خبرنامه خلیج فارس تازه ترین مقالات و اخبار سیاسی، فرهنگی، هنری و اقتصادی
رمانی به قلم یک شاعر در کتابفروشی های ایران
صفحه‌ی بازارچه‌ی کتاب ما؛ بیشتر از هر مطلب دیگری بوی ایران و امروز و کتاب می دهد. باز هم به همراه خبرنگارمان بهارک عرفان در تهران؛ سری به پیشخوان کتاب فروشی‌های شهر زده ایم و عناوین تازه را برگزیده ایم. با هم بخوانیم…
پیغام
نویسنده: فرناندو پسوآ
مترجم: ابوذر کردی
ناشر: بوتیمار
قیمت: ۹۵۰۰ تومان
تعداد صفحات: ۱۲۰ صفحه
فرناندو آنتونیو نوگیرا پسوآ معروف به فرناندو پسوا متولد سال ۱۸۸۸ در شهر لیسبون پرتقال است. پسوآ شاعر، نویسنده، مترجم و منتقد ادبی بود و به علاوه به عنوان فیلسوف نیز شناخته می‌شود. از پسوآ به عنوان یکی از مهم ترین شاعران و منتقدان ادبی قرن بیستم یاد می کنند. او در سال ۱۹۳۵ درگذشت.
پسوآ در زندگی شعری اش تحت تاثیر شاعران کلاسیک انگلیسی مانند شکسپیر، میلتون و رمانتیک هایی چون شلی، بایرون، کیتس، وردزورت و تنیسون بود. پسوآ در سال ۱۹۳۵ در سن ۴۷ سالگی بر اثر مشکلات کبد از دنیا رفت؛ در حالی که تنها یک مجموعه شعر به زبان پرتقالی سروده بود. این کتاب «پیغام» نام داشت. پس از مرگ پسوآ بالغ بر ۲۵ هزار صفحه دست نوشته از او پیدا شد که توسط کتابخانه ملی پرتقال ضبط شدو بخشی از آن ها هنوز در مسیر چاپ قرار دارند.
مجموعه «پیغام» ۴۴ شعر کوتاه را در بر می گیرد. این کتاب در پرتقال به «کتاب کوچک شعر» معروف است و در آن شعرهای کوتاهی درج شده که در آن ها شاعر با استفاده از رویکردهای پدیدارشناسی به موضوع پرتقال و گذشته مشعشع آن در برابر روزهای پر از انحطاط که مصادف با زمان سرودن شعرها بوده، پرداخته است. این کتاب ۳ بخش اصلی دارد که عبارت اند از: افتخار، دریای پرتقال و مستور.
بخش اول کتاب با نام افتخار، خود شامل ۵ بخش با نام های دشت ها، قلعه ها، گوشه ها، تاج و ناقوس است. بخش «مستور» هم ۳ بخش با نام های نمادها، هشدار و زمان ها را در بر می گیرد.
شعر «کریستف کلمب ها» را از این کتاب می خوانیم:
دیگرانی هستند که خواهند داشت
هنگامی که ما از دست خواهیم داد
دیگرانی هستند که پیدا می کنند
وقتی به دارایی های ما برخورد نمایند
یافت می شود یا نمی شود،
بر طبق سرنوشت محتوم.
اما او با آن ها برخوردی نخواهد داشت
این جادو است که سخن می راند
خط ساحلی که میان تاریخ می لولد
و برای این است برای شکوه اش
هاله ی داده شده کفایت می کند
برای نور قرض داده شده.
مجمع الجزایر اوریون
نویسنده: رویا دستغیب
ناشر: افق
قیمت: ۱۲۰۰۰ تومان
تعداد صفحات: ۲۲۴ صفحه
«بازی این طور شروع می‌شود که ما در فکرمان برای هر علامت یک معنی می‌سازیم. هر چند تا علامت هم یک جمله را تشکیل می‌دهند که آن جمله به ما می گوید در روز چه کاری باید انجام بدهیم. ما نمی توانیم دستور را نادیده بگیریم، این قانون بازی است.
این حاشیه‌ای‌ست که بر رمان «مجمع الجزایر اوریون» میخوانیم، این رمان، در فضایی سوررئالیستی نوشته شده و مرزهای مکان و زمان در آن شکسته می‌شود. فضای داستان این کتاب به صورتی لغزنده بین واقعیت و رویا در نوسان است. به این ترتیب گذشته شخصیت‌های این رمان، از زندگی در حال حاضرشان سر بر می آورد.
رویا دستغیب نویسنده این کتاب طی سال‌های گذشته، در حوزه‌های فلسفه معاصر، نقد ادبی و مقاله نویسی در نشریات و مطبوعات اشتغال داشته است. او در رمان «مجمع الجزایر اوریون» سرزمینی میان هست و نیست و بود و نبود خلق کرده است.
