییزی آبان ۹۸، خیزش مردم زجر کشیده در گوشه کنار پهنۀ کشور جاوید ایران، رو در روی رژیم ستمکار ولایت فقیه، پایدار بوده است. حکومت فاسد و اقتدارگرای اسلامی و دستگاه سرکوب غول‌پیکرش از سویی با اعمال شدیدترین شیوه‌ها از قتل و کشتار و بازداشت و و زندان و شکنجه و گسترش فقر و هر کار غیر انسانی دیگر، سعی در خاموشی فریاد زنان و مردان بیدار و آزادی‌خواه دارد و از سوی دیگر در تقابل با دستاوردهای فراگیر تمدن و فرهنگ انسان محور و حفظ موجودیت ناپاک خود در صحنۀ جهانی، استقلال ایران را به قدرت‌هایی چون روسیه و چین و اروپا فروخته و منابع ملت را صرف دخالت در امور دیگر کشورها و پرواری سازمان‌های تروریستی و جنگ‌افروزی و آشوب در هر کجای دنیا که بتواند کرده است. به جز این دو سوی ظلمانی ولایت فقیه، سویۀ سیاه سومی هم وجود دارد که ابعاد بی‌مانند به مخوف‌ترین کاخ ستم دوران می‌دهد و عمارت تاریک استبداد و خفقان را می‌سازد.

بنیان‌گذار دروغگو و مقدس نمای انقلاب اسلامی، خمینی فریبکار، برای پیشبرد اهداف پلیدش استادی شگفت‌انگیزی در وارونگی و دستکاری مفاهیم جهت گمراهی مردم داشت و جانشین بر حق او، خامنه‌ای زورگو و کل نظام دد منش ولایت فقیه وارثان این فریب‌اند. دوگانه گویی، چندگانه گویی، متناقض گویی، چرند گویی از ترفندهای موثر دستگاه ستم فقیه برای پریشانی اذهان مردم ایران و جهان بوده و هست. با استقرار مصیب بار نظام جمهوری اسلامی در سال ۵۷، از جمله مهم‌ترین میان بی‌شمار معنا و نمادهایی که توسط خمینی نابکار مورد تجاوز قرار گرفت “صندوق رای” بود. انتخابات سالم مردمی که اصلی‌ترین ابزار مشروعیت بخشی در جوامع آزاد به شمار می‌رود در کارخانۀ مغلطه بافی فقه شیعی- ولایی کارکرد دیگری یافت. نظام سرکوب‌گر با تکیه بر قانون اساسی بی‌اعتبار خود و نهاد قدرت‌مند و غیر پاسخگوی شورای نگهبان قانون اساسی که در واقع باند نگهبان نظام سفاک ولی فقیه است، با اعمال نظارت استصوابی مفهوم انتخابات را دگرگون کرده و نظر و حکم خود را بالاتر از گزینش آزاد مردم ایران قرار داده است. هیچ انسان دگراندیش و آزاده‌ای که نمایندۀ حقیقی دسته‌ای از مردم یا کل ملت ایران باشد حتی حق نامزدی ندارد چه رسد که به جزیی‌ترین ارکان حکومت راه یابد.

دستگاه گزینشی ناعادلانۀ دینی با تفتیش عقاید در تمامی ابعاد و سطوح حکومتی، دولتی و اجرایی- اداری با پس راندن آحاد ملت ایران از متن ادارۀ کشور، به خودفروختگان کم سواد و فریب‌خوردگان گدا صفت میدان چپاول می‌دهد. در هر سیرک انتخاباتی که رژیم ریاکار هر چند گاهی و با هر عنوانی برپا می‌کند، هر کدام از نامزدهای گزینش شده، دلقکانی نقاب‌زده هستند که با بندهای ولی فقیه کارگردانی می‌شوند و خیمۀ نمایش را رونق می‌بخشند. رژیم حقه‌باز جمهوری اسلامی نه تنها حضور انتخاباتی مردم سرگشته را دستمایۀ مشروعیت داخلی و خارجی قرار می‌دهد بلکه صندوق رای را بازیچه مطامع کثیف سیاسی خود کرده است. خمینی حیله‌گر با توجه به اهمیت خطیر انتخابات از همان اولین همه پرسی “آری یا نه” فروردین ۵۸ که سرآغاز سلب آزادی مردم ایران بود کنترل صندوق رای به سود ولی فقیه تبه‌کار را نهادینه ساخت. خامنه‌ای قدرت‌پرست برای حل مشکلات مربوط به بحران عمیق مشروعیت خود و نظام بی‌کفایت ولایت فقیه صندوق رای را اساس نیرنگ پیچیده‌تری کرد. نظام فاسد و پیوسته آبستن بحران ولایت فقیه، چندین فرزندان ریز و درشت نامشروع در زندگی نکبت‌بارش زاییده است.

اصلاح‌طلبان بیست و اندی ساله که فربه ‌ترین، طلبکارترین، مزورترین و دروغگوترین مولود زهدان گندیدۀ ولایت فقیه هستند، با طرح انواع شعارهای پوچ و رنگارنگ نقش مخرب خود را در تشویق مردم به حضور پای صندوق رای به خوبی بازی کردند. آنها با انبوه تبلیغات مسموم و گمراه کننده تحولات اجتناب ناپذیر جامعۀ ایران را به انتخابات مصنوعی رژیم ربط دادند و اعتبار اعتراض‌های مردمی را به حساب خود واریز کردند. رژیم مطلقۀ فقیه “صندوق رای” را که بایستی بازتاب ارادۀ راستین ملت بزرگ ایران باشد به اسارت گرفته و با دلق دین رویش را پوشانده و بدل به مکعب تاریکی کرده است. گذشته از مناصب مهمی مانند ریاست قوۀ ستم گستر قضاییه که ولی فقیه مستقیم به اعوان و انصار چاپلوسش بذل و بخشش می‌کند، کسانی که حاصل انتخابات قلابی و برآمد از مکعب تاریک بوده و هستند چه با عناوین رئیس جمهور یا نماینده فلان مجلس یا هر عنوان دیگر، همگی نوکر و مطیع بی‌چون و چرای اوامر ولی فقیه خودکامه به شمار می‌آیند.

بیش از چهل سال است چون قوم موسی اسیر چنگال مقدس نمایان زورگو در بیابان برهوت تزویر و تقدس سرگردانیم. ما بی‌چارگان بی‌چهره که به جرم زانو نزدن مقابل مقام عظمای ولایت انکار و به دورترین حاشیۀ جامعه پس‌رانده شدیم و آینده‌ای نداریم در خیزش طوفانی دی ۹۶ از حاشیه به میان مردم صلح‌جو و آزادی‌خواه ایران آمدیم و تا پاییز ۹۸ از پا ننشستیم. در خیزش آبان ۹۸ رژیم مرگ گستر با آتش گلوله جوانان بی‌چهره ایران را چون برگ خزان بر زمین ریخت و این تنها جنایت ولایت فقیه در این زمان نیست. مردم ستم دیده عراق و لبنان که ملت‌های برادر ما هستند در اعتراض به دخالت و جنگ و تاراج ولی فقیه به خاک و خون کشیده می‌شوند. ما بی‌چهرگان به عنوان جزء کوچکی از جلوداران مبارزه با دیو خون‌خوار فقیه، ملت بزرگ و قهرمان ایران را دعوت می‌کنیم به دشمن قدار پشت کنند و به دامان میهن عزیزتر از جانمان ایران روی آورند و در مبارزه‌ای مسالمت آمیز با عدم شرکت در نمایش انتخابات گزینشی رژیم، ارای گران‌بهای خود را داخل مکعب تاریکی نریزند. حکومتی که مشروعیت نداشته باشد باقی نخواهد ماند.

امروز ما بی‌چهرگان نماد مبارزه‌مان را که چهرۀ زیباتر از گل‌های با طراوت بهاری و دختر همیشگی‌مان، ندا آقاسلطان باشد برافراشته می‌کنیم. بر چوب زدن حجاب ننگین توسط دختران خیابان انقلاب نماد ماست. وکیل راستین ملت ایران و نه وکیل قوه ستم گستر قضاییه، خواهر پولادین‌مان نسرین ستوده را شایستۀ رهبری و برادر ارجمندمان، عبدالفتاح سلطانی را برجسته‌ترین گزینۀ ریاست بر قوه عدالت گستر قضاییه می‌دانیم. وزیر کار ما برادر زجر کشیده و مبارزمان، اسماعیل بخشی خواهد بود. دیگر دختر زیبا و مبارز و فرهیخته ما، سپیده قلیان باید سکان‌دار امور رسانه‌ها باشد. مادر داغدیده مان، گوهر عشقی نماینده ما برای وزارت خارجه است تا به واسطۀ خون پاک برادر بی‌گناه‌مان ستار بهشتی، پیام صلح و آشتی به جهانیان بفرستد. مردمان شریف ایران تنها گزینۀ ممکن برای ادارۀ امور کشور خودشانند. ما بی‌چهرگان هرگز به نماد شرم‌آور خرچنگ نشان ولایت ظلم فقیه که سینۀ پرچم مقدس ایران را مجروح کرده رای نخواهیم داد.

نامه بی‌چهرگان، از قلب تاریکی
آذر ۹۸، ایران

سرکوب و ناگزیری خیزش اجتماعی
مبارزه مردم در سال ۱۳۸۸ برای گرفتن رای خود بود و رهبران آن شخصیت های درون نظام بودند. آن جنبش کل نظام را به چالش نمی کشید بلکه خواستار اصلاح در ساختار جمهوری اسلامی بود. جنبش دیماه ۱۳۹۶ سرآغاز یک جنبش سیاسی علیه نظام ولایت فقیه و حکومت فاسد و علیه همه جناح های حکومتی اصولگرا و اصلاح طلب بود و جنبش آبان ۱۹۹۸ ادامه همین جنبش با ابعاد بزرگتر و نفی حکومت دینی بود. شعارهای مرگ بر دیکتاتور و مرگ بر جمهوری اسلامی و نه قرآن نه اسلام جانم فدای ایران، بطرز آشکار هرگونه سازش را طرد کرده، کل قدرت سیاسی موجود را نفی کرده و نشان دهنده گرایشی بسوی سکولاریسم است. بدین ترتیب پس از چهل سال، حکومت دینی استبدادی توسط جامعه مورد نفی قرار گرفته و اعتماد بخش عظیمی از جامعه پایان یافته است.
تحلیل گران رژیم این گسست واقعی را میدانند و می فهمند که حربه اسلام و عوامفریبی دینی و سیاسی دیگر مانند گذشته کارساز نیست. در دستگاه حکومتی، ماشین ایدئولوژیک نیم میلیون آخوند نفوذ وسیع خود را از دست داده است و امروز ماشین نظامی سپاه و قوای انتظامی و باندهای بسیجی وسیله اصلی مقابله با مردم است. افزون برآن، به لحاظ بی کفایتی حکومت، فقر و محرومیت و تبعیض و فساد همه جامعه را گرفته است. ابعاد فشار روانی و درماندگی اجتماعی مردم در شرایط زورگوئی و چپاول ثروت در داخل کشور و هدر دادن بودجه کشور در منطقه، هرگونه امید به اصلاح را نابود کرده است. در چنین شرایطی خیزش های اجتماعی اجتناب ناپذیر است. سی سال پس از انقلاب اسلامی جنبش سبز بوجود آمد، هشت سال پس از آن جنبش دیماه ۹۶ اتفاق افتاد و دو سال پس از آن جنبش آبان ۹۸ در بیش از ۱۲۰ شهر کوچک و بزرگ بوقوع پیوست. جنبش های اجتماعی از قانون ثابتی پیروی نمی کنند ولی در ایران جنبش کارگری و دانشجوئی همیشه جریان داشته و خیزش های گسترده اجتماعی به لحاظ شدت تضاد و با گذشت زمان، دوره کوتاه تری در ایست هستند و هر آن در جستجوی فرصت جدید می باشند.
این روند دینامیک اجتماعی حکومت را مضطرب ساخته است. رژیم در برابر یک انتخاب قطعی قرار گرفته است: بودن یا نبودن. این چنین وضعی، بناگزیر رژیم را وادار به بکارگیری خشونت تمام و ایجاد حالت نیمه جنگی تعرضی، می نماید. حکومت زندگی خود را در خطر می بیند و راه دیگری جز آدمکشی گسترده در خیابانها و کشتار تظاهرکنندگان برای خود متصور نیست. از این پس هر راه پیمایی خیابانی بیدرنگ و بشدت سرکوب گشته و شرکت کنندگان یا باید در خیابانها بمیرند یا در زندان با شکنجه نابود شوند. چنین واکنش قهری نمی تواند از خیزش های بعدی جلوگیری نماید. روشن است بنا بر شواهد تاریخی منطق نظامی حکومت زمینه پیدایش حرکت مسلحانه تدافعی را از جانب تظاهرکنندگان تقویت می نماید. مسئولان سیاسی صلح دوست تشویق به جنگ نمی کنند و خواهان تغییر قدرت سیاسی بشکل مسالمت آمیز هستند، آنها حامی اعتصاب ها و جنبش های مردمی و مدنی شهروندان هستند، آنها حامی رسانه های مجازی هستند تا مبارزه توسعه یابد، ولی زمانی که همه راهها بسته شده و ورود به خیابان برای اعتراض برابر مرگ است، بخشی از معترضان می پرسند برای دفاع از خود چه راهی باقی میماند؟

نقش ایدئولوژی در قدرت

ما میدانیم که در ایران یک طبقه رانت خوار انگل که ترکیبی از آخوندها و نظامیان و سیاسیون دینی و تکنوکراتها حکومتی می باشد برسرکار است و آنها تمام امتیازهای مالی و اقتصادی و سیاسی خود را باعتبار عواملی چون قوانین موجود، نظام قضایی، مناسبات فاسد خانواده های حکومتی، دستگاه پلیسی و نظامی، حفظ کرده و گسترده می کنند. در این حکومت هیچ پرونده فساد و اختلاس و زمین خواری مسئولان نظام به نتیجه قضائی نرسیده است. در رسانه حکومتی اشاره هایی به فساد لاریجانی ها و رفسنجانی ها و خانواده رئیس جمهور و غیره شده است ولی هیچ پرونده ای پیگیری نشده و به محکومیت نیانجامیده است. روشن است انتظار دیگری نمی توان داشت. آنها علیرغم اختلاف متحد یکدیگرند و می دانند هرفشار حداکثری به یک بخش به گسیختگی همگی آنها منجر میگردد.
افزون بر آنچه گفته شد تمام قدرت های سیاسی با یک نظام ایدئولوژیک تعریف میشوند و ساختار می یابند. هیچ قدرت سیاسی فقط با توپ و تانگ و تفنگ نیست. دستگاه ایدئولوژیک و پروپاگاند تکمیل کننده دستگاه خشونت فیزیکی است. حکومت اسلامی با ایدئولوژی قرآنی و شیعه گری مشخص می شود. نگاهی بیاندازیم به برخی حکومت های سده بیستم و جایگاه ایدئولوژی را در آن ها مشاهده کنیم. نازیسم تجلی یک ایدئولوژی نژادی و تبعیض گرایانه و جنگ جویانه است که منشور خود را در کتاب «نبردمن» هیتلر و ناسیونالیسم افراطی می یابد و این اسطوره ها و دروغ ها و شعارها در تمام دستگاه ایدئولوژیکی و تبلیغاتی حزبی و حکومتی و رسانه ای جاری بود تا مردم برده نظام باقی بمانند. استالینیسم خود را متکی به نظریه «دیکتاتوری پرولتاریا»ی مارکس و حزب لنینی و سیستم تبلیغاتی ایدئولوژیکی حزب بلشویک می کرد. دادگاه های استالینی و مرگ میلیونها مخالف در سیبری نتیجه اعتقاد به «برتری ایدئولوژی» و تسلط رهبران حزبی بود که مدافع ایدئولوژی استالینی بودند. در شوروی دفاع از دستگاه دولتی و سرکوب مخالفان همیشه با طرح «انحراف از مارکسیسم» و «جاسوس غرب» توجیه میشد. شارل دوگل مدافع لیبرال ناسیونالیسم بود. او در کتابهای «خاطرات جنگ» و «خاطرات امید» از میهن پرستی خود می گوید و مقاومت خود را با انگیزه های سیاسی و دمکراسی خواهی و نجات کشورش توضیح می دهد. الجزایری ها علیه استعمار فرانسه بپاخواستند و آنچه که انگیزه آنها را جهت می بخشید ناسیونالیسم انقلابی رهبران الجزایر و ناسیونالیسم عرب و اعتقاد به انقلاب و اسلام بود که منجر به دولت جدید شد. در سال ۱۹۴۹ حزب کمونیست چین به رهبری مائو قدرت را گرفت و اقتصاد سوسیالیستی دولتی تحمیل کرد و با انقلاب فرهنگی و گاردهای سرخ خفقان را به دانشگاه و جامعه مستولی نمود و استبداد سرخ را با «کتاب سرخ مائو» در ساختار حکومتی نهادینه ساخت. پس از مائو «دین سیائو پینگ» لیبرالیسم اقتصادی را با ایدئولوژی کمونیسم دولتی متصل کرد.
بنابراین تمام قدرت های سیاسی منابع و منشاهای فکری دارند که الهام دهنده آنها میباشد و سلطه آنها را در ذهن مردم فراهم می سازد. برای یکسری از حکومت ها ایدئولوژی قرآنی مایه اصلی انگیزه ایدئولوژیک حاکمان است. در افغانستان طالبان بر اصل رجوع به قرآن تاکید میکردند و خلافت «داعش» هم در تخریب معماری کهن و کشتار جمعی مخالفان و «کفار»، سنت و غزوات پیامبر اسلام را منبع الهام خود تعریف میکرد. الگوی خلیفه گری همان سنت پیامبر و خلفا است.

