خبرنامه خلیج فارس تازه ترین مقالات و اخبار سیاسی، فرهنگی، هنری و اقتصادی
نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش، پتروشیمی تهران با حضور بیژن نامدارزنگنه و مدیرانش و نمایندگانی از بیش از ۳۳ شرکت نفتی و سرمایه گذاری از اقصی نقاط جهان افتتاح شد . دراین همایش وی حدود ۳۵ دقیقه سخنرانی کرد ودر طول این مدت سعی کرد تا به اتهاماتیکه منتقدانش طی هشت ماه مدیریتش بر مسند نفت بر وی وارد کرده اند پاسخ دهد. وی از تحریمها بعنوان شر بزرگ داد سخن کرد و از پایداری مدیرانش و بخش خصوصی در مقابل این تحریمها گفت. درعین حال در پاسخ به منتقدانش مبنی بر تلاش دولت بر ایجاد جاده‌ای صاف و راحت با برداشتن تحریمها پاسخ داد. «در صورتیکه میتوان تحریمها را برداشت و از جاده سنگلاخی بیرون رفت چرا باید مردم را آزار داد در حالیکه میتوان در راه صاف قدم برداشت.» زنگنه در حالی از قدرت ایران و ایرانی سخن گفت که گویی نفت ایران به خارجیها نیازی ندارد. این درحالیست که وی در آخرین سخنرانی خود در نشست اوپک، در جمع خبرنگاران خارجی رسما از شرکتهای بزرگ نفتی جهان با ذکر نام، ازآنها دعوت کرد تا همکاری کنند. زنگنه در حالی بر باور خود مبنی بر حضور خارجیها در نفت ایران طی چند ماه گذشته اصرار داشت که روز گذشته در جمع نمایندگان و خبرنگاران کشورهای خارجی از نبود مشکل مالی در بدنه نفت گفت و بدون هیچگونه اشاره‌ای به نیاز کشور به سرمایه خارجیها خطاب خود را ایرانیهای فعال در بخش خصوصی نفت قرار داد و به نوعی از ایرانیها خواست تا با ایجاد اتحاد و شکلگیری شرکتهای بزرگ با حمایت مستقیم وزارت نفت به دنبال رفع مشکلات نفت باشند. براساس اظهارات وی، نقص مدیریتی در نفت ایران را میتوان قبول کرد اما نبود منابع مالی چیزی است که به هیچوجه قابل پذیرش نیست. وی با ارایه پرو‍ژه‌های سرمایه‌گذاری صنعت نفت کشور از تمام فعالان بخش خصوصی دعوت کرد تا با جمع‌شدن در کنار هم مشکلات این صنعت را برطرف کنند. این وزیر بظاهر مقتدر در دولت روحانی برای اولین بار در طول تاریخ صنعت نفت کشور از کمبودهای این صنعت در بخش تجهیزات گفت و خواستار فعالیت صنعتگران در این بخشها شد. وزیر نفت لوله‌های تیوبینگ و کیسینگ، لوله‌های جریانی، لوازم درون‌چاهی، تجهیزات سر چاهی، شیرآلات، پمپ‌ها، مواد شیمیایی و ماشین‌های دوار را از جمله این تجهیزات برشمرد و اعلام آمادگی کرد تا برای تک‌تک این تجهیزات مستقیما با خصوصی‌ها وارد امضای قرارداد شود.
وزیر نفت در بخشی دیگر از سخنرانی خود هشداری داد به رانتخوارهاییکه طی سالهای گذشته براحتی کالای خود را دو تا سه برابر قیمت بفروش رساندند. بگفته او، دیگر دوره این رانتخوارها گذشته و باید بدانند که رویه نفت دیگر تغییر کرده است. براساس اظهارات وی، در سالهای اخیر استفاده از رانت بعنوان یک اصل پذیرفته شده درآمده است و بعضی شرکتها عملا با قیمتهای دو تا سه برابر سردولت کلاه گذاشتند. این کار افراد بیریشه رانتخوار را رشد میدهد و من ازهیاهوی آنها نمیترسم و در برابر آنها میایستم تا صنعت ایران رشد کند.
