خانه » اقتصاد هفته » گزیده خبرهای اقتصادی هفته 34 – 96

گزیده خبرهای اقتصادی هفته 34 – 96

درگذشت پدر صنعت کشور

دکتررضا نیازمند پایه گذار صنایع سنگین کشور در سن ۹۶ سالگی درگذشت. راه اندازی شرکت ملی مس، مجتمع ذوب آهن و تاسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از جمله خدمات ارزنده و فراموش نشدنی او است. علاوه بر اینها او خالق تاسیس ده ها کارخانه دیگرنیز در کشور میباشد، که هنوز هم با وجود مصائب بعد از انقلاب سرپا ایستاده اند.

همچنین موفقیت‌های جهانی او در کسب عناوین و القاب و نشان‌های افتخار از مجامع معتبر، مایع افتخارو نشان از شخصیت بین المللی و وجود پشتوانه‌ای از تلاش، نبوغ و مهارت مدیریتی او به شمار میرود. در مورد تاسیس سازمان گسترش و نوسازی میگوید که شاه در یک سفر به ایتالیا، تحت تاثیر یک سازمان دولتی متولی صنعت در ایتالیا در بازگشت به تهران به عالیخانی وزیر اقتصاد میگوید نیازمند را برای بازدید و الگو برداری از این سازمان به ایتالیا بفرستد و برای تاسیس مشابه آن در ایران برنامه ریزی کند و این شد سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران. نیازمند در خاطراتش به دقت نظرو تعصب شاه در راه اندازی این سازمان اشاره دارد ومینویسد که به شورای اقتصاد در حضور شاه دعوت شدم. شاه گفت اساسنامه سازمان مورد نظر را بخوانم و نظرم را هم بدهم. هنگام خواندن تمام حواسش متوجه آن بود که یک ماده پیدا نشود که از آن سوراخ، دولت بتواند درکارهای سازمان گسترش دخالت کند. می‌گفت این سازمان به هیچ‌وجه نباید تحت نفوذ دولت باشد. باید مستقل باشد تا بتواند برنامه‌اش را اجرا کند. نه اینکه این یک چیزی بگوید و آن یکی، چیز دیگری. بالاخره خیلی جلسه طول کشید. به طورمتوسط ۱۵ جلسه و هر جلسه حدود سه ربع تا یک ساعت من اساسنامه را آهسته و با دقت برای شاه و سایر اعضای شورای اقتصاد می‌خواندم. شاه هم در تمام جلسات حضور داشت و ریاست جلسه را بر عهده می‌گرفت. می‌گفت این جایش را تغییر بده، آنجا را این طور بنویس. حتی لغت سازمان گسترش را هم من نوشته بودم «توسعه» که گفت بنویس «سازمان گسترش و نوسازی». نوسازی یعنی صنایعی که وا می ‌مانند و نمی‌توانند ادامه بدهند. این سازمان باید اینها را بگیرد از لحاظ مدیریت اصلاح کند و پسشان بدهد. فلسفه گسترش هم یعنی توسعه صنایع سنگین. ما نمی‌باید که رادیو بسازیم. تلویزیون و یخچال بسازیم. بلکه باید کارخانه ماشین‌سازی اراک و تبریز، تراکتور‌سازی و آلومینیوم بسازیم. متاسفانه میراث بسیار ارزشمند این سرباز واقاینها سربازان راستین ایران هستند، نه امثال نعمت زاده ها در حکومت اسلامی که صنعت بر باد ده بوده اند. یاد نیازمند خلاق به خیر و خاطرش گرامی باد.

