پس از انتشار خبر بازداشت محمد امامی، یکی از تهیهکنندگان سریال پرمخاطب «شهرزاد»، به اتهام دست داشتن در اختلاس هشت هزار میلیاردی صندوق ذخیره فرهنگیان، خبرگزاری فارس طی در گزارشی از تغییر تهیه کننده سریال شهرزاد۲ و همچنین تغییر نام این سریال خبر داد.
این خبرگزاری همچینن با اشاره به برگزاری جلسه عوامل این سریال در گزارشی نوشت: «در این جلسه که در آن مجری طرح عبدالله اسکندری و اسدزاده نیز حضور داشتند تصمیم گرفته شده است که اگر محمد امامی مشکلش حل نشد و قانون تصمیم بر ضبط اموال این تهیهکننده گرفت، اسدزاده به عنوان تهیهکننده فصل دوم مجموعه شهرزاد معرفی شود و سرمایهای که تا به این لحظه از سوی محمد امامی وارد این پروژه شده است بازگردانده شود و همچنین به دلیل اینکه شهرزاد به نام تهیهکننده به ثبت رسیده است، نامش را تغییر دهند.»
انتشار این خب اما با واکنش ترانه علیدوستی بازیگر نقش «شهرزاد» روبه رو شد. این بازیگر در صفحه ایسنتاگرام خود بدون اشاره مستقیم به این خبر نوشت: «فصل دوم ”شهرزاد” یک ماه است در حال فیلمبرداریست، اسمش هم شهرزاد۲ است، هر خبری هم شد خودمان در اختیارتان میگذاریم، نگران نباشید و به شایعات توجه نکنید؛ خبرگزاریها چاره ای جز خلاقیت ندارند چون همانطور که میدانید سوژه خبر در این مملکت خیلی کم است. به اینها میگوییم رسانه های مجبور.»
این پست اینستاگرامی ترانه علیدوستی با انتقاد برخی کاربران فضای مجازی روبه رو شد. منتقدان از شایعه خواندن اتهامات محمد امامی تهیه کننده شهرزاد توسط ترانه علیدوستی انتقاد کردند. از همین جمله نادر فتورهچی روزنامهنگار ساکن ایران در یادداشتی در صفحهی فیسبوکش نوشت:
ترانه علیدوستی، بازیگر سریال و سینمای حکومت، مطلبی در اینستاگرام گذاشته و از در راه بودن «شهرزاد ۲» خبر داده و گفته است:«نگران نباشید و به شایعات توجه نکنید».
او نیز همچون مقامات حکومت و خطیبان تندخوی نماز جمعه، «رسانهها» را عامل اصلی دامن زدن به شایعات میداند و با زبانی طعنهآمیز میگوید:« سوژه خبر در این مملکت خیلی کم است، به اینها میگوییم رسانههای مجبور».
در انتهای مطلب نیز ایشان آیکون سمبولیک «فمنیسم» را به متن ضمیمه کردهاند.
فتورهچی سپس با طرح شش سوال یادداشتش را ادامه داده است:
۱- منظور از «شایعات» چیست؟ الف، اختلاس ۸۰۰۰ میلیارد تومانی صندوق ذخیره فرهنگیان؟ ب، ارتباط «تهیه کننده» سریال حکومتی شهرزاد با این پرونده؟ ج، دریافت دستمزد میلیونی شما از این «پروژه»؟
۲- اگر کل ماجرای ارتباط سریال شهرزاد و عواملاش با فساد ۸۰۰۰ میلیارد تومانی صندوق ذخیره فرهنگان «شایعه» است، لطفا شیوه تامین «سرمایه اولیه» ساخت این مجموعه را تشریح بفرمایید.بیتردید روشن شدن منابع مالی تامین این پروژه میلیاردی، میتواند در بیاعتبار شدن «شایعات» و «رسانههای مجبور» بسیار موثر باشد.کسی که چیزی را «شایعه» میداند، از آنچه که «شایعه» نیست مطلع است.
۳-چرا ادعای رسانهها «شایعه» است اما ادعای ترانه علیدوستی نامی «شایعه» نیست؟
۴- آیا آنزمانی که رسانهها با شما گفتوگو میکنند، عکستان را روی جلد میآورند، درباره «آخرین کار» و «حال گربه» و «رنگ مورد علاقه»تان سوال میکنند هم «مجبور»اند یا فقط در صورت افشای پرونده فسادی که نام شما را هم به میان میکشد «مجبور» تلقی میشوند؟
۵- در صورت اثبات ارتباط تهیه کننده سریال حکومتی شهرزاد با فساد مالی ۸۰۰۰ هزار میلیارد تومانی، موضع شما چه خواهد بود و برای قرار نگرفتن در لیست کسانی که با سریال ساخته شده با «پول کثیف» و «حق بازنشستگی معلمان» همکاری کرده اند، چه کاری انجام خواهید داد؟
۶- گذاشتن سمبل/آیکون «فمنیسم» در انتهای این مطلب، آیا برای آن بوده است که درصورت پرسش از ارتباط شما با این پروژۀ بدنام، پرسشگر «ضد فمنیست» دیده شود یا چه؟ ضمنا، خواهشمندست منابع مطالعاتیتان جهت آشنایی مخاطبان با اصول «فمنیسمی» که با «حجاب اجباری» مخالفتی ندارد را منتشر بفرمایید.
