گذر مکزیک از دیوار اسکار/ مینا استرآبادی

در حالی که تعدادی از پیش‌بینی‌های منتقدین سینمایی درباره برندگان اسکار درست از کار درآمد اما برندگان و بازندگان برخی شاخه‌های این جوایز سینمایی، غافلگیریهایی هم برای اهالی سینما به همراه داشت.

مراسم اعطای جوایز نود و یکمین دوره جوایز آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار در حالی برگزار شد که دو فیلم «روما» به کارگردانی «آلفونسو کوارون» و «سوگُلی» ساخته «یورگس لانتیموس» هر کدام با نامزدی در ۱۰ شاخه بیشترین شانس کسب جوایز را داشتند، اما فیلم سوگلی تنها به کسب یک جایزه نائل شد و درست بر خلاف پیش‌بینی‌ها «اولیویل کولمن» با شکست دادن «لیدی گاگا» و البته «گلن کلوز» پرامید، موفق به کسب جایزه بهترین نقش اصلی زن شد.

«گن کلوز» که از سوی اکثر منتقدان شانس اصلی این شاخه بود، رکورددار بازیگران زنده سینماست که با بیشترین نامزدی هنوز نتوانسته‌اند برنده اسکار بازیگری شوند. «گلن کلوز» امسال برای فیلم «همسر» برای هفتمین نامزد اسکار شده بود اما باز هم دستش از جایزه کوتاه ماند.
فیلم «ستاره‌ای متولد شده است» به کارگردانی «بردلی کوپر» که در ۸ شاخه، شانس کسب جایزه داشت در نهایت تنها به جایزه بهترین ترانه اصلی (لیدی گاگا و بردلی کوپر) اکتفا کرد.
فیلم «معاون» ساخته «آدام مک‌کی» نیز پس از کسب ۸ نامزدی، عملکرد ضعیفی در شب اعطای جوایز داشت و تنها یک جایزه اسکار بهترین چهره‌پردازی را به خود اختصاص داد. «معاون» در هیچ یک از شاخه‌های بازیگری نامزد شده نیز موفق نشد، بویژه «کریستین بیل» که برای بازی در نقش «دیک چنی» که با تغییر ظاهر قابل ملاحظه‌ای به عقیده گروهی از منتقدان، شانس اصلی کسب اسکار بازیگری بود. این فیلم در شاخه‌های بهترین بازیگر زن (ایمی آدامز»، فیلمنامه، کارگردانی و بهترین فیلم نیز به توفیقی دست نیافت. در حالی که «اسپایک لی» پس از حضور روی سن و دریافت اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی، سخنرانی قدرتمندی در تقبیح برده‌داری ایراد کرد و با تشویق حضار در سالن رو به رو شد، اما این تنها جایزه، از میان شش نامزدی فیلم «کلنزمن سیاه» بود.
«بازگشت مری پاپینز» با ۳ نامزدی و فیلم‌های «تصنیف باستر اسکراگز»، «هرگز می‌توانی مرا ببخشی؟» و «جنگ سرد» هر کدام با نامزدی در دو شاخه، فیلم‌هایی بودند که دست خالی مراسم اسکار را ترک کردند.
در بخش بهترین مستند بلند نیز رقابت سنگینی میان دو فیلم «انفرادی آزاد» و «آر بی جی» وجود داشت اما در نهایت؛ فیلم «انفرادی آزاد» بود که توانست توجه بیشتر اعضای آکادمی را به خود جلب کند.
در شاخه بهترین فیلم بلند فیلم «روما» به کارگردانی «آلفونس کواران»که با کسب شیر طلای جشنواره‌ی «ونیز» آغاز شد و با کسب چندین و چند جایزه سینمایی ادامه یافته بود، به عقیده اکثر کارشناسان بیشترین شانس دریافت جایزه را داشت، اما در نهایت این «کتاب سبز» بود که با مهم‌ترین جایزه مراسم را ترک کرد. همچنین بر خلاف تصور بسیاری از افراد این فیلم «راپسودی بوهمی» ساخته «برایان سینگر» بود که با ۴ جایزه، بیشترین جوایز اسکار ۲۰۱۹ را برای خود کرد.
روما که الهام گرفته از بزرگ شدن «آلفونسو کوارون» در دهه ۱۹۷۰ میلادی در شهر مکزیکوسیتی و روایتگر رابطه پیچیده خانواده او با پیشخدمت دوست‌داشتنی‌شان است. پرداختن به موضوع نژاد، فرهنگ و طبقه اجتماعی در کنار بازی درخشان «یالیتزا آپاریسیو» در نقش اصلی زن، این فیلم را به مهم‌ترین فیلم سال ۲۰۱۸ تبدیل کرده است.
جریان روایی فیلم که به شکل معجزه‌آسایی ساده و روان است از دلایل محبوبیت «روما» نزد منتقدان و مخاطبان بوده است و بر خلاف بسیاری از فیلم‌ها که فیلمنامه بر اساس مواردی چون روایت در سه پرده، نشان دادن بدون اشاره کلامی، سیر تحول شخصیت‌ها، غلبه بر موانع و دادن درس زندگی دادن پایه ریزی می‌شود، در فیلم «روما» جریان روایی داستان بدون عجله و همچون آبی روان به تدریج پیش می‌رود.
تجارب شخصیت پیشخدمت (کلوئی) با بازی «یالیتزا آپاریسیو» روایتی شخصی و صریح نیست بلکه چیزی فراتر، پررمز و راز و درونی‌تر است. ما آنچه «کلوئی» می‌بیند می‌بینیم، از احساسات او شگفت‌زده می‌شویم و با او احساس همدردی می‌کنیم و همه این‌ها در فیلم به ایجاد فضایی بسیار غم‌انگیز کمک کرده است.
«کلوئی» زنی جوان از تبار آمریکایی‌های میانه است که به عنوان پیشخدمت دائم برای یک خانواده طبقه متوسط در مکزیکوسیتی کار می‌کند. زندگی شخصی «کلوئی» همچون کارفرمایش (سوفیا) در حال فروپاشی است. سوفیا (با بازی مارینا دتاویرا) مادر چهار بچه است اما وظایف سنگین و دشوار نگهداری از بچه‌ها بر عهده کلوئی است. این خانواده گرچه در ظاهر زندگی راحتی دارند اما احساس خوشبختی ندارند. پدر خانواده که «آنتونیو» (با بازی فرناندو گردیاگا) نام دارد، خیلی زود آنها را ترک می‌کند و سوفیا وانمود می‌کند که پدر به سفر کاری رفته و از بچه‌ها می‌خواهد برای پدر نامه بنویسند و از او خواهش کنند که برگردد.
آلفونسو کوارون، کارگردان مکزیکی که پیشتر هم جوایز اصلی بفتا، بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را دریافت کرده گفته بود:«در زمانه ای که هراس و خشم می کوشد بین ما اختلاف بیاندازد استقبال از این فیلم که زندگی یک مستخدم بومی تبار است برای من یک دنیا ارزش دارد.او گفته بود در شرایطی که دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا قصد دارد دیوار مرزی بسازد «بازگشت به زمانه تفکیک و انزوا هیچ مشکلی را حل نمی کند.»
فیلم روما در نهایت موفق به دریافت سه جایزه اسکار در بخش های بهترین فیلم انگلیسی زبان، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمبرداری شد.