در ادامهی بحران اوکراین و ساز جدایی «کریمه» از این کشور که با دخالت روسیه نواخته میشود، رییسجمهور آمریکا هشدار داده است که برگزاری همهپرسی در کریمه منجر به نقض قانون اساسی اوکراین و قوانین بینالمللی خواهد شد. در همین راستا رییسجمهور موقت اوکراین هم گفت انحلال مجلس کریمه بررسی خواهد شد. روسای جمهوری روسیه و آمریکا نیز شب گذشته در همین ارتباط بهمدت یکساعت با یکدیگر گفتگوی تلفنی کردند. شبهجزیره کریمه اوکراین در روزهای اخیر شاهد تحرکات تجزیهطلبان طرفدار روسیه بوده است که از حمایت مسکو برخوردارند. در رویدادی دیگر پلیس بینالملل ( اینترپل ) اعلام کرده است که در حال بررسی درخواست مقامهای دولت اوکراین در رابطه با بازداشت ویکتور یانوکوویچ، رییس جمهوری برکنار شده این کشور است.
کاخ سفید میگوید، رییس جمهوری آمریکا در گفتگوی تلفنی با همتای روس خود، ولادیمیر پوتین، حضور نظامی روسیه در کریمه را نقض حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین دانست.
به گزارش خبرگزاری رویترز، کاخ سفید اعلام کرد در این مکالمه یکساعته، باراک اوباما به ولادیمیر پوتین گفته است، هنوز میتوان مناقشه کریمه را به صورت دیپلماتیک حل کرد.
رئیسجمهوری آمریکا به همتای روس خود توصیه کرد، نیروهای خود را به پایگاههای نظامی در کریمه بازگرداند، با دولت اوکراین وارد گفتوگوی مستقیم شود و با استقرار ناظران بینالمللی در اوکراین حفظ حقوق روستباران را تضمین کند.
باراک اوباما همچنین از پوتین خواست، مشروعیت انتخابات آینده را در اوکراین بپذیرد.
کاخ کرملین هم اعلام کرد در گفتگوی یک ساعته تلفنی رئیس جمهوری آمریکا و روسیه، درباره «وضعیت خطیر» اوکراین صحبت شده است.
خبرگزاری ایتارتاس گزارش داده، ولادیمیر پوتین به باراک اوباما گفته است، رهبران کنونی اوکراین به شیوهای خلاف قانون اساسی این کشور و با کودتا قدرت را به دست آوردهاند.
ولادیمیر پوتین تاکید کرده، حاکمیت کنونی اوکراین تصمیمهای مطلقا غیرمشروع خود را به بخشهای شرقی و جنوبی اوکراین دیکته میکند.
رئیس جمهوری روسیه همچنین گفته، مسکو نمیتوانست در مقابل تقاضای صورت گرفته برای کمک به این مناطق بیتفاوت بماند و اقدام مسکو را کاملا مطابق با موازین بینالمللی دانسته است.
این نخستین تماس اعلام شده اوباما و پوتین از روز شنبه گذشته و کنترل شبهجزیره کریمه از سوی روسیه است.
پیش از این تماس تلفنی باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا گفته بود برگزاری همه پرسی درباره جدایی شبه جزیره کریمه از اوکراین و پیوستن آن به روسیه، ناقض قانون اساسی اوکراین و قوانین بین المللی است.
پیشتر مجلس جمهوری خودمختار کریمه اعلام کرده بود روز ۲۵ اسفند در این باره همهپرسی برگزار می کند.
اکثریت ساکنان کریمه را روس زبانها تشکیل میدهند و اوکراینیها و تاتارها نیز دیگر ساکنان عمده این شبه جزیره هستند.
مقامهای فعلی دولت اوکراین تاکید کردهاند که اجازه پیوستن کریمه به روسیه را نمیدهند اما مقامهای محلی کریمه هم گفتهاند تبعیتی از دستورات کیف ندارند.
آقای اوباما همچنین از کنگره کشورش خواست امکان پرداخت وام به اوکراین را فراهم کند.
کاخ سفید در واکنش به تحولات کریمه همچنین اعلام کرده است محدودیتهایی را در رابطه با صدور ویزا برای شماری از مقامات روسیه و کریمه اعمال خواهد کرد.
واشینگتن در این خصوص گفت: «افرادی که فرایند دموکراتیک در کشور اوکراین را تضعیف میکنند» یا آن که «بدون اجازه دولت اوکراین ادعای تسلط بر هر بخش اوکراین را میکنند» مشمول مجازات و تحریم خواهند شد.