ما و پاریس
نویسنده: امیرسعید الهی سایه‌ای
ناشر: آبادبوم
تعداد صفحات: ۴۰۰ صفحه
قیمت: ۲۰۰۰۰ تومان
کتاب «ما و پاریس، ماجراهای ایرانیان در فرانسه» به جنبه‌های تاریخی و سیاسی حضور عنصر ایرانی در فرانسه می‌پردازد و از نویسندگان، هنرمندان و دولتمردان ایرانی یاد می‌کند که بخشی از زندگی پرماجرای خود را در این سرزمین گذرانده‌اند.
کتاب «ما و پاریس» نوشته امیرسعید الهی سایه‌ای از ماجراهای ایرانیان در فرانسه است و به گفته نویسنده نباید این نوشته را یک پژوهش تمام عیار و دقیق دانست بلکه هدف وی تنها نمایاندن اهمیت و نقش سرزمین فرانسه و پایتخت آن، پاریس در تاریخ معاصر ایران و نشان دادن روند حضور عنصر ایرانی در سرزمین از روزگار قاجار تا پایان دوران پهلوی است که هنوز ادامه دارد. سرزمینی که به‌ویژه در این سال‌ها میدان برخورد و تسویه حساب‌های خونین میان ایرانیان بوده است.
وی در پیشگفتار کتاب می‌نویسند: «بی‌گمان برای ایرانیانی که سال‌ها در پاریس زندگی می‌کنند و به ویژه نسل جوان ایرانی، آگاهی از پیشینه حضور ایرانیان در این شهر خواندنی است و پس از خواندن این نوشته‌ها دیگر پتریس برای آنها شهری بیگانه نخواهد بود، بلکه باید آن را ادامه خاک وطن به‌شمار آورد و به تعبیری یک کشور با دو نظام! در میان کشورهای جهان، سزمین‌های معدود دیگری نیز این ویژگی را داشته‌اند که شاید بتوان عراق، عثمانی، مصر و هند را از جمله این سرزمین‌ها دانست.»
در نوشته‌ای با نام شمشیری برای امپراتور میخوانیم: «سفیر ایران در وین متوجه شده بود که هدیه‌ای برای امپراتور فرانسه با خود نیاورده است. از این رو به فکر افتاد که شمشیر خودش را به جای شمشیر شاه ایران به امپراتور بدهد و برای این کار، الماس‌های قوطی انفیه‌دان هدیه امپراتور اتریش را کند و به شمشیر خودش چسباند. حتا به این هم بسنده نکرد و به دو کتاب نفیس شاهنامه فردوسی و گلستان سعدی که به همراه داشت دستی کشید و شکل شیر و خورشید را در بالای آنها نشاند تا نشان دهد که آنها را پادشاه ایران فرستاده است؛ البته مقدماتی هم آماده کرد تا به امپراتور بگوید… فرانسوی‌ها در کمتر از یک ماه این شاهنامه را طوری چاپ کردند که یک طرف آن به زبان فرانسه و طرف دیگرش به فارسی بود و یک نسخه از آن را همراه با یک نسخه کتاب زینت‌التواریخ که سال پیش چاپ شده بود، برای آجودان‌باشی فرستادند.»
آنها که به خانه من آمدند
نویسنده: شمس لنگرودی
ناشر: افق
قیمت: ۸۰۰۰ تومان
تعداد صفحات: ۱۱۷ صفحه
از لنگرودی بیشتر کتاب های شعر و پژوهش حوزه شعر به چاپ رسیده اما پیش از این، رمان «رژه بر خاک پوک» در دهه ۷۰ از این شاعر، در حوزه داستان به چاپ رسیده است.
این نویسنده در رمان حاضر، وضعیت ذهن و زندگی روشنفکران معاصر را در تقابل با جامعه‌ای نامتعادل ترسیم می‌کند. شخصیت خود شمس لنگرودی در این کتاب حضور دارد و رمان به نوعی حدیث نفس این شاعر است. ابتدای داستان با این سطور شروع می شود: سه روز پس از انتشار کتاب «رژه بر خاک پوک»، زنگ در خانه‌ام به صدا درآمد. تازه از سر کار برگشته بودم و ساعت شش عصر در نشر چشمه با دوستی قرار ملاقات داشتم. چند روز بود باران می‌بارید و هوا تاریک تر از همیشه به نظر می رسید. دیرم شده بود، اما نمی توانستم از خواندن مطلبی که در هفته نامه کادح چاپ شده بود دل بکنم.
در قسمتی از این رمان میخوانیم:
«آمده‌ام گله‌ای از شما بکنم آقای شمس.
از من؟!
بله. آمده‌ام بپرسم چرا درباره من نوشتید.
درباره شما؟! ولی من اولین‌بار است شما را می‌بینم.
عرض من همین است. چطور ندیده و نشناخته درباره آدم‌ها کتاب می‌نویسید؟
شمس لنگرودی (متولد ۱۳۳۰) شاعر و پژوهشگر ادبیات معاصر است. دو رمان «رژه بر خاک پوک» در دهه ۷۰ و «آنها که به خانه من آمدند» کارنامه ادبی او را در کنار آثار پژوهشی و مجموعه شعرهایش تکمیل می‌کنند.
