پیام مدیر کل یونسکو، ایرینا بوکووا به مناسبت روز جهانی زبان مادری، ۲۱ فوریه
در روز جهانی زبان مادری، یونسکو بار دیگر بر تعهد صمیمانه خود به حمایت از تنوع زبانی و چند زبانگی تاکید میکند. زبانها بیانگر ماهیت ما هستند و موجب شکلگیری افکار و هویت ما میشوند. تنوع زبانی درک درست هر فرهنگ را ممکن میسازد و همکاریهای موثر و صحیح بینالمللی تنها در سایه احترام به تنوع زبانی ممکن خواهد بود. دسترسی به تنوع زبانی، موجب بیدار شدن حس کنجکاوی و فهم متقابل در افراد میگردد به همین دلیل یادگیری زبان، نوید بخش صلح، نوآوری و خلاقیت میباشد.
روز جهانی زبان مادری که امسال به حفاظت و حمایت از آموزش چندزبانی میپردازد، فرصت مناسبی برای اجرای اهداف توسعه پایدار است، به ویژه هدف چهارم توسعه پایدار که به دنبال تضمین آموزش باکیفیت و فراگیر و ترویج یادگیری مادامالعمر برای همگان است. ارائه آموزش و اطلاعات در زبان مادری برای بهبود یادگیری و رشد اعتماد و عزت نفس، که از عوامل قدرتمند توسعه محسوب میشوند، امری ضروری است.
زبان به ما زندگی می بخشد. همه ما فرهنگها، ایدهها، احساسات و حتی الهامات یک جهان بهتر را در درجه نخست، از طریق یک زبان خاص درک میکنیم. ارزشها و چشماندازهایی که موجب غنای بشریت میگردند، از طریق زبان منتقل میشوند. با ارزش دادن به زبانهای گوناگون، دریچهای به آیندههای ممکن به رویمان گشوده شده و توان مورد نیاز برای دستیابی به آنها نیز تقویت میگردد. در روز جهانی زبان مادری، یونسکو خواستار درک آموزش چندزبانگی در همه جا، از جمله نظامهای آموزشی و اداری، بیانات فرهنگی، رسانه، فضای مجازی و تجارت است. هر چه بیشتر زبان را ارج نهیم، به ابزارهای بیشتری برای ساخت آیندهای با کرامت برای همه افراد دست خواهیم یافت
ایرینا بوکووا
*****************
پیام مدیر کل یونسکو ۲۰۱۶
موضوع روز جهانی زبان مادری امسال ( سال ۲۰۱۶) بر کیفیت آموزش، زبان آموزش و نتایج یادگیری تاکید دارد. هدف از این انتخاب در واقع تاکید براهمیت زبان مادری در بالا بردن کیفیت تحصیل و تنوع زبانی به منظور دست یابی به اهداف چشم انداز توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ میباشد.
طبق هدف چهارم برنامه توسعه پایدار، دستور کار سال ۲۰۳۰ بر کیفیت تحصیل عادلانه و یادگیری مادام العمر برای همگان متمرکز شده است تا زنان و مردان قادر به کسب مهارتها و دانش لازم برای دستیابی به انچه که آرزو میکنند داشته باشند و از رهگذر آن شرایط لازم برای مشارکت کامل در فعالیتهای اجتماعی را در اختیار بگیرند.
این موضوع به خصوص برای دختران و زنان هچنین اقلیتها، مردم بومیو جمعیت روستایی اهمیت بالاتری دارد. این مسئله در چهارچوب برنامه جامع عملیاتی ۲۰۳۰ یونسکو همچنین نقشه راه برای پیاده کردن دستور کار برنامه جامع۲۰۳۰ بازتاب یافته است تا موجب تشویق به استفاده از زبان مادری در تحصیل و یادگیری همچنین ترویج و حمایت ازتنوع زبانی گردد.
چند زبانگی، ضرورتی است غیر قابل اجتناب برای دستیابی به اهداف یاد شده. با توجه به مسئله رشد، اشتغال و بهداشت و همچنین الگوی مصرف و تولید پایدار و تغییرات شرایط آب و هوایی، چند زبانگی تنها راه دستیابی به کلیت اهداف برنامه جامع ۲۰۳۰ است.
