پرداخت یارانه معضل بزرگ دولت در سال آینده
با کاهش قابل توجه قیمت نفت، دخل و خرج دولت ناموزون شده و درآمدهای کشور را تحت تاثیر قرار داده تا جاییکه حتی پرداخت حقوق کارمندان دولت هم به مشکل خورده است و برخی مقامات نفتی اعلام می کنند درآمد ماهانه نفت کشور از یارانه نقدی ماهانه هم کمتر شده است. در حال حاضر درآمد ماهانه نفتی کشور با صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت خام به قیمت ۲۹ دلار، ماهانه در حد ۹۰۰ میلیون دلار می شود که با احتساب دلار ۳۶۰۰ تومانی درآمد ریالی کل فروش نفت ۳۲۰۰ میلیارد تومان است، در حالی که هزینه دولت بابت پرداخت یارانه نقدی در هر ماه به حدود ۳۴۰۰ میلیارد تومان می رسد. علاوه بر این آمارهای رسمی بانک مرکزی نشان میدهد که سهم بودجه عمرانی طی سه ماهه نخست سال ۹۴ صفر بوده است و این یعنی کف درآمدی دولت کفاف هزینه های عمرانی را نمی دهد. گزارش نماگرهای اقتصادی بهار ۹۴ که بانک مرکزی منتشر کرد، نشان میدهد عملکرد عمرانی دولت روحانی در سهماهه اول سال جاری تنها ۳۹میلیارد تومان بوده است، این در حالی است که بودجه عمرانی مصوب امسال ۴۷هزار و ۳۹۰میلیارد تومان است. بنابراین طبق آمار رسمی بانک مرکزی، عملکرد عمرانی دولت روحانی در بهار امسال کاهش ۹۹.۴درصدی داشته است. همچنین فعالیت عمرانی دولت روحانی از محل بودجه ۹۴ در فروردین صفر، در اردیبهشت ۳۵ میلیارد تومان و در خرداد هم ۴ میلیارد تومان بوده است. درحال حاضر بزرگترین مشگل دولت پرداخت ماهانه ۳۴۰۰ میلیارد تومان یارانه نقدی است. البته دولت بنا دارد یارانه ۶ میلیون نفر را قطع کند .ه گویا در مورد ۳ میلیون نفر هم عملی شده است.
کالاهای اساسی عمده واردات کشور
ولی الله افخمی راد رئیس کل سازمان توسعه تجارت درباره واردات اقلام اساسی گفت :کماکان عمده واردات را کالاهای اساسی تشکیل می دهد و علت آن نیز این است که به طور طبیعی در همه بخش ها تولید کننده کامل کالا نیستیم. وی افزود: در آبان ماه تراز تجاری کشور مثبت شد یعنی در ۹ ماهه امسال این تراز مثبت بوده و صادرات کشور حدود ۱.۸ میلیارد دلار بر واردات کشور پیشی داشته است که البته در هر دو بخش نسبت به سال گذشته کاهش مشاهده میشود، در بخش واردات ۲۲% و در بخش صادرات حدود ۱۱% . وی گفت که برخی از این واردات کالاهایی است که امکان تامین در سطح نیاز کشور وجود ندارد و طبیعتا ما باید اقدام به واردات کنیم البته در برخی از آنها ممکن است کالاهای جایگزین داشته باشیم که برنامه ریزیهایی در بخش صنعت و معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی در دست انجام است که امیدواریم بتوانیم جایگزین واردات کنیم.