قرآن در ساختار قدرت

جمهوری اسلامی با قرآن و شیعه گری مستقر گردید و از همان ابتدا یک ساختار دولتی سیاسی و نظامی و دینی می باشد. حاکمان از همان ابتدا گفتند «حزب فقط حزب الله و رهبر فقط روح الله». آنها گفتند ما فقط اسلام را می خواهیم و قرآن منشور ماست. رژیم ولایت فقیهی حاکم از همان ابتدا برای توجیه جنایت خود و مقدس نشان دادن قتل مخالفان، پیوسته به آیات و احکام دینی توسل جسته است. اسلام که از ابتدای حیات تاریخی خود سیاسی بوده است و دارای ساختاری برای جنگ و نظام حقوقی متکی بر احکام پیامبرانه بوده است، در طول تاریخ اش تغییر شکل داده و تا امروز با وجود حکومت خمینی فصل جدیدی می گشاید. حکومت خمینی در سده حاضر میراث دار همان خلافت پیامبر و خلفای راشدین است زیرا عنصر سیاست و دین و قدسیت را بطرز فشرده در خود گردآورده است. احکام حکومتی و سمبولهای حکومتی و قوانین جزایی و کیفری و مدنی در ایران از آن منشا دینی «قدسی» الهام یافته و زمینیان برآن اساس مورد قضاوت و مجازات قرار میگیرند. به عنوان نمونه اصطلاح قرآنی «مفسد فی‌الارض» و «محاربه با خدا» و «ارتداد» برای نشان دادن جسد اعدامی ها در روزنامه ها رایج شد و بلافاصله پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ این اصطلاحات وارد سیستم قضائی ایران میشود و پس از آن «محارب و افساد فی الارض» در قانون «حدود و تعزیزات» مصوب ۱۳۶۱ به طور رسمی وارد نظام حقوقی جمهوری اسلامی میگردد. بدنبال آن، دوباره در سال ۱۳۷۱ هنگامی که قانون مجازات اسلامی به تصویب رسید، مواد ۱۸۸ تا ۱۹۶ به «جرم انگاری محاربه و افساد فی الارض» اختصاص داده شد. در تازه ترین اصلاحات قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ خورشیدی این اصطلاحات به بسیاری فعالیت های اجتماعی مانند: جنایت علیه تمامیت جسمانی، جرائم علیه امنیت داخلی، نشراکاذیب، اخلال در اقتصاد، اشاعه فحشا و اشاعه فساد و غیره گسترش داده شد و بر اساس آن، «مجرم» به اعدام محکوم میگردد.
تمام زندانیان سیاسی در ایران به «اتهام» قرآنی «حرب» علیه الله و ارتداد از «قرآن الله» و «فساد و فتنه» علیه حکومت الله، تیرباران و یا کشته شدند. روشن است حکم محاربه با خدا «یُحارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَه» و مفسد فی الارض، «یَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسادا» از قرآن بیرون آمده و سزای آنها «یُقَتَّلُوا» مرگ می باشد. این حکم قرآنی در مرحله بعدی به فقه شیعه انتقال یافته و سپس به قوانین جزایی جمهوری اسلامی سرازیر شده است و در آخر توسط کسانی چون آیت الله خلخالی اجرا شده و میشود. همین «اتهام زنی ایدئولوژیکی» نه تنها برای مراسم اعدام بلکه همچنین برای سرکوب مردم مبارز در خیابانها بکارگرفته می شود.
بتازگی یکی از ایدئولوگهای رژیم برای تائید کشتار مردم و قرآنی بودن جنایت حکومتی آیه ۳۳ سوره مائده را در تلویزیون ایران تکرار کرد. پخش این برنامه از جانب رژیم برای اثبات انطباق سرکوب وحشیانه با آیه قرآنی و اعلام منبع الهام رهبران جمهوری اسلامی می باشد. حکومت بر پایه دین الله عمل کرده و امروز نیز برای جلوگیری از انتقاد، قرآن را به شهادت می طلبد. این ایدئولوگ شیعه خطا نمی کند و در مصاحبه خود در رسانه دولتی، بصراحت کشتار را اسلامی دانسته و تاکید دارد که مرگ و زجرکش کردن انسان مخالف با نظام مقدس حاکم یک وظیفه اسلامی است. این ایدئولوگ آیه زیر را چنین بیان می کند:
إِنَّمَا جَزؤُاْ الَّذِینَ یحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَاداً أَن یقَتَّلُواْ أَوْ یصَلَّبُواْ أَوْ تُقَطَّعَ أَیدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِّنْ خِلفٍ أَوْ ینفَوْاْ مِنَ الْأَرْضِ ذلِک لَهُمْ خِزْی فِی الدُّنْیا وَلَهُمْ فِی الْآخِرَهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ
کیفر کسانی که با خدا و فرستاده اش می جنگند و برای فساد در زمین می کوشند، فقط این است که کشته شوند؛ یا به دار آویخته گردند؛ یا دست هایشان و پاهایشان، بر خلاف (یکدیگر یعنی یکی از راست و یکی از چپ)، قطع شود؛ یا از سر زمین (خود) تبعید گردند؛ این، برایشان رسوایی ای در دنیاست؛ و در آخرت عذاب بزرگی برایشان است.
آیت الله مکارم شیرازی ترجمه آیه ۳۳ سوره مائده را چنین می آورد: کیفر کسانى که با خدا و پیامبر به جنگ بر مى‌خیزند و در روى زمین دست به فساد مى‌زنند این است که یکى از چهار مجازات در مورد آنها اجراء شود. نخست اینکه کشته شوند، دیگر اینکه به دار آویخته شوند، سوم این که دست و پاى آنها به طور مخالف (دست راست با پاى چپ) بریده شود. چهارم اینکه از زمینى که در آن زندگى دارند تبعید گردند.
چرا در فردای سرکوب ایدئولوگ رژیم این آیه را در تلویزیون میخواند؟ مکانیسم مشروعیت طلبی این رژیم از منشا قدسیت دینی مایه گرفته است. حکومت خود را تجلی اراده الله و پیرو رسول الله و حکومت امام زمان میداند. این ادعای حکومتی با بسیاری از آیات قرآنی و ایدئولوژی های خلیفه گری از محمد تا خمینی انطباق داشته است. بسیاری از آیه های سیاسی و اجتماعی و جنگی قرآن هر اقدامی که در راه الله صورت میگیرد را مقدس و واجب می داند. در قرآن بیش از هزار آیه در ستایش خشونت و تبعیض وجود دارد و تمامی این آیه ها از نگاه دینی مقدس می باشند زیرا کلام الله است و قدرت سیاسی حاکم برای ادامه بقای خود و توجیه همه جنایت ها، به ایدئولوژی قرآنی سخت نیازمند است. این رژیم هر اندیشه حقوق بشری و مترقی را نفی میکند و ایدئولوژی دینی خود را «به حق و برتر» میداند. حکومت یک قدرت سیاسی تبهکار است و منافع اقتصادی و چپاولگری و حفظ قدرت سیاسی توسط ماشین دولتی نگهداری می شود و بعلاوه این چپاولگری و جنایت بهیچوجه در تناقض با قرآن و اسلام نیست. مضامین قرآن پشتوانه سرنیزه حکومت است. دستگاه ایدئولوژیک قرآنی و تبلیغاتی شیعه گری و بودجه عظیم دولتی و غیر دولتی از چهل سال تا امروز کامل کننده نهاد سیاسی، نظامی و قضائی در ایران است.

نواندیشان دینی دروغپرداز

گفتار ایدئولوگ حکومتی در باره کشتار مطابق آیه سوره مائده، واکنش های گوناگونی بوجود آورد. نمایندگان حکومتی همه در تائید توضیح این ایدئولوگ، سکوت رضایت آمیز خود را نشان دادند. آیت الله خامنه ای و رهبران سه قوه و بسیجیان و سایر قوای سرکوب اقدام های جنایتکارانه خود را علیه «توطئه خارجی» توجیه نموده و آنها را دارای ماهیتی الهی و مقدس دانسته و بنابراین «وجدان» خود را آرام نمودند و جایگاه خود را در بهشت آماده نمودند. افزون براین، دو واکنش نسبت به آیه قرآنی، قابل بررسی است.
واکنش یکم، بسیاری از شبکه های اجتماعی و رسانه ها این امر را بعنوان «چیزی تازه و متهورانه در سیاست حکومتی» معرفی نمودند. آیا واقعن ما با پدیده جدیدی روبرو هستیم؟ حیرت برخی کنشگران چگونه قابل درک است؟ سالیان درازی است که من در نوشته های متعدد خود و در کتاب های خود، «بررسی تاریخی، هرمنوتیک و جامعه شناختی قرآن» و «نواندیشان دینی، روشنگری یا تاریک اندیشی» تمام آیه های قرآن را بررسی و نقد کرده ام و همین آیه و خشونت طلبی آن و رابطه آن با سیاست حکومتی را نشان داده ام. کسانی که تعجب می کنند نسبت به قرآن خوش باور هستند و خواهان حقیقت جوئی نیستند. در جامعه جنایت و سرکوب محصول اقدام حکومت اسلامی است ولی قرآن بعنوان پایگاه انگیزه ای و الگوی اعتقادی سرشار از آیات جنایی است و حکومتگران را تشویق می کند. قرآن از حکومت جداناپذیر هستند. خواست قرآن برای مرگ مخالفان الله برپایه یک بیان روشن مطرح شده و محتاج «تفسیر» شیفتگان اسلامی و عرفانی نیست.
واکنش دوم، نواندیشان و طرفداران اسلام «رحمانی» مانند آقای عبدالعلی بازرگان به انتقاد از ایدئولوگ تلویزیونی رژیم پرداخته و تعریف خود را ملاک حقیقت قرآنی قرار داد. نواندیش نگران بی اعتباری اسلام است و به دروغگوئی می پردازد تا از سقوط اسلام در ذهنیت جامعه جلوگیری نماید. بازرگان در مقاله خود «محاربه با خدا و رسول، مستمسکی برای سرکوب معترضان» میگوید محمد« با تنظیم پیمانی مسالمت‌آمیز با ساکنان اکثریت نامسلمان یثرب و قبایل یهودی اطراف شهر، نظامی مدنی با حقوق شهروندی مساوی برپا کرد و آن شهر پس از پیمان همزیستی مشترک، «مدینه النبی» (شهر پیامبر) نام گرفت، با این حال در مدینه نیز دست از او برنداشتند و نبردهای خونینی را با توطئه مشترک یهود، قبایل بت پرست و منافقانی که ریاکارانه زیرماسک ایمان پنهان شده بودند علیه او و پیروانش تحمیل کردند… آیه مذکور برای دفاع در برابر متجاوزان محاربی که جنگ‌افروزی و آدم‌کشی کرده و موجب «فساد»(نا امنی و آشوب درشهر) می‌شدند، برحسب شدت عمل آنان و مواضع و موقیتشان، چهار نوع کیفر متفاوت متناسب با خطرشان پیشنهاد کرده تا مسئولین امر با توجه به مصلحت یکی از آنها را اجرا کنند….»
نواندیشان دینی همیشه مشاطه گران آیات جنایی و استعمار اسلامی بوده اند. بازرگان جدال سلطه طلبانه محمد علیه اقوام دیگر را برحق و جنگ او را برای دفاع از «حقوق شهروندی» تلقی میکند. آقای بازرگان دروغ می بافد و مقوله «شهروندی» که متعلق به دوران مدرن میباشد را در ۱۴۰۰ سال پیش در جامعه قبیله ای و عقب مانده حجاز پیدا می کند. فراتر از آن، بنابگفته این نواندیش جاعل پیامبر اسلام جامعه ای مدنی با «حقوق برابر» میان شهروندان بپا کرد. ادعای برابری حقوق برای افراد قبیله محمد و یهودیان و منافقان و بت پرستان و دیگران، فقط ناشی از یک ذهن پریشان است. این نواندیش دینی پریشان آنچنان شیفته الله و رسول الله است که گویا خشونت جامعه حجاز و خشونت دین محمد و یاران محمد قابل تشخیص نمی باشد. در واقع امر، چنین ذهنیت بیمار خشونت را حس میکند ولی برای او این خشونت پیامبرانه خشونتی مقدس است. حقیقت تاریخی آنست که یهود و منافق و بت پرست و مرتد و کافر در واقع امر مخالفان سیاسی و دینی محمد بودند و سلطه طلبی پیامبر نمی توانست حضور و زندگی آنها را قبول کند. به همین خاطر قرآن حکم قتل آنها را صادر میکند. امروز قرآن و پراتیک پیامبر، الگوی حکومت اسلامی است. قرآن و اسلام در دو نقش ارگانیک: منبع الهام و الگوی رفتاری از یکسو و از سوی دیگر وسیله برای توجیه جنایت.
به پیروی از نواندیشان دینی، مصلحت جویان سیاسی برای وارونه نشان دادن جوهر کلام قرانی، ادعا دارند که تفسیر رحمانی آنها تفسیر درست از قران است. زمانی که قرآن میگوید بکشید آنها میگویند قصد قرآن کشتار نیست. اینگونه افراد مدافع حقیقت نیستند و منافع دینی و عرفانی و درویشی و اعتقادی خود را برتر از هر گونه حقیقت جوئی می دانند. این افراد مدافعان جعل در تاریخ هستند و حال آنکه فلسفه ما درک تاریخی و کشف خرد است. پراتیک رژیم حاکم مطابق آیه های قرآنی است و این امر تفسیر بردارنیست و فقط اندیشه آزاد میتواند این حقیقت ساده را قبول کند. دین یک واقعیت اجتماعی و مجموعه ای از آداب و رسوم زنده مومنان در جامعه است و در ضمن همه این واقعیت های رفتاری از منشا الهام و ایدئولوژی دینی جدا ناپذیراست. قرآن و احادیث پیامبر و روایات امامان یک مجموعه «قدسی» را تشکیل داده و این مجموعه اسطوره ای و اعتقادی، باشکال متفاوت، منبع تحریک و تحرک مومنان می گردد. دستگاه دولتی دربرگیرنده یک ماشین نظامی و پلیسی، یک نظام اداری و حقوقی و یک نظام ایدئولوژیکی و پروپاگاند می باشد. نظام ایدئولوژیک جمهوری اسلامی متکی بر قرآن و فقه شیعه و روایات و تفسیرها و رساله های آیت الله ها و تمامی شعارهای سیاسی حکومتی و احکام ولایت فقیهی می باشد. قرآن ستون پایه است و بقیه احکام و تفسیرها و اجتهادها مطابق قرآن و یا مطابق با روح قرآن است. حکومت خمینی و خامنه ای مخالفان را به دار آویخت زیرا منافع آنان و پیام قرآن چنین حکم میکند.
جلال ایجادی
جامعه شناس، دانشگاه فرانسه

