گزیده خبرهای اقتصادی هفته شماره ۷ سال 94

ناصر سراج رییس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به بیش از ١٠٠ هزار میلیارد تومان معوقه بانکی بدون ضمانت و وثایق لازم گفت: قوه قضاییه آماده برخورد با مقصران است و بانک مرکزی نیز کمیته‌هایی را برای رسیدگی به معوقات بانکی تشکیل داده است و باید تمام این معوقات را پس بگیریم. طبق قانون، سازمان بازرسی بر تمام دستگاه‌ها، سازمان‌ها و مراکز دولتی و همچنین مراکز غیردولتی که به نحوی دولت بر آنها نظارت دارد یا کمک دریافت می‌کنند، می‌تواند نظارت داشته باشد واضافه کرد: بانک‌ها و موسسات مالی خصوصی تحت نظارت شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی هستند لذا تا حدودی که دولت و بانک مرکزی بر آنها نظارت می‌کند، سازمان بازرسی نیز می‌تواند ورود کند. وی با اشاره به رسیدگی به شکایات و گزارش‌های مردمی در سازمان بازرسی، این گزارش‌ها را تا حد زیادی مقرون به واقع خواند و اظهار کرد: پارسال بیش از ۶٠ هزار گزارش مردمی داشتیم که نتیجه بررسی این گزارش‌ها در اصلاح امور کشور بسیار موثر بود. سراج با اشاره به سخنان رییس کل دادگستری استان اصفهان مبنی بر خلع ید از چهار هزار و ٨۵٠ هکتار از اراضی تصرف شده در این استان، تاکید کرد: باید فکری برای این مساله کرد تا از زمین‌خواری‌ها جلوگیری شود.

دولت برای حذف یارانه شش میلیون افراد پردرآمد هدف‌گذاری کرده است ولی روندی که تاکنون برای حذف یارانه بگیران ثروتمند طی شده تحقق اهداف دولت برای امسال را سخت کرده است. با درز کردن خبر حذف یارانه پنج گروه درآمدی از جمع یارانه بگیران اگرچه در ابتدا بین مقامات مسئول تمایلی برای شفاف سازی در این مورد وجود نداشت و اغلب به طور سربسته به آن پاسخ دادند اما سرانجام سکوت شکسته شد و توضیحات بیشتری برای حذف یارانه پردرآمدها توسط وزارت کار و رفاه اجتماعی ارایه شد. اخیرا فیروزآبادی، قائم مقام وزیر کار و رفاه اجتماعی با اشاره به اینکه یارانه برای همه نیست و سهم اقشاری است که از نعمت‌های طبیعی محرومند، اعلام کرد که در سال جاری یارانه ثروتمندان قطع می‌شود و حدود شش میلیون یارانه‌بگیری که نیازی به این پول ندارند از چرخه دریافت یارانه خارج خواهند شد. این اعلام از این جهت که تعداد حدود شش میلیون یارانه بگیر پردرآمد را هدف‌گذاری کرده کاملا منطقی است، چراکه با کاهش رقم ۴٢ هزار میلیارد تومانی پیشنهادی در لایحه بودجه امسال برای توزیع نقدی به ٣٩ هزار میلیارد تومان، دولت باید برای جبران کسری حداقل ٣٠٠٠ میلیارد تومانی که در پیش دارد بیش از پنج میلیون نفر از دریافت کنندگان یارانه نقدی را از بار هزینه‌ای خود خارج کند؛ از این رو تعداد شش میلیون مورد توجه می‌تواند در صورت تحقق تا حدودی گره کسری منابع را باز کند. در سوی دیگر این شش میلیون، توان حذف آنها و مدت زمان لازم برای آن قرار دارد. این در حالی است که اگر دولت بخواهد با کسری حداقل ٣٠٠٠ میلیارد تومانی منابع در پرداخت یارانه نقدی تا پایان سال مواجه نباشد باید حدود شش میلیون نفر را از اولین‌ماه امسال از لیست خود خارج می‌کرد که البته این‌گونه نشده و در این حالت حتی اگر فرض را بر این بگیریم که تا پایان سال این تعداد حذف می‌شوند، بازهم در هر شرایطی کسری منابع در هدفمندی در سال ١٣٩۴ قطعی خواهد بود. زمانی که اظهارات ربیعی، وزیر کار و رفاه اجتماعی در کنار گفته‌های معاونش قرار می‌گیرد موضوع مطرح شده را بیشتر تایید می‌کند. ربیعی اخیرا از حذف حدود ٢٠٠ هزار یارانه بگیر پردرآمد خبر داده و توضیح داد که بنا بر مصوبه هیات دولت‌ باید ساماندهی یارانه ثروتمندان به گونه‌ای که این اقدام در جامعه اثر بدی به جای نگذارد در دستور کار قرار می‌گرفت؛ بنابراین ما این ساماندهی را از ٣٠ هزار نفر شروع و تا ۵٠هزار نفر و سپس ١٠٠هزار و ٢٠٠هزار نفر نیز پیش رفتیم.