واردات ۲.۷میلیون تن فولاد با وجود در انبار ماندن تولید داخل
مهدی کرباسیان معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت در شرایطی که بیش از ۳میلیون تن فولاد در انبارهای کشور مانده است بیش از ۲.۷میلیون تن ورق فولادی وارد کشور شده است که نگران کننده خواند واعلام کرد که برای صادرات فولاد، باید جایزه صادراتی برای صدور محصولات فولادی مجدداً برقرار شود. وی تصریح کرد: متأسفانه سوء استفاده از قانون سبب شده تا بهجای ورق ممزوج، بیش از ۲.۷ میلیون تن ورق عادی وارد کشور شود که رقم بسیار زیادی است . کرباسیان اظهار کرد: چنانچه بازار مسکن فعال شود، نهتنها فولاد بلکه ۱۹۰ شغل وابسته به بخش مسکن هم رونق میگیرد و از این طریق میتوانیم در این حوزه، از رکود خارج شویم . معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: کاهش شدید قیمت جهانی فولاد و رسیدن بهای آن به حدود ۲۶۰ دلار و همچنین اختصاص ۱۵درصدی جایزه صادراتی چین به محصولات صادراتیاش، موجب شد ارزش واردات فولاد به دیگر کشورها ارزانتر شود. از طرفی تغییر نرخ روبل روسیه در مقابل دلار نیز در ارزانتر شدن قیمت محصولات فولادی آنها تأثیرگذار بود.
حذف ۲ واحد پالایشی از برنامه وزارت نفت
ساخت فراگیر پالایشی سیراف در قالب هشت پالایشگاه میعانات گازی مستقل به ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در روز با هزینه حدود ۳۰۰ میلیون دلار برای هر واحد با هدف تبدیل میعانات گازی به محصولات با ارزش افزوده بالا برای صادرات در دستور کار وزارت نفت قرا.ر گرفته است . در صورت تکمیل هشت واحد پالایشی مورد نظر بیش از نیمی از خوراک تحویلی، به نفتا تبدیل میشود؛ تولید روزانه ۲۸۰ هزار بشکه نفتا در طرح فراگیر پالایشی سیراف در حالیست که هم اکنون نفتای دو پالایشگاه بندرعباس و لاوان به دلیل نبود مشتری امکان صادرات ندارد و مخازن این دو واحد پالایشی انباشته از نفتای بدون مشتری است. از سوی دیگر تقاضایی برای نفتا در داخل هم وجود ندارد؛ چرا که یکی از بیشترین تولیدات محصولات پتروشیمی، اتیلن است و در حال حاضر ۵۰ درصد خوراک این واحدها بر مبنای نفتا است که منابع تأمین آنها مشخص و مستمر است.همچنین مشکلات اقتصادی و زیست محیطی روشهای فناورهای جدید با استفاده از خوراکهای جایگزین نفتا ( استفاده از اِتان و مِتان) عملیاتی و در حال گسترش است. نگرانی وزارت نفت از مازاد نفتای تولیدی کشور موجب شده که اجرای دو واحد از هشت واحدی که قرار بود تحت عنوان طرح فراگیر پالایشی سیراف ساخته شود، حذف شود. تجربه داخلی در دهه ۱۳۷۰ مطالعه ساخت واحدهای تفکیک کننده بر اساس ترکیب مایعات گازی پازنان، آغار و دالان به ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در روز و ساخت واحد تفکیککننده بر اساس مایعات گازی به ظرفیت حدود ۶۰۰ بشکه در روز خانگیران بود که در مورد اول مواجه با شکست و در مورد دوم پس از ساخت عملیاتی نشد؛ این در حالی بود که شیرین بودن و مایعات گازی بودن خوراک این طرحها و امتزاج راحت آن با ترکیبات پالایشگاهی مزیت طرحهای مورد نظر محسوب میشد؛ با شکست این طرحها میعانات گازی آغار، دالان و سرخون به پالایشگاههای شیراز و بندرعباس به عنوان خوراک اختصاص یافت تا تولید کمی و کیفی بنزین و نفتگاز را بهبود ببخشد.