وزیر نفت با اشاره به برگزاری جلسات مستمر طی هشت‌ماه گذشته با بخش خصوصی فعال درعرصه نفت گفت یکسان‌سازی قراردادهای داخلی و خارجی برای تامین قطعات و شفاف‌سازی فرآیند مناقصات، مهم‌ترین دغدغه مطرح‌شده در این جلسات بوده که درخصوص شفاف‌سازی مناقصات، در سال ۷۹ دستورالعملی ابلاغ و مقرر شد که پیشنهاد‌دهندگان در زمان بازکردن پاکتهای مناقصه حضور داشته باشند و هم‌اکنون نیز اجرای آن مورد تاکید است. او با اشاره به اهمیت رسیدگی عادلانه به شکایتهای مربوط به فرآیند مناقصات، تصریح کرد: فقط نفت با این مشکل مواجه نیست و در سطح کشور نیز نهاد داوری منصفانه در این زمینه نداریم
اما کلیدیترین گفته او خبر امیدبخش درباره افزایش تولید نفت کشور بود که گفت: این افزایش تولید تا چهارسال آینده بزرگ‌ترین برگ برنده تاریخ صنعت نفت ایران خواهد بود وافزود: این تصمیم فضای مناسبی را برای فعالیت حفاران و سازندگان تجهیزات درون چاهی، سرچاهی و خدمات جانبی ایجاد خواهد کرد.
زنگنه همچنین از پارس‌جنوبی گفت و خاطرنشان کرد: تا سه، ۳/۵ سال دیگر ۱۷ فاز پارس‌جنوبی در مدار بهره برداری قرار بگیرد و ازاین میان هفت فاز تا دو سال دیگر وارد مدار تولید شواین درحالی است که بسیاری از کارشناسان به‌دلیل برداشت‌های بی‌رویه قطر از این میدان نگران مهاجرت گاز به سمت این کشور هستند. وی در بخشی دیگر از سخنرانی خود از مجلس بدلیل تخصیص سقف صد میلیارد دلاری بودجه برای بستن قراردادهای بیع متقابل در بخش بهینه‌سازی مصرف سوخت قدردانی کرد و با ذکر مثالی در این خصوص افزود:
وی با برشمردن دغدغه صنعتگران گفت: یکی از خواسته‌های صنعتگران یکسان‌بودن قراردادهای داخلی و خارجی کالا و خدمات است که این درخواست یک درخواست منطقی است. وی افزود: درخواست دیگر آنها شفاف‌بودن فرآیند مناقصات است و من پیش از این هم این را ابلاغ کرده بودم که پیشنهاد‌دهندگان مناقصه باید در زمان بازکردن پاکت حضور داشته باشند و مناقصات باید کاملا شفاف برگزار شود و باز هم این مساله را ابلاغ خواهم کرد. وی اضافه کرد: مورد دیگری که باید انجام شود رسیدگی عادلانه به شکایتهای مربوط به فرآیند برگزاری مناقصات است. وی چهارمین دغدغه را ایجاد یک نهاد داوری منصفانه درباره اجرای قراردادها دانست و گفت: نهاد داوری فعلا شورایعالی فنی که اصلا بیطرف نیست و من به دوستان گفته‌ام که پیشنهادات دوطرفه بدهید تا بتوانیم بصورت حرفه‌ای داوری کنیم ،کاریکه در تمام دنیا رایج است و ما هم باید بتوانیم چنین نهادی را ایجاد کنیم. زنگنه تعدیل در قراردادها را مطلب دیگر دانست و گفت: قبلا هم گفتم که میتوان در قراردادهایی که خارجیها نیز حضور دارند مبلغ قرارداد را بصورت ارزی درج کرد اما ریالی پرداخت نمود ودرعین حال باید طوری عمل کنیم که مبنای فساد را پایه‌گذاری نکنیم چرا که وقتی یک تصمیم مهم در اختیار تنها یک فرد باشد این مساله فسادزاست. وزیر نفت در توضیح دغدغه ششم صنعتگران گفت: به‌زودی ابلاغ خواهم کرد که در مناقصه‌هایی که داخلی‌ها و خارجیها همزمان حضور دارند قیمت‌ها پس از ترخیص از گمرک محاسبه و مقایسه شود یعنی هزینه حمل و گمرک نیز مورد محاسبه قرار گیرد.