یادداشت پنجم و یک جمع بندی:

۱- تکانه های بزرگ اجتماعی را نه هیچ قدرتی می تواند پیش بینی کند و نه می تواند خود را از پی آمدهای آن در امان نگهدارد. بهمین دلیل این گونه رویدادها هم چون رخدادهائی غافگیرکننده واجدافزوده های بکری بوده و عموما پیش بینی ناپذیرهستند. این نوشته در ادامه چندین یادداشت قبلی است که به مهمترین وجوه و پی آمدهای خیزشی که سردمداران رژیم هم چون همیشه آن را فتنه دشمنان می نامند می پردازد. با این همه چنان توصیفی از رخداد به معنای آن نیست که اساسا وقوع آن بسان غرش رعدی در آسمان بی ابر بالکل غیرمترقبه بوده و تجربه اندوزی و آمادگی های فکری و عملی از پیش ناممکن یا ناضرور. برعکس مولفه های بحران از مدت ها پیش در حال متراکم شدن بودند. حتی خودرژیم در پی تصمیم به افزایش قیمت بنزین پیش بینی آن را کرده بود و از چندروز قبل در حالت آماده باش بود. برخی از اساتید و نظریه پردازان حتی نزدیک به رژیم و نیز دیگرانی بارها از خطروقوع شورش ها سخن گفته بودند؛ اما هیچ کدام از این ها باعث نشد که رژیم بتواند از نحوه شکل گیری و ابعاد و دامنه غلیان و واکنش های محتمل آن ارزیابی درستی داشته باشد و بهمین دلیل چنان غافگیرشد که فرمانده عملیات سازمان بسیج آن را جنگ جهانی تمام عیاری توصیف کرده که یک دفعه کل کشور را فراگرفت و به گفته وی فقط این خدا بود که به گونه ای معجزه وارآن ها را نجات داد!.
گوشه دیگری از این غافگیری ها در گفتگوی مسئول آتش نشانی با وجودآماده باش قبلی برملا می شود: او برای توضیح بی عملی و فلج بودن تقریبا کامل این نهاد و ماشین هایش در خاموش کردن اماکن در حال سوختن مثل جایگاه های بنزین و بانک ها و دیگر ساختمان ها، به تاکتیک راه بندان و تخریب وسائل اورژانس در خیابان ها و اتوبان ها اشاره می کند که عملا قدرت تحرک و جابجائی سریع در همان لحظات نخست را از نیروهای سرکوب رژیم سلب کرده بود. تاکتیکی که در عین حال به بسترمناسبی برای تجمع و گردآمدن معترضان در نقاط مختلف شهریاری رساند. بیهوده نبود که روحانی با چنان خشمی از رانندگان نافرمانی که دوربین های جناب سرهنگ رفتارآن ها را ثبت و ضبط کرده است سخن گفت واز قوه قضائیه خواهان پیگردآن ها شد. البته برکسی پوشیده نیست که مویه این مقام امنیتی نشسته برصندلی ریاست جمهوری در سوگ تخریب اموال عمومی و خصوصی به ادعای او توسط تظاهرکنندگان، جز ریختن اشک تمساح برای پنهان نگهداشتن نقش رژیم در ترورها و بکارگیری مشت آهنین نبود. نه فقط بدلیل اتخاذسیاست های های خانمان براندازافکندن بارورشکستی رژیم به دوش مردم، بلکه هم چنین به دلیل نقش وسهم مستقیمی که خودرژیم و تفنگ به دستان و چماقدارانش در این گونه حملات و از جمله حمله به ماشین ها و اماکن و تحریب آن ها داشتند. چمران یکی از اصول گرایانی که چندان بی بهره از نعمت بلاهت هم نیست ظاهرا با جدی کردن گرفتن ادعاهای رژیم در موردتوطئه یک اقلیت کوچک و مداخله بیگانگان، به دولت و نهادهای امنیتی خرده می گیرد که چرا با آن همه ادعاها و هیبت و کبکبه ای که مدعی آنند نتوانستند از دوماه قبل این عوامل دشمن را شناسائی و دستگیرنمایند! این پرسش بی پاسخ همواره مطرح شده است که اگر واقعا آن گونه که رژیم ادعا می کند یک اقلیت کوچکی بیش نبودند، چطورنظامی با این همه یدوبیضا و ادعا ناگزیر می شود که در کل مملکت حالت فوق العاده اعلام کند و دست به قطع کامل اینترنت (حکومت نظامی مدرن) بزند و همه نیروهایش اعم از نیروهای امنتیی و لباس شخصی ها و انتظامی و بسیج و سپاه و حتی ارتش را وارد میدان کند!.
۲- در خلال هفته گذشته خامنه ای رهبر و سکانداراصلی نظام ولایت فقیه، همانگونه که رأسا چندروز پیش تر از آن درسرکلاس درس خود فرمان صدورحمله و کشتارجوانان و بکارگیری مشت آهنین را صادرکرده بود این بار نیز شخصا برای اعلام پیروزی ادعائی و عقب رانده شدن «دشمن» به روی صحنه آمد. اکنون بیش از هر زمانی معلوم گشت که مرادوی از واژه دشمن دشمن که همواره بیت گردان سخنرانی های او را تشکیل می دهد، چه کسی بوده است. در حقیقت او با تکیه برترس غریزی که هرمستبدی همراه دارد، بخوبی دشمن واقعی خود را شناخته است. البته در سوی مقابل هم مردم ایران مدت هاست که دشمن واقعی خود را شناخته اند و بارها شعاردشمن همین جاست را فریادکرده اند. آن چه که او آن را پیروزی بردشمن و اشرار و اغتشاش گران می نامد، پیروزی در میدانی است که تیراندازی مستقیم به شهروندان تظاهرکننده، حتی بکارگیری هلی کوپترها در حمله به مردم، یورش به بیمارستان ها برای دستگیری مجروحان و قطع ارتباطات اینترنتی و در یک کلمه بکارانداختن ماشین کشتاری بدست آمده است که حاصل آن صدها کشته و هزاران مجروح و زندانی است. در جهان امروز کمتر زمامدار و دیکتاتوری را می توان یافت که پس از ارتکاب به چنین سبعیتی با چنین نخوت و وقاحتی بی همتا به روی صحنه بیاید و با بهم بافتن ادعاهای سرتاپا کذب شهروندان ناراضی و به ستوه آمده را به عنوان اشرار و اغتشاشگر و امثال آن موردتحقیر و شماتت قراردهد. مردمانی که به شکل مسالمت آمیز اعتراض خود را آغازکردند، وقتی با سبعیت و خشونت بی مهابای رژیم مواجه شدند طبیعی است که برای دفاع از خودهم شده به پرتاب سنگ و کلوخ و یا آتش زدن لاستیک ها برای خنثی کردن شلیک مداوم گازاشک آور مبادرت ورزند. گرچه با افزایش دامنه خشونت رژیم و شلیک مستقیم تیرجنگی از بام ها و خیابان ها و موتورها به افرادغیرنظامی و ارتکاب جنایت علیه بشریت و بدتر از همه نفوذبه صفوف تظاهرکنندگان و شلیک تیرخلاص از پشت سر به آن ها در ملأ عام، چندان عجیب نیست که متقابلا شاهدسرریزشدن و واکنش خشم آگین جوانان معترض به نیروهای بیرحم و مهاجم و حمله به مؤسسات مالی و بانکی و کلا نمادهای غارت و مذهب و اقتداررژیم باشیم. رژیم مثل همه قدرت های واپسگرای تاریخ با جعل سیررویدادها، آن ها را از نیمه دوم قرائت می کند.
پنبه شدن اتوریته نظام!
۳-با وجوداعلام پایان باصطلاح پیروزی بزرگ بر دشمن در طی یک هفته اعتراضات گسترده و سرکوب خشن و بیرحمانه رژیم و راه اندازی تجمعات فرمایشی و دولتی، رژیم قادر به پنهان کردن اتوریته درهم شکسته شده و هاله پوشی اقتداربه بادرفته اش نیست. این که خامنه ای به عنوان مهره نهائی هرم قدرت ناگزیر می گردد که خود رأسا به حمایت از تصمیمات سه قوه به روی صحنه بیاید، به معنای رانده شدن رژیم به آخرین سنگرهایش در ساختارقدرت و بیان از کارآفتادگی و خلع یدآشکارنهادهای باصطلاح قانونی و متولی نظم و تمشیت امورکشور است. بطوری که یکی از نمایندگان مجلس این پرسش را مطرح ساخته است (نقل به مضمون) که بهترنیست مجلسی این چنین بی اختیار و بی خاصیت را کلا تعطیل و در هزینه ها صرفه جوئی کرد! این که روحانی ناگزیرشد به لاک واقعی و امنیتی خود بازگردد و با القابی چاپلوسانه از رهبرنظام به خاطرحمایت از تصمیمات سه قوه چندباره سپاسگزاری کند و کارگزارانش پیشانی سجده بر خاک نهند، نشانگرآن است که بعید بود بدون چنین حمایت آشکاری، دولت روحانی و چه بساکل سیستم بتواند از تیررس خشم جامعه و جدال های درونی حاکمان جان سالم بدربرد (البته ناگفته نماند که خودنشست منظم سران سه قوه هم چون نهادی مشرف بردولت و مجلس و … تحت عنوان ستادمقابله با بحران اقتصادی با حمایت و وعده پشتیبانی کامل خامنه ای از تصمیمات آن ها شکل گرفت). بهرحال بیش از پیش معلوم شد که همه دستگاه های عریض و طویل و پرهزینه تماما نمایشی بوده و همگی سربفرمان و اشارات دستگاه ولایت و هاله پوش قدرت واقعی هستند. بجای حالت نرمال زین به پشت (سنگرگرفتن حضرت آقا پشت سرآن ها)، اینک او پشت به زین، آن هم در شرایطی که اقتدارش ترک های جدی و تازه ای برداشته است، به ملجأ و پناهگاه کارگزاران بندبه آب داده تبدیل شده است، بطوری که همه به او آویزان شده اند و او به آن ها. اکنون هاله ها کاملا کناررفته اند و پادشاه عریان در انظارعمومی ظاهرشده است!. جنبه دیگری از واقعیت پنبه شدن اتوریته، کناررفتن برگ انجیر و به بادرفتن کامل همان مشروعیت ادعائی دفاع از باصطلاح مستضعفین به مثابه دستمایه سیاسی اشان بود. بسیاری از این ذوب شدگان در ولایت انتظارداشتند که او مثل نت های کوک شده قبلی ولو برحسب ظاهر با ژست عدالت پناهی علیه افزایش قیمت ها و سیاست های دولت موضع بگیرد و به همین دلیل هم تاحدی غافلگیرشدند و حتی برخی از مقامات بلندپایه مثل رئیسی و جنتی و… تلاش کردند به گونه ای تلویحی با خرده گرفتن از شیوه تصمیم گیری افزایش و اعلام ناگهانی قیمت بنزین توپ را به زمین حریف بیاندازند وبا گرفتن ژست مخالف، چهره مستضعف نوازی خود را سرخ نگهدارند. در راه پیمائی های «خودجوشی» هم که مطابق روال همیشگی در پی سرکوب ها براه انداخته می شود، امت حاضر در صحنه را با شعارها و پلاکاردهائی در انتفادبه سیاست دولت تدبیرو امید و برجام و گرانی به میدان آوردند. بهرجهت، هیچگاه حاکمیت و مردم کف خیابان و آن ۶۰ میلیون نفری که بدون صدقه های حقیرانه رژیم قادر به حفظ وضعیت دردناک کنونی هم نیستند، هیچگاه این چنین در برابرهم صف آرائی نکرده بودند. در حقیقت تا همین جا می توان فروپاشیدن کامل مشروعیت رژیم و گفتمان حکومت اسلامی و پنبه شدن اتوریته نظام اسلامی در برابرانظارعمومی داخل و منطقه و جهان را از دست آوردهای مهم خیرش مردم دانست.
پارادوکس انفجارشتابان و دامنه توده ای شدن جنبش
۴- یکی از ویژگی های خیزش بزرگ ۲۵ آبانماه قدرت انفجاری، شتاب و سرعت فوق العاده آن بود. بطوری که انفجاراولیه و بسامدآن با سرعت و شتابی بیش از حدتصور در ُبعدجغرافیائی به حرکت درآمد ( بنا به پاره ای از گزارش به ۲۸ استان از ۳۱ استان کشور و یا به بیش از ۱۳۰ شهر و منطقه و با روایتی دیگر به ۵۰۰ نقطه…. تسری یافت). بطوری که فازاول ورود به حالت قیام گونه و انفجاری توسط موج های آغازین و حضورطلایه داران و خط شکنان، به فازدوم با هدف قلمروزدائی از سلطه رژیم و قلمروگذاری های جدید با اشغال فضا- مکان های شهر اعم از خیابانها و میادین و یا محلات و…. و ایجاد پاد-قدرت موازی در این مکان ها نتوانست با ملزومات متناسب با آن پیش برود. بدیهی است که ورودی چنین شتابان به فازدوم مستلزم بهم خوردن تعادل قوا در صحنه نبرداست که این خود مستلزم توده ای کردن قیام با شتابی متناسب با آن بود. اما آن گونه که اتفاق افتاد، ورودبه صحنه و ایجادبرانگیختگی عمومی با عزم آزادی کردن فضا-مکان های شهری و به نوعی ایجادپادقدرت موازی، در قیاس با آن چه که در عراق و لبنان اتفاق افتاد، به دلایل گوناگون از جمله ساختارجاافتاده قدرت، تجربه و تمرکز و آمادگی آن (از جمله قاطعیت در سرکوب و قطع ارتباطات و دیگرتمهیدات …)، آن گونه که لازم بود و با همان سرعتی که لازم بود نتوانست در تناسب با گستره جغرافیائی به گستره عمقی یعنی توده ای کردن خود و به روی صحنه آوردن سریع بخش های وسیعی تری از مردم و لایه های گوناگون اجتماعی دست یابد. شکاف بین این دو بدلایل مختلفی از جمله شدت خشونت و آسیب پذیری آن نسبت به آستانه خشونت آن هم در یک جامعه انباشته شده از خشم و نفرت و تحقیر، و تحریک پذیری جنبشی که جوانان در آن نقش مهمی دارند بخصوص که خود رژیم هم با توسل به انواع ترفندها و تاکتیک ها بر خشونت افزائی آن سرمایه گذاری کرده باشد نتواست با آهنگ لازم پرشود. در شرایطی که دشمن از تجربه و آمادگی و عزم و باید به آن ها افزود از درندگی برخوردارباشد، ورودجنبش به فازدوم اگر آمادگی برای گستراندن سریع دامنه جنبش وجودنداشته باشد طبعا با چالش مهمی مواجه می شود. با این همه در قیاس با خیزش سال ۹۶، جنبش چندگام مهم به جلوترآمد و طرح چالش فوق که طبعا باید یکی از درس های انقلاب ناتمام اخیرباشد نباید به معنی نادیده گرفتن توان آن در گسترش هم ُبعدجغرافیائی و هم ُبعدتوده ای کردن خود با هدف سراسری کردن جنبش باشد.
با این همه چنین پارادوکسی خود ریشه در نحوه آرایش طبقاتی-اجتماعی نیروی بسیارگسترده اعم از تهیدستان، حاشیه نشین ها و بیکاران و یا آن هاؤی که در خطرپرت شدن به حاشیه نشینی قرردارند، یعنی آن انبوه وسیع و خشمگینی که جایگاه مشخصی در نظام تولیدی و کارندارند و هرروز هم که می گذرد با توجه سیاست غارت و تعمیق بحران بیش از پیش بر کمیت بسیاربالای آن ها افزوده می شود، با بخش هائی که بهر صورت هنوز دارای جایگاه و شغل مشخصی در بخش های مختلف مثل کارکران شاغل در کارخانه ها و یا معلمان و پرستاران و… دارد. گرچه در حوزه مطالبات آن ها به هم نزدیک ترشده اند، اما بنظر می رسد هنوز در حوزه نوع عمل و چگونگی نبرد اجماع و هماهنگی بین آن ها شکل نگرفته است که وجودچنین فاصله هائی بی تردید از چالش های مهم سراسری شدن مبارزه محسوب می شود. تلاش برای تقویت هماهنگی و پیوند هرچه بیشتر این بخش ها بخصوص با توجه به آن که همه چیز در نظام موجود به سمت وخامت بیشتر حرکت می کند و هیچ بخشی از آن در آمان نیست.

