خانه » مقاله (برگ 62)

مقاله

نگاهی به سروده های شعرای ایران در جنبش سبز … رهیار شریف

بُهتِ گلوگیر ملتی نجیب…

خرداد. ماه خون و قیام و آزادی خواهی. ماهی گره خورده به تاریخ مبارزات مدنی مردم ایران در صد سال گذشته؛ در میان این همه اتفاق ریز و درشت اما، نزدیک ترین به حافظه ی ایشان و شاید که مهم ترینشان، مجموعه حوادثی ست که در ادبیات سیاسی ایران به ” جنبش سبز” موسوم شد.

asd-8ad-55a8a45r

جنبش و خاستنی مردمی که ریشه در ادامه ی خواسته های اجتماعی ایرانیان در صد سال اخیر داشت. جنبشی که با اعتراضی صلح آمیز همراه شد و با نهایت سنگدلی از جانب حکومت پاسخ داده شد.
در آستانه ی ششمین سالروز جانباختگان راه آزادی ایران و برای یادآوری دوباره ی تاریخ، سری به بایگانی مطبوعات در سالهای گذشته زدیم و مجموعه مطالبی را با تغییراتی چند برای انتشار دوباره، برگزیدیم؛ باشد تا که لااقل حافظه‌ی تاریخی کوتاه مدت مان، خون سرخ نداها و سهراب ها را دیگر بار به یاد آورد و تا رهایی از ظلم؛ دست از مبارزه و اعتراض صد البته صلح آمیز، نشوید.
در این نخستین مطلب، نگاهی داشته ایم به “شعر” این یگانه مفر ذهن ایرانی در درازای تاریخ. شعر که گویی جوری با خون و جان و روان ایرانیان عجین شده، در این بزنگاه تاریخی هم از جمله ی رساترین رسانه های هنری برای بیان اعتراض و گزارش به آیندگان بود.
در این میان این توضیح هم ضروری جلوه می کند که سروده های انتخاب شده در این مجال بی گمان که همه ی اشعار سروده شده در مورد جنبش سبز نیستند؛ چه به جرات می توان گفت که لااقل در آن برهه‌ی زمان کمتر فردی بود که دستی در دنیای شعر و وزن داشته باشید و برای شرح آن حادثه دست به قلم نبرده باشد.
بسیاری از شعرای به نام ایران، چه در داخل و چه در خارج از خاک ایران، برای جنبش سبز، برای ندای آزادی ایرانیان و برای دادخواهی از حق به یغما رفته ی مردم ایران، دست به دامان کلمه و احساس شدند و زخم هایشان را با معجون شفا بخش ” شعر ” مرهم گذاشتند. در این گزارش اما بر آن شده ایم تا ضمن مرور برخی از این سروده ها، حوادث آن روزها را هم ورقی دوباره بزنیم. از آن روزهای شادی قبل از انتخابات که به اتحادی دوباره می مانست تا اعتراض صلح آمیز و راهپیمایی سکوت و سرآخر خون

بیشتر بخوانید »

روایت مغلوبان جمهوری اسلامی / بهارک عرفان

das520aa-9a5989a6a

گزارشی تازه از یک رویداد قدیمی…
امانت داری در تقریر واقعیت و رعایت انصاف، شاید از جمله ی ساده ترین و ابتدایی ترین صفاتی باشند که از دیر باز در برابر نام مورخان و تاریخ نویسان ذکر شده اند. اما آیا حوادث تاریخ معاصر ما همگی با رعایت انصاف و نقل دقیق واقعیت در روزشمارهای فارسی به ثبت رسیده اند؟ براستی آیا کشتار زندانیان سیاسی، قتل های زنجیره ای اهالی اندیشه و به گلوله بستن معترضان خیابانی، قسمت هایی مهم از تاریخ معاصر ما به حساب نمی آیند؟ براستی آیا اهمیت افراد و جریان های تاریخ ساز، تنها محصول همراهی آنها با رژیم حاکم است؟ چگونه است که در تقویم های جمهوری اسلامی، هرگز نام افراد و سازمان های مخالف مجال حضور پیدا نمی کنند؟ نگفتن از این حوادث آیا فراموشی تاریخ را به همراه نخواهد داشت؟ آنانکه به طبل دروغ می زنند آیا توانایی انکار تاریخ را هم خواهند داشت؟ ” تقویم دیگر” پاسخی بود از جانب جوانان سبز ایران به سوالاتی از این دست و همچنین روایتی از صدای محذوفان و مغلوبان تاریخ سی و هفت ساله‌ی جمهوری اسلامی …
” تقویم دیگر” ، عنوان روزشماری از تاریخ هجری شمسی ایرانیان است، که در آن روزها و با شمایلی متفاوت و نگاهی تازه به رویدادهای تاریخی ایران معاصر به بازار محصولات فرهنگی آمده بود.
این تقویم که حاصل همکاری عده ای از دانشجویان سبز مقیم فرانسه و دیگر دوستان و همراهانشان در ایران بود؛ سعی داشت به بهانه ی جنبش سبز به تاریخ ظلم و جور سه دهه ای جمهوری اسلامی نگاهی بیاندازد و این اتفاق های نامبارک را برای گزارش صادقانه به تاریخ؛ در دل تقویمی منصف و بی طرف به ثبت برساند. جالب اینکه دانشجویانی فرانسه نشین تهیه کننده ی این تقویم به رسم همپایی با همکاران داخل ایران از انتشار نامهاشان صرف نظر کرده بودند.

