خبرنامه خلیج فارس تازه ترین مقالات و اخبار سیاسی، فرهنگی، هنری و اقتصادی
خبری از ورود سرمایه های خارجی به ایران درکار نخواهد بود
برخلاف نظر و انتظار بسیاری از فعالان اقتصادی مبنی بر ورود گسترده سرمایه گذاران خارجی به کشور پس از لغو تحریم ها کارشناسان بانک جهانی معتقدند با اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک و لغو تحریم ها سیل سرمایه های خارجی به ایران راه نخواهد افتاد. بر اساس پیش بینی بانک جهانی کل سرمایه گذاری خارجی که در سال آینده وارد ایران می شود بیش از ۳.۲ میلیارد دلار نخواهد بود. پیش بینی شده است ایران در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۳ تا ۳.۲ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی جذب کند. این رقم اگرچه دو برابر سال قبل از آن خواهد بود اما بسیار کمتر از رکود بیش از ۹ میلیارد دلاری جذب سرمایه گذاری خارجی در سال ۲۰۰۳ است. میزان جذب سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد ایران برای سال ۲۰۱۷ نیز ۳ تا ۳.۲ میلیارد دلار پیش بینی شده است . انتظار می رود بیشتر سرمایه های خارجی به بخش نفت و گاز و بعد از آن خودرو و دارو وارد شود.
وضعیت خصوصی‌سازی شرکتهای دولتی
از زمان شکل گیری سازمان خصوصی سازی در سال ۸۰ تاکنون بالغ بر ۱۳۶۳ هزار و ۶۲۰ میلیارد ریال سهم دولتی واگذار شده که از این میزان ۴۹۲ هزار و ۵۲ میلیارد ریال معادل ۳۶.۲ درصد کل واگذاریها در ۳۰ ماه گذشته انجام شده است. از میان ۱۳۶۳ هزار و ۶۲۰ میلیارد ریال سهم دولتی واگذار شده در ۱۵ سال گذشته، ۷۷۱ هزار و ۳۴۰ میلیارد ریال معادل ۵۶.۶ درصد عرضه و فروش سهام یا دارایی به عموم متقاضیان، ۲۹۱ هزار و ۴۷۶ میلیارد ریال معادل ۲۱.۴ درصد واگذاری سهام یا دارایی به شیوه انتقال مستقیم به اشخاص حقیقی و حقوقی طلبکار از دولت و ۳۰۰ هزار و ۸۰۴ میلیارد ریال معادل ۲۲.۱ درصد انتقال مستقیم سهام یا دارایی بابت سهام عدالت بوده است. همچنین از ۴۹۲ هزار و ۵۲ میلیارد ریال سهم واگذار شده در ۳۰ ماه گذشته ۳۲۰ هزار و ۹۶۰ میلیار ریال معادل ۲۳.۶ درصد عرضه و فروش سهام یا دارایی به عموم متقاضیان، ۱۳۳ هزار و ۲۵۲ میلیارد ریال معادل ۹.۸ درصد واگذاری سهام یا دارایی به شیوه انتقال مستقیم به اشخاص حقیقی و حقوقی طلبکار از دولت و ۳۷ هزار و ۸۴۰ میلیارد ریال معادل ۲.۸ درصد انتقال مستقیم سهام یا درایی بابت سهام عدالت بوده است.
ذخایر آب ۵٢٠ شهر در مرز بحران
قائم‌مقام وزیر نیرو از وجود شرایط خاص تأمین آب در چهار شهر بندرعباس، کرمان، بوشهر و سنندج خبر داد و گفت: ۵۲۰ شهر در نقطه سربه‌سر موجودی آب و مصرف قرار دارند. وی از آخرین وضعیت ذخایر آبی در کشور، شهرهایی که بحران آب دارند و همچنین تدابیر اندیشیده شده برای جلوگیری از جیره‌بندی احتمالی آب در شهرهای کشور خبر داد و گفت: امسال به دلیل شرایط بارندگی سال خاصی بود و میزان بارندگی‌ها نسبت به چندساله اخیر خیلی کمتر بود. به گفته وی، در بخش روان‌آب ها که از شاخصه‌های تأمین آب شرب است، شرایط خاصی داریم و حدودا ۱۸۵ میلی‌متر بارندگی و ۱۳ درصد کاهش نسبت به سال گذشته اتفاق افتاده و همچنین در بخش روان‌آب‌ها نزدیک به ۵۰ درصد در بلندمدت کاهش اتفاق افتاده است. این مقام مسئول در وزارت نیرو تصریح کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود ۵۲۰ شهر کشور هم‌اکنون به لحاظ ذخایر آبی در یک نقطه سربه‌سر قرار دارند که نوسانات کمی و بارش‌ها در ذخایر آب آنها تأثیرگذار است. دراین‌بین، چهار شهر شرایط حادتری دارند. وی خاطرنشان کرد: در رأس این شهرها بندرعباس، سنندج، کرمان و بوشهر قرار دارند، ولی شهرهای دیگری نیز هستند که شرایط آنها اندکی بهتر است، ولی چهار شهر نام‌برده‌شده در وضعیت حادتری به‌لحاظ ذخایر آبی قرار گرفته‌اند. قائم‌مقام وزیر نیرو افزود: بارندگی‌ها در بندرعباس و درواقع در استان هرمزگان ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش داشته است و در بعضی از نقاط استان هرمزگان تا ۷۵ درصد کاهش بارش نسبت به سال گذشته داشته‌ایم؛ بنابراین افت شدید بارش‌ها در وضعیت ذخایر آبی شهر بندرعباس تأثیرگذار بوده است. محمودی از اتخاذ برخی تدابیر و تلاش‌های صورت‌گرفته برای آب‌رسانی به این شهر خبر داد و گفت: از اواخر دی‌ماه سال گذشته برای ما محرز شده بود وضعیت بارندگی‌ها در کل کشور، تنگناهایی را برای تأمین آب کشور به وجود خواهد آورد.
