فساد سازمان یافته شده است
غلامحسین شافعی رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن میگوید: فساد سازمان یافته شده و قبح آن از بین رفته است. صدمه فعالان اقتصادی از فساد بالا است و اتاق متولی از بین بردن آن نیست. به گفته شافعی، سوال از جامعه دولتی و خصوصی این است که امروز در چه بخش هایی از جامعه دچار بحران هستیم پس باید قبل از هرگونه راهکار در کشور شناخت سریع داشته باشیم و ارتباطات متقابل و موثر در روند شکل گیری بحران ها هستیم پس اگر روند را به درستی درک نکنیم نمی توان راهکار صحیح ارایه داد و حتی ممکن است با راهکارهای نامناسب منجر به تشدید بحران شد. شافعی گفت: نبود برنامه و عدم تخصیص صحیح منجر به این شده که مشکل اقتصاد ظهور کند و با اقدامات وصله و پینه ای نمی توان مشکلات را حل کرد و منابع را به هدر داد و پول را در جایی خرج می کنیم که عایدی برای اقتصاد ندارد. این در حالی است که رشد و توسعه پایدار ناشی از تزریق صرف پول نیست بلکه انباشت سرمایه را می خواهد اگرچه بازدهی پایین و نبود بهره وری مشکل ساز شده و زمینه ساز رانت خواری می شود که مانع از عملکرد مثبت می شود. وی اظهار داشت: بخش خصوصی اکنون قادر به دفاع از خود نیست مگر اینکه بخش عمومی، بخش خصوصی را رقیب خود نداند؛ اگرچه اکنون همچنان در اقتصاد ایران به بخش خصوصی به عنوان یک اصل نگریسته نمی شود و بخشی که مناسبات دولتی دارد و امتیازگیری می کند، بخش خصوصی را ضایعه ناهنجار می داند.
ماشین سازی اراک و تبریز در تلاش برای بقا
ماشین سازی اراک که در رژیم گذشته انتظار آن میرفت تا به یک مجتمع صنعتی هم تراز با جهان صنعتی برسد، اکنون به روزمرگی افتاده است. جعفر صفری مدیرعامل شرکت در یک برنامه تلویزیونی گفت: اکنون با ۲۵ تا ۳۰ درصد ظرفیت و با ارزش اقتصادی پایین در حال فعالیت هستیم. وی با اشاره به اینکه این شرکت در حوزه ساخت تجهیزات نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی و کارخانه سازی فعال است، افزود: کمبود کار و نقدینگی و همچنین واگذاری کارها به خارجی ها از مشکلات این شرکت است. وی ادامه داد: آن کارهایی که ارزش افزوده بالایی دارد در اختیار خارجی هاست و آنهایی که ارزش افزوده پایین تری دارند برای ایرانی هاست و با ادامه این راه صنعت ما ضعیف می شود.دولت به جای اینکه کارها را به شرکت های خارجی مانند هند، مالزی و ترکیه واگذار کند، باید به واحدهای صنعتی داخلی واگذار کند در این صورت زمینه مدیریت، مهندسی و طراحی شکل می گیرد و بستر برای صادرات فراهم می شود.در ادامه حابل زادبود مدیرعامل گروه ماشین سازی تبریز هم در ارتباط تلفنی با این برنامه واردات ماشین های مشابه با کیفیت پایین از کشورهای آسیای شرقی با کیفیت پایین و با تعرفه گمرکی پایین از مهمترین مشکلات این شرکت است و این در حالیست که امسال این شرکت با وجود مشکلات فراوان صادرات قابل ملاحظه ای به کشور آلمان داشته است. وی ادامه داد: تردید شرکت ها و سازمان های دولتی در خرید از تولیدکننده داخلی و گروه ماشین سازی تبریز از دیگر مشکلات است. زادبود افزود: شرکت های دولتی ترجیح می دهند ماشین آلات مشابه وارداتی خارجی را حتی با کیفیت پایین تر بخرند. مدیرعامل گروه ماشین سازی تبریز، نبود حمایت نظام بانکی به بهانه های مختلف را از دیگر مشکلات این شرکت بیان و اضافه کرد: بانک ها سرمایه در گردش را در اختیار این شرکت قرار نمی دهند.