شاخص کل بورس به کانال ۶۵ هزار واحدی سقوط کرد. سقوط آزاد بازار سرمایه در حالی شدت گرفته که به نظر می‌رسد راهکارهای مدیران سازمان بورس برای تزریق رونق به بازار سهام جواب نداده است. بررسی روند بازار در دومین سال ١٣٩۴ نشان می‌دهد که مشکلات سال ٩٣ همچنان در بازار خودنمایی می‌کنند. مشکلاتی که در صدر آنها مدیریت ناکارآمد، نبودن اعتماد نزد اهالی بورس و کمبود نقدینگی چشمک می‌زنند. این در حالی است که در هفته اول بعد از بیانیه لوزان مشکل دوم تا حدودی مرتفع شده بود ولی شیوع شایعات درباره احتمال برهم خوردن توافق هسته‌ای و عرضه‌های اولیه کارشناسی نشده سبب شد بازار راکد و معاملات منفی شود. این در حالی است که در ٢٠ روز اخیر روند بازار سهام نگران‌کننده شده است و حتی خبر افزایش قیمت محصولات سیمانی، کاهش نرخ سود بانکی و… نیز نتوانسته بازار را تحت تاثیر قرار دهد. روز گذشته روند منفی حاکم بر بازار تشدید شد و در همه گروه‌ها صف‌های فروش تشکیل شد. در معاملات اخیر سهام «حکشتی»، «وپاسار»، «تاپیکو»، «وبملت» و «شپنا» بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص گذاشتند. در مقابل اوراق تسهیلات مسکن دوباره رونق گرفته‌اند و فعلا تنها گروه مثبت بازار هستند. اما در سایر گروه‌ها نمادها با صف‌های عرضه همراه بودند و رونق معاملات در فروش سهام بود. شدت ریزش بازار سهام تا جایی پیش رفته که آن دسته از فعالان خوشبین که هر روز به سهامداران امید می‌دادند گردن‌شان زیر بار فشار بازار خم شده است. به این ‌ترتیب بورس تهران که پیش‌بینی می‌شد در سه ماه بعد از توافق لوزان رکوردشکنی‌های پیاپی را به نام خود به ثبت برساند، از نفس افتاده تا نشان دهد پتانسیل واقعی بازار سهام چقدر است. در واقع بحث بورس تهران با هیجان‌های گذرا، کاهش نرخ سود بانک‌ها و… حل نمی‌شود بلکه نیاز به اصلاح و بازسازی زیر ساخت دارد.

