مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان سفر به ایران با انتشار بیانیهای اعلام کرد که بخش عمدهای از مذاکرات وی و مقامات ایرانی بر روی مساله حقوق بشر متمرکز بود. در همین حال تعدادی از نمایندگان اصولگرای مجلس، یکی از فرماندهان نظامی و وزارت امور خارجه، از دیدار مسئول امور خارجی و سیاست دفاعی اتحادیه اروپا با مادر ستار بهشتی و نرگس محمدی، به شدت انتقاد کردهاند. خانم اشتون که برای نخستین بار به منظور گفتگو در مورد پرونده هستهای، همکاریهای ایران و اروپا و دیگر مسائل منطقه و بینالمللی به تهران سفر کرده بود، روز شنبه ۱۷ اسفند که همزمان با روز جهانی زن بود، در سفارت اتریش با تعدادی از فعالان زن ایرانی دیدار کرد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان سفر به ایران با انتشار بیانیهای اعلام کرد که بخش عمدهای از مذاکرات وی و مقامات ایرانی بر روی مساله حقوق بشر متمرکز بود.
به گزارش رویترز خانم اشتون در بیانیهی خود در خصوص دیدارش از ایران نوشت: «من با فعالین زن در روز بینالمللی زن دیدار کرده و درباره وضعیت زنان و نیز برخی از کارهایی که این زنان، از روزنامهنگارها گرفته تا پناهندگان افغان، افرادی که در جامعه مدنی فعالیت میکنند، در آنها دخیل هستند، و نیز اهمیت جامعه مدنی، سخن گفتم و سپس تفکر درباره برخی از مسائل منطقه، برای مثال، چالشهای واقعی تجارت مواد مخدر در افغانستان. ایران در این حوزه با مشکلاتی واقعی مواجه است.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه مسالهی اصلی مورد گفتگو بحث هستهای بوده اما گفت: «مایه دلگرمی بود که ما توانستیم درباره برخی از این مسائل به صورت صادقانه گفتگو کنیم و امیدوار هستم که اگر در مذاکرات موفق شویم، و این اگر، اگری بزرگ است، قادر خواهیم بود تا به سمت طیفی از مسائل مختلف با ایران حرکت کنیم.»
کاترین اشتون دوشنبه شب پس از دیدن بناهای تاریخی اصفهان این شهر را به مقصد عمان ترک کرد.
در همین حال محافظهکاران بهشدت به دولت حسن روحانی برای دیدار کاترین اشتون با برخی از فعالان حقوق بشر انتقاد کردند.
قاسم روانبخش٬ نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری گفت: «اگر اشتون با اطلاعات و مواردی که در دیدار با فعالین فتنه در تهران جمع آوری کرده است، مذاکرات را به سمت مسائل حقوق بشری ببرد، ملت ایران دستگاه دیپلماسی و امنیتی کشور را مواخذه میکند.»
روانبخش افزوده «اقدامات و دیدارهایی که هیأت پارلمانی اروپا و اشتون با فعالین فتنه و فمینیستها در ایران داشتند در راستای نجات جریان اصلاحات از طریق تقویت جنبش زنان است.»
حمید رسایی٬ نماینده محافظهکار مجلس همچنین دولت حسن روحانی را دولتی «تحقیرشده» نامید و گفت «بدون تردید» دیدار کاترین اشتون با شماری از فعالان حقوق زن «با اطلاع و هماهنگی» طرف ایرانی صورت پذیرفته است.
رسایی افزوده «بدون تردید میتوان گفت که این ملاقاتهای اشتون و فعالیتهای مداخلهگرایانه وی با اطلاع و هماهنگی طرف ایرانی صورت گرفته است.»
رسایی ادامه داده «آمریکاییها و اروپاییها در حال حاضر توانستهاند مطالبات خود را با تحقیر هیاتهای ایرانی به کشور تحمیل کنند بنابراین به عقیده بنده این دولت بیشتر به دولت تحقیر شبیه شده تا دولت تدبیر.»
وی افزوده «وقتی دستگاه دیپلماسی ما دسته گلی مثل توافقنامه ژنو به آب میدهد، ملاقات اشتون با فتنهگران در برابر آن چیزی نیست.»