پرداختی به صندوق توسعه ملی به نصف کاهش یافته
یکی از مسئولین صندوق توسعه ملی گفت که امسال ورودی صندوق توسعه ملی نصف شده، یعنی موجودی صندوق ۴۰ میلیارد دلار بوده که بیش از ۲۰ میلیارد دلار آن برای طرحها مسدود شده است. به موجب قانون ۲۰ درصد از منابع ورودی صندوق باید نزد بانکها سپردهگذاری شود، زیرا که صندوق توسعه ملی تسهیلاتی به صورت مستقیم به متقاضیان پرداخت نمیکند بلکه قرارداد عاملیت با بانکها داشته و تسهیلات توسط بانکها پرداخت میشود. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود ۳۱ هزار میلیارد ریال در دو فقره سپردهگذاری در بانکها صورت گرفته است، عنوان کرد: بخشی از منابع ارزی صندوق بر اساس شرایط نظامنامه به ریال تبدیل شده است و تسهیلات ریالی را بانکها به متقاضیان پرداخت میکنند. به گفته این مقام مسئول، طبق اساسنامه صندوق ۱۰ درصد تسهیلات در بخش صنعت گردشگری و ۱۰ درصد دیگر در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی خواهد بود. وی در مورد ورودی امسال صندوق توسعه ملی گفت: در حال حاضر بیش از ۴ میلیارد دلار به صندوق واریز شده که با توجه به کاهش قیمت نفت این میزان نسبت به سال قبل نصف شده است. این مقام مسئول با بیان اینکه بیش از ۲۰ میلیارد دلار برای طرحها و تعهدات وجود دارد، عنوان کرد: بیش از ۷۰ میلیارد دلار داراییهای صندوق توسعه ملی طی سالهای اخیر به دست آمده است.
فرار سرمایهگذاران از صنایع آب و برق
حمید چیت چیان وزیر نیرو از توقف ساخت چهار سد در کشور در راستای سیاستهای جدید دولت خبر داد و گفت: احتمال توقف ساخت برخی سدهای دیگر در آینده نیز وجود دارد. وی گفت: هیچ کدام از وزارتخانههای دولت به اندازه وزارت نیرو ۲۴ ساعته نیازمند ارایه خدمات نیستند و با وجود اینکه ۱۵ سال خشکسالی داشتیم و بدهیهای زیاد در حوزه برق نیز وزارت نیرو را تحت فشار قرار داده اما این خدمات بدون وقفه و بدون مشکل به مردم ارایه شده است. وزیر نیرو با اعلام اینکه کاهش سرمایهگذاری در صنایع آب و برق به حد مخاطرهآمیز رسیده و ریسک را بالا برده است، تصریح کرد: این در حالی است که همزمان با کاهش شدید سرمایهگذاریها در قانون هدفمندی یارانهها، مقرر شده بود که قیمت آب و برق در سال ۹۴ واقعی شود که تاکنون این اتفاق نیفتاده است. وی با تاکید بر اینکه کاهش اعتبارات و محدودیت بازار سرمایه باعث شده است تا بخش آب و برق با مشکل مواجه شود، اظهار داشت: بخش خصوصی هماکنون آمادگی دارد در این دولت سرمایهگذاری کند و حتی میتواند ۲۵ درصد سرمایه را با خود به این دو بخش بیاورد اما چون باقی سرمایه باید از طریق تسهیلات بانکی به این دو بخش ارایه شود، جرات ورود به سرمایهگذاری را ندارد.
هواپیماهای مسافری زمینگیر
محمد خداکرمی معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی با بیان اینکه اکنون متوسط سن ناوگان هوایی کشور ۲۲ سال است، درباره زمینگیری هواپیماهای ناوگان مسافری گفت: اکنون حدود یکسوم ناوگان هوایی کشور زمینگیر است. وی گفت: در حال حاضر حدود ٢۵٠فروند هواپیما در ناوگان هوایی کشور فعال است و با بیان اینکه هماکنون متوسط سن ناوگان هوایی کشور ٢٢ سال است، درباره زمینگیری هواپیماهای ناوگان هوایی گفت: در حال حاضر حدود یکسوم ناوگان هوایی کشور زمینگیر است. معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی بیان کرد: البته آمار تعداد هواپیماهای زمینگیر مدام در حال تغییر است به هر حال یک روز زمان چک هواپیمایی فرا میرسد و از سوی دیگر هواپیمایی، از چکهای ردههای مختلف خارج میشود.