منصور معظمی معاون وزیر نفت با انتقاد از پرداخت حجم عظیم یارانه‌ها از سوی وزارت نفت گفت: شرکت ملی نفت ایران هم اکنون بیش از ۵٠ میلیارد دلار بدهی دارد. وی با اشاره به اینکه برنامه ششم توسعه در حالی تدوین می‌شود که شرکت ملی نفت ایران بدهی هنگفتی دارد، گفت: این شرکت هم اکنون بیش از ۵٠ میلیارد دلار بدهی دارد. وی با انتقاد از پرداخت حجم عظیم یارانه‌ها از سوی وزارت نفت و اینکه هنوز تصمیم جدی درباره قطع یارانه دهک‌های پردرآمد گرفته نشده است، تصریح کرد: وزارت نفت پارسال ٣٣ هزار و ٧٠٠ میلیارد تومان یارانه پرداخت کرده است که سهم شرکت پالایش و پخش ٢۴ هزار و ٣٠٠ میلیارد تومان و سهم شرکت ملی گاز ایران ٩ هزار و ۴٠٠ میلیارد تومان بوده است. معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت با اشاره به اینکه امسال با رایزنی گسترده که البته هنوز بر سر عدد و رقم آن به نتیجه نرسیدیم این رقم به ٣٢ هزار میلیارد تومان رسیده است، اظهار کرد: سهم شرکت ملی گاز از این رقم ٩ هزار میلیارد و سهم شرکت ملی پالایش و پخش ٢٣ هزار میلیارد تومان تعیین شده است؛ اختلاف ما با سازمان هدفمندی یارانه‌ها حدود پنج هزار میلیارد تومان است. معظمی با بیان اینکه اگر این رقم یارانه با ارز سه هزار تومانی محاسبه شود حدود ١١ میلیارد دلار می‌شود، افزود: با این رقم می‌توان بخشی از منابع مالی طرح‌های زخمی صنعت نفت را تامین کرد.

شورای پول و اعتبار سرانجام به انتظار فعالان اقتصادی و بانکی‌ها پایان داد و به تصمیم گیری در خصوص نرخ سود بانکی پرداخت. براساس آنچه در این جلسه مصوب شد از این پس نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت حداکثر ۲۰ درصد و نرخ سود تسهیلات مبادله‌ای نیز حداکثر ۲۱ درصد خواهد بود. اعضای شورای پول و اعتبار همچنین نرخ سود تسهیلات مشارکتی را از ۲۸ درصد به ۲۴ درصد کاهش دادند. آن‌طور که از مصوبات شورا مشخص است نرخ سپرده قانونی نیم واحد درصد کم شده و به ۱۱ درصد رسیده است . طبق اعلام ولی الله سیف رئیس شورای پول و اعتبار مصوبات این شورا یک روز بعد از تصویب به نظام بانکی ابلاغ شده است؛ سیف زمان اجرای دستورالعمل بانک مرکزی بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار را ۱۵ اردیبهشت ماه جاری اعلام کرد. برهمین اساس نرخ های جدید سود بانکی می‌بایست از سه شنبه هفته جاری (پانزدهم اردیبهشت ماه) در نظام بانکی اعمال شود ضمن آنکه طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی قراردادهای ۲۲ درصدی تا اتمام زمان سررسید اعتبار خواهند داشت.

گمرکات کشور میگوید تراز بازرگانی مثبت شد و در فروردین ماه واردات ایران به حدود ۲ میلیلارد دلار رسید که این میزان واردات ٢٣‌ کمتر از مدت مشابه سال قبل بوده است. در همین مدت میزان صادرات غیر نفتی کشور به ٢ میلیارد و ٧٣١ میلیون دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ٧ و ٧٧ صدم درصد کاهش داشت . بنابراین گزارش، آمار تجارت خارجی کشورمان نشان می‌دهد که در فروردین ماه امسال فعالان اقتصادی به میزان ٧۶٠ میلیون دلار بیشتر از واردات انواع کالا صادر کرده‌اند . اقلام عمده صادرات غیرنفتی در مدت یاد شده شامل پلی‌اتیلن، پروپان و قیر نفت بوده وعمده‌ترین خریداران کالاهای صادراتی کشورمان هم به ترتیب چین، عراق، امارات متحده عربی، افغانستان و هند بوده‌اند. عمده واردات ایران هم به ترتیب به ذرت دامی با سهم ۵ و ٢٨ صدم درصدی از کل ارزش واردات، جو با ٢و٧۵ صدم درصد، برنج با ٢ و۴١ صدم درصد، ماشین‌ها و دستگاه‌های مکانیکی با ١و٩٣صدم درصد و موز با ١ و ۶۵ صدم درصد اختصاص دارد و عمده کشورهای صادرکننده کالا به ایران هم در فروردین ماه امسال به ترتیب شامل چین، امارات متحده عربی، کره جنوبی، ترکیه و هند بوده است.