ترانه علیدوستی در پاسخ به این انتقادات گفت منظورش از شایعه خبر فارس بوده است نه اخبار مرتبط با «محمد امامی» و نوشت: « محمد امامی به اتهام دخالت در صندوق فرهنگیان در پرونده ای هشت هزار میلیاردی در بازداشت است. پرونده ای که فقط شامل حال ایشان نیست. سریال شهرزاد فاز اولش سه سال پیش در یک موسسه فرهنگی فعال (تصویر گستر پاسارگاد) شروع شده با دو سرمایه گذار نه فقط ایشان. مبلغ ساخت این سریال ۱۴ میلیارد تومان بوده، دو میلیارد تومان بیشتر از سریال شاهگوش و ۹۸ میلیارد تومان کمتر از پروژۀ محمد رسول الله یا مبلغی تقریبا معادل فیلم توقیف شدۀ رستاخیز. این ارقام برای ساخت پروژه ای در این سطح عجیب نیستند اما قبول کنید هر قدر هم رانت در آن ها دخیل باشد بسیار کمتر از آنند که کسی برایشان هشت هزار میلیارد اختلاس کند.»
این پاسخ اما به نظر منتقدان و دنبالکنندگان بحث قانعکننده نبود و سوالهای دیگری را هم به دنبال خود به وجود آورد. سیل انتقادات و پرسشها آنقدر بود که حساسیت افکار عمومی نسبت به نحوه تولید سریال شهرزاد و منابع مالی آن برانگیخته شود. چنانکه نادر فتورهچی با دعوت از همقطاران دیگرش از آنها خواست تا او را برای افشاکردن حقیقت پشت پردهی این سریال همراهی کنند، او در قسمتی از یکی از یادداشتهای متوالیاش نوشت:
کنون نزدیک به یک ماه است که ماجرای ارتباط تهیه کننده سریال شهرزاد با اختلاس ۸۰۰۰ میلیارد تومانی صندوق ذخیره فرهنگیان در افواه عمومی مطرح است و خشم بسیاری از جمله من را هر لحظه بیشتر بر میانگیزد که چرا پول بازنشستگان آموزش و پروش که به قول یکی از معدود کامنت گذاران با شعور صفحه اینستاگرامتان «اکثرشان دندان در دهان ندارد»، دزدیده شده، و بخشی از آن خرج سریالی شده است که هدف از آن کسب اعتبار و نام و «حاشیه امن» برای اختلاسگران بوده است.
الف، به این معنا اشاره یکی از عوامل این سریال به ماجرای «شایعه»(آنهم بدون اشاره به نام خبرگزاری فارس در متن اولیه یا موضوع شایعه)، ماجرای غارت ۸۰۰۰ میلیارد تومانی را در اذهان تداعی میکند و نه تغییر نام سریال از فلان به بهمان را.
ب، قصد من از اشاره به فلسفه وجودی «صندوق ذخیره فرهنگان» گرفتن «گریه از معلمان» نیست و معلمان را با کامنتگذاران صفحهتان که ظاهرا تحت احساسات شدیدی قرار دارند، یکی نکنید. من برای مشروعیت بخشیدن به «خشم» ام از این پروژه کثیف، نیازمند اخذ گریه از کسی یا کسانی نیستم و اگر تمام کائنات نیز این غارت را نادیده بگیرند، کماکان بر «غارت پول معلمان» در جریان آن تاکید خواهم کرد.
ج، تا مادامی که شما به ماجرای «شایعه» (که ظاهرا منظور شایعه دیگری بوده است) نپرداخته بودید، من به هیچ وجه شما را بابت اطلاع یا عدم اطلاع از پشت پرده پول کثیف این سریال مورد استیضاح قرار نداده بودم. چرا که متهمان اصلی این «شایعه» را کسان دیگری میدانستم و فرض را بر این میگذاشتم که شما به عنوان یک بازیگر جوانی که حالا با صلاحیت یا بیصلاحیت در بخشی از این ماجرا قرار گرفتهاید و چند صد میلیونی درآمد کسب کردهاید، «مسئولیت»ی در قبال آن غارت ندارید یا در خوشبینانهترین حالت اطلاعی از آن پشت پرده نداشتهاید. اما به مجرد آنکه در مقام «مسئول روابط عمومی» و وکیل مدافع ظاهر شدید، پرسش درباره آن «شایعه» اصلی، گریبان شما را نیز میگیرد.
د، پولی که از این پروژه کسب کردهاید، هر چقدر که هست، نوش جانتان. اینکه آن را پاک میدانید یا نه، به «اخلاق» و «وجدان» خودتان مربوط است و این شمایید که باید شبها با فکر پاک بودن یا نبودن آن سر کنید، نه من.