تراز تجاری منفی محصولات کشاورزی

کاوه زرگران رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه بیش از ۱۵ درصد یعنی حدود ۵ میلیارد دلار از ارزش کل واردات کشور، به ۱۰ قلم از محصولات غذایی تعلق دارد، گفت: تراز تجاری محصولات کشاورزی و غذایی در ۸ ماهه نخست سال جاری، نسبت به مدت مشابه سال قبل منفی تر شده است، به این معنا که این رقم در حالی در این دوره به منفی ۳ میلیارد و ۱۷۴ میلیون دلار رسیده است که در مدت مشابه سال قبل، منفی ۲ میلیارد و ۱۶۰ میلیون دلار بوده است. وی افزود: منفی شدن تراز نسبت به سال گذشته، عمدتا به دلیل افزایش واردات کالاهای اساسی نظیر برنج، روغن، گوشت قرمز، ذرت و کنجاله در کنار کاهش صاردات محصولاتی چون پسته بوده است. وی با اشاره به سهم حدود ۱۳ درصدی صادرات محصولات کشاورزی و غذایی از صادرات غیرنفتی کشور، تصریح کرد: میزان صادرات محصولات کشاورزی و غذایی با ۳.۵ درصد کاهش در ۸ ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، به ۳ میلیون و ۶۷۱ هزار تن رسیده است که عمدتا در نتیجه کاهش صادرات محصولات خام کشاورزی چون سیب و پسته بوده است؛ درحالی که محصولات صنایع غذایی در این دوره افزایش داشته اند. لبنیات با صادرات بیش از ۶۶۴ میلیون دلار و شیرینی و شکلات با صادرات حدود ۴۱۱ میلیون دلار، بیش از ۲۸ درصد از ارزش صادرات محصولات کشاورزی و غذایی در این دوره را به خود اختصاص داده اند. پسته با وجود کاهش چشمگیر در صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل، همچنان در صدرمحصولات صادراتی قرار دارد، بطوریکه در ۸ ماهه نخست امسال حدود ۶۹ هزار تن به ارزش حدود ۶۲۸ میلیون دلار بوده است؛ در حالی که در مدت مشابه سال قبل حدود ۸۸ تن به ارزش حدود ۷۹۵ میلیون دلار صادر شده است . سهم واردات محصولات کشاورزی و غذایی از کل واردات در ۸ ماهه نخست امسال در مجموع، بیش از ۱۲ میلیون و ۵۷۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی و غذایی به ارزش ۷ میلیارد و ۲۷ میلیون دلار به کشور وارد شده است. ضمن اینکه محصولات غذایی برنج، ذرت، سویا، شکر، موز، روغن دانه آفتابگردان، کنجاله، گوشت، جو و روغن پالم با وارداتی در حدود ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تنی به ارزش۴ میلیارد و ۸۹۵ میلیون دلار، ۴۸ درصد از وزن کل و بیش از ۱۵ درصد از ارزش کل واردات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده اند.

سود ۲۰۰ درصدی مافیای خودرو

سعید مؤتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو با اشاره به اینکه آمارها نشان می‌دهد میزان واردات خودرو امسال نسبت به سال گذشته رشد قابل توجهی داشته است، میگوید: اما سؤال اینجاست؛ این میزان خودرو الآن در کدام انبارها قرار دارد؟ امروز بازار با رشد قیمت انواع خودروهای وارداتی روبه‌روست، این درحالیست که با افزایش واردات باید عرضه در بازار افزایش پیدا می‌کرد و کاهش قیمت‌ها به‌ وجود می‌آمد. وی با طرح این پرسش که ” چه‌کسانی سود ۲۰۰ درصدی واردات خودرو را به‌ دست آورده‌اند؟”، میگوید: متأسفانه بعد از بسته شدن سایت ثبت سفارش، شرکت‌ها به‌ دلایل مختلفی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود کردند اما سؤال اینجاست؛ مگر چه اتفاقاتی در بازار افتاده که با افزایش واردات شاهد رشد قیمت‌ها هستیم؟ موتمنی تصریح کرد: در حال حاضر قیمت سورنتو از ۲۳۵ میلیون به ۳۴۰ میلیون تومان رسیده است که برای فعالان بازار هم این سؤال مطرح است که؛ دلایل این افزایش قیمت چیست. بازار خودرو از جمله بازارهایی است که مافیایی بسیار قدرتمندی که یک سرش به بیت رهبری وصل است، کنترل بازار را در اختیار خود دارد. این مافیای قدرتمند هراز چندگاهی با ایجاد محدودیت در عرضه خودرو های وارداتی بازار سیاه مصنوعی ایجاد کرده و از این طریق به سودهای نجومی چند صد درصدی دست مییابند.