پیروزی یا نمایش پیروزی؟
۵-تولد و تکوین انقلاب نوین مردم ایران همانطور که در یادداشت های قبلی اشاره شد چه بسا نیازمندیک دو و سه و.. خیزش یا انقلاب باشد. در خیزش اخیرحتی ادعای پیروزی و پایان دادن به آن جز حذف صورت مسأله و تقلیل سلسه نبردها به یک نبرد نیست.‌ آتشی که همچنان زیرخاکسترسرکوب زنده است، آن هم در شرایطی که همه چیز مستعدشعله ورشدن مجددآن است. رژیم در محاصره بحران های سترگ متعدد و در کوچه و موقعیت بستی قرارگرفته است که راه فراری بر او متصورنیست. تحریم ها و بحران هسته ای که به لحظه های خطیر و انفجاری خود نزدیک تر می شوند، وضعیت متزلزل رژیم در منطقه هم چون ژاندارم خودخوانده ای که پروبالش ریخته است، اقتصادورشکسته و کسری نجومی یک دولت نفتی فاقددرآمدهای نفتی که در آن به گفته روحانی درآمدهای مالیاتی حداکثرمی تواند یک سوم کسری بودجه را پوشش می دهند، سرشکن کردن اقتصادبدون نفت و اتخاذسیاست های انقباضی و ریاضت کشانه و بیکاری و تورم افسارگسیخته اجتناب ناپذیراست و در این میان تضادها و شکاف های درونی را هم دیگر نمی توان وصله و پینه کرد. چنان که بخشی از اصلاح طلبان هم ناگزیرشدند و لومصلحتی در بیانیه خودعملا رژیم و تیراندازی و سرکوب او را موردانتقاد قراربدهند و محمدخاتمی که در چنین لحظاتی در خوش خدمتی به نظام و توصیه آرامش به مردم پیشدستی می کرد، تا کنون سکوت معناداری پیشه کرده است (گرچه نتواند آن را ادامه دهد و نهایتا بسودنظام موضع گیری کند). و مهم تر از همه شکل گیری یک آرایش طبقاتی بزرگ از تهیدستان و جوانان و کارگران و بیکاران و حتی طبقات متوسط درحال سقوط به دره فقر و حاشیه نشینی است که در حکم شکل گیری گسل های بزرگ اجتماعی است که هرلحظه می تواند به زمین لرزه بزرگی بیانجامد، چنان که پایگاه اجتماعی خیزش اخیر اساسا بردوش آن ها بود. نارضایتی عمیق ۸۰ درصدمردم زیرخط فقر و پیوندمستقیمی که بین مطالبات اقتصای و سیاسی آن ها برقرارشده است، چنان که خیزش اخیر حول افزایش قیمت بنزین بخوبی آن را به نمایش گذاشت و بالأخره صلبیت قدرت و فقدان انعطاف پذیری و قابلیت عقب نشینی به موقع سیستم که نگران فروپاشی کامل خوداست و هرلحظه پل های پشت سرخود را خراب می کند، چنان که گام به گام به نقطه بازگشت ناپذیر و دیواره های بن بست کامل نزدیک تر می شود، همه و همه نشان دهنده آن هستند آن چه که رژیم پیروزی خود می خواند که جزآن هم نمی تواند، چیزی جز فراراز این ستون به آن ستون و حرکت در متن یک موقعیت بن بست نیست. و این درشرایطی است که تجربه نشان می دهد توان خود ترمیمی جنبش، کاستن از فواصل برآمدها، و دامن زدن به نبردهای موضعی در فواصل آن، سریع تر از توان خودترمیمی و بازسازی رژیم است. خامنه ای در سخنان اخیرش با اعلام باصطلاح پیروزی و عقب نشینی دشمنان و اشرار، یک باردیگر از تداوم تحریم ها و و از یک اقتصادپادگانی، اقتصاددر شرایط جنگی و متکی به داخل سخن می به میان آورد که بیانگراصراراو بر ادامه همان سیاست های بن بست آفرین تاکنونی است و این در حالی است که نمایش انتخاباتی مجلس فرمایشی، آن هم پس از روسیاهی های اخیر در پیش است و او ناگزیراست که با جیب خالی و اتوریته پنبه شده همزمان در چندین جبهه به جنگد. بدیهی است که در میان این جبهه ها، جبهه ای که مردم گشوده اند و چیزچندانی برای از دست دادن ندارند، تعیین کننده است.
نشانه گذاری ها!
۶- تهاجم جنبش تهیدستان به نمادهای مالی (رژیم حتی از حمله به ۱۰۰۰ بانک خبر می دهد) و نمادهای قدرت و مذهبی، خواهی نخواهی آماج های اصلی جنبش را نشانه گذاری کردند. آمیزه ای از استبدادمذهبی و سرمایه فلاکت آفرین، به مثابه آماج های خود، حاصل تجریه زیسته مردم ایران در چهاردهه حاکمیت حکومت اسلامی است. بی تردید تهاجم مردم به چنین آماج هائی که هنوز هم ابعادکمی آن روشن نشده است، بخوبی محتوای مطالبات مردم را که همانا ضدسرمایه داری و ضداستبدادی- مذهبی است به نمایش می گذارد. با این همه بسیار مهم است که گفتمان جنبش متناسب با چنین محتوا، بیش از پیش شفاف و درخشان شود تا موج سوارانی که فی الواقع اختلاف بنیادی و ماهوی با سیاست های نئولیبرالیستی و ریاضت کشانه رژیم و از جمله در موردهمین سیاست افزایش قیمت بنزین سوای شیوه اجرای ندارند، و رژیم هم عمدا بی میل نیست برای نمایش باصطلاح مستضعف نوازی و استقلال خواهی خود بادی به پره های آن بدمد، نتوانند از فقدان شفافیت لازم گفتمان مردمی و ارایش مناسب با آن بهره برداری کنند. به اندیشه و نظر و گفتمان تبدیل شدن پراتیک و مطالبات اجتماعی جاری مردم از دیگرچالش های مهم پیشارو است.
چه می توان کرد؟
معمولا پرسش کلاسیک «چه بایدکرد»است؟ پرسشی که خاستگاه آن نه واقعیت زنده و بکر و فرارونده و انفجاررخدادگونه جنبش ها، بلکه بیشتر تحمیل برساخته های متکی برهویت های ثابت و کلیشه شده و نظم از پیش مقرر و استنتاجات برآمده از آن ها، هم چون سلسله مراتب، فرم ها و اشکال پیشینی و رهبری و مفصل بندی جنبش ها است که خود برآمده از نظام های هرمی-طبقاتی است و حال آن که هستی اجتماعی جنبش ها اساسا به شکل افقی حرکت می کند. در حقیقت همین نوع پاسخ های از قبل مقرر و پیشینی، پاسخ هائی که از نیازهای درون ماندگار و واقعی جنبش نروئیده باشند، به این نوع کنشگری ها و دخالت گری ها خصلت استعلائی، ماورائی، اقتدارگرایانه و از بالا می دهند. امروزه اما آن ها به عنوان دیرندهای رهائی بالکل بلاموضوع شده اند. بهمین دلیل شال و کلاه کردن جنبش ها با این گونه مفاهیم و سازه های مرتبط با آن ها، جز بیان نابهنگامی و کوییدن آب درهاون نیست. بنابراین می توان و باید بجای آن از «چه می توان کرد» بر اساس خیره شدن به به ماهیت و ویژگی های آن چه که پیشا روی ما در حرکت است و حضوردر آن و نه حضوربرآن پرسش کرد. در این مورد اگر بخواهیم از اصطلاح ژیل دلوزبهره بگیریم می توانیم جنبش ها، شبکه ها و نوع سازمان یابی آن ها را هم چون ریزوم هایی در نظر بگیریم که ساقه هایشان به شکل موازی و بسیارگون بجای به رو به آسمان رفتن در زیرخاک و به شکل افقی منتشر می شوند و در هرنقطه خود جوش جوانه می زنند به گونه ای که حتی قطع یک یا چند ساقه نتواند رشدآن را متوقف کند. در یک نگاه کلی برای این جنبش ها هیچ مدخل و خروجی ثابت و کنترل شده و قائم به مرکز و یا مراکزثابت و از بالا به پائین ندارد و در مغایرت کامل با نظم بطلمیوسی است (در نظم بطلمیوسی کائنات زمین مرکزعالم بود و منظومه شمسی و ستارگان و .. همه به دورآن می چرخیدند) و بهمین دلیل ورودی ها و خروجی های بیشماری وجود دارند و هرکس و هرجریانی می تواند از هرکجا و هر ورودی به سهم خود و با ابتکار و خلاقیت خود با پیوستن به امرمشترک و مطالبات مشترک در عین تکثر و رنگارنگی در آن مشارکت کند و به سهم خود در تقویت و تعمیق و هم آهنگی و حتی نقد آن ها، هم در جهت اشتراکات و هم ابراز تفاوت ها بکوشد. البته این به معنای آن نیست که خطرات برشمرده در بالا این جنبش ها را تهدید نمی کند و چالش های متعددی وجود ندارند. بلکه تنها به آن معناست که پویش و رشدآن ها بر چه پایه هائی استواراست و نیروهای مدافع رهائی از سلطه مناسبات قدرت و سرمایه بر کدام بستر و روندهائی کنشگری کنند، آن را تقویت نمایند و بر چالش ها و نقصان ها فائق آیند. هم چنین آن به معنای همه باهم بودن بی توجه به امر و آماج های مشترک نیست. برعکس همه باهم بودن به معنای متصل شدن به هم بر پایه امرمشترک با حفظ تفاوت ها و اتصال یافتن یا جدا شدن در تقاطع های مختلف از ویژگی این جنبش هاست. بهرصورت، جنبش ها و پارادایم های جدید تناقض ها و معضلات خود را دارند، اما پویش آن ها خود درگرو مواجهه و دست و پنجه نرم کردن با چنین معضلاتی است.
با چنین نگاهی چه بسا خودپرسش بخشی از پاسخ باشد که توسط خودکنشگران و پرس وجوکنندگان در عمل اجتماعی و بحث و گفتگو پاسخ می گیرد. البته که برای آن ها نیز پاسخ های پیشینی و تقدیرشده ای در قفسه های تاریخی و یا پرکردن نقاط خالی جدول بر پایه آن آموزه ها وجود ندارد. در نقطه ای که هم اکنون ایستاده ایم و اتفاقاتی که در همین یک هفته شاهدش بوده ایم می توان به شماری از عرصه ها و ورودی های مشخص جنبش با هدف حضوردر جنبش بجای حضور برجنبش و تقویت آن اشاره کرد:
-ترمیدورضدانقلاب:
چنان که برهمه دانسته است رژیم با سبعیت، مشت آهنین و سرکوب بسیاربیرحمانه و بگیرو به بندهای گسترده، توانست ولو موقتا اوضاع را کمابیش به کنترل خود در آورد. در چنین دوره هائی سیاست ترور و سرکوب خشن بخشی از تکاپوی شناخته شده مستبدین حاکم برای زهرچشم گرفتن از جامعه و فعالین جنبش است. بخشی از این ترمیدورضدانقلابی در گرماگرم میدان مبارزه و در فضای قطع ارتباطات و فریادآی خشونت آی خشونت برای برای پنهان کردن چهرواقعی عاملان تولیدخشونت و مشخصا آن چه که توسط عوامل مستقیم سرکوب در میدان مبارزه صورت گرفته است که باید تماما ابعادآن با تمام جزئیاتش افشاء و برملا گردد. علاوه برآن بخش دوم سیاست ترمیدور پس از کنترل اوضاع و از طریق بگیروبند و شکنجه دستگیرشدگان، و فشاربه خانواده ها و کنشگران و فعالان و جامعه ای اعمال می شود که جرئت کرده است دست به چنان نافرمانی بزند. یکی از اهداف مهم فریاد« آی خشونت آی خشونت» رژیم، مشخصا برای تحت الشعاع قراردادن آن خشونت برهنه ای است که در صحنه عمل با زدن تیرهای خلاص به پشت سرتظاهرکنندگان مرتکب شده است و خود می داند که با افشاشدن آن جهان و افکارعمومی نمی تواند به سادگی از آن ها بگذرد. و بهمین دلیل با وقوف به این که نمی توان آن را پنهان نگهداشت و کلا نفی کرد، شروع به زدن نعل وارونه کرده است: ارتکاب به چنین جنایت ضدبشری و فرافکنی احمقانه و طبیعی جلوه دادن آن و یا مضحک تر تر از آن متهم کردن خودتظاهرکنندگان به شلیک به خود!: رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، در مورد کشته‌شدگان و مجروحان سرکوب اعتراضات اخیر ایران گفت که در اتفاقات اخیر ممکن است کسی هم به صورت عبوری لطمه‌ای خورده باشد، که این اتفاق نیز در جنگ‌های شهری طبیعی است.
در فرازدیگری از این گونه اعترافات ضمنی جنایتکاران، نعل وارونه جناب معاون فرمانده سپاه از ابعادقساوت و خشونت وصف نشدنی رژیم، براستی تکان دهنده است:
علی فدوی، جانشین فرمانده سپاه، روز یکشنبه سوم آذر گفت: «در جریان اخیر، خیلی از مردم در حالی‌که از فاصله یک متری و یک‌‌ونیم متری از پشت به آنها شلیک شده بود، کشته شدند و این یعنی گلوله از میان خودشان شلیک شده است. وی با ادعای اینکه عاملان کشتار معترضان، «یک مشت شرور» بودند که «به تحریک دشمنان» این کار را کردند، افزود:‌ «پزشک قانونی حتما گزارش می‌دهد. به شکم بسیاری از مردم از فاصله یک متری یا نیم متری شلیک شده است و کشته شدند یعنی آنها با کلت‌های خفیف مردم را کشتند.
افکندن چنین جنایت تکان دهنده ای به گردن خودتظاهرکنندگان دست خالی و بدون وجود کوچکترین توجیهی برای آن، براستی وقاحتی چنان مشمئزکننده است که یادآوربدترین جنایت های تاریخی و از جمله کشتن غیرنظامیان توسط ارتش سایگون است که تنها از دست رژیم هائی که شهروندان خود را دشمن خطاب می کنند و از مزدوران تهی از هرگونه احساس انسانی و شتشوی مغزی شده بر می آید. تاکتیک فراربه جلو و دست پیش گرفتن در حقیقت اعتراف ضمنی رژیمی است که نگران افشا شدن آن ها و گشوده شدن پرونده تازه ای از جنایت علیه بشریت خود است.
– توطئه دشمنان و نمایش قدرت! عجیب نیست که مهمترین تکاپوی رژیم در پی پنبه شدن اتوریته و اقتدارنظام، ترمیم و بازسازی آن از طریق رجزخوانی و‌ به رخ کشیدن ته تغارپایگاه باصطلاح مردمی خود باشد. قدرت نمائی به صورگوناگون از جمله تشکیل دادگاه ها و اعتراف گیری و فشاربه معترضان دستگیرشده و تبلیغات دروغین حول خیزش مردم ترتیب دادن اعترافات و گزارش های جعلی تماما تلاش مذبوحانه ای است برای پوشاندن پیکرنهیف و پوسیده اقتدارش. دیگرتاکتیک شناخته شده برای در هاله قراردادن جنایت های خود، تاکتیک شناخته شده رژیم مبنی بر تفکیک اکثریت ناراضی از اقلیت باصطلاح تندرو با انگ های کسانی که مرتکب خشونت شدند، مزدورخارجی هستند، که هدفی جز توجیه خشونت بکارگرفته خود و سرکوب نثصثت. بنابراین خنثی کردن همه این نوع تلاش های مذبوحانه و جهانی کردن ابعادخشونت و ترورهای دولتی از دیگرعرصه های مهم مبارزاتی پسانبردبزرگ با هدف خنثی کردن ترمیدورضدانقلاب است.