ایران برای رفع مشگلات بانکی با خارج باید در نوبت بماند
فیل هوگان کمیسیونر اتحادیه اروپا در نشست خبری با حضور وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه چرا بعد از دو سال از اجرای برجام هنوز مشکلات بانکی ایران حل نشده است در این ارتباط برخی معتقدند که آمریکا و اروپا در برجام نقش پلیس بد و خوب را بازی میکنند اظهار داشت: تمام تلاش خود را انجام دهیم تا موانع بانکی میان ایران و اتحادیه اروپا برداشته شود اما باید توجه داشت که دو سال زمان کافی نیست. وی افزود:اتحادیه اروپا به اجرای برجام متعهد است و ما این امر را در زمانهای مختلف اعلام کردهایم، زیرا برجام بعد از ۱۲ سال مذاکره سخت به دست آمد و ما طرفین توافقنامه را به ادامه و انجام راه دعوت میکنیم. وی یادآور شد که حرکتهای خوبی برای همکاریهای بانکی میان ایران و کشورهای اروپایی توسط بانکهای کوچک انجام شده است اما این مشکل در ارتباط با بانکهای بزرگ وجود دارد و در این ارتباط لازم است بانکهای ایران نیز خود را با استانداردهای روز جهانی مطابقت دهند. وی با بیان اینکه در تلاش هستیم خطوط اعتباری جدیدی برای ارتباط با ایران در نظر بگیریم گفت: براساس مذاکراتی که با وزیر جهاد کشاورزی ایران داشتیم راه حلهایی برای گرهگشایی، و ایجاد خط اعتباری در حوزه غذا و کشاورزی ارائه دهیم و ما تمام تلاش خود را میکنیم که از شرکتهای ایرانی و اروپایی در حوزه غذا حمایت کنیم. هوکان افزود: مذاکراتی در خصوص صدور مجوز صادرات شترمرغ ایرانی به اروپا انجام شد که با توجه به ظرفیتهای موجود امکان آن وجود دارد. درباره صادرات زعفران ایرانی با برندهای زعفرانهای اسپانیایی گفت: ما رهگیری محصولات عرضه شده در بازار مصرف را انجام میدهیم و زعفرانی که از ایران آمده دقیقا مشخص است از کجا آمده است و ما میتوانیم مطمئن باشیم که از این موضوع سوءاستفاده نمیشود. وی گفت: امکان واردات محصولاتی مانند شترمرغ، پسته و زعفران به اتحادیه اروپا وجود دارد که در این زمینه صحبتهایی داشتیم اما ما نیز انتظار داریم روغن زیتون، محصولات لبنی و گوشت قرمز اروپایی به ایران صادر شود.
دو دوزه بازی کردن روسها
عسگراولادی رییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه میگوید: فراز و نشیبهای روابط تجاری ایران و روسیه اکنون به اینجا رسیده است که واردات روسیه از ایران کاهش یافته اما صادرات روسیه به ایران افزایش داشته است؛ به طوریکه ارزش صادرات ایران به روسیه به ۴۰۰ میلیون دلار رسیده اما واردات از روسیه یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار برآورد شده است چراکه به گفته دستاندرکاران، صادرکنندگان روس توانستهاند بانکهای کشورشان را برای کمک به صادرکننده قانع کنند اما ایران در صادرات به روسیه تغییری نداشته و بانک مرکزی اعتبار لازم را برای حمایت از صادرکننده ایرانی در نظر نمیگیرد. او در ادامه میگوید: مسائل تجارت ایران و روسیه را در سفر اخیر ولادیمیر پوتین به ایران دوباره پیگیری شد. سفر پوتین به ایران آثار مثبت و خوبی در روابط کلان ایران و روسیه داشته و روابط بانکی و گمرکی و کریدور شمال به جنوب مهمترین موضوعات اقتصادی مطرح شده در سفر اخیر پوتین به ایران بوده است. به گفته وی، هر دو طرف معتقد به توسعه فعالیتهای دوجانبه هستند اما دو مشکل بزرگ در این زمینه داریم. مشکل اول، موانع بانکی است. بانکهای روسیه هنوز با ما کار نمیکنند و مسئله دوم، واحد پولی است که در تلاشیم با مذاکره به جای استفاده از یورو و دلار از ریال و روبل استفاده و هر شش ماه یکبار حسابها را تسویه کنیم که این کار هم با تفاهم بانک مرکزی دو کشور ممکن خواهد بود.
