نویسنده: علیرضا نوری زاده
چاپ اول: لس آنجلس – آمریکا -ژانویه ۲۰۰۷
چاپ دوم – لندن
ناشر: مرکزمطالعات ایران واعراب لندن بهار۲۰۱۶
چاپ نخست این کتاب پس ازانتشار درلس آنجلس درمدت کوتاهی نایاب شد. فشاردوستان و اهل مطالعه درداخل و خارج از کشور زمینه های چاپ دوم کتاب را فراهم آورد. درچاپ دوم چیزی کم وزیاد نشده وعینا مانند همان چاپ نخست است و شامل شانزده گفتار از: «چرا اصلاحات ناکام ماند و احمدی نژاد به تخت نشست» شروع و در «لبنان پس از جنگ» به پایان می رسد.
بررسی کتاب فوق که درکتابسنج جلد دوم نیزآمده است، به چکیده ای ازآرای نویسنده اشاره داشتم که حوادث زمان کم و بیش درستیِ برخی آنها را ثابت نموده. گفتنی ست که هر ازگاهی نگاه به گذشته و بازخوانی گفتمان های گذشته ضرورت پیدا می کند. از آنجا که ما ملت معتاد به استبداد، معتاد به فراموشی نیزهستیم بازگویی برخی حوادث اهمیت پیدا می کند. بدون تردید آبشخوراصلی و تداوم حکومت های خودکامه وموفقیت آنها درسرکوب وخفقان وبیعدالتی، در فراموشی ها وچشم پوشی های سنتی ما مردم باری بهر جهت قابل اهمیت و بررسی است.
نویسنده،با گزینش شانزده مقاله، برخی ازمعضلات داخلی وخارجی حکومت جمهوری اسلامی با نگاهی منتقدانه حوادث را زیر ذزه بین نقد برده ضعف ها را عریان کرده است. از دوران وزارت ارشاد سیدمحمد خاتمی می گوید وعلل خشم رهبر ازخاتمی وبرخورد شدیدش با او که درمقابل خفقان زبان گشوده و مطالبی مطرح کرده مخالف منش و رفتار مقام معظم رهبری. «موضوع ازاین قرار بود که درجلسه ای ازهیآت دولت درحضور ولی فقیه، خامنه ای ضمن حمله شدید به روشنفکران و اهل نطر گفته بود آمریکا هجمه فرهنگی را علیه ما آغازکرده وابزارش هم جوجه روشنفکرها وبه اصطلاح نویسندگان و شعرا هستند … خاتمی پاسخ داده بود اگر پنجره ها را بگشاییم و اجازه دهیم اهل اندیشه و فرهنگ و هنر درهمین مملکت حرفهایشان را بزنند و آثارشان را منتشر کنند جامعه ما از هجمه فرهنگی آسیب نخواهد دید … خاتمی حرف های دیگری هم زده بود که سیدعلی را چنان خشم آورده بود که با الفاظی زشت ضمن حمله به او گفته بود جنابعالی که حرف های مرا قبول ندارید چرا مانده اید».