-موج بزرگ و خیزش های سراسری حتی اگر سرکوب شوند و تا برآمددوباره اشان و در فواصل آن ها، آن هم در یک جامعه اشباع شده از نارضایتی چه بسا موجب برانگیختن موج های تازه ای از نبردهای موضعی بخش های مختلف جامعه حول مطالبات گوناگون گردد. همانطور که پس از سرکوب جنبش ۹۶ هم بدرجاتی با آن مواجه شدیم، اکنون نیز می تواند با ابعادبیشتری صورت گیرد که خود برای حفظ روحیه مبارزاتی و فرسایش مداوم رژیم و آماده کردن جامعه برای خیز های بزرگ بعدی ضروری هستند.
– همانطور که اشاره شد،‌ جنبش جوانان و تهیدستان و بیکاران و به حاشیه پرت شدگان و یا کارگران شاغل واحدهای بحران زده و حتی بخش وسیعی از طبقات میانی (که بسیاری از آن ها زیرخط فقر ۷ میلیون تومانی قرارمی گیرند) در حال پرت شدن به ناکجاآبادحاشیه نشینی و گسترش صفوف قرایب به ۲۰ میلیونی آن هستند. آن ها نارضایتی خود را در حمله به نمادهای انباشت و غارت و استثماروحشیانه هم چون بانک ها و مؤسسات و شرکت های بزرگ که نمادغارت و قدرت هستند، و در یورش به نمادهای سرکوب و نیز نمادهای مذهبی وابسته به قدرت نشان دادند. از همین رو مشارکت فعال در تعمیق گفتمان معطوف به این پراتیک اجتماعی به عنوان آماج اصلی جنبش، درکنار افشاءماهیت طبقاتی و سیاسی موج سواران در کمین نشسته، یکی دیگر از عرصه های ورودبه جنبش است.
در وضعیت بن بست!
– گرچه تمام تلاش رژیم صرف وصله پینه کردن اتوریته پنبه شده خوداست؛ اما ریسیدن دوباره چنین اتوریته ای ناممکن بوده و در فضای پس از خیزش اخیر، رژیم حتی موقعیت تا کنونی خویش را هم از دست داده است و با پروبال قیچی شده و متزلزل مجبوراست ادای پروازکردن در بیاورد. معضل اصلی رژیم آن است که در وضعیت بن بست و محاصره شدگی کامل قرارگرفته است و از هرطرف باید با بحران های لاعلاجی که همزمان تنوره می کشند دست و پنجه نرم کند. شکاف پرنشدنی بین او و مردم به سطح تازه ای رسیده است که عملا جامعه را دوقطبی کرده است: سیستم و حامیانش در یکسو و اکثریت بسیاربزرگ جامعه ناراضی و خشمگین با طیف های گوناگون، بویژه آتش فشانی شدن بخش های وسیعی از به حاشیه پرت شدگان و یا در حال پرت شدن در سوی دیگر. بحران اقتصادی رژیم در تمامی مؤلفه های اصلی خود بارزشده و عملا اگر نه هنوز کامل که نیمه ورشکسته است و همه مردم و حتی بخش های اقتصادی آن را دریافته اند و در نگرانی و نا امیدی از آینده غوطه ورند. چنان که مداخل دولت برای تأمین هزینه های به گفته روحانی اداره کشور و پرداخت هزینه های جاری دستمزدی جمعیتی بزرگ و تأمین بودجه نهادهای گوناگون و …. با کسری بزرگ و پرنشدنی مواجه است. و این درحالی است که رشدتورم رسمی بالای ٪۴۰ است و روزبروز زندگی بر مردم بخصوص آن ۸۰ درصدنیازمندیارانه های دولتی که در زیرخط فقر قراردارند غیرقابل تحمل تر می شود. سرشکن کردن اقتصادبدون نفت که موج اول آن به شکل شورش بنزین خود را نشان داد و تازه اثرات تورمی آن بر سایراقلام زندگی آغازشده است، تنها مورد از سیاست های ریاضتی و تعدیل قیمت ها نیست. گرچه موضوع بنزین بدلیل سهم مهمی که در سبدمعیشتی بسیاری از همین لایه های تحت فشارداشت برانگیزاننده بود، اما افزایش قیمت سایرمایحتاج حیاتی هم کمتر از آن نیستند. از سوی دیگر فساد و رانت خواری و بخوربخور چنان در نظام ریشه دوانده و نهادی شده است و نفوذآن ها چنان است که دولت جرئت افزایش مالیات آقازاده ها و صاحبان ماشین ها و خانه های لاکچری آن چنانی را ندارد و دیواری کوتاه تر از دیوارمردم کف خیابان و کارگران و زحمتکشان گیر نمی آورد. علاه براین ها تشدیدفشارهای جهانی و بحران تحریم ها و بحران هسته ای که خود به سمت بحرانی شدن بیشتر می رود، بحران اقتداررژیم در منطقه ای که خود را ژاندارم خود خوانده آن جا می داند، با برگشت موج های اعتراضی در مناطق تحت نفوذش به سوی او دارد به نقطه ضعف او و باری گران بردوشش تبدیل می شود و بالأخره باید به مناقشات درونی و خلع ید از همان اختیارات اندک نهادهای گوناگون و تمرکزبیش از پیش قدرت در نوک هرم قدرت اشاره کرد که جملگی بیانگرگیرافتادن رژیم در یک تله و موقعیت کاملا بن بستی است که هرچه جلوتربرود به دیواره های نهائی آن نزدیک تر می شود. نقدا تنها اهرم رژیم همان سرکوب و کشتار در عین فرسایش شدیداست.
– نظر به تجمیع بحران ها و این که پارادایم اسلام سیاسی آن هم با واپسگرایاترین قرائت به اوج گندیدگی خود و به آخرین سنگرها و بزنگاه هایش رسیده است، و با توجه به این که توان خود ترمیمی جنبش از توان رژیم برای بازتولیدخود سبقت گرفته است و اساسا رژیم با بحران حادبازتولیدخود مواجه شده است، و با توجه به مؤلفه هائی چون بحران و مطالبات معیشتی و فروپاشیدن مشروعیت گفتمانی و با به حرکت در آمدن گسل های بزرگ تهیدستان و به حاشیه پرت شدگان، جنبش می تواند با ترمیم و نفس تازه کردن خود هم آهنگ ترکردن صفوف خود باردیگر، بدون آن که بتوان در مورد زمان و نوع وقوع آن پیش بینی قطعی کرد، نبرد های بزرگ خود را علیه رژیم قرارگرفته در بن بست آغازکند. بهرحال همانطور که اشاره هم شد چه بسا برای افکندن رژیمی چون رژیم کنونی ایران ناگزیرباشند که حتی چندین انقلاب و خیزش بزرگ راه بیاندازند.
-نقشه راه: در دنیای به هم تافته ای که سرمایه داری به شکل ناموزونی در جهانی که دهکده اش می نامند و جوامع و دولت- ملت های آن هم چون ظروف مرتبطی بهم متصل شده اند، جنبش های نوین اجتماعی بویژه در مناطقی مشابه ما خود را در برابرسلطه و یکه تازی قدرت های به هم تافته ای از سرمایه حکومت های استبدادی و فاسد و بعضا مذهبی مواجه می بینند. گرچه این جنش ها هرکدام مشخصات ویژه خود را دارند، اما وقوع آن ها به خصوص درحلقه های ضعیف، مهمترین اهرم های مقاومت و تغییر را تشکیل می دهند. در نقاطی که حکومت های ارتجاعی و مستبد بدلیل منافع و تمرکزقدرت تن به عقب نشینی نمی دهند و دارای ساختارهای صلبی هستند، این جنبش ها بسته به توان خود حتی به سمت و سوی قیام های سراسری و درهم شکستن ساختارهای قدرت هم خیز برمی دارند. با این همه همانطور که تجربه ها و الگوهای متعددی از فرجام تجربه تسخیرقدرت نشان داده اند، سر از ناکجا آباد در می آورند. از همین رو جنبش ها علی العموم قصد تسخیرقدرت سیاسی به معنای از آنِ خودکردن آن را ندارند. چرا که اساسا قدرت مرده و جداشده از بدن جامعه ( از قدرت زنده) جز به معنای زین کردن قدرت علیه خودجنبش و قرارگرفتن آن تحت تسلط مستبدین داخلی و سرمایه داری جهانی و طبقات فرادست و سرکوب نبوده است و لاجرم این دولت ها باصطلاح هرچه مردمی تربوده اند به همان اندازه فربه تر و هیولائی تری قدعلم کرده اند. از همین رو به عنوان سنتزبیش از صدسال تجربه و عملکرددو الگوی اصلی قرن بیستم تا لحظه کنونی، یعنی از آن چه تحت عنوان سوسیالیسم دولتی و انقلابی در بلوک شرق به اجرا در آمد تا آن چه که به نام سوسیال دمکراسی مدعی رفرم در سیستم سرمایه داری در غرب تجربه شد، امروزه با پاردایم جدیدی مواجه هستیم که خود را در فراتررفتن از آن دومدل نشان می دهد. اگر در نظربگیریم که شکل دادن به دولت های انتقالی برای تحقق سوسیالیسم و عدالت اجتماعی و دموکراسی رادیکال تر و البته پژمرده ساختن خوددولت ها در طی چنین روندی، از زمان مارکس ( برنامه گوتا ) راهبردی بوده است که ماحصل آن صرفنظر از برخی دست آوردهایش، اما در کلیت خود نتوانسته است به هدف خود برسد و در جهتی معکوس منجر به شکل گیری دولت های همه توان و نهایتا هموارکردن مسیرپیروزی سرمایه داری و تعرض های عنان گسیخته آن به زندگی و مطالبات برابری خواهانه و فقدان یا تضعیف دموکراسی شده است. امروزه اما ماحصل آن تجربه های سترگ و البته بعضا ارزنده و اکثرا تبخیرشده و از دست رفته بویژه در زمانه ای که سرمایه داری جهانی بسیار فربه و نیرومند تر شده و منجر به شکاف های بزرگ و عدم تعادل بیشترشکاف های طبقاتی و یا وقوع فاجعه محیط زیستی و تغییرات اقلیمی و بحران دمکراسی شده است. در حالی که دولت های برگزیده شده به سادگی تبدیل به ابزاردست آن ها می شوند و‌ فراتر از آن در شرایطی که صلح جهانی جهای تهدید شده و مسابقه تسلیحاتی و جنگ های تجاری افزایش پیدامی کند و رشداقتصادی کاهش، این ها بعلاوه بحران بزرگ مهاجرت و پناهندگی و جنگ های نیابتی و ظهورجریانات نوفاشیسم همگی از وقوع بحرانی بزرگ خبر می دهند که جهان کنونی دستخوش آن است و منشأاصلی آن هم رشدفوق العاده سرطانی بورژوازی جهانی از یکسو و بی خاصیت شدن دولت ها، هم چون میانجی های موجودجامعه برای بهبودخدمات و اداره دموکراتیک تر جوامع بشری از سوی دیگراست؛ در چنین شرایطی جنبش های جدید با توفندگی و ابعادبیشتری به میدان می آیند و به گفته برخی از صاحب نظران و پژوهشگران میزان اعتراضات دارد به وضعیت سال های ۱۹۶۰ نزدیک می شود. جنبش های جدید راه های پیشروی تازه ای را برای گشودن بن بست ها می گشایند: تا زمانی که دولت ها، هنوز برقرارند و جامعه بشری هنوز قادر نشده است که جایگزینی برای آن ها پیداکند، از طریق اعمال فشارحداکثری بر دولت ها و سیستم های مسلط کنونی به هدف تبدیل آن ها به نوعی دولت های انتقالی و خدمات اجتماعی و خادم جامعه تا خادم سرمایه را تجربه می کنند. این آن راه گشوده ای است که جنبش ها با تصرف فضای عمومی شهرها و میادین که البته می تواند و باید بتواند (با ارتقاء خود) با تسری گستره قلمروزدائی و قلمرو گذاری های خود به همه حوزه های زیست و زندگی اعم از مناسبات اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی و…. تؤسعه و تعمیق پیداکند، در تحقق آن کوشاهستند. به عنوان مثال تحولاتی که در لبنان و عراق و شیلی و یا سودان و به درجاتی در الجزایر و یا حتی در فرانسه و نقاط دیگر در جریان است، با در نظرگرفتن ویژگی های محلی، درگیرتحقق روندهستند. این که تا چه حد بتوانند بورژوازی جهانی و حکومت های وابسته به آن ها را به عقب برانند، نتیجه و فرجام آن چه باشد هنوز معلوم نیست و همانطور که اشاره شد تجربه گشوده ای است. مهم آن است که بدانیم وضعیت کنونی در مقیاس جهانی در مسیربن بست است و وخامت بحران ها تا آن درجه است که جوامع بشری بویژه در حلقات ضعیف و آن جا که با انباشت بیشتربحران مواجه هستند نمی توانند دست روی دست بگذارند. آن ها ضمنا در جریان آزمون و خطا و پبیشروی و عقب نشینی و یا حتی شکست در حال تجربه آنند. بار دیگر باید تأکید کنم که چالش ها براستی کم نیستند. در همین منطقه ما خطراتی چون ظهورداعش ها و جنگ های داخلی و یا ظهوردیکتاتورهائی چون السیسی و .. وجود دارند که این جنبش باید با در نظرگرفتن همه این نوع خطرات و احتمالات پیشروی کنند.
آن ها خیابان ها را اشغال می کنند، مجامع خود بنیاد خویش را تشکیل می دهند، پادقدرت موازی در فضا مکان های اشغال شده به وجود می آورند، به طرح مطالبات کلانی چون تغییرقانون اساسی و دولت های فاسد و بی خاصیت و نظایرآن می پردازند، دموکراسی مستقیم در این جنبش ها نقش مهمی دارد و سایرحلقه ها و میانجی ها اگر ضرورتی برای ایجادآن احساس شود هم موقتی هستند و با اختیارات محدود و هم تابعی از نیازها و شکوفائی آن. بهرحال تجربه پرشکوهی است برآمده از سنتزتجربه های بزرگ و سرنوشت ساز و شکست خورده قرن بیستم و آغاز قرن بیست و یکم. راهی است گشوده و متفاوت و ابداع سیاست نوینی که توسط حضورمستقیم مردم و خودآفرینی آن ها خلق می شود…
آن چه شاهدش هستیم تقابل قدرت زنده و جاری در بدن های جامعه با قدرت مرده، جداشده و تصاحب و انباشته شده ای که می توان آن را به سخن ژیل دلوز آرایش بدن های با اندام در برابر بدن های بدون اندام و تقابل هستی اجتماعی نوین با وانموده ها نامید!
تقی روزبه ۲۵ نوامبر۲۰۱۹