بیشتر بخوانید »

آسیب شناسی یک حرکت . خطر التقاط هویت طلبی با تجزیه طلبی/امین موحدی

e3errf5t6y7

بایادآوری این نکته که وجودهویت طلبان بعنوان پاسداران مجموعه فرهنگی اقوام ایرانی با ارزش میباشد وباتاکید مجدد برلزوم حمایت از آنان به یکی از آفتهای تهدیدکننده حرکت هویت طلبی ‘یعنی التقاط آن با تجزیه طلبی میپردازیم .
همانگونه که در مقالات قبلی نوشته و توضیح داده‌ام تمام تلاش من در تعریف مرزی است به باریکی یک تار مو که گاه اصلا به چشم نمیاید و بیتوجهی به آن ممکن است ما را وارد قلمروی نماید که هرگز خواست و‌ اراده ما بر آن نیست.

بیشتر بخوانید »

مذاکرات اتمی؛ هزینه های بازگشت از نیمه راه دکتر رضا تقی زاده

638E25AD-343C-423C-9D5D-4C69637F9B2E_w640_r1_s

اظهارات اخیر مسئولان جمهوری اسلامی مبنی بر مخالفت با انجام بازرسی از مراکز نظامی ایران نشانه نارضایتی دیرهنگام حاکمیت اسلامی از توافقهای صورت گرفته در لوزان و نگرانی آنها از عواقب ادامه وضع موجود در منطقه است.

بیشتر بخوانید »

به جز 2 خرداد و 3 خرداد، کمی هم به 1 خرداد بیاندیشیم

dfs-9sdf58sd-6s5d82d5s00

مانند ماههای دیگر سال برای ماه خرداد نیز روزهایی در گستره ملی و شماری جهانی در تقویم ها دیده میشود که برجسته ترند و برخود نامی دارند و به فراخور همراه با بزرگداشت و یادبودهایی می باشند، مانند روز بهره وری ، روز بزرگداشت ملاصدرا، روز آزاد سازی خرمشهر ،روز جهانی بدون دخانیات،زاد روز امام حسین و ابوالفضل العباس ، سالمرگ روح الله خمینی ، روز جهانی محیط زیست و…(۱ )
نامهای جهانی در یونسکو و مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب می رسند و براستی جای کار و درنگ دارند که شماری برای روزهای سال مانند روز جهانی غذا یا روز جهانی زن و شماری برای یک سال مانند سال جهانی نزدیکی فرهنگ ها یا سال جهانی شیمی و نیز برای یک دهه نامگذاری شده مانند دهه بین المللی سواد آموزی یا دهه بین المللی آموزش در خدمت توسعه پایدار و… به چشم می خورند که در سایت یونسکو می توان دنبال کرد (۲)

بیشتر بخوانید »

برگردان فارسی مصاحبه شاهزاده رضا پهلوی با الشرق الاوسط

فرزند شاه ایران بـه «الشرق الأوسط» : بدون از بین رفتن رژیم ایران، ثبات در منطقه نخواهد بود.
شاهزاده رضا پهلوی تأکید کرد که او «حاضر است از کشورهای جهان عرب دیدن کند، چون منافع واهداف مشترکی که ما را با هم پیوند می زند، بیش از آن است که ما را از هم جدا کند».

