آنچه در ضمیمه اقتصادی این هفته می خوانیم:آماریکه هرگز نباید فراموش شود، رشد اقتصادی ایران به منفی ۱.۷ رسیده، تورم سال ۹۲ به ۱/۳۲ درصد کاهش یافت، توافق قرارداد نفتی ۲۰ میلیارد دلاری با روسیه، مجوز آمریکا برای فروش قطعات هواپیما به ایران، درمورد یارانه دولت هنوز سرگردان است، افزایش بیرویه مصرف نفتخام، عرضه نفت خام در بورس انرژی. با ما همراه باشید
آماری که هرگز نباید فراموش شود
رشد اقتصادی ایران به منفی ۱.۷ رسیده
صندوق بینالمللی پول در تازهترین گزارش خود در مورد اقتصاد ایران از بروز نشانههای ثبات خبر داده و میزان رشد اقتصادی در پایان سال گذشته را ۱.۷% اعلام کرده است. این صندوق همچنین اعلام کرده است که میزان رشد اقتصادی ایران نسبت به مدت مشابه سال قبل منفی ۵.۸درصد بوده است. در ابتدای این گزارش آمده است: ایران طی دهه های گذشته به پیشرفت قابل توجهی در زمینه ارتقا درآمد سرانه و استانداردهای زندگی دست یافته است. با این حال در چند سال اخیر این پیشرفت به تبع تضعیف سیاستهای داخلی و وضعیت خارجی، متوقف شده است . این گزارش با اشاره وضعیت نامطلوب اقتصادی از سال ۲۰۱۰ به بعد، که ناشی از مدیریت نامناسب و تشدید تحریمها بوده، نوشته است:
با این وجود این صندوق با اشاره به ادامه تحریمهای نفتی و دشواری دسترسی به درآمدهای فروش نفت، اعلام کرده است که اقتصاد ایران در سال آینده هم با دشواری روبروست و چشمانداز کوتاهمدت اقتصاد ایران همچنان با عدم اطمینان مواجه است و با بیان اینکه رشد اقتصادی ایران به منفی ۱.۷درصد رسیده، تصریح کرده است که اقتصاد ایران میتواند در سال آینده به رشد بین یک تا ۲ درصدی دست یابد .
صندوق باوجود نشانههای اولیه ثبات فعالیتهای اقتصادی و کاهش نرخ تورم ، متذکر میشود که چشمانداز اقتصادی ایران همچنان نامطمئن باقیمانده و با ریسک مواجه است و مسئولان ایرانی را به ادامه اجرای سیاستهای محتاطانه اقتصاد کلان و پیشبرد اصلاحات ساختاری با هدف پایهریزی رشد پایدار اقتصادی و افزایش تولید شغل، تشویق میکنند. همچنین به ایران توصیه کرده است که توان نظارتی و قدرت بانک مرکزی خود را افزایش داده و در راستای خصوصیسازی در اقتصاد تلاش کند.
تورم سال ۹۲ به ۱/۳۲ درصد کاهش یافت
شاخص گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» نسبت به ماه مشابه سال قبل ۷/۲۱ درصد افزایش نشان میدهد و درصد تغییرات این گروه در ۱۲ ماه منتهی به اسفند ماه ۹۲ نسبت به دوره مشابه سال قبل ۴/۴۴ درصد است که نسبت به تورم دوازده ماهه منتهی به بهمن ماه ۱۳۹۲ (۵/۴۷) کاهش یافته است.