در تحولی دیگر الکساندر تورچینف، رییسجمهور موقت اوکراین، از بررسی انحلال پارلمان کریمه خبر داده است.
و در خبری دیگر نیز آمریکا دوازده فروند جت جنگنده اف ۱۶ به لهستان گسیل خواهد کرد.
وزارت دفاع لهستان ضمن اعلام این خبر گفته است که ارسال این جتهای جنگنده در چارچوب تمرینهای نظامی صورت میگیرد.
ایالات متحده همزمان شش فروند جت جنگی نیز به لیتوانی فرستاده که قرار است برای نظارت هوایی بر فراز منطقه بالتیک به کار گرفته شوند.
در همین راستا وزارت دفاع آمریکا هم اعلام کرد که ناوشکن «تروکستون» هماکنون در دریای سیاه حضور دارد و در حال انجام رزمایش مشترک با بلغارستان و رومانی است.
اوکراین همچنین خواستار صدور «حکم قرمز» پلیس بینالملل (اینترپل) برای دستگیری ویکتور یانوکوویچ شده است.
مقامات اینترپل با اعلام این خبر گفتهاند که این درخواست را روز چهارشنبه (۵مارس) دریافت کردهاند.
پلیس بینالملل از حکم قرمز برای اطلاعرسانی به ۱۹۰ کشور عضو استفاده میکند و به این معناست که فردی که این حکم برایش صادر شده، در یک کشور یا دادگاه بینالمللی تحت تعقیب است و بایستی در صورت دستگیری به کشور درخواستکننده مسترد شود.
در رویدادی دیگر مرتبط با اوکراین سران اتحادیه اروپا کمک چندین میلیارد یورویی به اوکراین را تصویب کردند.
کمیسیون اتحادیه اروپا پیشتر پیشنهاد کمک مالی بالغ بر ۱۱ میلیارد یورویی به کیف را ارائه داده بود که این پیشنهاد با موافقت اعضا روبرو شد.
هم اینک بایستی وزرای دارایی اتحادیه اروپا پرداخت این بسته کمک مالی را عملا شروع کنند.
در رویدادی دیگر بشار اسد، رییسجمهور سوریه هم که کشورش درگیر یک جنگ داخلی تمام عیار است «همبستگی» خود با ولادیمیر پوتین را اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری دولتی سوریه، «سانا»، اسد با ارسال تلگرامی به مسکو گفت: «فعالیتهای کودتاگرانه علیه مشروعیت و دموکراسی در اوکراین به نفع تروریستهای افراطی در جریان است و سوریه همبستگی خود را با تلاشهای پوتین برای استقرار امنیت و ثبات در این کشور اعلام میکند.»
این گزارش میافزاید که اسد از پوتین به خاطر «رهبری خردمندانه و تلاشهایش برای حفظ مشروعیت بینالمللی قوانین حاکم بر مناسبات میان ملتها» تقدیر کرده است.
بشار اسد همچنین گفته است که سوریه متعهد است از «ولادیمیر پوتین به خاطر رویکرد عقلانی و صلحدوستانهاش به منظور ایجاد یک نظام جهانی مبتنی بر ثبات و مبارزه با افراطیگری و تروریسم حمایت کند.»
در جریان جنگ داخلی سوریه، روسیه حامی این کشور بود و پیام اسد هم در همین راستا قابل تحلیل است.
در تحولی دیگر سفیر روسیه در سازمان ملل با هشدار نسبت به ظهور «نازیسیم و فاشیسم در اوکراین»، سابقه همکاری گروههای طرفدار نازیها در اوکراین با آلمان هیتلری را بیان کرد.
ویتالی چورکین، سفیر روسیه، گفت: «تک تیراندازانی در جریان اعتراضها هم به معترضان و هم به پلیس شلیک کرده بودند.»
«شبهجزیره کریمه» از اواخر قرن ۱۸ میلادی به روسیه تعلق داشت و پس از تشکیل اتحاد جماهیر شوروی در کنار روسیه یکی از جمهوریهای این اتحاد بود تا اینکه در سال ۱۹۵۴ توسط نیکیتا خروشچف، رهبر وقت و اوکراینیتبار اتحاد جماهیر شوروی به اوکراین واگذار شد. انتشار خبر تعیین روز ۱۶ مارس برای برگزاری رفراندوم پیوستن کریمه به روسیه، به سقوط بازارهای مالی در مسکو و کاهش بیش از پیش ارزش روبل، پول ملی روسیه منجر شد. ولادیمیر پوتین دو روز پیش در یک نشست خبری گفته بود که سقوط بازارهای مالی مسکو «موقتی» است.