تراز مثبت تجاری دوام نیاورد
بر اساس آمار منتشره از ٢٠ کشور عمده طرف تجاری طی ۴ ماه نخست سال جاری، حجم تجارت خارجی بالغ بر ٢۴ میلیارد و ۵٣ میلیون و ٧۶٩ هزار دلار است. در چهار ماه امسال ١٣ میلیارد و ٨۴٧ میلیون دلار کالا وارد کشور شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ١٩ درصد رشد نشان میدهد. میزان واردات از چین در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ١٩ درصد افزایش دارد. در همین مدت ۴٢ درصد کالا بیشتر از امارات متحده عربی به ایران وارد شده است. طبق پیشبینی کارشناسان، صادرات در سال جاری روند کاهشی داشته که آمارها نیز این موضوع را تایید میکند و یکی از دلایل عدم انتشار آمار نیز همین مساله بوده؛ زیرا پس از مانور دولت مبنی بر مثبت شدن تراز تجاری خارجی در سال ٩۵، اکنون تراز تجاری مجددا منفی شده است. طبق اطلاعات موجود از ٢٠ کشور عمده طرف معامله صادراتی، در این مدت ١٠ میلیارد و ٢٠۶ میلیون و ١٢۴ هزار دلار کالای ایرانی صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ٣٣ درصد تنزل پیدا کرده است. صادرات ایران در سال قبل بیش از ١۵ میلیارد و ٣١١ میلیون دلار بوده است. اکنون طبق این آمار کفه ترازوی تجارت خارجی به نفع واردات بوده و با کسری بیش از ٣ میلیارد و ۶۴٠ میلیون دلار روبهرو است. نکته قابل تامل که علت آن هنوز مشخص نیست عدم ارایه آمار مربوط به صادرات میعانات گازی و گازهای طبیعی مایع شده در چهار ماه نخست سال جاری نسبت به سال ٩۵ است
کسری بودجه دولت نمودار شد
بانک مرکزی گزارش مربوط به عملکرد بودجه عمومی دولت را منتشر کرده است که بر این اساس، در نخستین ماه سال با عملکرد نامطلوب در بخشهای درآمدی مانند نفت و مالیات، تراز عملیاتی و سرمایهای کشور منفی ۶۶۰۰ میلیارد تومان شد. بر این اساس، در فروردین ماه امسال درآمدهای مالیاتی کشور عدد ۳۹۰۰ میلیارد تومان را ثبت کرده که نسبت به عملکرد یکماهه سال گذشته با ۱۲.۸ درصد کاهش روبهرو بوده است، این در حالی است که بر مبنای درآمد مصوب یکماهه باید عدد ۹۹۰۰ میلیارد تومان محقق میشد. در این ماه پرداختهای هزینهای دولت رقم ۱۴.۶ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با دو هزار میلیارد تومان افزایش رشد ۱۶.۷درصدی را نشان میدهد، بر این اساس کسری بودجه عملیاتی در فروردین امسال به مرز ۱۰ هزار میلیارد تومان رسید. همچنین در ماه مذکور منابع حاصل از نفت و فرآوردههای نفتی ۳۲۰۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به درآمد نفتی ماه مشابه سال گذشته رشد ۸.۸۱ درصدی را نشان میدهد. در این میان قربانی بزرگ بودجه عمرانی است، زیرا که در ماه مورد اشاره پرداختهای عمرانی دولت تنها ۳۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به رقم مصوب یک ماه بودجه ۹۶ فاصله نجومی دارد.
واردات بنزین همچنان ادامه دارد
بنا برگزارشات مجموع تولیدات پالایشگاه های نفتی کشور در سالهای۹۲ تا ۹۶ از ۲۸۳.۴ میلیون لیتر به ۲۸۰.۲میلیون لیتر کاهش یافت. این در حالی است که طی این مدت میزان تولید بنزین تقریبا روند صعودی را تجربه کرده، از تولید ۵۹.۹ میلیون لیتر بنزین در روز به ۶۱ میلیون لیتر بنزین در روز رسید. بنابراین در دوره فعالیت دولت یازدهم تنها ۱.۱ میلیون لیتر بنزین به کشور افزوده شده، بطوریکه میزان تولید در سال ۹۵ حتی از هدف تعیین شده برای سال نخست دولت فعلی کمتر است. بنابراین روند این واردات طی ۴ ساله فعالیت زنگنه در وزارت نفت، صعودی بوده است. به این ترتیب که واردات بنزین از ۱.۵ میلیون لیتر در روز در سال ۹۱ به ۸.۵ میلیون لیتر در روز در سال ۹۵ رسیده است.