ﺁﺭﻣاﻥ ﺧﺎﻟﻘﻲ ﻋﻀﻮ ﻫیئت ﻣﺪﻳﺮه ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﻌﺪﻥ اﻳﺮاﻥ با اﺷﺎﺭه ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺴﺎﻝ ﺑﻪ ﭘﺮﺩاﺧﺖ ﻳﺎﺭاﻧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻣﻴﺪ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪاﺭم, اﻇﻬﺎﺭ ﺩاﺷﺖ: ﺩﻭﻟﺖ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﻬﺪاﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﭘﺮﺩاﺧﺖ ﺳﻬﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻫﺪﻓﻤﻧﺪﻱ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ اﻳﻦ ﺭاﺑﻂﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ. ﻭﻱ ﺑﺎ اﺷﺎﺭه ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎﻳﺪ اﺯ ﻧﻆﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻋﺪﻡ ﺗﺤﻘﻖ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﺭا ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮاﺭ ﺩﻫﻨﺪ, اﻓﺰﻭﺩ: باﻳﺪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﻮﺩ ﺳﻬﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮﺩ ﭼﺮا ﭘﺮﺩاﺧﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ . این ﻋﻀﻮ ﻫیئت ﻣﺪﻳﺮه ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﻌﺪﻥ اﻳﺮاﻥ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ اﺯ ﻃﺮﻳﻖ اﻋﺘﺒﺎﺭاﺕ اﻧﺮﮊﻱ ﻳﺎ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺑﻪ ﻭاﺣﺪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ, ﮔﻔﺖ: ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﻱ اﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﺭاﻧﻪ ﺑﻪ ﻭاﺣﺪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ اﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﻻﺯﻡ ﺭا اﻧﺠﺎﻡ ﺩاﺩه و ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭا ﺑﺮاﻱ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪﻥ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﻧﺎﺷﻲ اﺯ اﺟﺮاﻱ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻫﺪﻓﻤﺘﺪﺳﺎﺯﻱ ﻳﺎﺭاﻧﻪ ﻫﺎ اﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ. ﺧﺎﻟﻘﻲ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩ: ﻫﻢ اﻛﻨﻮﻥ ﻧﺮﺥ ﺳﻮﺩ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺷﻮﺭاﻱ ﭘﻮﻝ و اﻋﺘﺒﺎﺭ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺷﺮاﻳﻄ اﺧﺘﺼﺎﺹ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﺮﺩه و ﻓﻘﻄ ﻣﻲ ﺗﻮاﻥ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ اﺷﺘﻴﺎﻕ ﻭاﺣﺪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺑﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺗﺴﻬﻴﻼت اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻧﺪ.

سید ابریشمی مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران معضل ٧٠ درصد واحدهایی را که دچار مشکل هستند کمبود نقدینگی اعلام کرد و گفت: تصمیم اخیر شورای پول و اعتبار در کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی، نقطه عطفی برای رفع نیازهای صنایع کوچک است. بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار کارمزد تسهیلات بانکی مبادله‌ای ٢١ درصد و تسهیلات مشارکتی ٢۴ درصد تعیین شده است. نرخ سود سپرده بانکی نیز برای یک سال ٢٠ درصد تعیین شد. این اقدام با هدف بهبود وضعیت اقتصادی کشور و ایجاد توازن با تورم ریشه یافته اقتصادی ایران صورت گرفت . معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم تجلیل از کارآفرینان برتر خوشه‌های کسب و کار قم با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در حمایت از صنایع کوچک گفت: رهبرمعظم انقلاب در سخنان خود اهمیت و جایگاه صنایع کوچک و لزوم حمایت بانک‌ها را متذکر شدند و این فرازها در حمایت از صنعت باید توسط ما و بانک‌ها غنیمت شمرده شود. سید ابریشمی اضافه کرد: خوشه‌های کسب و کار نوعی تفکر است که از خارج کشور وارد شد و با بومی‌سازی، امروز به الگویی برای پیشرفت صنعت کشور تبدیل شده است که با اقدامات خود زمینه و مقدمات لازم برای تولید، صادرات و رقابت در داخل و خارج را برای واحدهای صنعتی فراهم می‌کند.