*- یادداشت های قبلی
کالای استراتژیک و خطای استراتژیک و غلیان خشم عمومی
http://taghi-roozbeh.blogspot.com/2019/11/blog-post_27.html#more
*- ورودجنبش به فازدوم و چالش های پیشاروی آن
http://taghi-roozbeh.blogspot.com/2019/11/blog-post_17.html#more
برخی از منابع گزارش ها:
https://www.hra-news.org/2019/hranews/a-22680/
*- https://aftabnews.ir/fa/news/622137
فرمان سرکوب و تشدیدمقاومت
نبردی که حول قلمروزائی و قلمروزدائی توسط جنبش مردم ایران در جریان است!
http://taghi-roozbeh.blogspot.com/2019/11/blog-post_19.html#more

به بهانه ورودمیرحسین موسوی به عرصه عمومی:
خیزش بزرگ مردم ایران بویژه به حرکت درآمدن گسل های بزرگ به حاشیه رانده شدگان با وجودسرکوب بسیارخشن و بیرحمانه، اما بطوراجتناب ناپذیر نمی توانست با پی آمدهای مهمی همراه نباشد که بتدریج خود را در عرصه های گوناگونی نشان می دهد. اگر چه این جنبش عظیم نتوانست رژیم را جاکن کند، ولی از همان فردای بظاهر فروکش موج خروش بزرگ مردم ایران شرایط عمومی و باصطلاح ژئوپلتیک سیاسی آن دیگر آن شرایط قبلی نیست؛ همه چیز دگرگوگون شده است، هیچ چیز سرجای سابق خودنیست و معادله جدیدی بین جامعه و مردم با حاکمان دستخوش جنون قدرت و غارت برقرار شده است. از جمله پس آمدهای این زلزله بزرگ اجتماعی سوای شکاف بین مردم و سیستم که به مرحله تازه ای از ستیز و مبارزه واردشده است، بطوراجتناب ناپذیر به درون صفوف حاکمان و طیف های مربوط به آن نیز کمانه کرده است. علاوه بر منتقدین و اپوزیسیون درون سیستمی، بر اپوزیسیون بیرون از سیستم ( و درخارج) هم تاثیرگذاراست و البته به وجهه و نفوذرژیم در منطقه و نیز به موقعتیش در جهان ضربات کاری واردکرده و خواهدکرد. گرچه رژیم سعی می کند که در پی به لرزه افتادن ارکان نظام با برپائی نوعی ترمیدورضدانقلاب، تا لخت شدن پادشاه، ریزش بهمن وارمشروعیت و اقتدار را با توسل به خشونت برهنه از انظارعمومی بپوشاند. در همین رابطه اشاراتی فشرده داریم به برخی از این پی آمدها:
– تمرکزقدرت و یکدست سازی صوری قدرت در بالاترین سطوح، از آن جا که آشکارا مترادف با خلع ید و بی هویت کردن کامل تمامی ارگان های رنگارنگ از مجلس تا دیگرنهادهاست، بدلیل صحنه گردان شدن یک تنه رهبرنظام، هم چون شرط بقاءآن درمیانه طوفان، معنائی جز فرسایش و پوکیده شدن سریع قدرت و راندن شدن آن به آخرین سنگرهای وجودی خویش نیست. در این شرایط سربازکردن انتقادهای درونی گرچه فعلا از حاشیه و مغضوب شدگان به مرکز، می تواند در درهم شکستن فضای سنگین و تحمیلی پساقیام و قدرت نمائی کاذب مؤثرباشد و تضادهای پوشیده نگهداشته شده درونی رژیم را با ابعادمضاعف به روی صحنه سرریزکند.

-مقایسه شرایط کنونی و کشتاررژیم با کشتارشهریور۵۷ نه فقط به طورضمنی به معنی اذعان به ورودجنبش به موقعیت های انقلابی و برگشت ناپذیراست، در عین حال به معنی هشداربه رژیم و در رأس آن شخص خامنه ای است که بداند این راهی که میرود به نابودی نظام و سرنگونی آن با همه جناح هایش منجر می شود و البته با نیم نگاهی به خطرگسترش خشونت و جنگ داخلی، که جملگی با هدف براه آوردن سیستم و اصلاح امور صورت می گیرد.

– درعین حال با دوقطبی شدن جامعه و ابعادتوده ای فوران نارضایتی و خشم مردم، او نمی توانست پس از گذشت دوهفته از آن خیزش بزرگ، هم چنان به سکوت خویش بدون پرداخت تاوان ادامه بدهد. از همین رو نمی توان کتمان کرد که بخشی از این موضع گیری و پرخاش او به سیستم و بی سابقه با رهبرنظام، ولو با ورودی دیرهنگام برای حفظ تتمه نفوذخود درجامعه و سبزها است. یعنی تداوم سکوت می توانست همه سرمایه های اجتماعی او را بالکل به باددهد.

-فاکتوردیگر در این رویکرد، نگرانی از میدان دارشدن و نفوذ و نفش آفرینی اپوزیسیون های خارج از کشور و تحت الحمایه برخی قدرت های بزرگ و دارای نفوذ در داخل هم هستند که در لفافه مقایسه خشونت شاه و خشونت خامنه ای بیان شده است. چنان که مشهوداست نظام حاکم هم به گونه ای دیگر و تعمدا و آگاهانه سعی دارد جنبش مردم و مطالبات آن را ( تحت عنوان اغتشاشگران اندکی که در صفوف مردم نفوذکرده اند) تماما به حساب دو جریان سلطنت طلب و مجاهدین واریزکند. ایجاداین نوع دوگانه سازی ها یا هدف انکاریک جنبش واقعی و خودجوش و مستقل و بدون رهبری است که رأسا واردصحنه شده و کلیت نظام را به چالش کشیده است. الگوئی برآمدجنبش های نوینی که مشابه آن را کمابیش در اقصی نقاط جهان و از جمله در منطقه و در همسایگی خود و از قضا تاثیرگذار بر جغرافیای سیاسی آن- ازمیدان تحریرعراق تا میادین و خیابان های ایران و بالعکس- یعنی در تجربه های مردمان عراق و لبنان هم شاهدیم که چگونه با بی اعتمادی به همه این نوع دارودسته ها و دولت ها و قدرت های بیگانه با خود و مشرف برخود و… جلوی چشمانمان جریان دارد. مبارزه مردم برای نان وآزادی و استقلال واقعی در هم تنیده اند و پیوندعمیقی با یکدیگردارند ولی بقای رژیم مثل همیشه در مثله کردن و دوقطبی کردن این مطالبات است و برهمین پایه عامدانه می کوشد که جنبش نان و آزادی یا ضد استبدادی با سویه های ضدسرمایه داری و علیه خصوصی سازی و فلاکت و شکاف های طبقاتی را دگرگونه جلوه بدهد. و البته این دیگران هم از آبی که رژیم به آسیاب آن ها می ریزد بهره برداری های خود را می کنند. با این وجود میرحسین موسوی وکروبی قاعدتا باید دریافته باشند که مردم کلا شبه اپوزیسیون های داخلی مشابه خود را تجربه کرده و از آن عبورکرده اند یعنی که دوران آن ها (نه الزاما به صفت شخصی بلکه به لحاظ نوع مطالبات و نگرش درون سیستمی اشان) سپری شده است.

سرقفلی طبقه متوسط و آشفتگی های آن
-جنبش تهیدستان باردیگر بحث موقعیت و جایگاه و مطالبات طبقه متوسط و ربط آن با جنبش و مطالبات بخش های بخش های مختلف جنبش ضداستبدادی و ضدسرمایه داری را از جهاتی داغ کرده است. صرفنظر از آشفتگی مفهومی پیرامون آن که عموما در گفتارمسلط لایه های گسترده ای از مزدبگیران و کارگران خدماتی و حتی یدی (از معلمان تا کارمندان و بخش هائی از کارگران) را نیز شامل می شوند نه به عنوان لایه های از یک طیف طبقاتی که درعین تفاوت ها و موقعیت های متفاوت دارای مطالبات و اشتراکات مهمی هستند، به عنوان کارگران یقه سفید و متوسط یا طبقه متوسط فرهنگی و امثال آن در برابریقه آبی ها قرار می دهند. چنین اتلاق وسیعی از موقعیت طبقه متوسط نادرست بوده و اساسا ساختاری کردن چنین تفاوت ها و اختلافاتی بخاطر شقه شقه کردن صفوف کارگران و مزدبگیران صورت می گرفته است که خوشبختانه در سال های اخیر موهوم بودن آن کمابیش روشن شده و در داخل ایران بیش از پیش بر پیوندبخش های مختلف مزدبگیران اعم از خدماتی و تولیدی و بیکاران و تهیدستان و به حاشیه پرت شدگان تأکیدشده است. قاعدتا طبقه متوسط در معنای دقیق خود می تواند شامل لایه های میانی و مرفه الحال بین طبقه فرادست و صاحب قدرت و ثروت و طبقه و لایه های تحت استثمار و فرودست چه در حیطه معیشتی و چه بعضا آن چه که طبقه متوسط فرهنگی هم خوانده می شوند بشود (آصف بیات این پدیده را متناقض عنوان کرده است که به لحاظ فرهنگی و تحصیل و آرزوها به طبقه متوسط نزدیکند و به لحاظ سقوط وضع معیشتی به دامن حاشیه شدگی آن ها را تهیدست می نامد). میرحسین موسوی در ۸۸ آشکارا بخش های مهمی از لایه های میانی را در آن شرایط نمایندگی می کرد که خواست آن موقع آن ها عموما کسب آزادی و انتخابات آزاد و نظایرآن بود که کلا در چهارچوب سیستم قرارداشت (گرچه مطالبات این جنبش در حین حرکت، از پائین رادیکالیزه شده و نهایتا بدلیل همین شکاف و نمایندگی شدن آن توسط دولتمردان برآمده از نظام و البته سرکوب از حرکت افتاد). اما اشتباه است اگر که محتوای اجتماعی و طبقاتی آن چه را که طبقه متوسط خوانده می شود به شکل کلیشه ای ثابت و لایتغیربدانیم و با واقعیت های زنده و پویای اجتماعی به شکل فرمول بندی های کتابی و کلیشه شده و با تعابیر و معناهای برگرفته از آن برخوردکنیم.

-درحقیقت با تشدیدفقر و تورم و ورشکستگی اقتصادی و بیکاری و فساد و شکاف های طبقاتی جامعه چنان دو قطبی شده است که جائی برای تعریف باصطلاح موسع از طبقه متوسط باقی نمانده و با تجزیه صفوف آن نوع تعابیرگل و گشاد بسیاری از آن ها یا به سمت طبقات و لایه های پائین و حاشیه رانده شدند و یا در خطررانده شدن قرارگرفته اند و البته بخش های کمترفوقانی هم با دلبستگی به افق بورژوائی زیست و زندگی و کنشگری می کنند. واقعیت آن است که امروزه خط فقر به گفته خوددست اندرکاران رژیم به مرزهای ۷-۸ میلیون تومان رسیده است. یعنی حتی خودرژیم هم مجبوراست که ۸دهک از طبقه بندی دهک های دهگانه خود را زیرخط فقر قلمدادکند که برای گذران حداقل زندگی اشان نیاز به بسته های حمایتی و یارانه های ناچیزدولتی دارند. با چنین خط فقری بسیاری از آ‌ن ها که به درست یا نادرست طبقه متوسط محسوب می شدند، عملا دیگر در قالب چنان تعاریفی نمی گنجند.

یک نمونه جالب از این نوع آشفتگی ها:
– چندروزپیش در گفتگوئی که بی بی سی* حول بافت اجتماعی و طبقاتی اعتراض کنندگان و تهیدستان داشت، یکی از از شرکت کنندگان به خطرمصادره جنبش نان و عدالت توسط طبقه متوسط تأکیدویژه داشت. و دلیل آن را نیز سیاسی شدن جنبش نان می دانست به زعم وی متعلق به خواست و گفتمان طبقه متوسط است! به گفته او این که امروزه آن مطالبات بویژه پس از سرکوب به خواست آزادی دستگیرشدگان و محکوم کردن کشتار و آزادی تبدیل شده است نشانه ای از همین مصادره است! (او لبته جنبش ۹۶ را نیز بدلیل تحت الشعاع قرارگرفتن آن توسط حرکات دختران خیابان مصادره شده می دانست). در سخن او مقداری تناقض وجودداشت: از یکسو ترکیب اجتماعی اعتراضات را مرکب از تهیدستان و طبقات متوسط (روبه پائین؟) می دانست و از سوی دیگر به زعم او گویا جنبش تهیدستان ذاتاعدالت خواهانه بوده و سیاسی نیست و ظاهرا هم نباید این مطالبات سیاسی بشود (او نگفت که اگر این مطالبات متعلق به اقشارطبقه متوسط است پس مطالبات سیاسی خودجنبش چیست؟) . در این رویکرد هم چنین تهیدستان گویا طبقه ای جدا از کارگران و مزدوحقوق بگیران هستند. البته اگر گفته می شد یا گفته شود که لازم است رابطه بین مطالبات و خواست های جنبش با گفتمان متناظرخود شفاف تر و روشن تر شود که موردسوء‌استفاده دیگر گفتمان ها و جریانات قرارنگیرد حرف نادرستی نیست ( که من نیز در مقالات مربوط به هفت روزی که ایران را تکان داد موردتأکید قرارداده ام* )و از این منظر لازم است که نسبت به گفتمان ها و رویکردهای طبقات دیگر از جمله همان طبقه متوسط در صفوف جنبش ضداستبدادی حساس بود. اما این که نفس ماهیت سیاسی شدن اعتراضات و یا ضرورت آن را به معنی مصادره جنبش توسط طبقه متوسط بدانیم نه فقط نادرست است، بلکه برعکس بی اعتنائی به سیاسی شدن مطالبات و لزوم دست یافتن به گفتمان مناسب با آن از قضا به معنای بازکردن دست طبقه متوسط برای مصادره است. بطورکلی در خواست او از طبقه متوسط -صرفنظر از این که مراداو واقعا از طبقه متوسط چه هست- که مصادره نکنید و اجازه دهید جنبش به حرکت اصیل خویش ادامه دهد یک توصیه خیالی و تاحدی ساده لوحانه است. چرا که در بستریک مبارزه عمومی ضداستبدادی که طبقات و گرایش های گوناگونی با درک های ویژه ای از منافع خود و با افق های گونداگونی حضوردارند و اساسا در جوامع طبقاتی داشتن چنین انتظاری ذهنی است و با واقعیت های مناسبات قدرت و مناسبات اجتماعی نمی خواند. او بجای آن که خودتهیدستان را به سمت ضرورت صیقل یافتن گفتمان ناظر برمطالبات واقعی خویش و مرزبندی با سویه های سرمایه دارانه و ضدعدالت خواهانه آن ها تشویق کند، انتظاردارد که دیگران ملاحظه آن ها را بکنند. بدیهی است که جنبش بدون افق و گفتمان همواره طعمه مناسبی خواهدبود برای امثال احمدی نژادها و یا موسوی ها در این سو و برای دیگر طیف های بورژوائی و جریانات منتسب به آن ها در آن سو.