طرح ۴۵ پروژه نفتی ایران در کنفرانس لندن
مهدی حسینی رئیس کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی ایران در گفتگو با بلومبرگ گفت : ایران ۴۵ پروژه نفتی و گازی را برای نشان دادن به شرکت های بین المللی در کنفرانسی که قرار است در روزهای ۱۴ تا ۱۶ ماه دسامبر در لندن برگزار شود، انتخاب کرده است. در این کنفرانس قرار است مدل جدید قراردادهای نفتی ایران به بحث گذاشته شود. این پروژه ها شامل پروژه های اکتشاف نفت و گاز است که در کنار جزئیات قراردادهای جدید نفتی ایران در کنفرانس مورد بحث قرار خواهد گرفت. بر اساس برآوردها، تولید نفت ایران درحال حاضر خدود ۲.۸۵ میلیون بشکه در روز است. شرکت های بزرگ نفتی نظیر بی پی و رویال داچ شل ابراز علاقمندی کرده اند که پس از لغو تحریم ها علیه ایران، در توسعه منابع انرژی دارنده چهارمین ذخایر بزرگ نفت جهان مشارکت کنند. وی افزود: ایران ممکن است به شرکت ها ۲ تا ۳ ماه فرصت بدهد تا پیشنهادات خود در مورد این پروژه ها را ارائه دهند. مدت زمان دقیق در این باره تا زمان کنفرانس تعیین خواهد شد.» مدت کوتاهی پس از آن ایران فراخوان برگزاری مناقصه منتشر خواهد کرد. حسینی گفت، ایران مدل «قرارداد خدمات ریسک» را اتخاذ خواهد کرد که در قالب آن به صورت نقد یا اختصاص نفت به سرمایه گذاران بازپرداخت هایی پیشنهاد خواهد شد. آنها اجازه نخواهند داشت مدعی مالکیت ذخایر انرژی کشور شوند. این قراردادها شبیه سهم بری از تولید است، اما با ویژگی هایی متفاوت… شرکت نفتی بین المللی یا شرکت سرمایه گذار ریسک های مشخصی را خواهد پذیرفت و در قبال آن حق خواهد داشت تا بخشی از نفتی را که بعدا تولید می شود از آن خود کند. حسینی در ادامه گفت: هزینه تولید نفت ایران ۸ تا ۱۰ دلار در هر بشکه است، بنابراین «پروژه های ما برای سرمایه گذاران جذاب خواهد بود . وی همچنین گفت، ایران می خواهد تولید خود را به حدود ۱۵ درصد کل تولید کشورهای عضو اوپک برساند یعنی بیش از ۴ میلیون بشکه در روز. «همزمان با افزایش سهم اوپک از بازار، سهم ما نیز افزایش مییابد و ما باید در این زمینه ظرفیت سازی کنیم. به عنوان یک هدف مقدماتی در کوتاه مدت ما قصد داریم روزانه ۵ میلیون بشکه نفت تولید نماییم و سپس به سمت تولید ۵.۷ میلیون بشکه در روز حرکت کنیم.
