اوپک اعلام کرد متوسط تولید نفت ایران در چهارماه نخست سالجاری میلادی با افزایش ۷۸هزاربشکهای نسبت به متوسط سال ۲۰۱۳ به ۲/۷۶۹ میلیونبشکه در روز رسید. تولید ۱۲ عضو اوپک در ماه آوریل ۲۰۱۴ با ۱۳۰ هزار بشکه در روز افزایش مواجه شد و از ۲۹.۵ میلیون بشکه در روز درماه مارس ۲۰۱۴ به ۲۹.۶ میلیون بشکه در روز در ماه آوریل ۲۰۱۴ رسید. شش عضو اوپک در این ماه با کاهش تولید و شش کشور نیز با افزایش تولید مواجه شدهاند. ایران بین کشورهایی قرار دارد که دراین ماه با کاهش تولید نفت خود مواجه شده است. درماه آوریل عراق با بیشترین میزان افزایش تولید وونزوئلا با بیشترین حجم کاهش تولیدمواجه شدهاند. تولیدعراق با ۱۲۰ هزار بشکه در روز افزایش به ۳.۳ میلیون بشکه درروز وتولید ونزوئلا با ۳۵هزاربشکه در روزکاهش به ۲.۳ میلیون بشکه در روز رسید. تولید نفت کویت نیز در این ماه سههزار بشکه در روز، لیبی ۱۵۰۰ بشکه در روز، نیجریه ۸.۵هزار بشکه در روز و امارات ۱۴هزار بشکه در روز کاهش داشته است و تولید نفت الجزایر ۳۸هزار بشکه در روز، آنگولا ۳۱هزار بشکه در روز، اکوادور سههزارو۵۰۰ بشکه در روز، قطر ۱۱.۵ هزار بشکه در روز و عربستان ۲۲.۵هزار بشکه در روز افزایش داشته است. اوپک همچنین از افزایش ۳۱ سنتی قیمت نفت سنگین ایران در آوریل ۲۰۱۴ خبر داد و متوسط قیمت نفت ایران در چهارماه نخست سالجاری میلادی را ۱۰۴.۵ دلار در هر بشکه اعلام کرد. قیمت سبد نفتی این سازمان در ماه آوریل ۲۰۱۴ برابر با فروردین ۹۳ با ۱۲ سنت افزایش نسبت به ماه قبل از آن به ۱۰۴/۲۷ دلار در هر بشکه رسید.
یکی از معضلات و چالشهای اصلی درمصرف انرژی قاچاق سوخت به کشورهای همسایه است که علت عمده آنرا کارشناسان و مسوولان دولتی اختلاف فاحش قیمت سوخت درداخل و خارج عنوان میکنند امری که در ۳ سال گذشته قرار بود با اجرای طرح هدفمند کردن یارانهها و اجرای طرحهایی همچون معیشت اقتصادی از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کنترل شده و یا روال کاهش به خود گیرد. اما موضوعی که قابل توجه است روال کاهشی و مجددا افزایش آمار قاچاق سوخت در مرزها در این سالهاست. کمی بعد ازاجرای فاز نخست هدفمند ی یارانهها منابع دولتی از کاهش چشمگیر قاچاق سوخت به کشورهای همسایه خبر میدادند اما کمی بعد روال کاهشی دوباره رو به صعود گذاشت و مجددا مرزهای کشور شاهد شوتیهای قاچاق سوخت و قاطرهایی بودند که با بار گازوییل و بنزین کوهستانها و بیابانهای اطراف ایران را به قصد مرزهای همسایه طی میکردند. بر اساس آمارهای غیررسمی، روزانه بیش از پنج میلیون لیتر سوخت از کشور به صورت غیرقانونی، قاچاق و بخش اعظمی از نیاز کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان از مرزهای آذربایجان غربی، کردستان، خراسان، سیستان و بلوچستان و سایر مرزها تامین میشود. افزایش فزاینده قاچاق سوخت از مرزهای کشور که معلول تفاوت فاحش قیمت سوخت در ایران با کشورهای همجوار است، علاوه بر ضربات شدیدی که بر پیکره اقتصاد منطقه و کشور وارد میسازد، زمینهساز ایجاد یک بحران کاذب و خطرات ناشی از آن است. واقعیت امر این است که عمده مشکلات موجود در ساختار اداری، عدم شفافیت مسوولیتهای دستگاهها، سازمانها و نهادهای مرتبط است و در موارد مشخص هم برخی مسوولان سعی دارند فعالیت و نوع عملکرد دستگاه متبوع خود را بیعیب و نقص نشان دهند.