خبرگزاری رویترز گزارش داد ایران و روسیه در شرف امضای یک قرارداد ۲۰ میلیارد دلاری برای تهاتر نفت و کالا هستند؛ امری که برخلاف تحریمهای آمریکا علیه ایران است. ازقرارروسیه تمام اسناد مربوط به این توافق نامه را آماده کرده است. نهایی شدن این توافقنامه منوط به توافق دو طرف در خصوص قیمت نفت است که در حال حاضر حدود صد دلار درهر بشکه معامله میشود. اگر این توافنامه نهایی شود براساس آن روسیه روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت ایران را در ازای تجهیزات و کالاها خریداری خواهد کرد. مقامات ایران هنوز در خصوص این گزارش اظهار نظر نکرده اند. ولی وزارت امور خارجه آمریکا فورا به این گزارش درباره توافق تهاتر نفت و کالا بین تهران و مسکو واکنش نشان داد. ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: ما بطور شفاف نگرانی هایمان را به هردو طرف اعلام کردهایم که اگر این توافق نامه پیشرفتی داشته باشد نگرانیهای جدی را برخواهد انگیخت . چنین توافقی برخلاف مفاد توافق نامه حاصل شده بین ایران و گروه شش قدرت جهانی در ماه نوامبر است.
ریک کندی – سخنگوی جنرال الکتریک – اعلام کرد: وزارت خزانهداری امریکا موافقت خود با درخواست این شرکت برای سرویسدهی به ۱۸ موتوری که اواخر دهه ۱۹۷۰ به ایران فروخته است را اعلام کرده است . این موتورها در تسهیلات متعلق به جنرال الکتریک یا شرکت ام تی یو آئرو انجینز آلمان که برای انجام این کار مجوز دارد، سرویسدهی خواهند شد. وی گفت: مقامات جنرال الکتریک با مقامات شرکت ایران ایر و ام تی یو بمنظور گفت و گو درمورد نیازهای ایران، هفته آینده در استانبول دیدار خواهند کرد. سخنگوی بویینگ اظهار کرد که شرکتش مجوز برای فروش قطعات برای ناوگان هواپیماهای فرسوده ایران دریافت کرده است و اکنون با مقامات ایران برای مشخص کردن قطعات هواپیمای مورد نیاز تماس خواهد گرفت. وی گفت: این مجوز تنها برای قطعاتی خواهد بود که برای تضمین پرواز ایمن هواپیماهای فرسوده بویینگ که پیش از انقلاب ۱۹۷۹ به ایران فروخته شدند، لازم خواهد بود و شامل اجازه برای هر گونه مذاکرات در خصوص فروش هواپیمای جدید به ایران نیست. این فروش نخستین توافق تایید شده میان شرکتهای هوا فضای آمریکایی و ایران از سال ۱۹۷۹ به این سو خواهد بود. تحلیلگران اظهار میکنند این فروش به شرکتهای آمریکایی کمک خواهند کرد در صورت گسترش لغو تحریمها، موقعیت فروش هواپیماهای جدید به ایران را داشته باشند. یک مقام بلندپایه ایرانی در نوامبر گذشته به رویترز گفته بود ایران در صورت لغو کامل تحریمها ممکن است ۲۵۰ تا ۴۰۰ فروند هواپیمای جدید بخرد که البته اغراق آمیز است.
درمورد یارانه دولت هنوز سرگردان است
براساس آخرین تصمیم دولت که هنوز نهایی نشده است، خانوارهای مشمول یارانه نقدی در فاز دوم هدفمندی یارانهها به ۵ گروه دستهبندی شدهاند که حداقل کف درآمدی در این گروهبندی ۶۰۰ هزار و حداکثر آن ۵/۲ میلیون تومان است. به گزارش تسنیم، طبق اعلام سازمان هدفمندی یارانهها بناست از بیستم تا آخر فروردین ماه ثبتنام متقاضیان دریافت یارانه نقدی بر اساس عدد سمت راست شماره ملی افراد آغاز شود. کسب اطلاع از دولت درباره تصمیم هیات وزیران و دولتمردان برای تعیین کف درآمدی مورد نظر در اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها حاکی از آن است که جامعه هدف در این طرح به ۵ گروه درآمدی دستهبندی شدهاند و قرار است که کف درآمدی برای هریک از این گروههای درآمدی رقم مشخصی باشد. در فرمهای خوداظهاری که توسط دولت یازدهم برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها تدوین شده است، بناست که یارانه نقدی به افرادی تعلق گیرد که در گروهبندیهای انجامشده از ۶۰۰ هزار تومان تا ۵/۲ میلیون تومان درآمد دارند. لازم به ذکر است که رقم کف درآمدی برای هریک از این ۵ گروه درآمدی متفاوت از سایر گروهها خواهد بود، بنابراین ۶۰۰ هزار تومان کف درآمدی گروه یک و ۵/۲ میلیون تومان برای کف درآمدی گروه ۵ است.