صورت بندی جنبش
– توصیف جنبش «نان و آزادی» به واقعیت وجودی این جنبش نزدیک تراست تا توصیف آن به جنبش نان یا آزادی. چرا که برآمده از تجربه زیسته و روزمره مردم د رمواجهه با هردوی آن ها در قالب نظام حاکم است. بطورکلی در شرایط ایران باید به سنتزپیوندنان و آزادی هم چون پارادایم برآمده از تجربه زیسته چهل سال که رژیم هردو را به تناوب و یا باهم سرکوب کرده است توجه کرد و گرنه چه توسط رژیم و چه دیگران اعم از طبقه متوسط یا بورژوازی و نئولیبرال ها که مترصدموج سواری هستند مصادره خواهد شد. این نیز واقعیت دارد که در عین حال با یک رژیم استبدادی هار و بشدت سرکوبگری مواجهیم که همه بخش های جامعه را در برابرخود قرارداده و مصمم است تا آخرین نفس به جنگد که بیانگرآن است که کارگران و تهیدستان باید بتوانند ضمن مبارزه ضدسرمایه داری و برابری خواهانه، همزمان بطورقاطع با استبدادبی امانی که حافظ همان مناسبات هستند نیز به جنگند. اساسا خوداستبداد پیشاپیش هرخواست و حرکتی جلوی همه ایستاده و قد علم می کند. طبیعی است که هرجریانی که بتواند به معضل بزرگ استبداددینی که در عین حال مدافع مناسبات سرمایه داری به حارترین اشکال خودهم هست، در بستریک جبنش عمومی که با گرایش ها و سوگیری های مختلفی هم همراه است و بتدریج از هم فاصله خواهندگرفت پاسخ درخوربدهد؛ بدرجاتی که موفق شود قطعا این اوست که عملا هژمونی مسلط را بدست خواهد گرفت و می تواند مسیرجنبش را به سوی منافع خود هدایت کند.

طبقه متوسط جهانی و پوست اندازی های سرمایه داری
-البته بنظر می رسد این گفتگوکننده ظاهرا از تحولات جهانی هم که در طی چنددهه اخیرصورت گرفته است بی خبر یا به آن ها بی اعتنا است: مطابق آن طبقه متوسط جهانی هم بدرجاتی در حال ذوب شدن بوده و اساسا کسانی مثل اوباما و یا سندرزها و… با همین شعار به صحنه سیاسی ورودپیداکرده اند و یا نظریه پردازی چون فوکویاما نگرانی خود را از تحلیل رفتن طبقه متوسط هم چون پایگان لیبرال دموکراسی ابراز و گوشزدکرده اند، و اساسا عروج نئوفاشیسم هم به گونه ای بازتابی است از همین روندذوب شدن این لایه ها. زیرا که فراینددوقطبی شدن جوامع در مقیاس جهانی هم با سرعت زیادی در جریان بوده است. وانگهی در عصرجهانی شدن سرمایه و دست اندازی آن به همه قلمروهای زندگی و جامعه و روندادغام حوزه های کاروتولید با زندگی توسط سرمایه (و تبدیل شدن جمعیت جامعه وشهرها به کارخانه های نوین و محل شورش این بدن های اجتماعی تحت استتمار و بدون آینده ) و بهم آمیختن حوزه های تولید و بازتولید، موجب شده که عملا معنای سنتی طبقه بندی های اجتماعی گذشته دگرگون شود و طبقه کارگر و نبردطبقاتی بعدجهانی، بعدجنسیتی، بعدمبارزه با اشکال و فرم های جدید و بسیارگون استثمار پیداکند که با کلیت نظام سرمایه داری در جریان است. یکی دیگر از نتایج چنین تحولات ساختاری و همه جانبه، پیوند تنگاتنگ امراقتصادی و سیاسی است بویژه وقتی که انباشت نئولیبرالیستی در مقیاس جهانی و در سیطره بر جهان با بکارگیری انواع زور و خشونت و سرکوب و خلع یدمستمردارائی های مناطق کمترتوسعه یافته و یا با بی بی ثبات سازی مقررات حاکم بر کار و نظام دستمزدی، شیوه های انباشت اولیه و نوین را باهم ترکیب و بازتولید کند.

پس بطورخلاصه با دوقطبی شدن شرایط معیشتی و زیستی و استبدادبی کران، اولا آن بخش از لایه هائی که به هر دلیل در کادرطبقه متوسط تعریف می شدند با تغییررادیکال شرایط به طبقات متوسط روبه پائین و لایه های مرفه و روبه بالا تجزیه می شوند، و در واقع در جایگاه طبیعی خود در نظام سرمایه داری قرارمی گیرند. ثانیا در این میان صفوف تهیدستان که هم بدلیل دامنه بحران و فلاکت بیش از پیش گسترده می شود و شامل هم کارگرانی که شغل های ثابت خود را از دست می دهند و هم لایه های میانی که موقعیت خویش را از دست داده و می دهند و هم مهاجران مناطق تنگدست تر به حاشیه مراکزشهرهای مرکزی می گردند. صفوفی که به لحاظ خدمات و مقررات کاری به شدت بی ثبات و بیکار و یا دایما در معرض بیکاری بوده و محل زندگی و کارآن ها عمیقا درهم ادغام می شود. درعین حال کم نیستند در صفوف آن ها کسانی که دارای تحصیلات دانشگاهی و آگاهی های نسل های امروز بوده و جوانان بدون آینده ای که به آن جا پرتاب می شوند. در چنین شرایط بی ثباتی سرنوشت بخش های هنوزشاغل و بخش های دستخوش بی ثباتی بیش از پیش به هم گره می خورد. ثالثا در چنین شرایطی نه فقط تنظیم رابطه درونی صفوف جنبش متعلق به این بخش های مختلف زحمتکشان واجداهمیت است بلکه هم چنین با دیگرلایه ها و طبقات دارای افق های سرمایه دارانه در صفوف جنبش نیز دارای اهمیت است. از منظرمبارزه ضداستبدادی- ضدسرمایه داری و دموکراسی رادیکال و مستقیم، همسوئی در برابردشمن مشترک در عین مبارزه با گفتمان هژمونی طلبانه گرایش های بورژوائی اعم از لایه های میانی و فوقانی از هم جداناپذیرند.

-آخرین نکته پیرامون ترکیب دقیق طبقاتی جنبش است. با چنین گستره ای از اعتراض و با اطلاعات موجود طبعا نمی توان به طورقاطع و دقیق از ترکیب طبقاتی و سهم ونقش لایه های مختلف آن در جنبش سخن گفت. بهمین دلیل نسبت به اظهارنظر قاطع و یک بعدی پیرامون تمامیت آن باید محتاط بود. البته قطعا می توان با عطف به شواهدبسیار از حضور و نقش برجسته حاشیه نشین ها و تهیدستان یعنی از لایه های فقیرتر و بی ثبات ترطبقه و فوران خشم و نارضایتی آن ها سخن گفت. اما نمی توان و نباید کل طیف بندی جنبش را معادل آن تلقی کرد و از نقش جوانان زن و مرد و یا سایرلایه های طبقه کارگر و مزدوحقوق بگیر و یا لایه های میانی روبه پائین و نگران از سقوط به حاشیه غفلت کرد. توصیف و یا صورت بندی جنبش نان و آزادی برخاسته از مطالبات فی نفسه و نه عاریتی و وام گرفته از دیگرطبقات؛ بلکه اصالتا برآمده از تجربه ها و نیازها و آگاهی های نسل های دهه شصت و هفتاد و حتی هشتاد است در جهان بهم پیوسته امروز، که در آن هم بحران های داخلی و هم بحران هائی که از آن سو سرریز می شوند،‌ بویژه تأثیرات و تبادل تجربیات مشترک در منطقه ای که در آن قرارداریم. جنبش نان و آزادی یک جنبش در خود نیست و در تبادل پیوسته با جهان و محیط پیرامونی خوداست که در آن هم جهت گیری های رهائی وجود دارد و هم البته آسیب پذیری های مختلف داخلی و خارجی.
تقی روزبه ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹
آیا ایران در آستانه تحول است؟

یادداشت پنجم و یک جمع بندی:
از هفت روزی که ایران را تکان داد! یک، دو، سه و… چندانقلاب؟!
http://taghi-roozbeh.blogspot.com/2019/11/blog-post_25.html#more

هیچ حکومت مستبدی زودتر از موعد سرنگون نمی شود؛ ف. م. سخن

انقلاب و دگرگونی حکومت، امری ست که عوامل آن در درون حکومت های استبدادی وجود دارد. این عوامل با خودِ حکومت زاده می شود و تا زمانی که استبداد وجود دارد آن ها هم وجود خواهند داشت.

به عبارتی این عوامل، خارج از حکومت نیستند که بعدا در آن قرار گیرند بلکه جزیی از ماهیت آن هستند که با آن زاده می شوند و با آن از میان می روند.

این عوامل اما در ابتدای چنین حکومت هایی، حالت جنینی دارند و به تدریج همراه با حکومت و رشد استبداد رشد می کنند. این رشد اجتناب ناپذیر است، به عبارتی تاریخ بشر، دستکم در دوران جدید نشان می دهد که هیچ حکومت استبدادی یی توانایی از میان بردن عوامل انقلاب را ندارد و هر چه بیشتر تلاش می کند و دست به سرکوب بیشتر می زند، این عوامل بر خلاف تصور حکام مستبد بیشتر رشد می کنند.

این ها نکاتی ست که حاکمان مستبد در عین حال که در تاریخ خوانده اند یا به چشم دیده اند، در طول حکومت خود از آن غافل می مانند و خود را تافته ی جدا بافته می پندارند.

اصرار حاکمان مستبد بر حفظ استبداد در عین حال که می دانند استبداد، عامل انقلاب است و انقلاب عامل از میان رفتن حاکمیت شان شاید موجب تعجب ناظران تاریخ شود، اما این «کوری» هم جزو لاینفک خصائل استبداد است.

مغز مستبدان در چنان حصاری از عناصر روانی و واکنشی اسیر می شود، که شنیدن صدای انقلاب امکان پذیر نمی شود.

اینها نکاتی نیستند که بخواهیم در اینجا پیرامون شان سخن بگوییم. نکته ای که در این نوشته ی کوتاه در باره ی آن سخن خواهیم گفت این است که کسانی که بر ضد استبداد مبارزه می کنند، آن ها هم از موضوع استبداد و خصائل ذاتی آن از جمله انقلاب بی خبر ند.

از علائم این بی خبری یکی آن است که ضد استبدادیون، رشد طبیعی عنصر انقلاب را باور ندارند و برای آن اهمیتی قائل نیستند و تصور می کنند که با اصرار آن ها و تزریق داروهای رشد مثل «آگاهی» و «تبلیغ حکومت بهتر» و «مزایای سقوط استبداد» و «چگونگی مبارزه با استبداد» می توانند وقوع آن را جلو بیندازند.

جلو انداختن وقوع تغییر و سرنگونی حاکمیت های استبدادی محال ممکن است. تاکید می کنم محال ممکن است. (مورد سزارین توسط نیروهای خارجی را مستثنا می کنیم).

تمام تغییرات حکومتی در تاریخ جهان، در زمانی انجام شده، که به نقطه ی رشد نهایی و «رسیده گی» رسیده است.

البته علل وقوع امر وقوع یافته را بعد از وقوع اش می توان به طور دقیق دنبال کرد، ولی با تغییر پارامترهای قبل از تغییر، نمی توان به طور قطع گفت که اگر چنین می شد، انقلاب زودتر به وقوع می پیوست و اگر چنان می شد انقلاب اتفاق نمی افتاد یا دیرتر به وقوع می پیوست.

در این زمینه می توان الی ماشاءالله بحث کرد و به نتیجه نرسید.

ولی عقلاً و منطقاً، می توان گفت که چون انقلاب واقع شده، پس به زمان واقع شدن رسیده بوده است.

و می توان این سوال را مطرح کرد که انقلاب واقع شده، تا چه اندازه به تزریق های رشد سریع توسط ضد استبدادیون ربط داشته و کار آن ها موجب تسریع امر شده است؟

حال دامنه ی بحث را کمی بسته تر می کنیم تا به نکته ی اصلی مان برسیم.

آگاهی دادن، امری موهوم است. به عبارتی در عین واقعی بودن نه میزان آن را می توان سنجید، نه میزان اثر گذاری اش بر انسان ها را می توان اندازه گرفت.

ما حرف «الف» را در باره ی حکومت مستبد می زنیم و این حرف در فضا می پیچد. برخی گوش ها این حرف را می شنود برخی نه. برخی حرف های شنیده شده بر انسان اثر می گذارد برخی نه. برخی از حرف های اثر گذار موجب عمل می شود برخی نه.

هیچ کس، از جمله شخص تاثیر پذیرفته از حرف «الف»، نمی تواند بداند که علت عمل او دقیقا چه بوده است یا حرف کدام تزریق کننده ی آگاهی موجب تغییر در عمل او شده است.

لذا تاثیر عنصر «آگاهی» در جلو انداختن انقلاب ابدا قابل محاسبه نیست.

ولی تبلیغ به انجام اعمالی مانند مبارزه ی مسلحانه با عوامل استبداد و در مقابل سرکوب مسلحانه استبداد، مقاومت مسلحانه کردن، این ها موضوعاتی است که قابل دیدن مستقیم و ارزشیابی در وقوع انقلاب است.

در اینجا، از مبارزه ی مسلحانه ی «پیشرو» و تهییج و تشویق مردم به دنباله رَوی از پیشرو، یعنی کاری که سازمان چریک های فدایی خلق ایران و سازمان مجاهدین خلق ایران در دوران پیش از انقلاب انجام دادند سخن به میان نمی آوریم بلکه اسلحه را مستقیما و بدون واسطه، در اختیار مردم قرار می دهیم و این را فرض می گیریم که مردم آمادگی رو در رویی مسلحانه با نظامیان حکومت نکبت مستبد را دارند.

اولا مردم این آمادگی را هر چه تصور کنند که دارند، در واقعیت ندارند.

کسی که دانشجو ست یا نویسنده است یا کارمند بانک است یا کارگر است یا زن تحت ستم است، طبیعتا کسری کوچک از آمادگی نیروهای نظامی حکومت مستبد را که دائم در حال تمرین های سیستماتیک کشتار و سرکوب هستند ندارد.

تنها عاملی که به نفع مردم است، تعداد زیاد آن هاست. نظامیان هرگز نمی توانند از نظر تعداد، به جمعیت های میلیونی برسند.

این هم ممکن نیست که مثلا نیروی نظامی حکومت، فردِ آزادی خواه را به گلوله می بندد، و او از شدت خشم، و برای مقابله با این نیرو، تفنگ به سوی او می گیرد و او را از پای می اندازد.

اگر چنین فرضی، که تقریبا محال است، بتواند صورت تحقق پیدا کند، با فرض حالت های روحی و درونی که برای کشتن یک نفر لازم است چه باید کرد؟

در جنگ، تکلیف دو نیروی متخاصم معلوم است. ما ایران یم، و طرف مقابل ما عراق. ما باید عراقی ها را از خاک خود بیرون کنیم. هر کس لباس ارتش عراق به تن دارد را باید با گلوله بزنیم. اگر نزنیم او ما را می زند و کشورمان را فتح می کند.

در اینجا تکلیف معلوم است. فردا هم کسی ما را به جرم کشتن عراقی ها دستگیر و روانه ی زندان و فرستادن بر بالای دار نخواهد کرد.

اما در حالت مبارزه با عوامل حکومت مستبد، ابتدا این آمادگی را باید به دست آورد که این آدمکشان کسانی هستند مثل عراقی ها و شاید بدتر از آن ها. آن ها هموطن نیستند. آن ها یکی مثل ما نیستند که زن و بچه داریم و دنبال نان و آب برای آن ها هستیم. آن ها آدم کش اند و باید کشته شوند.

این حرف ها باید چنان تا مغز استخوان مان نفوذ کند که وقتی یک پاسدار یا لباس شخصی را دیدیم بدون معطلی گلوله را در سر او خالی کنیم. اما آیا می توانیم؟

سوال را مشخص تر بپرسم: چند در صد مردم عادی می توانند چنین کاری کنند؟

کارمند دانشجو پزشک وکیل راننده کارگر میوه فروش قصاب بقال… آیا این ها می توانند چنین کاری کنند؟

جواب قطعا این خواهد بود که تعداد بسیار اندکی از عهده ی چنین کاری می توانند بر آیند.