دور جدید مذاکرات نفتی ایران – روسیه بمنظور توافق نهایی برسرامضای قراردادی ۲۰ میلیارد دلاری تهاتر نفت خام درمقابل کالا و خدمات با سفرزنگنه وزیر نفت به مسکو از سرگرفته شد. همزمان با آغاز مذاکرات نفت و انرژی وزرای ایران و روسیه در مسکو، پوتین و روحانی روسای جمهور دو کشورهم هفته آینده برای شرکت در چهارمین کنفرانس سیکا در شانگهای چین مذاکراتی را انجام خواهند داد که یکی از محورهای مذاکره توافق بزرگ نفتی تهران – مسکو میباشد. درهفتم اردیبهشت ماه الکساندر نواک وزیر انرژی فدراسیون روسیه مذاکراتی را پشت درهای بسته با وزرای نیروی، نفت و رئیس کل بانک مرکزی ایران در تهران برگزار کرد.نواک وزیر انرژی روسها پس از انجام مذاکرات نفتی در تهران در جمع خبرنگاران از توافق مقدماتی با وزارت نیروی ایران به منظور امضای ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار قرارداد برقی در چهار حوزه ساخت نیروگاههای حرارتی، برقآبی، شبکه انتقال، افزایش راندمان شبکه انتقال و توزیع برق و تبادل و ترانزیت برق خبر داد. یکی دیگر از توافقهای برقی ایران و روسیه در تهران بموضوع واردات برق از این کشور باز میگردد و مطابق با گفتههای چیت چیان وزیر نیروی ایران قرار است با سنکرون شبکه برق بین ایران، آذربایجان و روسیه امکان واردات ۵۰۰ مگاوات برق در فاز اول و ۷۰۰ مگاوات در فاز دوم نهایی شود. پس از ملاقاتها و سخنان امیدوارکننده اکنون معلوم شد که ادامه گفتگوها فعلا منتفی است و الکساندر نواک، طی سخنانی گفته است، مذاکرات وی با زنگنه، وزیر نفت ایران به توافق نهایی بر سر یک قرارداد احتمالی نفت در برابر کالا بین دو کشور نرسیده است و ابراز امیدواری کرده که در دیدار مقامات دو طرف در پاییز نهایی شود.
اسحاق جهانگیری در جلسه بررسی راهکارهای توسعه مبادلات مرزهای غربی کشور با اشاره به برخی مشکلات و موانع موجود پیش روی توسعه استانهای غرب کشور گفت: توسعه روابط تجاری با کشور عراق یکی از راه های توسعه استان های غرب کشور است و از این رو لازم است یک مدیریت واحد و فرا دستگاهی در مرزها ایجاد شود تا مشکلات ناشی از مقررات دست و پاگیر و برخی موانع گمرکی که تجار و بازرگانان دو کشور با آن روبرو هستند مرتفع شود. معاون اول رییس جمهوری بر اهمیت توسعه صادرات غیرنفتی کشور تاکید کرد و اظهار داشت: امروز فرصتی منحصربفرد و بی نظیر برای توسعه صادرات بخصوص به بازار عراق فراهم شده که می توانیم با استفاده از این فرصت، اهداف پیش بینی شده در سیاستهای کلی اقتصادی مقاومتی را محقق سازیم. اوبا اشاره به پیشنهادات مطرح شده از سوی استانداران غرب کشور و دبیر ستاد توسعه روابط اقتصادی با عراق، این پیشنهادات را خوب و سازنده دانست و از دستگاههای اجرایی مربوطه خواست تا دو هفته راهکارهای اجرایی و مشکلات و موانع پیش روی این پیشنهادات را بررسی کنند تا هرچه زودتر شاهد تسهیل امور گمرکی و مرزی میان دو کشور و ارتقاء سطح مبادلات دو کشور باشیم. جهانگیری از استانداران استانهای مرزی نیز خواست نسبت به رفع مشکلات و موانع موجود درامور گمرکی در مرزها تصمیمات لازم را اتخاذ کنند و گزارشات مربوط به کاستی ها و نواقص را ارسال کنند. در این جلسه که وزرای امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت، استانداران خوزستان، ایلام، آذربایجان غربی، کرمانشاه، کردستان و نمایندگان دستگاههای مربوطه نیز حضور داشتند، رستم قاسمی مشاور معاون اول رییس جمهور و دبیر ستاد توسعه روابط اقتصادی با عراق، گزارشی از جلسات برگزار شده و بررسیهای انجام گرفته برای شناسایی موانع پیش روی توسعه استانهای غرب کشور وافزایش روابط تجاری با عراق ارائه کرد. در این نشست پس از ارائه نظرات و پیشنهادات مختلف، مقرر شد دستگاهها و بخش های مرتبط، پیشنهادات مطرح شده را بررسی و در مدت ۱۵ روز برنامه اجرایی و جمعبندی نهایی خود را ارائه دهند.