hf6y4hhffd0op9ddc

روزنامه «الشرق الأوسط» یکشنبه ۱۷ مه ۲۰۱۵
لندن: هدی الحسینی
در اوایل جوانی بود که کشورش را ترک گفت تا پرواز در آسمان را بیاموزد. بعد از شش ماه از پرواز با هواپیما، ایران تغییر کرد، وبهمراه او منطقه خاورمیانه. همانند یک خانواده در مصر، گردهم آمدند، محمدرضا شاه پهلوی، ملکه فرح دیبا (پهلوی) و فرزندان. سپس سایه مرگ بر این خانواده فرا گرفت. پادشاه درگذشت، سپس کوچکترین خواهر شاهزاده، لیلا. بعد از ده سال برادر حوان او، شاهزاده علیرضا. خانواده به مادر و دختر او شاهزاده فرحناز، و ولیعهد رضا پهلوی، کوچک شد. در خارج از ایران بزرگ شد و در علوم سیاسی تخصص پیدا کرد، و به عنوان یک خلبان فارغ التحصیل شد. در سال ۲۰۱۱ به عنوان محبوب ترین شخصیت در ایران انتخاب شد، چون بسیاری از ایرانیان در داخل او را «شاهنشاه» میدانند. چه کسی گفت امید می میرد؟

بیشتر بخوانید »

خرافه باوری در جهان توسعه یافته و در حال توسعه / اکبر گنجی

cdfv00o-po9-po87

با این که آن چه خرافه “به شمار می‌رود/محسوب می‌شود” کمابیش جهانی است، اما این مردم برخی مناطق جهان یا کشورهایند که خرافاتی قلمداد می‌شوند. این مدعا اگر صادق باشد، نه تنها پرسش‌برانگیز است، بلکه پیامدهای نظری و عملی خاصی به دنبال دارد.

بیشتر بخوانید »

آمریکا بعد از توافق اتمی، حکومت ایران را دشمن می‌بیند؟ دکتر رضا تقی زاده

آمزیکا

دکتر رضا تقی زاده

دکتر رضا تقی زاده

در معادلات امنیت ملی و محاسبات دفاع راهبردی آمریکا، حکومت جمهوری اسلامی ایران یک خطر امنیتی تلقی می‌شود. پرسشی که می‌تواند ذهن طراحان دفاعی و امنیت راهبردی را تا مدتی به خود مشغول دارد ترسیم تصویری عمل گرا از ایران بعد از نهایی شدن و امضای احتمالی توافق جامع اتمی است.
در نگاه آمریکا، و همسو با ملاحظات امنیتی نه چندان یکسان متحدان قدرتمند و راهبردی آن کشور در منطقه، مانند عربستان سعودی، اسرائیل، ترکیه و همچنین کشورهای کوچک‌تر مانند آذربایجان و امارات، جمهوری اسلامی ایران تهدیدی علیه صلح منطقه تلقی می‌شود.

بیشتر بخوانید »

راه بی عاقبت / رامین کامران

52bn-6n5--h2-5h

zxc5502-65x89-f

رامین کامران

اصلاح طلبی سیاسی به اصلاح گری مذهبی وابسته است، زیرا محتاج تفسیری از دین اسلام و بخصوص تشیع است که به او مشروعیت و میدان بدهد. از آنجا که تفسیر مسلط این مذهب، چنانکه از سوی نظام اسلامی، به همگان عرضه میشود، بدین کار نمیاید، پس به ناچار باید تفسیر خویش را روانۀ بازار نماید. مدعا های این گفتار نوین بدین قرار است: اول اینکه نظام اسلامی اصلاح پذیر است، دیگر اینکه اصلاحش محتاج اصلاح دین است و سوم اینکه میتوان به این ترتیب در ایران دمکراسی برقرار کرد. در این گفتار و برنامۀ عملی که بر اساس آن تدوین گشته است، نه رابطۀ دین با سیاست به درستی طرح شده و نه رابطۀ تقدس با تاریخ. به ترتیب از نظر بگذرانیمشان.

بیشتر بخوانید »

ضرورت اختراع اسلام دموکراتیک

muslims-eu-1

اکبر گنجی

اکبر گنجی

وضعیت کشورهای مسلمان و رشد گروه های تروریستی اسلام گرا توجه جهانی به اسلام را به خود معطوف کرده است. بدون تردید در قرآن و سنت اسلامی مواردی وجود دارد که خشونت را تجویز کرده و آن فرامین موقتی مختص ۱۴۰۰ سال پیش، اگر در دوران جهانی شدن ایده دموکراسی به اجرأ درآیند، نقض حقوق بشر به شمار می روند. بدون تردید دولت ها، گروه ها و افرادی وجود دارند که به نام اسلام دست به جنایت و ترور می زنند. بدون تردید دولت هایی (ایران، عربستان سعودی، پاکستان، و…) که خود را حکومت اسلامی قلمداد می کنند، رژیم های دیکتاتوری و ناقض حقوق بشرند.