انتقاد کلانتری از سیاست های کشاورزی دولت

عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در مراسم روز جهانی خاک با بیان اینکه ما در آب از وضعیت بحران گذشته ایم؛ اما در خاک هنوز در شرایط بحران قرار داریم، اظهار داشت: قوانینی مانند برنامه ششم که خارج از ظرفیت های موجود یا امکانات کشور است و با شرایط ما سازگار نیست، برای اجرا به بخش‌های مختلف، تحمیل می‌شوند. وی تصریح کرد: برنامه ششم با امکانات موجود در کشور سازگار نیست. وی با بیان اینکه ما از آب کشور بی رویه استفاده می کنیم، خاک را فرسوه کرده و نمک را به خاک زراعی تحمیل می کنیم، افزود: وقتی که نیاز به گوشت داریم، با افزایش جمعیت دام، پوشش گیاهی را از بین می بریم، در نتیجه خاک را آماده فرسایش می کنیم، بنابراین با یک رفتار نادرست در زنجیره، همه چیز را به هم می ریزیم و با محیط زیستی مواجه می شویم که از همه طرف تهدیدپذیر است. وی با بیان اینکه این نسل یکی از بدترین نسل های سرزمین ما بوده و چیزی برای نسل های بعد باقی نگذاشته است، گفت: محیط زیستی که باید نگهبان حق و حقوق نسل های آینده باشد، بدهکار نسل فعلی هم می شود. ما چیزی برای نسل بعد باقی نگذاشته ایم؛ در حالیکه نباید امکانات تجدیدپذیر را تجدیدناپذیر کنیم، نسل های بعد از ما نیز حق و حقوقی دارند. چقدر می توانیم خاک را شور و فرسوده کنیم؟ حد توقف ما کجاست؟ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: آیا هر چه سیاستگذاران و تصمیم گیران خواسته اند ما باید تسلیم شویم و تولید کنیم؟ به چه قیمتی؟ خاک ما مثل آب به سمت ورشکستگی می رود. با ایجاد وزارت جنگل، خاک، آب و غیره مشکلات خاک حل نمی شود، ما باید فرهنگمان را درست کنیم و به مردم بگوییم ظرفیت کشور ما محدودیت دارد.

کاهش ۱۰ هزار میلیاردی بودجه‌های عمرانی

در لایحه بودجه سال آینده حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی در قالب تملک دارایی‌های سرمایه‌ای پیش‌بینی شده است. این رقم نسبت به ۶۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان لایحه سال جاری کاهش چشمگیری ندارد، ولی در قیاس با ۷۱ هزار میلیارد تومانی که مجلس نسبت به آن پافشاری و در جریان تصویب قانون بودجه آن را مصوب کرد تا ۱۰ هزار میلیارد تومان کاهش داشته است. این در حالی است که رقم ۶۰ هزار میلیاردی پیش‌بینی شده برای بودجه‌های عمرانی با توجه به عملکردی که در طول سال‌های گذشته اتفاق افتاده واقعی‌تر به نظر می‌رسد چرا که عمدتا ارقام کلان تعیین شده برای بودجه‌های عمرانی طی سال محقق نمی‌شوند. بر اساس گزارش عملکرد بودجه سال ۱۳۹۶ در شش ماهه ابتدایی امسال از ۷۱ هزار میلیارد مصوب حدود ۷۸۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده است. هر چند که معمولا در نیمه اول سال پرداختی به طرح‌های عمرانی کمتر بوده و در نیمه دوم افزایش می‌یابد، اما در مجموع تقریبا هیچ گاه تحقق کاملی درباره پرداخت‌های عمرانی وجود نداشته است.

بانک ها همچنان نرخ سود را دور میزنند

شهریورماه امسال بود که نرخ سود بانکی از سوی شورای پول و اعتبار مصوب شد و بانک مرکزی هم، تدابیر سخت‌گیرانه‌ای نسبت به اجرای این نرخ‌ها به کار گرفت که دامنه آن از جریمه بانکها، قطع سیستم شاپرک و برکناری مدیران شعب هم کشیده شد؛ اما در سایه همین نظارت‌ها، هستند بانک هایی که وقتی مطمئن می‌شوند سپرده‌گذار، یک مشتری حقیقی است و خبری از بازرس و برخی فرستادگان نهادهای نظارتی و حتی بانک مرکزی نیست، به راحتی نرخ‌ها را دور می‌زنند، ضمن انکه خود نیز مایلند سود بالاتری بگیرند؛ چراکه بودجه ها به اندازه کافی نبوده و به موقع هم به دست آنها نمی‌رسد. این درحالی است که ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده است که از ۴۵۰۰ شعبه بانکی بازرسی به عمل آمده است و در آنها تخلفی دیده نشده است. در این میان البته دستگاههای نظارتی خارج از دولت نیز، بارها و بارها نسبت به دور زدن نرخ سود بانکی از سوی برخی شعب بانکی هشدار داده اند. به تازگی قاضی سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور از تهیه گزارش نظارتی برای برخی شعب متخلف بانکها در نرخ سود خبر داده و اعلام کرده بود که با این بانکها برخورد خواهد شد. وزیر اقتصاد نیز اعلام کرده بود که اگر بانکها نرخ سود را دور بزنند، نقره داغ خواهند شد و وزارت اقتصاد در ترازهای مالی آنها، این تخلف را کشف خواهد کرد. اما تا این لحظه هیچ گزارش نظارتی از سوی دولت، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در خصوص برخورد با شعب بانکی متخلف اعلام نشده است. مجلس هم از این فرآیند ناراضی است و بر این باور است که نرخ های سود بانکی از سوی برخی شعب رعایت نمی‌شود.

جوابی بنویسید

ایمیل شما نشر نخواهد شدخانه های ضروری نشانه گذاری شده است. *

*