از این حیث، بنده اتهامی حقوقی به شما وارد نکردهام و آن را به «وجدان»، این هیولای درون تان، واگذار کردهام و خود میدانید که با آن هیولا چه کنید.
ه، طبیعتا کسی برای ساخت یک سریال، ۸۰۰۰ میلیارد تومان اختلاس نمیکند، اما بر حسب «عرف» پولشویی، کسی که ۸۰۰۰ میلیارد تومان اختلاس میکند، حتما برای کسب مشروعیت و محبوبیت و پاک کردن اصل ماجرا، سریال و فیلم سینمایی میسازد، باشگاه فوتبال میخرد، خیریه دایر میکند، از مردم گریه میگیرد و کلی سر و صدا راه میاندازد که هم «حاشیه امن» پیدا کند و هم اصل ماجرا فراموش شود، چونانکه در این فقره نیز چنین شده است و آقایان بخش اندکی از آن پول کثیف را خرج «کار فرهنگی» کردهاند که شما نیز یکی از ذینفعان خرده پای آن محسوب میشوید و همانطور که قبلا اشاره کردم، تا مادامی که به قصد پاسخ به «شایعات» برنیامده بودید، کسی جز وجدانتان شما را به این پول کثیف پیوند نزده بود، همانطور که دیگر دست اندرکاران این سریال نیز هرگز مورد بازخواست افکارعمومی قرار نگرفتهاند چون در صدد دفع شایعات(آنهم به شکل مبهم) نبودهاند.
و، کمتر بودن رقم ساخت این سریال از فلان فیلم یا بیشتر بودناش از آن یکی، توجیه کننده منشاء پول کثیفی که خرج این سریال شده است نخواهد بود و اگر سیستمی سالم باشد، ماجرای آنها نیز باید پیگیری شود.
در همینزمینه حسین پارسایی، مدیرکل «دفتر نمایش خانگی، مستند و کوتاه» سازمان سینمایی، در گفتوگویی با «شرق» درباره چگونگی حضور امامی در مقام سرمایهگذار این سریال صحبت کرد و گفت:« ما مسئولیت حاکمیتی نسبت به سینما و نمایش خانگی داریم و مسائل صنفی به اصناف مربوط میشود. آقای امامی از طرف صنف مربوطه کارت تهیهکنندگی دارد. سریال «شهرزاد» قبل از اینکه به کسی یا جایی تعلق داشته باشد، به مردم تعلق دارد، اینکه چه کسی این سریال را و با چه پولی تهیه کرده مهم است؛ اما از نظر ما حد و حدود قانونی برای انجام این پروژه رعایت شده؛ بعد از این هر اتفاقی بیفتد، مسئله بعدی است. ما پیشداوری نمیکنیم و تابع مراجع ذیربط هستیم، کسی را هم مقصر و تبرئه نمیکنیم.»
اما به تازگی خبرگزاری خانه ملت از وجود سرمایه گذار سومی در مجموعه شهرزاد خبر داده است. اما سرمایهگذار سوم «شهرزاد» کیست؟ تا پیش از این، امامی و رضوی بهعنوان سرمایهگذاران این سریال معرفی شده بودند و نامشان در تیتراژ سریال میآمد. در گزارش «خانه ملت» درباره اختلاسی از یک زن بهعنوان سرمایهگذار دیگر شهرزاد صحبت شده است. در این گزارش آمده است: سخنگوی فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی و اداری مجلس با اشاره به بازداشت ۱۴ فردی که در اختلاس از صندوق فرهنگیان دست داشتند، ارتباط محمد امامی با این پرونده را اعلام کرد و البته ادعایی را طرح کرده درباره حضور همسر شهابالدین غندالی، رئیس بازداشتی صندوق ذخیره فرهنگیان بهعنوان تهیهکننده «شهرزاد».
حسین مقصودی، سخنگوی کمیسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی به خانه ملت گفته است: «آقای امامی به همراه همسر آقای غندالی (مدیرعامل بازداشتشده صندوق فرهنگیان) بهعنوان تهیهکنندگان سریال «شهرزاد» به صندوق ذخیره فرهنگیان مقروض بودند. با انجام بررسیها مشخص است که امامی و همسر غندالی بدهی خود را از طریق واگذاری یک زمین پرداخت کردند، اما طبق مدارک موجود، مبلغ ریالی زمین واگذارشده از بدهی آنها پایینتر است. در واقع باید دلیل بازداشت امامی را تا این لحظه «نحوه پرداخت بدهی خود به صندوق» بدانیم.
هنوز ابعاد تازه از نقش همسر شهاب الدین غندالی رییس بازداشت شده صندوق ذخیره فرهنگیان در سریال شهرزاد مشخص نشده است، اما «هزار و یک» حاشیهی این سریال همچنان ادامه دارد. باید دید که دست اندرکاران شهرزاد همچنان امیدوار به بازگشت محمد امامی به این پروژه هستند یا اینکه شرایط به گونه ای پیش می رود که آن ها مجبور به اتخاذ تصمیمات جدید شوند.