و حال سوال اصلی مطرح می شود:
این کار تا چه اندازه می تواند به سرنگونی حکومت استبدادی کمک کند و وقوع انقلاب را جلو بیندازد؟

جواب تقریبا مشخص است.

این نوع اسلحه به دست گرفتنِ «تزریقی» نتیجه ی مثبتی در پی نخواهد داشت و وقوع انقلاب را جلو نخواهد انداخت.

اما…
اما زمان وقوع انقلاب که برسد، و وقت سرنگونی حکومت استبدادی که برسد، و انقلاب به مرحله ی «رسیده گی» و «زایش» که برسد، در آن هنگام بخشی از همین مردم، بی هیچ دلیل خاص و قابل پیش بینی یی، اسلحه به دست خواهند گرفت و مستبدان را روانه ی گورستان خواهند کرد. مسلسل که هیچ، مردم را سوار بر توپ و تانک خواهیم دید که می روند تا کاخ استبداد را بر اندازند.

این مسلح شدن، تزریقی نیست. این مسلح شدن، طبیعی ست. وقت اش رسیده که نوزاد انقلاب زاده شود و تیر و تفنگ هم جزو طبیعت این زایش خواهد بود.

نه شعارهای زیبا و لطیف «ضد خشونت» موجب از دست نهادن سلاح و رفتار ضد خشونت خواهد شد، نه شعارهای زودرس «اسلحه به دست بگیرید» و «مسلح شوید» و «مقابله به مثل کنید»، موجب مسلح شدن مردم خواهد شد.

زمان آن خواهد رسید که اتفاقی که باید بیفتد خواهد افتاد.

اعتراضات اخیر در ایران، مرحله ای دیگر از رشد جنین انقلاب بود. متاسفانه نمی توان مدت نه ماهه مثل جنین انسان برای زایش او تعیین کرد، ولی می توان مراحل رشد آن را دید و امیدوار به دنیا آمدن اش شد.

بحث در مورد مقابله به مثل مسلحانه با حکومت بد نیست و می تواند آگاهی بخش باشد، ولی اگر تصور کنیم که با این بحث ها مردم مسلح خواهند شد، سخت در اشتباه خواهیم بود و این امر هم تنها بر سرخوردگی مردم خواهد افزود.

چرا حکومت های خارجی، در اعتراضات اخیر بنزینی، خود را به کوچه علی چپ زدند و اپوزیسیون برای جلب توجه و همراهی آن ها چه می توانست بکند که نکرد؟

چرا برای حکومت های خارجی، درگیری های هنگ کنگ مهم تر از درگیری های خیابانی در کشور ما بود؟

چرا سران حکومت های خارجی، ما و مردم ما را به هیچ می گیرند، و با حکومت نکبتی که ایران و دنیا را در آتش می خواهد، به شیوه ی معامله گرانه برخورد می کنند؟

چرا اپوزیسیون ما، با وجود این شیوه های نفرت انگیز، همچنان نگاه به طرف خارجی ها دارد؟

آیا می توان امید به تغییر رفتار خارجی ها داشت و آن ها را مجاب کرد تا به اعتراضات مردم ایران بیشتر توجه کنند تا معامله و بده بستان با حکومت نکبت اسلامی؟

این ها سوال هایی ست که اپوزیسیون ایرانی، معمولا با تعارف و بی قیدی از کنار شان می گذرد با این امید که کشورهای خارجی، خود به خود از خواب خوش -یا درست تر بگوییم از به خواب زدگی خود- بیدار شوند و وظیفه ی «انسانی» شان را انجام دهند.

آیا اصولا چیزی به نام وظیفه ی انسانی در روابط بین الملل وجود دارد، یا هر چه هست، همین است که امروز به عیان می بینیم و حاکی از بی آزرمی در روابط حکومت های خارجی با مردم ایران است.

ما در علوم سیاسی دو اصطلاح «هیرارشی» و «آنارشی» داریم که تعریف این دو می تواند برای درک سوال هایی که در بالا مطرح کردیم به کار آید.

وقتی می گوییم روابط بین الملل، منظورمان روابطی است که از مرزهای روابط دولت و حکومت با مردم خودش خارج می شود و به کشورهای خارجی و حکومت ها و مردم این کشورها ارتباط پیدا می کند.

در روابط حکومت با مردم خودی، آن چه حاکم است، «هیرارشی» یا سلسله مراتب است.

در روابط حکومت با حکومت های دیگر، آن چه حاکم است، «آنارشی» و فقدان سلسله مراتب است.

وقتی از هیرارشی سخن می گوییم، منظورمان روابط کاملا تنظیم شده ی از بالا به پایین و روابط تعیین شده ی میان افراد در این سلسله مراتب است.

آن چه در یک اداره می گذرد، مثال خوبی است برای تعریف هیرارشی.

روابطْ مشخص است، جایگاه افراد مشخص است، رییس و مرئوس مشخص است، تقسیم وظایف مشخص است، مواردی که باید تشویق و تقویت شود و مواردی که باید با تنبیه، حذف شود و از میان برود مشخص است…

اما در روابط بین الملل، چنین هیرارشی یی وجود ندارد و به نوعی هرج و مرج در این روابط حاکم است.

ما در روابط بین الملل، رییس و مرئوس نداریم، وظیفه ی از پیش تعیین شده نداریم، کدکس و شیوه نامه های مدون نداریم، وظیفه نسبت به سایر عناصر موجود در این روابط نداریم…

به بیان دیگر، نوعی هرج و مرج و هر کی هرکی در روابط بین الملل حاکم است حتی با وجود قراردادها و تعهدها و تشویق ها و مجازات ها.

باید توجه داشت که در روابط اقتصادی و تجاری بین الملل، هر چه مفاد قراردادها و توافق ها، به شدت کنترل و اجرا می شود، در روابط انسانی و بشری بین الملل، قرارداد و توافق نه تنها لازم الاجرا نیست بلکه می تواند در هر زمان و به هر شکل باطل و فسخ و کان لم یکن شود و بدتر از همه کلا نادیده گرفته شود.

به بیان دیگر در روابط بین الملل، آنچه مربوط به انسان ها می شود، تضمینی برای اجرایش نیست و در ساختار غیر هیرارشیک، می تواند به سادگی فاقد ماهیت اجرایی شود.

پس به طور خلاصه و در یک جمله می توان گفت که روابط بین الملل، روابطی ست که تحت شرایط آنارشیک عمل می کند و تضمین این روابط تنها از طریق زور و پول امکان پذیر است.

در این روابط، زور مساوی است با اقدام نظامی، و پول مساوی است با اقدام اقتصادی.

با به کار گیری این دو عامل می توان تضمینی برای اجرای تعهدها و قرار دادها به وجود آورد.

اما اگر روابط بین الملل، با تعریف گسترده تر، از چهارچوب دولت ها و حکومت ها بیرون رود و با روابط بین الملل ملت ها، پیوند بخورد آن گاه چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در همین مثال ما، یعنی رابطه ی حکومت های خارجی با مردم معترض ایران و نیز گروه های اپوزیسیون ایرانی، اگر رابطه ی سیستماتیکی وجود داشته باشد که ندارد، رابطه ی آنارشیک و بی در و پیکر است، و به دلیل «فقدان» منافع اقتصادی و اصولا هر منفعت دیگری برای خارجی ها، هیچگونه جدیت و ضمانت اجرایی برای توافق ها و تعهدها وجود ندارد و آن چه ما شاهد خواهیم بود، شنیدن حرف های زیبا و تو خالی خواهد بود.

در وضعیت فقدان هیرارشی و حاکمیت هرج و مرج در روابط، چگونه می توان به حداقل تضمین ها دست یافت و مُهر «اخلاق انسانی» بر پای این تضمین ها نهاد؟

آن چه، هم در روابط بین حکومت ها و دول، و هم در روابط حکومت ها با مردم کشورهای دیگر می تواند نقش موثری ایفا کند، عنصر «اقتدار» است.

اقتدار، یکی از شرایط تضمین روابط و پایداری آن در روابط درونی حکومت و تنظیم هیرارشی ست.

اقتدار، که ایجاد اتوریته می کند، طی روابط دراز مدت و نظام مند، میزان کمّی و کیفی اش مشخص می شود.

مثلا در دوره ای، امریکا در جهان صاحب اقتدار بود. این اقتدار برای او ایجاد اتوریته می کرد و این صرف نظر از ضمانت های اجرایی تعهدها و قراردادها بود.

اقتدار امریکا نه تنها به خاطر برتری های مادی بلکه به خاطر شیوه های معنوی این کشور نیز بود که با وجود ارتباط مستقیم با عوامل مادی، دستکم در اثر تبلیغات مستقیم و غیر مستقیم، این طور به نظر می رسید که اقتدار معنوی نیز ورای منافع مادی در روابط این کشور با سایر کشورها عمل می کند.

اما حقیقت این است که آن زمان هم اقتدار معنوی، ناشی از اقتدار مادی امریکا بود.

اقتدار معنوی، اندک اندک و در طول زمان معنی اش را از دست داد، و منافع مادی، به شکلی صریح و بی تعارف جای آن را گرفت.

نه تنها امریکا بلکه کشورهای اروپایی، این صراحت را به حد اعلا رساندند طوری که ماکرون در پاسخ به سوال خبرنگار با سابقه ی ما جناب شاهید، علنا و صراحتا گفت که برای ما روابط رسمی با جمهوری اسلامی در اولویت قرار دارد و ما ناچار به داشتن رابطه با ج.ا. هستیم هر چند این روابط مردم معترض را خوش نیاید (نقل به مضمون).

بحث را خلاصه کنیم. در شرایطی که مردم معترض و مخالف حکومت نکبت چیزی در اختیار ندارند که با عرضه ی آن حکومت های خارجی را به سمت خود جلب کنند، تنها چیزی که برای ما باقی می ماند، اقتدار معنوی ست که باید با آن، دولت های خارجی را تا حد ممکن به سمت خود و مردم ایران و منافع شان جلب کنیم.

متاسفانه به دلیل به هم ریختگی روابط اپوزیسیون، و سبک بودن شیوه های مبارزه ی اپوزیسیون، و نیز جدی گرفته نشدن اپوزیسیون به خاطر عملکرد غلط توسط اکثریت مردم ایران، کلا ما فاقد اقتدار معنوی هستیم و روابط سبک و سخیفانه ی دول خارجی با ما مردم معترض، به خاطر فقدان همین اقتدار معنوی ست.

در نتیجه، نگاه خارجی ها، به طرف روابط با حکومت نکبت است که سودهای کلان مادی برای آن ها در پی دارد.

بنابراین به جای گله مند بودن از خارجی ها، باید از خودمان گله مند باشیم، که منزلت خود را نزد دولت ها به مقدار زیاد از دست داده ایم و آن ها را به سمت حکومت بدکار اسلامی رانده ایم.

برای به دست آوردن اقتدار معنوی، باید احترام و منزلت در میان دولت ها به دست آوریم، و این کارِ بسیار می طلبد.

مهم ترین این کارها، داشتن شناخت و سواد نسبت به همین مسائلی است که در این مطلب موجز بیان شد.

گام های بعدی را بعد از به دست آوردن این شناخت می توان برداشت.

پاسخ به یک سوال: چرا ایرانی ها بانک های خودشان را آتش می زنند؟؛ ف. م. سخن

امروز، در سایت بی بی سی، خبری منتشر شده بود با این مضمون که «رسانه های امریکا می پرسند: چرا ایرانی ها بانک های خودشان را آتش می زنند؟»

این سوال و پاسخ آن، چند وجه دارد که رسانه های امریکا ظاهرا فقط یک وجه آن را مورد توجه قرار داده اند و آن آتش زدن بانک ها توسط مردم است.

پیش از پرداختن به وجوه مختلف موضوع، پاسخ همین وجه را می دهیم:
مردمی که بانک آتش می زنند، آن را موسسه ی خود نمی دانند، بلکه دستگاه تسهیل مالی غارتگران حکومتی یا وابسته به حکومت می دانند.

رسانه های امریکایی، احتمالا اطلاع ندارند که مردم عادی، برای دریافت یک وام مختصر و ناچیز، باید چه مشقاتی را متحمل شوند، و چه اسناد و مدارک و ضمانت هایی به بانک ارائه دهند. در نهایت نیز، احتمال عدم وصول وام همیشه وجود دارد.

دختر و پسری تازه ازدواج کرده اند و برای خرید چند وسیله از وسایل خانه، تقاضای وام ازدواج می دهند. دشواری اخذ این وام به حدی ست که عروس و داماد، عطای وام بانکی را به لقایش می بخشند.

فاجعه ی دیگر، بهره ای ست که برای وام بانکی گرفته می شود. این بهره، با هیچ نُرم بین المللی سازگار نیست و رقمی چپاولگرانه دارد.

وام گیرندگان بعد از ناامید شدن از گرفتن وام مختصر، سراغ نزولخواران می روند و با نرخ های بهره ی وحشتناک، هست و نیست خود را برای وام درخواستی به خطر می اندازند.

از سوی دیگر، کسانی که سرمایه و پس انداز خود را در بانک می گذارند تا با بهره ی آن زندگی شان را بگذرانند، با در نظر گرفتن میزان بهره، و عدم تناسب آن با میزان تورم، هر سال مقدار زیادی از پس انداز خود را از دست می دهند.

در سال گذشته، شاهد ورشکستگی چند بانک خصوصی با مجوز بانک مرکزی بودیم که هست و نیست پس انداز کنندگان را به یغما بردند و جواب گویی هم برای سرمایه ی از دست رفته پیدا نشد.

تمام این ها در حالی ست، که افراد حکومتی یا وابسته به حکومت، وام های حیرت انگیز چند صد و گاه چند هزار میلیاردی دریافت می کنند، بدون آن که تضمینی برای باز پرداخت آن ها بدهند.

این افراد بعد از سودخواری های باورنکردنی، وام شان را تبدیل به بدهی پرداخت نشده و سوخت شده می کنند و با پول های به یغما رفته به خارج از کشور می گریزند.

روسای فاسد بانک ها، که زیر علم اسلام حکومتی سینه زده اند و برای حفظ حکومت یقه درانده اند، واسطه ی اخذ این وام های کلان هستند که خود در نهایت از ایران فرار می کنند. نمونه ی محمود رضا خاوری، روشن ترین مثال در این زمینه است.

در نتیجه، بانک و موسسه ی مالی، برای ایرانیان، ابزار رفاه و گره گشایی در زمان گرفتاری نیست بلکه دستگاهی ست برای گرفتن پول از آن ها و ریختن این پول به حلقوم حکومتیان و غارتگران.

اگر مردم چنین موسساتی را به آتش بکشند، با این توصیفات، حق دارند.

اما در روزهای اعتراض اجتماعی و سیاسی، این فقط مردم نیستند که اقدام به آتش زدن بانک ها می کنند.

در میان مردم، افرادی از دستگاه های امنیتی خودِ حکومت حضور دارند که برای اثبات این که آتش افروزان، جزو اشرار هستند و به سرمایه های ملی آسیب می رسانند، اقدام به آتش زدن بانک ها و سایر اموال ملی می کنند، با این هدف که دلیلی برای سرکوب شدید مردم به وجود آوَرَند و آن ها را با گلوله درو کنند.

کاری که هم در اعتراضات دانشجویی ۷۸، هم در اعتراضات اصلاح خواهانه ی ۸۸، و هم در اعتراضات سرنگونی طلبانه ی ۹۸ شاهد آن بوده ایم و هستیم.

ایرانیان، بیمار روانی نیستند که به اموال ملی و متعلق به خودشان آسیب بزنند. این ها اموال و نهادهای حکومتی ست که ابزار چپاول ملت است. درک این موضوع شاید برای رسانه های امریکایی امری دشوار باشد، اما بدون شک، برای ما ایرانیان کاملا مشخص و جا افتاده است.

بررسی رویدادها با هوشنگ کردستانی بخش نخست

بررسی رویدادها با هوشنگ کردستانی بخش دوم

بررسی رویدادها: وضعیت امروز عراق