محمد حسین برخوردار رییس مجمع عالی واردات با رد اینکه مشکلات پرداختهای مالی و تداوم تحریم بانکی عامل توقف کشتیهای حامل غلات در بنادر ایران است، گفت: کشتیها در نوبت هستند تا پس از گذراندن مراحل از سوی سازمان استاندارد و وزارت جهاد کشاورزی ترخیص شوند. وی در واکنش به گزارش رویترز مبنی بر اینکه «تداوم مشکلات پرداختهای مالی ایران ناشی از سختگیریها و تداوم تحریمهای بانکی غربی منجر به توقف صدها هزار تن غلات و شکر وارداتی در مسیرهای ترانزیتی به ایران شده است» گفت: در حال حاضر پولهای بلوکه شده ایران که آزاد شده و در بانکهای کشورهای مورد نظر از جمله سوییس است، ما میتوانیم با بخشی از آن پولها کالاهای اساسی را تهیه کنیم بنابر علتی که از سوی رویترز برای توقف کشتیها بیان شده صحت ندارد. دولت همواره به کالاهای اساسی توجه داشته و همیشه پول کالاهای اساسی را در اولویت پرداخت قرار داده است. اما درباره اینکه صدها هزار تن غلات و شکر در مسیرهای ترانزیتی به ایران در بنادر ایرانی بندر عباس و بندر امام خمینی متوقف شده است شاید کشتیها در نوبت باشند چرا که ترخیص کالا در گرو مراحلی از سوی سازمان استاندارد و وزارت جهاد کشاورزی است. برخوردار در واکنش به اینکه برخی میگویند «در بحث واردات ما همچنان نمیتوانیم ال.سی. باز کنیم؛ بانکهای بینالمللی همچنان از تجارت با ما نگران هستند» تاکید کرد: قبل از اینکه تحریمها علیه ایران تشدید شود، پس از اینکه ?? درصد جنسهای خارجی به دست ما میرسید، پول را ارسال میکردیم ولی با تشدید تحریمها این رویه به هم خورد و پرداختهای ما در تجارت به صورت نقدی شده است و اکنون طرفهای تجاری ما به دریافت نقدی عادت کردهاند. اما امیدواریم با سبک شدن این تحریمها جریان ال.سی مجددا نقش ارزنده خود را نشان دهد.
قاسم حسینی قائم مقام صندوق توسعه ملی، منابع این صندوق را در حال حاضر ۶۲ میلیارد دلار و موجودی آن را ۲۴ میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: دولت یازدهم از ابتدای فعالیت و از روز ۱۲ مرداد ماه سال گذشته تاکنون هیچ برداشتی از منابع این صندوق نداشته است. وی با بیان آنکه، منابع و موجودی صندوق توسعه ملی با یکدیگر متفاوت است، افزود: از آنجا که صندوق توسعه ملی به بخشهای مختلف تسهیلات پرداخت میکند، میزان موجودی با منابع آن همواره متفاوت است. وی ادامه داد: موجودی که در زمان حاضر برای ارائه تسهیلات میتوان روی آن حساب کرد ۲۴ میلیارد دلار است. قائم مقام صندوق توسعه ملی تصریح کرد: این صندوق تاکنون ۹۵ % از تسهیلات خود را به بخش صنعت پرداخت کرده است. به گفته وی، همچنین براساس برنامهها قرار است شش هزار میلیارد تومان تسهیلات ریالی تا پایان سال جاری به بخش کشاورزی و صنعت پرداخت شود. وی درباره وضعیت برداشت دولت یازدهم از محل منابع این صندوق نیز اظهار داشت: دولت یازدهم از ابتدای فعالیتش و دقیقا از روز ۱۲ مرداد ماه ۹۲ تاکنون هیچ برداشتی ازمنابع صندوق توسعه نداشته است. حسینی تاکید کرد: دولت برای برداشت از منابع این صندوق نیاز به دریافت مجوز خاص از مجلس شورای اسلامی دارد در غیر این صورت امکان برداشت از آن را ندارد.