هدف گذاری ۱۰ ساله برای رسیدن به سطح کشورهای صنعتی
نعمت زاده وزیر صنعت و معدن در یک سخنرانی تبلیغاتی در نماز جمعه گفت : حدود ۸۰ درصد صنعت کشور در اختیار بخش خصوصی و ۲۰ درصد متعلق به دولت است که آن هم بر اساس قانون اصل ۴۴ به بخش خصوصی واگذار می‌شود و همچنین در بخش معدن سهم دولت ۲۵ درصد است که به تدریج طبق قانون واگذار خواهد شد. با وجود تورم بالا دولت توانست این شاخص را به ۱۵ درصد برساند، همچنین در تولید لوازم خانگی ۳۰ درصد، خودرو ۵۰ درصد و در بخش‌های خودروهای سنگین ۸۰ تا ۹۰ درصد افزایش تولید داشته‌ایم. وی ادامه داد: بر اساس آمار بانک مرکزی در سال ۹۳ رشد بخش صنعت ۶.۷ درصد، بخش معدن ۹.۸ درصد و تجارت ۱۳.۷ درصد بوده است. سهم بخش صنعت، معدن و تجارت از رشد ۳ درصدی اقتصاد در سال گذشته ۱.۷ درصد بوده است، بنابراین رشد منفی سال‌های قبل به مثبت تبدیل شده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به افزایش ۲۰ درصدی صادرات در سال گذشته افزود: امیدواریم این حرکت با سرعت بیشتری تداوم یابد. وی اضافه کرد: با وجود محدودیت‌های زیاد نیمی از واحدهای تولیدی تعطیل شده مجدداً احیا شدند. امیدواریم با کمک نظام بانکی و با توجه به دستور رئیس جمهور به معاون اول برای اصلاح نظام بانکی و تأمین مالی شاهد بهبود روند پرداخت تسهیلات به بخش صنعت و معدن باشیم. البته با توجه به شرائط و قرائن و نظرات کارشناسان گفته های نعمت زاده فاقد صداقت بوده و آمار و ارقام بیش از حد دستکاری شده اند.
۵۰ میلیون بشکه نفت ایران بدون خریدار بر روی آب
یک سوال مطرح پس از توافق وین این است که ایران دقیقا چه مقدار نفت بر روی دریا ذخیره کرده است؟ زیرا که پس از لغو تحریم ها، نفت ذخیره ایران روانه بازار خواهد شد وسبب خواهد شد تا عرضه در بازار تشدید گردد. ایران می گوید نفتی در تانکرها در خلیج فارس ذخیره نکرده . اما تحقیقات دریایی موسسه ویندوارد که با استفاده از فن آوری های پیچیده انجام شده نشان می دهد که ایران ۵۰ میلیون بشکه درنفت کشها ذخیره دارد که تقریبا ۱۵۰ درصد نسبت به آوریل ۲۰۱۴ افزایش نشان می دهد . برآوردهای بزرگتر از نفت ذخیره شده توسط ایران نشانه دیگری است مبنی بر اینکه دنیا نفت بسیار بیشتری نسبت به میزان مورد نیاز خود در اختیار دارد و کاهش تقاضا و افت رشد اقتصادی چین نیز به این وضعیت دامن می زند. تام کلوزا، تحلیلگر بازار نفت در موسسه اویل پرایس اینفورمیشن سرویس در این باره گفت: این بدان معناست که وقتی تحریم ها برداشته شد، ما شاهد سرازیر شدن نفت زیادی به بازار خواهیم بود که به بازار آسیب خواهد زد . وی بر این باور است که ایران تلاش کرده تا تاثیر نفت ذخیره شده اش در سطح دریا را کم اهمیت جلوه دهد، زیرا آنها نمی خواهند این رقم ها تاثیر بدی بر بازار بگذارد. بر اساس گزارش آر بی سی کپیتال مارکتس، اگر تحریم ها برداشته شود، ایران قادر خواهد بود تا اواسط سال ۲۰۱۶، ۳۷۵ تا ۵۰۰ هزار بشکه نفت اضافی به بازار تزریق کند. با توجه به رقم پیش بینی موسسه ویندوارد، موسسات دیگر هم پیش بینی های خود از میزان نفت ذخیره ایران را افزایش داده اند. موسسه پلاتز گفته که ایران ۵۳ میلیون بشکه نفت و میعانات بر روی دریا ذخیره کرده است، در حالی که برآورد قبلی این موسسه ۴۰ تا ۴۲ میلیون بشکه بود.