یونسکو سعی دارد تا از طریق حمایت از بارگذاری محتوی محلی بر ارتقا تنوع زبانی در اینترنت، همچنین در مدیا و محصولات اطلاعرسانی تمرکز کند. یونسکو تلاش میکند تا از طریق برنامه “سیستمهای دانش محلی و بومی” اهمیت زبان مادری را بر عرصه عمومیآورده و از این طریق برحفظ و به اشتراک گذاری فرهنگها و دانش بومیکه گنجینه غنی از حکمت هستند تاکید میکند.
زبانهای مادری در یک رویکرد چند زبانه اساس و بنیان آموزش با کیفیت بوده و پایه و اساس فرایند توانمندسازی زنان و مردان و جوامع آن میباشد. ما باید قدرت زبانهای مادری را درک کرده و به قوی شدن آن کمک کنیم تا مطمئن شویم هیچ کس از حق برخورداری از یک آینده عادلانه و پایدار محروم نشود
**
پیام مدیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی زبان مادری (۲۱ فوریه ۲۰۱۳)
اسفند ۱۶, ۱۳۹۱
روز جهانی زبان مادری فرصتی مناسب برای نشاندادن اهمیت زبانها در شکلگیری هویتهای جمعی و فردی است، که بنیاد همه اشکال زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است .
چندزبانگی عامل توانمندسازی انسانهاست و برای آنان فرصتآفرینی میکند. چندزبانگی نمایانگر تنوع فرهنگی ما و زمینهساز تبادل اندیشهها، احیای اندیشهها و تقویت ظرفیتهایمان برای تخیل و تصورکردن است. گفتگوی واقعی، بیانگر احترام برای زبانهاست و به همین دلیل یونسکو در تلاش است تا از توان زبانها برای ترویج تفاهم متقابل استفاده کند و قدرت نهفته در زبانها را برای رسیدن به این هدف مهار نماید. ما آموزش به زبان مادری را تشویق میکنیم. آموزش به زبان مادری مبارزه با بیسوادی را تسهیل میکند و به افزایش کیفیت آموزش کمک میکند. حفظ زبانها همچنین متضمن حفظ و انتقال دانش بومی کمیاب به نسلهای آینده است. چندزبانگی به هر یک از ما این امکان را میدهد که عقاید خود را بیان کنیم و مورد احترام باشیم و این خود عاملی است برای انسجام و شمول اجتماعی.
امسال یونسکو بر آن است تا پیوند میان زبانها و کتابها را بررسی کند. کتابها عامل صلح و توسعه هستند و باید در دستان همه قرار بگیرند. به علاوه، آنها ابزارهای مهمی برای بیان اندیشهها و عقاید می باشند و به غنای زبانها کمک میکنند، ضمن اینکه نشاندهنده تغییرات و دگرگونی زبانها در طول زمان نیز هستند. در عصر فنآوریهای نوین، کتابها ابزارهایی ارزشمند، با قابلیت حمل آسان، مقاوم و ابزاری کاربردی برای به اشتراکگذاشتن دانش و بازکردن پنجرههای جهان به روی همه هستند. کتابها ستونهای جوامع دانشبنیاد و لازمه ترویج آزادی بیان و آموزش برای همه می باشند. حیات زبانها به همان اندازه که به تبادلهای شفاهی وابسته است به تولید انبوه متون چاپی و مواد آموزشی بستگی دارد. در بعضی از کشورها کمبود کتاب و کتابهای درسی به زبانهای محلی، مانع توسعه و شمول اجتماعی شده و حق آزادی بیان را نقض کرده است. با استفاده از ابزارهای دیجیتال میتوان این خلاء را جبران نمود، اما این ابزارها به میزان کافی در دسترس نیست. باید تلاشهایمان را برای توزیع کتابها و مواد آموزشی تا جای ممکن افزایش دهیم تا افراد و مهمتر از همه کودکان بتوانند به زبان دلخواه خود از جمله زبان مادری خود بخوانند و آموزش ببینند. به علاوه، این امر میتواند پیشرفت به سوی دستیابی به اهداف آموزش برای همه تا سال ۲۰۱۵ را نیز تقویت کند. ترجمه، بخش مهمی از این پروژه است زیرا میتواند پلی باشد برای اتصال نوآموزان به جهان دانش.