بیشتر بخوانید »

به کجا چنین شتابان/ جمال ملک شاه    

199955_138

غوغای ملال اور روز های سبری شده در فضای عمومی جامعه وتجمع اعتراض امیز مقابل سفارت عربستان بواسطه اتفاق تلخ جده بهانه ای شد تا فضای مجازی سر ریز شود از تحقیر عربان وتشجیع غیرت هموطنان . راقم بر سبیل تذکر از باب توجه به بنهان ماندن انگیزه خفته در بس این هیاهو. نقبی زدم تا گوش از غفلت تاریخی خویش به هوش گیریم واز معرکه گیری دوری کنیم وداد از بیداد نطلبیم. محتوای تخفبف کننده بیام های منتشر شده با هر انگیزه ای حتی نا متجانس اما در این موضوع تقاطع یافتند که ما طاووس علیین شده اییم وعربان بادیه نشینانی عقب مانده .

بیشتر بخوانید »

توافق‌های محرمانه / رضا تقی زاده

loozanmju89o--op0o

دکتر رضا تقی زاده

دکتر رضا تقی زاده

پاره ای از اصولگرایان مجلس اسلامی تلاشی را آغاز کرده اند برای گردآوری امضاء و در خواست آماده سازی و انتشار “جزوه ایرانی حقایق”. این تلاش علاوه بر داشتن نیت سنگ اندازی درون گروهی، به دلیل تردید هایی است که مخالفان تفاهم لوزان نسبت به محتوای محرمانه و بخش های انتشار نیافته آن دارند.
میتوان گمان برد که جزئیات کامل توافق ها و تفاهم های ایران و آمریکا هر گز به زیور انتشار آراسته نگردد. چنانکه اسناد مذاکرات و موضوع توافق موقت ژنو ( طرح اقدام مشترک) نیز همچنان محرمانه باقی مانده است.

بیشتر بخوانید »

پارامترهای مربوط به برنامه عمل جامع مشترک در خصوص برنامه هسته ای ایران

sd203-6326-5r

پارامتر های اساسی برنامه جامع عمل مشترک (JCPOA) در خصوص برنامه هسته ای ایران که در لوزان سوئیس مورد تصمیم گیری قرار گرفت در ذیل می آید. این عناصر، بنیانی را تشکیل می دهد که بر اساس آن متن نهائی برنامه جامع عمل مشترک از هم اکنون تا سی ژوئن تدوین خواهد شد، و منعکس کننده پیشرفت چشمگیری است که طی مذاکرات بین کشورهای ۵+۱، اتحادیه اروپا و ایران حاصل شده است. جزئیات اجرائی مهمی هنوز موضوع مذاکره هستند و هیچ چیزی مورد توافق قرار نمی گیرد تا زمانی که تمام موارد مورد توافق قرار گیرد. ما در طول ماه های آینده بر سر انعقاد برنامه عمل جامع مشترک بر اساس این پارامترها کار خواهیم کرد.

بیشتر بخوانید »

