قتل های ناموسی، تبعیض های نژادی و آزار جنسی در یک شب هنری /رهیار شریف

گزارش کامل هشتاد و هشتمین مراسم اسکار

عصر روز یکشنبه، و در بیست و هشتمین روز از فوریه ی سال دو هزار و شانزده، عاقبت بهترین های سینمای دنیا، به انتخاب کارشناس های یکی از قدیمی ترین آکادمی های سینمایی دنیا، معرفی شدند.

در هشتاد و هشتمین جشن اسکار، که از روز انتخاب نامزدها، شور و هیجان خاصی به خود گرفته بود، بسیاری از فیلم های سینمایی و همین طور موضوع های روز دنیا موضوع حرف و کلام شدند؛ این آکادمی که از سالها قبل انگ ” سیاسی ” بودن به خود گرفته، در این دوره هم با پر رنگ کردم برخی از فیلم ها که به موضوعات اجتماعی و سیاسی پرداخته بودند؛ دیگر بار در پر رنگ تر کردن این تصور گامی تازه برداشت.

نخستین مورد به چشم آمده در مراسم اسکار این دوره؛ حضور یک مجری سیاه پوست در پی اعتراض های فعالین مدنی و هنری به حضور کمرنگ هنرمندان سیاهپوست در میان نامزدهای اسکار بود. کریس راک مجری سیاه پوست برنامه در این باب گفت: «ما فقط می‌خواهیم به بازیگران سیاهپوست به اندازه بازیگران سفیدپوست فرصت و موقعیت داده شود» . جالب تر اینکه او بسیار راحت و آرام و خونسرد با شوخی‌هایش به عرصه‌های حساسی مثل تبعیض جنسیتی و تبعیض نژادی پا گذاشت. او در بخش دیگری از سخنانش و در اعتراض به این مشکل که سری دراز در در دنیا و خاصه آمریکای امروز دارد؛ گفت:
” اگر هنرپیشه‌های زن و مرد را در اهدای جوایز جدا می‌کنید چرا سیاهپوستان را جدا نمی‌کنید؟ ”
…؛ و اما در مراسم شب گذشته؛ بهترین کارگردان، بهترین بازیگر مرد، بهترین بازیگر زن، بازیگران مکمل، بهترین فیلم مستند و بهترین فیلم انیمیشن و … به حاضرین و مردم دنیا معرفی شدند.

جایزه ی بهترین فیلم این دوره، به فیلم ” اسپات لایت ” رسید که مضمونی سیاسی و اجتماعی دات و در نقد مذهب سخن می گفت. این فیلم داستانی دارد درباره سرپوش گذاشتن کلیسا بر آزار و سوء استفاده جنسی از کودکان توسط ۷۰ کشیش در بوستون.
موضوع فیلم اسپات لایت کار روزنامه نگاری منحصر به فردی است که در سال ۲۰۰۲ بنیان های کلیسای کاتولیک را به لرزه درآورد. چهار خبرنگار روزنامه بوستون گلوب که نام گروه تحقیقی آنها اسپات لایت بود، مطلب مستندی را در مورد سرپوش گذاشتن کلیسا بر آزار و سوء استفاده جنسی از کودکان توسط ۷۰ کشیش در منطقه بوستون تهیه و چاپ کردند. همین داستان هم دستمایه ی این فیلم شده بود، فیلمی که از نگاه کارشناس های اسکار، برترین فیلم بلند در سال ۲۰۱۵ بوده است.
جایزه اسکار بهترین کارگردانی برای دومین سال پیاپی به ” الخاندرو اینیاریتو” برای “برخاسته از گور” رسید. او سال گذشته برای فیلم ” بردمن ” این جایزه را برنده شده بود. ایناریتو در هنگام دریافت جایزه اش، ابراز امیدواری کرد که رنگ پوست افراد روزی همانقدر بی‌اهمیت شود که کوتاهی و بلندی موی افراد.
اما در میان آثاری که موفق به دریافت بیش از یک جایزه شدند، فیلم های “مدمکس؛ جاده خشم” با شش اسکار و “برخاسته از گور” با سه اسکار، از جمله اسکار بهترین بازیگر مرد نقش اول برای لئوناردو دی کاپریو از جمله ی خبرساز ترین فیلم های حاضر در این رقابت بودند.
جالب اینکه لئورناردو دیکاپریو که طی حضور دو دهه ای اش در سینمای هالیوود، شش بار نامزد دریافت این جایزه بوده، عاقبت طعم برنده شدن اسکار را چشید و به جمع بازیگران تاریخ ساز آکادمی اسکار پیوست.

جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد نقش مکمل نیز به ” مارک رایلنس “، برای بازی در فیلم “پل جاسوسان” رسید.
” بری لارسون ” و ” الیشیا ویکاندر ” هم به ترتیب برای بازی در فیلم های اتاق و دختر دانمارکی برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر زن نقش اصلی و مکمل شدند.
“داستان خرس” برنده بهترین انیمیشن کوتاه شد. انیمیشن «داستان خرس»، را ” گابریل وارگاس”، انیماتور شیلیایی ساخته که در حقیقت نخستین فیلم کوتاه این هنرمند و محصول استودیوی خود اوست.
داستان این فیلم در باره ی یک خرس دلشکسته ی پیر است که هر روز یک شهر فرنگ مکانیکی را به گوشه خیابان حمل می‌کند و رهگذران خیابان می توانند در ازای پرداخت یک سکه، از دریچه ی این ماشین جادویی، داستان زندگی یک خرس سیرک جدامانده از شهر و خانواده اش را تماشا کنند. بنا به روایت کارگردان، این فیلم از داستان پدر بزرگ خود او الهام گرفته شده که پس از کودتای پینوشه در یازدهم سپتامبر سال ۱۹۷۳ به مدت دو سال زندانی و پس از آن به انگلستان تبعید شد.
جایزه اسکار بهترین مستند بلند نیز به فیلم “ایمی” رسید. مستندی درباره زندگی و مرگ ایمی واینهاوس،‌ خواننده بریتانیایی که در زمانه ی رسیدن به قلل شهرت و محبوبیت، به کلاب بیست و هفت ساله های جادویی پیوست و مانند، ژمیس ژاپلین و جیم موریسون و جیمی هندریکس و دیگر اعضای این کلاب، در بیست و هفت سالگی بدرود حیات گفت.

جایزه اسکار بهترین مستند کوتاه هم به فیلم دختری در رودخانه رسید که باز هم سوژه ای اجتماعی – سیاسی داشت و به قتل های ناموسی در پاکستان می پرداخت.
بخش ویژه اسکار امسال، درباره کمپین مبارزه با آزار جنسی بود. این معضل که در سالهای اخیر بیش تر از قبل قربانی گرفته و موضوع حرف و سخن بوده، در مراسم اسکار امسال، با کلمات کوتاه یک سیاستمدار و ترانه ی یک خواننده ی غریب الاحوال بازتاب داده شد. در آغاز، ” جو بایدن” ، معاون اول رییس جمهوری آمریکا روی سن آمد و گفت ” باید این فرهنگ را تغییر بدهیم و هیچ زن یا مردی مورد آزار جنسی قرار نگیرد.” او سپس لیدی گاگا را معرفی کرد.
لیدی گاگا ترانه ای با عنوان” Til It Happens to You” را برای قربانیان آزار و مزاحمت جنسی اجرا کرد. در هنگام اجرای او چند همراه به روی سن آمدند که روی دست شان شعارهای دلگرم کننده ای هم چون؛ “تقصیر تو نیست”، “من هم قربانی هستم” و “نجات یافته آزار جنسی” حک شده بود.
به هنر نزدیک ترین بخش مراسم اما، شاید معرفی ” انیو موریکونه ” موتزارت سینمای دنیا به عنوان برترین آهنگساز فیلم این دوره بود. انیو موریکونه که پیش تر شش بار نامزد، این جایزه شده بود، عاقبت برای فیلم ” هشت نفرت انگیز ” برنده ی این جایزه شد و به قول مطبوعاتی ها اسکار را به خانه برد.
موریکونه اگرچه بیشینه ی شهرتش را وامدار ساخت موسیقی متن برای فیلم‌های سینمایی‌ و آثار موسیقیایی در سبک کلاسیک مدرن است، اما آثار موفق بسیاری هم در زمینه‌ی ترانه‌های پاپ ایتالیایی خلق کرده. یکی از آثار مشهور او ترانه‌ی ” اگر خواندن ِ تو ” است که با صدای ” مینا ” اجرا شده و از جمله ی سبزترین ترانه های مردمی این کشور به حساب می آید. پایان بخش گزارش اختصاصی خبرنامه ” خلیج فارس ” از مراسم اسکار، ویدئوی این ترانه است که به همت بچه های مجله ی موسیقیایی چمتا، به فارسی ترجمه و زیر نویسی شده است.