اگرچه ایران چهارمین دارنده ذخایر نفتخام جهان است، اما از جمله بزرگترین کشورهای مصرفکنندگان نفتخام نیز است. مصرف نفتخام از ۶۰۰هزار بشکه در ابتدای دهه ۱۹۸۰ به بیش از یکمیلیونو۷۰۰هزار بشکه در سال ۲۰۱۲ افزایش یافته است که ایران را به عنوان سیزدهمین مصرفکننده نفت در دنیا قرار میدهد. مصرف نفت تابعی از رشد اقتصادی و فعالیت صنایع مختلف است. به دلیل اینکه طی دوسال اخیر رشد اقتصادی ایران منفی بوده و به عبارت دیگر اقتصاد ایران کوچکتر شده است، مصرف نفت با افزایش قابل توجهی مواجه نشده است. با افزایش رشد اقتصادی و بهبود عملکرد اقتصاد کلان، مصرف نفت به تبع رشد صنایع افزایش خواهد یافت و این مساله میتواند صادرات نفت را کاهش دهد. علاوه بر این، بنا بر اعلام کارشناسان مخازن، افت تولید نفت مخازن کشور که در نیمهدوم عمر خود هستند، سالانه هفتدرصد تخمین زده میشود که تولید نفت را به صورت طبیعی کاهش خواهد داد. از اینرو توجه و سرمایهگذاری به کاهش مصرف و افزایش ضریب بازیافت مخازن از اولویتهای بخش نفت در سال جاری است.
شرکت ملی نفت ایران برای اولین بار در تاریخ ۲۹۲۰ بشکه نفت خام را در بورس انرژی عرضه کرد . از انجایی که باید قبل از شروع معامله ۱۰ درصد بهای تقریبی معامله توسط خریدار پرداخت شود،خبرها حاکی از آن است که در حال حاضر پنج پالایشگاه کوچک بخش خصوصی در صف خرید قرار گرفتند . این در حالیست که پالایشگاه هایی که مورد تایید شرکت ملی نفت بوده و امکان خرید نفت خام را دارند ۱۲ پالایشگاه هستند اما برای عرضه فعلا پنج پالایشگاه تقاضای خرید کردهاند.به این ترتیب ۲۹۲۰ بشکه نفت خام داخلی در بورس انرژی بقیمت پایه سه میلیون و ۶۳ هزار و ۲۷ ریال عرضه شد که سه خریدار توانایی مصرف این ماده را دارند و مجوز لازم را در اختیار داشتند سفارش خود را وارد سامانه کردند. همچنین در این عرضه ۳۳۰۰ بشکه تقاضا در قیمتهای مختلف وارد سامانه شد و با توجه به این که حجم تقاضا بیشتر از عرضه بود معاملات درمرحله مظنهیابی ادامه یافت و به مرحله رقابت کشیده شد . در حالی برای اولین بار در تاریخ قیمت ریالی هر بشکه نفت خام از سوی شرکت ملی نفت اعلام می شود که کف و سقفی برای آن در نظر گرفته شده است،بطوریکه با توجه به نوسانات قیمتی که در یکماه گذشته وجود داشته است،این قیمت بر اساس فرمولی بدست میآید که ماحصل یکماه فروش نفت است بر این اساس حداقل قیمت پایه ۲۹۰ هزار تومان و حداکثر قیمت ۳۲۱ هزار تومان است .وزارت نفت متعهد شده است که روزانه پنج هزار بشکه نفت خام را در بورس انرژی بطور مستمرعرضه کند که مصرف داخلی دارد. اما قرار است در مرحله اول با روزی سه هزار بشکه آغاز شود تا بعد از سنجیدن شرایط بازار و روند تقاضا این میزان افزایش یابد