موقعیت آسیب پذیر زنان مهاجرتبار در جامعه سوئد …زهرا باقری شاد

as-23-3-552d

با وجود این که بسیاری از زنان مهاجرتبار در جامعه سوئد از تحصیلات دانشگاهی و بالا برخوردارند، از موقعیت مناسب در بازار کار این کشور برخوردار نیستند. آنها همچنین در زمینه بهداشت جسمی و روانی در مقایسه با زنان سوئدی تبار با میزان آسیب های بیشتری روبرو هستند. میزان بیکاری در میان انها بیشتر و فقر مطلق و نسبی نیز در میان این زنان به مراتب از بقیه افراد جامعه سوئد بالاتر است. ضرورت بررسی این مساله و موقعیت زنان مهاجرتبار در بازار کار و جامعه سوئد، در سمیناری در پارلمان سوئد با حضور تعدادی از محققان، سیاستمداران و روزنامه نگاران مورد بررسی قرار گرفت. در این سمینار که در روز ۱۹ مارس برگزار شد، امینه کاکاباوه، نماینده پارلمانی حزب چپ سوئد به عنوان برگزارکننده این سمینار بر اهمیت بررسی وضعیت زنان مهاجرتبار که بسیاری از آنها مورد ستم واقع شده اند تاکید بسیار کرد و گفت: “حتی برخی از این زنان سواد خواندن و نوشتن ندارند، یا همسران آنها مانع از حضورشان در جامعه می شوند یا به خاطر شرایط نابرابر و به دلیل وجود تبعیض نمی توانند در جامعه سوئد نقش موثری داشته باشند”. او با اشاره به برپایی این سمینار به مناسبت روز زن افزود:” ما بارها چنین جلساتی در پارلمان برگزار کردیم و نمایندگان، محققان و سیاستمداران مختلفی در آنها شرکت کردند اما هرگز هیج عضوی از حزب خارجی ستیز سوئد در این جلسات حضور نداشتند و اصلا آنها مساله زنان مهاجرتبار را مساله جامعه سوئد نمی دانند. اما امروز خوشحالم که این جمعیت انبوه در سمینار ما حضور دارند تا بتوانیم از نتایج تحقیقات محققان در این زمینه و نیز سیاستگذاریهای دولت درباره وضعیت زنان مهاجرتبار مطلع شویم”.

بیشتر بخوانید »

نامه دکتر محمد ملکی در مورد رفراندوم جمهوری اسلامی: ۹۹.۵ درصد دروغ بود

as0-985-a1

دکتر محمد ملکی

دکتر محمد ملکی

آن روزها که من و دوستانم به نام روشنفکران مذهبی جوانان نسل اول انقلاب را به راهپیمایی و تلاش برای ساقط کردن نظام شاهی با شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی دعوت و تشویق می کردیم و رهبری آقای خمینی را چشم بسته پذیرفته بودیم و هرگز از حافظه ی تاریخی خود در نقش روحانیت پس از انقلاب مشروطه تا آن زمان (۱۳۵۷) بهره نگرفتیم، آیا می دانستیم و به این مسئله فکر کرده بودیم که برداشت آقای خمینی و روحانیون پیرو او، از کلمات آزادی و استقلال بویژه جمهوری اسلامی چیست؟
من به عنوان فردی که نقشی در انقلاب داشتم پس از ۳۳ سال اعتراف می کنم، نه! راستی چرا من که شاهد صحنه های تکان دهنده ای چه در کمیته استقبال و چه در روز ورود آقای خمینی در فرودگاه مهرآباد بودم از خودم نپرسیدم، مگر تو شاهد یکه تازی ها و انحصار طلبی ها و وتو کردن های تصمیمات کمیته ها بویژه کمیته برنامه ریزی استقبال در مدرسه رفاه از سوی چند روحانی (مانند آقای مطهری) نبودی؟ مگر تو شاهد صحنه ورود آقای خمینی به سالن فرودگاه و محاصره کردن او از سوی روحانیون حاضر در آنجا که منجر به جدایی آقای طالقانی از دیگر روحانیون و پناه بردن او به گوشه ای شد نبودی؟ مگر تو شاهد صحنه هایی این چنین که همه نشاندهنده ی انحصارطلبی و خرافه گرایی روحانیون و اطرافیان آقای خمینی بود، نبودی؟ پس چه شد که چشم بر همه ی وقایع پیش از رفراندوم تغییر نظام بستی و یک بار فکر نکردی جمهوری اسلامی یعنی چه و از شکم آن چه چیزی بیرون خواهد آمد؟ چرا وقتی بزرگانی از نویسندگان، شخصیت ها، اپوزیسیون، زنان، اقوام ایرانی، اقلیت های مذهبی و…..این سئوال را مطرح کردند که مقصود از جمهوری اسلامی چه نوع نظام حکومتی است، کسی به آنها جواب صریح و قانع کننده نداد تا بالاخره آقای خمینی مجبور شد به قول خودشان “خدعه” کند و بگوید: در جمهوری اسلامی ظلم نیست، فقیر و غنی وجود ندارد… همه ی ما از حقوق برابر برخورداریم…در اسلام اختناق نیست، برای همه ی طبقات آزادی وجود دارد…من وعده می دهم که اسلام برای همه کار درست می کند و زندگی شما را مرفه می کند.(اطلاعات ۱۲فروردین ۱۳۵۸ ص ۸)

بیشتر بخوانید »