خاتمی ازکابینه می رود و چندسال بعد به ریاست جمهوری برگزیده می شود و یا بقول خودش به سمت «کارگزاری» انتخاب می شود. کارهای مفیدی درآن دوره انجام گرفت با اینکه دوران قتل های زنجیره ای بود و قتل و کشتار وحشیانه نویسنده ها و برخی ازأگاهان، اما قاتلان معرفی شدند و معلوم شد که حکومت دیگری نیز درکاراست. خاتمی ازترس سربازان پنهان امام زمانی نتوانست آن چنان که می خواست و پذیرفته بود دربارۀ حقوق فردی، آزادی بیان، سانسور، اختناق حاکم وتندروی های حکومت اندکی نرمش نشان بدهد و مصالح کشوررا فارغ از رآی رهبر تأمین کند؛ موفق نشد و دورانش به پایان رسید. با انتصاب محمود احمدی نژاد از جانب رهبر که بقول خودشان فکر و سلیقه اش به ایشان نزدیک بود؛ دورتازه ای از نکبت و سیاهی ملی سراسر خاک وطن را فرا گرفت وتاراج بیت المال شروع شد. رونق گرفتن فساد وچپاولگری بی سابقه در تاریخ، تا جایی که قبح دزدی و چپاول وتجاوز به اموال دولتی رنگ باخت. ضابطین عدل و داد قضائی کشور با اعدام آقتابه دزدان، زمینۀ رشد و گسترش طبقه ای از گانگسترها را فراهم ساختند. حکومت درراه پایداری و تحکیم پایه های قدرت، دست غارتگران را آزاد گذاشت. شگفتا که عامل اصلی فساد گسترده، به تازگی هیاهو راه انداخته تلاش می کند بار دیگر برمسند قدرت راه یابد.
نویسنده، اما درهمان روزها که نام احمدی نژاد درروزنامه ها مطرح شد، به معرفی او پرداخت و با اشاره به سابقۀ او، آیندۀ هولناک حکومت این فرد گمنام را چون سونامی ویرانگری خواند: «سونامی احمدی نژاد بدون هشدار و ناگهانی درسرزمین ما رخ نداد». با این اعلام خطر سابقۀ مسئولیت های او را روایت می کند:
در دومین بخش این دفتر، باعنوان«ظهور رایش اسلامی» ص ۲۲ روایت زندگی احمدی نژاد و دوران تحصیلی، مشارکتش درانقلاب، رفتن به جبهه جنگ، معاونت امنیتی در چند شهر آذربایجان غربی و کردستان، فرماندار خوی «… درمرحله پایانی جنگ و دو سال نخست پس از جنگ. نقش موثر او در سرکوبی کردها و قتل شماری از مبارزان کرد داشته تردیدی وجود ندارد، همینطور حضور او بعنوان ناظر قتل زنده یاد دکترعبدالرحمن قاسملو وعبدالله قادری و … در وین ثابت شده است … در استانداری اردبیل … یک تیم از دوستان و اقوامش را با خود به اردبیل میبرد و کارها را بین آنها تقسیم می کند. نکته دوم شیوه پوپولیستی دربرخورد با مردم است. به همه جا سر می کشد خانه های ارزان قیمت می سازد، معدل عمران دراستان در زمان او بالا می رود. … از نظر اجتماعی فضای نسبتا آزادی (با معیارهای جمهوری ولایت فقیه) درشهر اردبیل و شهرهای تابعه استان ایجاد می شود. میگساران او را دعا می کنند که مانع از ورود مسکرات از آن سوی مرزها نمی شود، اهل منقل نیزاز دعاگویان او هستند. … اما از نظر سیاسی اردبیل بدترین و سخت ترین دوران خود را در زمان او می گذراند … دستگیری ها دراین دوران وحشتناک است. … بعد ازجنگ در زمان تصفیه های خونین زندان ها در سال ۶۷، احمدی نژاد یک چند به اوین آمد و رفت داشت (قصه تیرخلاص زنی اوپایه دراین دوران دارد). روزی او به همراه مسئولان زندان با خامنه ای که رئیس جمهور بود دیدار داشت ودرآغازمجلس، احمدی نژاد مرثیه ای رابه مناسبت فاطمیه دوم درحضورسیدعلی خواند. … صدا به دل سید نشست … قرارشد احمدی نژاد گه گاه به مجلس آقا برود ونوحه و مرثیه بخواند … تاشهرداری تهران و ریاست جمهوری» ص٣۲ – ۲٨ نوری زاده، درتحلیل اعمال و کرداراحمدی نژاد و سنجش کارهای او، با نگرانی می نویسد: «احمدی نژاد فرزند اصیل و صادق و حلال زاده انقلاب خمینی است. شما نمی توانید درپی زلزله ای مهیب و زیرورو شدن خانه تان، ازدل ویرانه ها گل یاس و محمدی سر بیرون کند. در لجنزار هم نمی توانید به دنبال صدفی باشید که در دل مروارید غلطان دارد … ». فساد مالی و چپاول کم نظیر بیت المال ملی دردوران هشت سالۀ ریاست جمهوری احمدی نژاد درکشورمان مایۀ سرافکندگی شده؛ لکۀ سیاه و ننگینی که به این زودی ها ازپیشانی تاریخ زدوده نخواهد شد.
