خبرنامه خلیج فارس تازه ترین مقالات و اخبار سیاسی، فرهنگی، هنری و اقتصادی
جشن نوروز و «فرهنگ پخت نان لواش» به عنوان دو پرونده مشترک بین ایران و چند کشور دیگر، روز چهارشنبه،۱۰ آذر، در فهرست «میراث معنوی بشری» سازمان یونسکو ثبت شد.
بر این اساس، فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی سازمان میراث فرهنگی، خبر داده که نوروز در فهرست «میراث معنوی بشریِ» سازمان یونسکو ثبت شده‌است. بنا به گفته‌ی نظری، پرونده نوروز با مشارکت ۱۲ کشور و مدیریت ایران جزو «بزرگترین و کهن‌ترین میراث‌های معنوی جهان» است.
در همین زمینه خبرگزاری‌های داخلی هم، اعلام کرده‌اند که پرونده چندملیتی نوروز به عنوان «بزرگترین پرونده میراث ناملموس بشریت که تا کنون در یونسکو مطرح شده است»، در اجلاس کمیته بین‌المللی میراث ناملموس در آدیس آبابا، پایتخت اتیوپی، با اجماع نمایندگان کشورها به ثبت رسیده‌است.
براساس این گزارش،۱۲ کشور ایران، هند، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکیه، آذربایجان، تاجیکستان، افغانستان، قزاقستان، عراق و ترکمنستان در پرونده ثبت جهانی نوروز مشارکت داشتند.
پرونده نوروز در مهر سال ۸۸ با عضویت ۷ کشور در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت شده بود و در سال ۹۳، با تقاضای الحاق پنج کشور عراق، ترکمنستان، تاجیکستان، افغانستان و قرقیزستان این پرونده بار دیگر تدوین و به یونسکو ارسال شد. سال ۸۸ همچنین مجمع عمومی سازمان ملل روز۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز به رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد.
همزمان با ثبت نوروز بود که محمد میرشکرایی، پیشکسوت حوزه مردم‌شناسی و رییس پیشین پژوهشکده مردم‌شناسی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که پیشنهاد ثبت جهانی نوروز را مطرح کرده و تلاش‌های زیادی برای تهیه‌ی این پرونده انجام داده بود، درباره این اقدام مشترک اظهار کرده‌بود: «ما باید بکوشیم، در ذهن همه‌ی ملت‌ها و بویژه روشنفکران‌شان، این فکر را جا بیندازیم که شخصیت‌های فرهنگی ـ تاریخی به یک قوم یا سرزمین محدود متعلق نیستند، بلکه به یک پهنه‌ی وسیع، یگانه و همگون فرهنگی که از چین تا آن سوی فرات گسترده است، تعلق دارند.»
به‌دنبال این تقاضا و برای الحاق نام پنج کشور به این پرونده، از ۱۱ تا ۱۶ اسفندماه ۱۳۹۳، هتل لاله در تهران میزبان نمایندگان کشورهای عضو پرونده «نوروز» و کشورهای تقاضاکننده برای پیوستن به این پرونده بود تا کشورهای عضو پرونده بر سر چگونگی تهیه‌ی پرونده‌ی جدید و به‌دست آوردن راهکارهای مختلف به تفاهم برسند.
سرانجام دفتر بزرگترین پرونده میراث ناملموس از نظر تعداد کشورهای عضو در آن، ۱۶ اسفند ۱۳۹۳ در طبقه ۱۳ هتل لاله بسته شد و صبح روز گذشته (چهارشنبه، ۱۰ آذرماه ۱۳۹۵) با نهایی شدن پیوستن این پنج کشور جدید به پرونده، بار دیگر پرونده «نوروز» در فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو به ثبت رسید.
در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی بیش از ۳هزار سال دارد، توصیف شده است.
در نشست روز چهارشنبه یونسکو در آدیس آبابا همچنین «فرهنگ پخت نان لواش» به طور مشترک بین کشورهای ایران، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، و ترکیه ثبت شد. سال ۲۰۱۴ میلادی «نقش فرهنگی لواش» توسط ارمنستان در فهرست میراث معنوی بشری یونسکو ثبت شده بود. ارمنستان اما خواستار تغییراتی در خصوص پرونده مشترک لواش شده بود و پس از آن پنج کشور تهیه کننده پرونده «فرهنگ پخت نان لواش» توافق کرده بودند که مدیریت ثبت این پرونده را بر عهده بگیرد.
فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی سازمان میراث فرهنگی، پس از ثبت این دو اثر اعلام کرد که «پرونده‌های چندملیتی بر اساس ریشه‌ها و مشترکات فرهنگی تشکیل می‌شود و باعث تقرب فرهنگ‌ها و گفت‌وگو و صلح می‌شود».
فهرست «میراث فرهنگی معنوی» یونسکو شامل مواردی چون رسوم، نمایش‌ها، اصطلاحات، دانش، مصنوعات دستی و فضاهای فرهنگی مرتبط با آنها می‌شود. در کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس تنها به آن قسم از میراث فرهنگی ناملموس توجه می‌شود که با اسناد بین‌المللی حقوق بشر موجود و نیز با ضرورت احترام متقابل میان جوامع، گروه‌ها و افراد و لزوم توسعه پایدار منطبق باشد.
پیش از نوروز نیز برخی از رسوم و دانش‌های ایرانی از جمله دانش ساخت لنج، سازهای ایرانی و ورزش زورخانه‌ای در فهرست «میراث ناملموس بشریِ» سازمان یونسکو ثبت شده است. شماری از آثار تاریخی ایران از جمله آنها آثار چغازنبیل، تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان، ارگ بم، کاخ گلستان و شهر سوخته نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند.