آمادگی ژاپنی‌ها برای فاینانس طرحهای معدنی در ایران
دو گروه از شرکت های ژاپنی در دیدار با کرباسیان رییس هیات عامل ایمیدرو آمادگی خود را برای حضور درطرح های معدنی و صنایع معدنی ایران اعلام کردند. مدیر کل هلدینگ دولتی جی. او. جی. ام. ایی. سی که فعالیتش در ژاپن مشابه ایمیدرو در زمینه فلزات پایه در خارج از ژاپن است گفت این هلدینگ پیش زمینه همکاری با طرفهای ایرانی را فراهم کرده و اعلام کرد: یکی ازاقدامات ما فاینانس طرحهای صنایع فلزی وانرژی وهمچنین ارایه فناوری است از همین رو میتوان، زمینه همکاری با طرف های ایرانی را فراهم کرد و توسعه داد و تصریح کرد: ایران از معادن غنی از جمله سنگ آهن برخوردار است و یکی از فناوری های هلدینگ ما استخراج سنگ آهن از عمق ۱۵۰۰ متری در معادن است که میتواند دراختیار شرکتهای ایرانی قرارگیرد. و آماده ایم تا طرح های معدنی ایران در حوزه های مختلف سنگ آهن، مس، زغالسنگ، تیتانیوم، پتاس و …را از تولید تا تجارت انجام دهیم. کرباسیان رییس هیات عامل ایمیدرو نیز گفت: طرح های مختلف و مدل های متنوعی برای شروع همکاری با طرف ژاپنی را داریم و برنامه ها را می توان از استخراج معادن تا فرآوری و تولید محصول با ارزش افزوده بالا اجرایی کرد. همچنین مدیر ارشد شرکت کوبه استیل در دیدار جداگانه با یادآوری حضور این شرکت در تعدادی از طرح های تولید گندله و فولاد در ایران اظهار داشت: شرکت های ژاپنی از جمله کوبه، می توانند علاوه بر انتقال فناوری و اجرا، بخش تامین مالی طرح ها را نیز برعهده گیرند. این مدیر ارشد کوبه همچنین گفت: اجرای طرح های تولید گندله سنگ آهن و تولید آهن اسفنجی در اولویت کاری ما است. شرکت های ایریتک و ام.ام.تی.ایی از ایران، پیشتر لیسانس روش «احیای مستقیم» برای تولید آهن اسفنجی را از شرکت کوبه استیل ژاپن دریافت کرده بودند. کرباسیان نیز در این دیدار، سواحل جنوبی ایران و مناطق آزاد را یکی از نقاط اصلی ایران برای توسعه طرح های صنایع معدنی اعلام کرد و افزود: ایران برنامه دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تنی فولاد را تا سال ۲۰۲۵ میلادی (۱۴۰۴) دارد از همین رو خواسته ما اینست کشورهایی که از فناوری و توان مالی بالا برخوردارند با ایران همکاری داشته باشند. وی در عین حال گفت: علاوه بر طرح های فلزات پایه از جمله فولاد، مس، آلومینیوم و … خواهان همکاری برای اجرای طرح های عناصر نادر خاکی و همچنین تولید تیتانیوم هستیم. رییس هیات عامل ایمیدرو گفت: شرکت های ایرانی آماده اند تا در بخش های همچون مهندسی، ساخت و اجرا یا ایجاد شرکت مشترک، با کوبه استیل، طرح های معدنی و صنایع معدنی اجرا کنند.
بحران در صنعت فولاد کشور
صنعت فولاد کشور به دلائل مختلف دچار بحران جدی شده است. بهرام سلطانی مدیر عامل فولاد مبارکه در این باره میگوید: بازار فولاد تابع فعالیتهای ساخت و ساز است و پروژه های عمرانی در حال حاضر دچار رکودند. بودجه‌ای که دولت به پروژه‌های عمرانی تاکنون اختصاص داده آن طور نبوده که تقاضا برای محصولات فولادی افزایش یابد و همچنان تقاضا برای محصولات فولادی در بازار کم است. با توجه به افزایش تولید فولاد که برخلاف کاهش تقاضا در این سال‌ها شدت گرفته، تولیدکنندگان برای فروش و معامله تولیدات خود در بازار مشکلات بسیاری دارند. برای خارج شدن از رکود سه راه بیشتر پیش روی خود دارند که تولید و موجودی انبارهای خود را در بازار داخلی بفروشند که توان چنین کاری را ندارند، یا اینکه تولید خود را متوقف کنند یا کاهش دهند و راه سومی هم وجود دارد که فولادسازان تولیدشان را صادر کنند اما در زمینه ورود به بازارهای صادراتی باید گفت به دلیل کاهش قیمت‌های جهانی رقابت و ورود به عرصه جهانی سخت است و اغلب تولیدکنندگان کشور توان رقابت و صادرات محصولاتشان را ندارند. سبحانی گفت: در مقطع کنونی فولاد مبارکه هم این مشکلات را دارد اما چون مجموعه تولیدی بزرگی است، میتواند گلیم خودش را از آب بیرون بکشد. در واقع تلاش کرده‌ایم با صادرات بیش از ۳۰ درصد تولیدمان توانایی مقابله به این مشکلات را به دست بیاوریم اما در داخل کشور مانند سایر واحدهای فولادسازی مشکل داریم. فولاد مبارکه تافته جدا بافته نیست اما به دلیل برخورداری از پتانسیل‌ها و برنامه ریزی که برای آنها انجام شده کمتر دچار این گرفتاری‌هاست.
