طی روزهای اخیر، خبرگزاریهای داخلی ایران خبرهایی مبنی بر احضار ده سینماگر ایرانی به دادسرای فرهنگ و رسانه منتشر کردهاند. بنا بر این گزارشها، دلیل این اقدام، پخش تیزرهای تبلیغاتی فیلمهای این سینماگران از شبکههای ماهوارهایست.
باوجود آنکه سیاههای از اسامی این سینماگران منتشر نشدهاست، اما سایت انتخاب با نام بردن از جمال ساداتیان، تهیه کنندهی فیلم «جامهدران»، از قول او نوشتهاست: « با توجه به اکران این فیلمها در خارج از کشور امکان دیگری جز شبکههای ماهوارهای برای تبلیغ چنین فیلمهایی وجود ندارد.»
فیلم «جامه دران»، ساخته حمیدرضا قطبیست و مهتاب کرامتی، باران و کوثری و پگاه آهنگرانی، از بازیگران آن هستند. بنا به گفتهی ساداتیان، این فیلم هم اکنون در آمریکا و کانادا و… در حال اکران است. این تهیه کننده در دفاع از عملکرد تبلیغاتیاش گفته است: « وقتی تلویزیون ایران در تیزرهای تبلیغاتی فیلم جامه دران، پگاه آهنگرانی و باران کوثری را حذف میکند آیا شرایط مناسبی برای تبلیغ فیلمهای ایرانی وجود دارد.»
ساداتیان ضمن انتقاد از هزینههای گزاف بیلبوردهای تبلیغاتی، از شرایط تبلیغ برای فیلم های ایرانی انتقاد کردهاست.
پیشتر حسین نوشآبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به فیلمسازان ایرانی هشدار داده بود که چنانچه فیلمهایشان در شبکههای ماهوارهای تبلیغ شود با آنها برخورد خواهد شد. پس از آن بود که محمدرضا فرجی، مدیرکل سینمای حرفهای نیز با ابلاغ بخشنامهای به کلیه دفاتر تهیه و پخش فیلم سینمایی اعلام کرد که پخش پیشپردههای سینمایی در شبکههای ماهوارهای فارسیزبان ممنوع و خلاف قانون است.
در این بخشنامه تاکیده شده بود: «با توجه به وجود مواد قانونی و نیز بهمنظور اجرای سیاستهای فرهنگی و هنری سازمان سینمایی و مطابق با اهداف عالیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همچنان استفاده از ماهواره ممنوع است و نمایش هرگونه فیلم سینمایی ایرانی، تیزر و آنونس فیلمهای سینمایی ایرانی از طریق شبکه ماهوارهای غیرمجاز فارسیزبان، منع قانونی دارد.»
نکتهی جالب حضور و دخالت بی امان صدا و سیما در این عرصه است، چه تنها چند روز پیش از انتشار خبر احضار سینماگران، در برنامه «هفت» اعلام شد که برخی فیلمها با تکیه بر تبلیغات در شبکههای ماهوارهای فارسی توانستهاند کف فروش را حفظ کرده و مخاطب جذب کنند، پس از آن بود که از فرم تعهدنامهای رونمایی شد کهسازمان صداوسیما مقابل تهیه کنندگان سینما قرار میداد؛ تعهدنامهای که متن به نگارش درآمده در آن فراتر از اختیارات این سازمان به نظر میرسد
این تعهد نامه، تهیهکنندگان را موظف میکرد از پخش تیزرهای فیلمشان در خارج از ایران جلوگیری کنند و اگر نتوانند این ممانعت را انجام دهند باید به صداوسیما خسارت پرداخت کنند. تعهد نامهای که آنقدر بندهای آن عجیب بود که تهیهکنندگان پای آن را امضا نکردند و در ادامه به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شدند.
در متن این تعهدنامه آمدهبود: «اینجانب که جهت اخذ تیزر تبلیغاتی فیلم خود به اداره کل بازرگانی سازمان صدا و سیما مراجعه نمودهام، بدینوسیله متعهد میگردم که قصد پخش آگهیهای مربوط به تبلیغات فیلم مزبور را در هیچ یک از شبکههای ماهوارهای معاند نداشته و ندارم و در صورت پخش هرگونه تبلیغات در هر یک از این شبکهها توسط اینجانب و سایر عوامل مربوطه یا خریداران احتمالی بلافاصله امتیاز پخش آگهیهای بازرگانی مربوطه از شبکههای سازمان صدا و سیما لغو شده و کلیه خسارات وارده از این حیث را چه به لحاظ معنوی یا مادی با تشخیص سازمان صدا و سیما بر ذمه خود دین دانسته و بلافاصله پرداخت مینمایم و همچنین اقرار مینمایم کلیه حقوق قانونی مربوط به هر گونه اعتراض به تصمیم اداره کل بازرگانی سازمان صدا و سیما و با ایراد هر گونه دفاعیات احتمالی در این خصوص را از خود سلب نموده و تابع دستورات صادره میباشم. همچنین تمامی فیلمهای آتی نیز غیرقابل حمایت از سازمان صدا و سیما خواهد بود.»
گفتنیست چندی پیش، تلویزیون دولتی ایران از پخش پیشپرده ساختهی اخیر عبدالرضا کاهانی به این دلیل که این فیلم حاوی پیام مورد نظر مسئولان صدا و سیما نیست سر باز زد. پس از آن بود که دستاندرکاران این فیلم از طریق شبکههای اجتماعی از مردم خواستند با انتشار عکسهایی با مضمون «استراحت مطلق تبلیغات تلویزیونی ندارد» به تلویزیون دولتی ایران اعتراض کنند. همزمان یکی از شبکههای ماهوارهای فارسی زبان؛ آنونس این فیلم را در پرببیندهترین ساعت روز، در بین یکی از سریالهای پرمخاطب پخش کرد و به این ترتیب، «استراحت مطلق» در مدت اندکی بیش از یک میلیارد تومان فروش کرد.