تشخیص اینکه سخنان افشاگرانه زنگنه تا چه حد درست است ووعده هایش تا چند درصد قابل اجرا خواهد بود موضوع چندان سخت و پیچیده ای نیست . تنها کافیست نگاهی اجمالی به اقدامات حکومت اسلامی در صنعت نفت کشور درطول ۳۵ سال گذشته انداخته شود و فهرست وار مرور گردد که چه زیانهایی صرفا از روی ندانمکاری متوجه این صنعت گردیده است. زمانیکه انقلاب شد و حکومت اسلامی صنعت نفت کشور را تصاحب کرد، تولید نفت به روزانه شش میلیون بشگه رسیده بود. این در حالی بود که شرکت فلات قاره در خلیج فارس بشدت فعال بوده، حوزه های نفتی مشترک با کشورهای جنوبی خلیج فارس مانند عربستان، کویت، دبی و عراق یکی پس از دیگری کشف و عملیات اکتشافی شروع میشد. طبیعتا در همه این حوزه ها هم ایران بعنوان دارنده تکنولوژی و امکانات بالا درراس قرارداشت. همچنین برنامه عظیمی برای استخراج گاز از حوزه گازی “پارس شمالی” دردست اقدام بود و چندین چاه اکتشافی زده شده بود که همگی به نتایج مثبت رسیده بودند. تنها دوسال بعد آن شش میلیون بشگه تولید روزانه به حدود دومیلیون رسید. دیگر در حوزه های نفتی مشترک فعالیتی مشاهده نمیشد. پاکسازی و فراردادن مدیران و متخصصین نفتی کشور توسط اعوان و انصارحکومت اسلامی تبدیل به یک وظیفه شرعی شده بود و آثار منفی آن بسیار سریعتر از آنچه تصور میشد ظاهر گردید. گویی اصولا انقلاب شده بود تا این صنعت عظیم و تنها محل درآمدی کشور مضمحل شود که تقریبا هم شد . تنها خوش شانسی حکومت اسلامی در آن بود که قیمت نفت رو به افزایش گذارد و از این طریق توانست که صنعت نفت هنوز روی پای خود نگهدارد.
نکته بسیار اساسی ترکه برای اولین بار درتاریخ نفت کشورحادث گردیده ایجاد مافیای نفتی توسط حکومت اسلامی است. این مافیای عظیم وپرقدرت که از درون حکومت اسلامی برون آمده درهمه بخشهای پولساز این صنعت از اکتشاف و استخراج گرفته تا اجرای پروژه ها خریدها ،فروش نفت وگاز تا پتروشیمی بشدت فعال است ودرواقع درآمد عظیم نفتی کشور که با مشتقات آن رقمی بین یکصد تا یکصد وپنجاه میلیارد دلار در سال را تشکیل میدهد درکنترل این گروه های مافیایی است. دراین رابطه کافی است تنها به یک مورد آنهم رقم دلالی و واسطه گریهای مهدی هاشمی اشاره شود که صحبت از ۶۰۰ میلیون دلار میشود. بنابراین اینکه تصور شود افسار این ثروت عظیم به بیژن زنگنه سپرده و اوست که تصمیم گیرنده واقعی است خیالی بس عبث است . دستورات همچنان از مرکز مافیای نفتی صادر میشود و زنگنه تنها نقش مجری را دارد که کار خود را بلد است.