چین هنوز شریک اصلی تجاری ایران
بررسی ها نشان می دهد سهم چین از کالاهای صادراتی ایران در نیمه اول امسال به بیش از ۲۱ درصد افزایش یافته است. چین سال هاست که در تجارت با ایران صدر نشین است. آخرین بررسی آمارهای تجاری ایران در نیمه اول سال نشان از آن دارد که چن در شرایط کنونی خریدار یک پنجم صادرات ایران است. این سهم بالا در حوزه واردات نیزمشهود است. آمارهای ارائه شده از سوی گمرک نشان می دهد در نیمه اول سال جاری چهار میلیارد و ۳۱۳ میلیون دلار کالا از ایران به چین صادر شده است که این رقم ۲۱ درصد از کل صادرات ایران را تشکیل می دهد.حجم صادرات غیر نفتی ایران در سال جاری افزایشی هفت درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. بررسی ها نشان می دهد میزان افزایش صادرات به چین در نیمه اول سال گذشته نیز برابر با دو درصد بوده است. ایران در همین دوره زمانی در سال ۱۳۹۵ برابر با ۳ میلیارد و ۹۹۸ میلیون دلار کالا به کشور چین صادر کرد . سهم چین از کالاهای صادراتی ایران در نیمه اول سال گذشته برابر با ۱۸.۴ درصد بوده است.از سوی دیگر در همین مقطع زمانی ایران ۵ میلیارد و ۶۹۶ میلیون دلار کالا به ایران فروخته است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی برابر با ۱۶.۵ درصد را نشان می دهد . در نیمه اول سال گذشته حجم صادرات چین به ایران به ۴ میلیارد و ۸۶۰ میلیون دلار رسید. بر این اساس تراز تجاری ایران و چین در بخش صادرات غیر نفتی یک میلیارد و ۳۸۳ میلیون دلار برآورد می شود. در سال گذشته تراز تجاری ایران برابر با منفی ۸۶۲ میلیون دلار بود.
بازار پسته ایران در تصرف امریکا
صادرات پسته در نیمه امسال با کاهش بیش از ۴۰ درصدی از نظر وزنی و ارزشی مواجه شده است، وزارت کشاورزی این روند نزولی را ناشی از صادرات همه محصول پارسال و تاکید دارد بر اینکه در نیمه دوم امسال روند صادرات پسته رو به رشد خواهد بود. طی شش ماهه نخست امسال بیش از ۲۱ هزار و ۱۰۳ تن پسته به ارزشی بالغ بر ۲۱۸ میلیون و ۸۳۷ هزار دلار به کشورهای مختلف صادر شده است که ۵/۴٧ درصد از نظر وزنی و ۶۶/۴٢ از نظر ارزشی نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته کاهش داشته است. این کاهش در صادرات پسته در حالی اتفاق افتاده که مسوولان وزارت جهاد کشاورزی آن را نکته منفی تلقی نمیکنند. شکرالله حاجیوند مدیرکل دفتر میوههای سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی در این باره میگوید در سال گذشته همه محصولی که تولید شده و در انبارها ذخیره شده بود صادر شد؛ بنابراین امسال با روند کاهشی در صادرات پسته مواجه بودیم که البته به طور معمول تجارت خارجی این محصول پس از برداشت آن یعنی در نیمه دوم جان میگیرد. مدیرکل دفتر میوههای سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی معتقد است که به دلیل برخی شرایط اقلیمی به وجود آمده درصد پوکی پسته در برخی مناطق بیش از گذشته خواهد شد که در برآوردها و پیشبینیهای صورت گرفته از میزان تولید این محصول باغی ارزآور اثرگذار خواهد بود، اما میزان تولید امسال از پارسال و حتی برآورد اولیه ۲۲۵ هزار تنی صورت گرفته بیشتر خواهد شد. وقتی این توضیحات با امار جهانی مقایسه میگردد، مشاهده میشود که بسیار از واقعیت به دور است. مشگل اصلی بازار پسته ورود پرقدرت آمریکا به این بازار است که رقیب سرسخت ایران شده . در حال حاضر صادرات پسته امریکا به بالای ۴۰۰ هزار تن در سال رسیده، در حالیکه پسته ایران قوس نزولی به خود گرفته و از ۴۰۰ هزار تن به کمتر از ۲۰۰ هزارتن در سال را نشان میدهد.