در چهاردهمین سالروز جهانی زبان مادری، من از همه همکاران و شرکای یونسکو، از نویسندگان و معلمان در سراسر جهان، دانشگاهها، کرسیهای یونسکو و مدارس مرتبط با یونسکو میخواهم تا برای ترویج اهمیت تنوع زبانی و فرهنگی و آموزش به زبان مادری با هم همکاری و تلاش کنند
**
پیام ۲۰۱۴
اکنون به مدت چهارده سال است که یونسکو و شرکایش روز بینالمللی زبان مادری را جشن میگیرند. ما با برگزاری فعالیتهای سازماندهیشده، کنفرانسها، کنسرتها و سمینارها در سراسر جهان، بر اهمیت تنوع زبانشناسی و چندزبانگی تاکید میکنیم.
حمایت و ترویج زبانهای مادری، عامل اصلی ایجاد شهروندی جهانی و تفاهم متقابل واقعی است. آشنایی و صحبت به بیش از یک زبان، باعث میشود که درک بهتری از گنجینه تعاملات فرهنگی در جهان پدید آید. به رسمیتشناختن زبانهای محلی، مردم را توانمند میکند تا صدایشان بهتر شنیده شود و نقش فعالی در سرنوشت جمعی خود ایفا کنند. به این دلیل است که یونسکو همه تلاش خود را بهکار میبرد تا از همزیستی هماهنگ ۷۰۰۰ زبان دنیا که مردم جهان به آن سخن می گویند حمایت کند.
امسال، تاکید ویژه ما بر “زبانهای محلی برای شهروندی جهانی: تمرکز بر علم” است که نشان میدهد چگونه زبانها دسترسی به دانش، انتقال و کثرت آن را تضمین میکند. برخلاف نظر عموم، زبانهای محلی به طور کامل قادرند که جدیدترین مطالب علمی را در زمینههای ریاضیات، فیزیک، فناوری و غیره منتقل کنند. به رسمیتشناختن این زبانها، به معنی گشودن دری روی حجم زیادی از مطالب علمی سنتی است که اغلب نادیده گرفته شده است، و نیز به معنی غنیساختن بنیان دانش ما است.
زبانهای محلی، رکن ایجاد بسیاری از زبانهایی است که در سراسر جهان در حوزه علم بهکار میرود. این زبانها همچنین در معرض بیشترین خطر قرار دارند. حذف زبانهای مادری، به معنی محرومکردن افراد آن زبان، از حق اساسی هر بشر برای کسب معرفت علمی است.
و اکنون نیز، ارتباط نزدیک مردم با یکدیگر در “دهکده جهانی”، فعالیت برای ایجاد تفاهم بین فرهنگی و گفتگو را حیاتیتر میکند. در دنیای امروز، استفاده از حداقل سه زبان، معمول است که عبارت است از: یک زبان محلی، یک زبان برای ارتباطات گستردهتر و یک زبان بینالمللی برای ایجاد ارتباط در سطوح بومی و جهانی. این تنوع زبانشناختی و فرهنگی میتواند بهترین شانس ما برای آینده باشد: برای خلاقیت، نوآوری و فراگیرشدن؛ و ما نباید این شانس را از بین ببریم.
روز بینالمللی زبان مادری، بیش از یک دهه است که بسیاری از نقشهایی را که زبانها در شکلبخشی به افکار، به معنای گسترده آن، و یک شهروند جهانی ایفا میکند، بهخوبی نمایان سازد؛ فضایی که در آن همگی ما ابزاری را برای سهیمشدن در زندگی و رویارویی با چالشهای جوامع خواهیم داشت. من در اینجا از همه کشورهای عضو یونسکو و سازمان بینالمللی فرانسهزبانان که در بزرگداشت این روز در سال ۲۰۱۴ مشارکت دارند، و نیز از فعالان جامعه مدنی، آموزشیاران، انجمنهای فرهنگی و رسانهها درخواست میکنم که از این تنوع زبانشناختی نوید بخش، در جهت برقراری صلح و توسعه پایدار به طور تمام و کمال بهرهمند شوند.