نوری زاده، قدرت نامحدود رهبر جمهوری اسلامی ایران را یادآور می شود:
در هیچ نقطهای از جهان، رئیس دولتی چه شاه چه رئیس جمهوری، به اندازه سیدعلی خامنهای، قدرت و امکانات ندارد. بوش که رئیس جمهوری یگانه ابرقدرت واقعی جهان است اگربخواهد یک میلیون دلار از بودجه کشورش برای منظور خاصی خرج کند، ناچار است از کنگره اجازه بگیرد. در حالی که آقای خامنهای همین یک ماه پیش ده میلیون دلار به خالد مشعل رئیس شورای سیاسی حماس و چند میلیون دلار به مقتدی صدر داد. دهها برابر این مبالغ را نیز در طول سال به این و آن میبخشد و هیچ قدرتی قادر نیست او را زیر سئوال ببرد. خاتمی زمانی که بحث اشراف دولت بر نهادهای زیر نظر رهبری و گرفتن مالیات از آنها را مطرح کرد مغضوب شد. فردا اگر تونی بلر یا شیراک بخواهند حتی یک تروریست شناخته شده را از نوع ابوحمزه مصری بازداشت کنند قادر به انجام این کار نیستند تازه پلیس هم باید نخست با دادستان مشورت کند که آیا میتوان ابوحمزه را محاکمه کرد و ده سال پیش پلیس درصدد دستگیری و محاکمه او بوده اما بعضی از مسئولان پلیس و نیز دادستانی اعتقاد داشتند با مدارک موجود نمیتوان انتظار داشت ابوحمزه محکوم شود) .
درایران اما آقای خامنهای توانسته است برخلاف نص صریح قانون درحالیکه اکبر گنجی باید حد اقل یکسال پیش آزاد میشد همچنان اورا دروضعی رقتبار زیرشکنجههای روحی وجسمی در زندان نگاه دارد. بیست وپنج میلیون نفر درفرانسه اگر به فردی درانتخابات ریاست جمهوری رای دهند او به عنوان برگزیده اکثریت مردم، قادر است برای مدت ۵ سال ریاست قوه مجریه را بیدغدغه دردست داشته باشد. درایران اما رای ۲۵ میلیون ایرانی درانتخاب خاتمی تا زمانی که مهر مبارک ولی امر مسلمانان جهان!! زیر مهر ۲۵ میلیون ایرانی نخورد، هیچ ارزشی نداشت.
بازخوانی برگ های پایانی کتاب باعنوان «لبنان پس ازجنگ، برگ ۲۰۵ » هرخوانندۀ بی طرف و منصف را به اوضاع هولناک وتأسفبار سوریۀ کنونی میکشاند. سخنان مصلحت آمیز، سنجیده و بسی دوراندیشانۀ برخی از رجال لبنان در مقابل تجاوزهای موذیانه وآزاردهندۀ بشاراسد به مردم لبنان و ظلم و ستم او با مردم سوریه، پنداری دیوانه ای مقتدرازدرون سوریه با قدرت تمام کمال زمینه های ویرانی کشور خود سوریه را تدارک دیده و آن شخص بشاراسد است که هنوز با اصرار در بقای قدرت روبه زوال و به شدت خونبار، با کشتار مردم بی پناه سوریه، چشم به راه توافق روس و آمریکاست!