این نماینده تندروی مجلس دولت روحانی را متهم کرده که «دیپلماسی لبخند» را در پیش گرفته و به همین علت «توقع زیادی برای استیضاح وزیر خارجه پیش آمده است.»
روحالله حسینیان، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هم با انتقاد از این دیدار گفت که این دیدار را «مصداقی از دخالت اروپاییان در مسائل داخلی جمهوری اسلامی ایران» عنوان و «بر ضرورت جلوگیری از تکرار این گونه دیدارها» تاکید کرده است.
آقای حسینیان با هشدار نسبت به «تلاش غرب برای شبیهسازی تحولات اوکراین در ایران»، گفت: «در اوکراین، غربیها هر زمان که اراده میکردند با مخالفان دیدار میکردند، در حالی که در شأن جمهوری اسلامی ایران نیست که مقامات غربی به این راحتی با محکومان و فتنهگران دیدار کنند.»
روحالله حسینیان، وزارت امور خارجه را «مسئول پاسخگویی به چرایی و چگونگی انجام این دیدار» دانسته و افزوده است: «مسلماً اروپاییها هنوز این قدر گستاخ نشدهاند که بدون هماهنگیهای لازم دست به چنین اقدامات تحریکآمیزی بزنند و قطعاً پیش از دیدار، هماهنگیهایی انجام شده است.»
ابراهیم آقامحمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با بیان اینکه وزارت خارجه «باید پاسخگوی دیدار اشتون با محکوم فتنه باشد»، از بررسی این موضوع در اولین جلسه این کمیسیون خبر داده است.
احمد شوهانی، عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز گفته که «بیاطلاعی وزارت خارجه از این اقدام اشتون عذر بدتر از گناه است» و افزوده که «حضور مسئول سیاست خارجی اروپا در ایران بسیار مثبت است و باید استقبال کرد، زیرا جمهوری اسلامی ایران هم خواهان گسترش روابط با اتحادیه اروپا است، اما اینکه اشتون گفته که من برای پیگیری مسائل حقوق بشر و گفتگو دراین باره به ایران سفر کردم بیشتر برای خوشخدمتی به رژیم صهیونیستی و افراطیون است.»
اسماعیل کوثری، نماینده تهران هم گفته که «دیدار انجام شده از دو حالت خارج نیست یا هماهنگ شده بوده یا بدون هماهنگی انجام شده است. اگر هماهنگ شده باشد باید بدانیم بر چه اساسی این دیدارهماهنگ شده است و وزارتخانه و سازمانهای مربوطه باید پاسخگو باشند.»
مسعود جزایری٬ معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح هم گفته «ملاقات اشتون با برخی افراد معلومالحال به منزله نقض قوانین دیپلماسی و مقدمه سازی برای دخالتهای بعدی است.»
جزایری افزوده «اشتون به فکر حل مشکلات زنان در اروپا باشد و ما تحت هیچ بهانهای اجازه دخالت غرب در امور داخلی ایران را نمیدهیم.»
در همین حال وزارت امور خارجه هم در واکنش به انتقادات نمایندگان مجلس و معاون ستادکل نیروهای مسلح از برگزاری این دیدار گفته که به سفارت اتریش در تهران «تذکر رسمی» داده شده و افزوده که «برخی برنامه های غیررسمی و هماهنگ نشده» در جریان سفر کاترین اشتون، مبتنی بر «نگاه متاثر از برخوردهای گزینشی سیاسی و دوگانه از مقوله مهم حقوق بشر» است.
بر اساس گزارشها دیدار خانم کاترین اشتون در سفارت اتریش و میان هفت نفر از فعالان زن برگزار شد که نرگس محمدی، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر که هماکنون در مرخصی بیرون از زندان به سر میبرد و گوهر عشقی، مادر ستار بهشتی، کارگر وبلاگنویسی که در زندان کشته شد، دو تن از شرکت کنندگان در آن بودند. پیش از این و در جریان سفر هیات پارلمانی اروپا به ایران در آذرماه گذشته و دیدار اعضای این هیات با نسرین ستوده و جعفر پناهی، برندگان جایزه آزادی اندیشه پارلمان اروپا در سفارت یونان، نمایندگان اصولگرای مجلس و وزارت امور خارجه واکنش تندی نشان داده بودند.