صدای زنگ خطر به گوش میرسد!
بنا بر گزارشات پیک مصرف برق در تیرماه سال جاری به اندازه ۲۷۰۰ مگاوات یعنی حدود پنج درصد نسبت به پیک سال گذشته افزایش داشته است که برای تامین آن در یک سال گذشته ۳۰۰۰ مگاوات نیروگاه جدید برق وارد مدار شده و هم اکنون ضریب آمادگی نیروگاه های کشور ۹۹.۵ درصد است. معهذا احتمال آن وجود داردکه بعضی از استانها شاهد خاموشی برق باشند. آرش کردی مدیرعامل توانیر میگوید: شرایط فعلی برای صنعت برق یک شرایط ویژه است، چرا که علاوه بر افزایش اوج مصرف باید پاسخگوی نیاز شبکه نیز باشیم، به همین دلیل اکنون در شرایط آمادهباش کامل قرار گرفتهایم تا بتوانیم بدون هیچ مشکلی برق مشترکان را تامین کنیم. کردی معتقد است امسال زمانی که میزان مصرف از ۵۳ هزار مگاوات فراتر رفت، شبکه دچار مشکل شد لذا با توجه به پیشبینیهای صورت گرفته هفته سختی برای صنعت برق پیش رو خواهد بود و گرچه نیروگاهها با تمام قوا در مدار فعالیت میکنند اما باز هم لازم است که مشترکان به مدیریت مصرف توجه ویژهای داشته باشند.
وضعیت بحرانی سه بانک دولتی
نرخ کفایت سرمایه زیر استاندارد و زیان انباشته از اشتراکات صورتهای مالی ۳ بانک اصل چهل و چهاری ملت، تجارت و صادرات است؛ با این تفاوت که بانک ملت برخلاف ۲ بانک دیگر امسال توانست با شناسایی ۳۹۸ میلیارد تومان سود از سطح زیان انباشته خود بکاهد. بعد از حدود ۸ سال از عرصه سهام سه بانک صادرات، تجارت و ملت در بازار سرمایه و ورود بخش غیردولتی به این بانک، بررسی وضعیت ترازنامه و صورتهای مالی این سه بانک قابل تامل است. البته هماکنون وضعیت اغلب بانکها به دلایل مختلف از جمله وضعیت نامناسب اقتصاد کشور و نوسانهای اقتصادی سالهای اخیر، مطلوب نیست اما بروز چالش برای این سه بانک که از بانکهای باسابقه کشور هستند، بیش از سایر بانکها باید مورد توجه قرار گیرد. سهم دولت در هر سه بانک ۱۷ درصد و سهم سهام عدالت ۴۰ درصد است و با توجه به اداره سهم سهام عدالت توسط دولت، عملا دولت دست بالا را در مدیریت این سه بانک دارد. براساس صورتهای مالی سال ۹۵، هر سه بانک ملت، تجارت و صادرات زیان انباشته دارند. هر چند که زیان انباشته بانک ملت به دلیل سود ۳۹۸ میلیارد تومانی در سال ۹۵، توانسته ۳۲۶ میلیارد تومان از زیان انباشتهاش را کاهش دهد. نرخ کفایت سرمایه پایین و زیر استاندارد بال ۱ از دیگر اشتراکات این سه بانک است. کفایت سرمایه بانک صادرات به نرخ نگران کننده ۰.۰۲۱ درصد رسیده و نسبت کفایت سرمایه بانک تجارت هم از ۳.۹ درصد به ۳ درصد کاهش یافته است. همچنین نرخ کفایت سرمایه بانک ملت هم با اندکی افزایش به ۶.۳ رسیده است اما هنوز با نرخ ۸ درصد فاصله دارد.