بانک مرکزی اعلام کرد: چنانچه مشخص شود فرد یاافرادی خارج از قیمتگذاری ونظارت سازمان حمایت، ارزهای مبادله ای را مصرف کردهاند، به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی میشوند. این تصمیم برای این است که مشخص شود آیا واردکنندگان باارز مبادله ای ، کالاهایشان را تحت نظارت سازمان حمایت قیمتگذاری مصرف کرده اند؟ اگر مشخص شود که خارج از نظارت سازمان حمایت ارزها را استفاده کرده اند، به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شده و جلوی کارهای ارزی آنها گرفته خواهد شد. سودهای هنگفت در واردات کنجاله سویا، ذرت و جو دامی به گونهایستکه همانطورکه درگزارش اخیراحمد توکلی درباره رانت ۶۵۰ میلیون یورویی بدان اشاره شده، فقط هزینه دیرکرد تخلیه در بنادروبهره دیرکرد آن بیش از یکمیلیون دلار است، چه برسد به سود خالصی که از این محل به تجاروبعضا تجاروابسته به باندهای ثروت وقدرت میرسد. درسال گذشته ۲۱ شرکت ذرت وجودامی با ارزهای دولتی و مبادلاتی وارد کرده اند؛ شرکتهاییکه بعضا تنها توسط چندین نفراداره میشوند. دراین میان، شرکت سپید استوار آسیا با سهم ۳۷.۰۵ % از واردات ذرت دامی، رتبه اول را داراست و پس ازآن، شرکت دولتی پشتیبانی امور دام با سهم ۱۵.۸۶% قرار دارد. آمار گمرک ایران نشان میدهد درسال ۹۲ حدود ۱.۵ میلیارد دلار ذرت دامی وارد کشور شده است . ازکل تجارت جودامی کشور، ۴۲.۵% شرکت فجراعتبار، ۱۴.۰۹ % سپید استوار آسیا، ۱۳.۵% شرکت جاهد ،۱۱% پشتیبانی امور دام، ۸.۴ % تضامنی طباطبایی، ۶.۷۵ درصد روغن کشی خرمشهر، ۲.۸۰ % شکر نویت خلیج فارس و ۰.۸۴ % شرکت تکلم دراختیار داشته اند..
درواردات کنجاله در سال گذشته ۲۷ شرکت فعال بودهاند. شرکت سپید استوار آسیا با سهم ۳۲.۴۵ درصد، در صدر فهرست واردات کنجاله سویا قرار گرفته و پس از آن، شرکت دولتی پشتیبانی امور دام رتبه دوم را داراست. تجارت نور ابرار، ری دانه، تضامنی طباطبایی، نهادههای دامی جاهد، نهاد دانه جاهد، سوربن گستر طیور، فجر اعتبار، نواندیشان اطلس ایرانیان، سرآمد صنایع بهشهر، بهشهر زرین، ایران گارمنت، روغن کشی خرمشهر، گسترش تجارت برنا، پترو فرآوران اطلس، آدینه میعاد نور، فروغ آیدین، بیضا تجارت کوثر، آرامش سازان پیشرو، صدر تجارت کویر، نیاکو زرین، شریف گستر سواد، بهار ایرانیان، امید شمیلا، جهاد تحقیقات آب و انرژی، پترو اکسیر کیش، صنایع غذایی نور قزوین، تکلم، آوران توان پرشیا، الوان پایون و انوشان؛ از دیگر شرکتهای فعال در عرضه واردات کنجاله سویا در سال ۹۲ بودند. گزارش گمرک ایران هم از واردات یک میلیارد و ۸۲۷ میلیون دلار کنجاله سویا در سال ۹۲ حکایت دارد