خانه » اقتصاد هفته » خسارات ناشی از تقلبات آماری/دکتر منوچهر فرح بخش

خسارات ناشی از تقلبات آماری/دکتر منوچهر فرح بخش

آقای خامنه ای مدتی است که دچار شهوت کلام مضاعف شده است و روزی نیست که با مقدمه و بی مقدمه بر صفحه تلویزیون ظاهر نشود و رسانه های داخلی و گاهی اوقات خارجی را با سخنان بعضا بی محتوای خود مشغول نسازد. چندی پیش وی در دیدار با مسئولان ستاد سرشماری، اعضای شورای‌عالی آمار کشور و مدیران مرکز آمار ایران که به مناسبت شروع سرشماری عمومی تشکیل شده بود، به موضوع اهمیت آمار و نقش تعیین کننده آن در جهت پیشبرد اهداف حکومت پرداخت. او وجود آمار و اطلاعات دقیق، متمرکز و علمی را پایه اصلی در تصمیم‌گیری کارآمد برای کشور خواند و ضمن تشریح نقش آمار اشاره داشت که ارائه آمارهای غلط ضربات سنگینی بر کشور وارد میکند و اظهار تاسف کرد از اینکه کشور از لحاظ آمارگیری عقب است و حتی برخی مسئولان از حقایق و آمارهای واقعی در بعضی بخش‌ها مطلع نیستند.

2840

همچنین اختلاف در آمارهای مراکز آماری را «بلایی بزرگ» خواند و افزود: ” گاهی مراکز مختلف درخصوص نرخ بی‌کاری یا نرخ تورم و رشد اقتصادی، آمارهای متفاوتی بیان می‌کنند که این مسئله موجب ایجاد بی‌اعتمادی در مردم می‌شود.” وبا اشاره به نا درست‌ خواندن برخی آمارهای دولت‌های قبلی توسط دولت‌های بعدی، افزود: ” باید منشأ این دوگانگی‌ها مشخص شود، یعنی یا در آن دوره در بیان آمارها اشکالی وجود داشته است یا در دوره پس از آن؛ و در هر صورت، دست کاری در آمارها که در معرض قضاوت مردم نیز قرار دارد، گناهی کبیره است.” این سخنان اگر در جای خود و زمان مناسب و توسط مقام مسئول که امتحان خود را در مدیریت، صداقت و دلسوزی به حال ملک و ملت ثابت کرده باشد بسیار آموزنده و درست و منطقی ارزیابی میشود، ولی این سخنان نیشدار و انتقادی از زبان کسی شنیده میشود که نزدیک به سی سال است که به عنوان شخص اول حکومت اسلامی با داشتن اختیارات مطلق، سیستم حکومتی را در کنترل خود دارد و کشور را با مشتان آهنین اداره میکند. بنابراین اگر قصوری مشاهده میشود که آمارهای غلط نمونه آن است خطاکاری باید دراز شود.
آقای خامنه ای مدتی است که اوضاع اقتصادی کشور را زیر نظر گرفته، تا آنجا که با ارائه حکم حکومتی ” اقتصاد مقاومتی” و دستور اجرای آن به دولت مستقیما وارد عرصه نظریه پردازی و اجرایی در اقتصاد کشور گردیده است. پیگیریهای مداوم او در اجرای اقتصاد مقاومتی نشان میدهد که این حکم حکومتی از نظر وی تنها یک جریان گذرا و توصیه محور به حساب نمیاید، بلکه برنامه ای مدون شده است که توسط مشاوران اقتصادی رهبر حکومت اسلامی، برای گذر از فروپاشی اقتصاد کشور تجویز شده است. شاید اگر این برنامه توسط حکومتی که دارای ساختارهای سالم اقتصادی بود و مشتی کلاش و تاراجگر و فاقد قدرت مدیریت زمام امور را در دست نداشتند مثمر ثمر واقع میشد. ولی متاسفانه حکومت اسلامی به علت فساد ذاتی و ضعف مدیریت اقتصاد کشور را چنان دستخوش چالشهای ساختاری نموده که رفع این چالشها و قراردادن نظام اقتصادی کشور در مسیر طبیعی خود نیاز به عزمی راسخ ، قدرت تصمیم گیری مضاعف و به ویژه صداقت و درستکاری در عمل دارد که در ماهیت حکومت اسلامی مشاهده نمیشود.
درحکومتهای آلوده به فساد مالی و خودکامگی که جمهوری اسلامی ایران هم یکی از آنها است، اولین اقدام مفسدین حاکم مغشوش کردن سیستم خبردهی و اختلال در داده های آماری است. بدین ترتیب که عاملانه و عامدانه آمار و اطلاعاتی به جامعه ارائه میشود که در خدمت منافع و اهداف مورد نظرشان، یعنی گسترش هرچه بیشتر ثروت و تمرکز قدرت قرار گیرد. از اینرو بازی با ارقام و ارائه آمارهای غیر واقعی به جامعه از همان ابتدای انقلاب در اتاق فکر حکومت اسلامی جای سازمانی محکمی پیدا کرد و طولی نپایید که به یکی از حربه های کاری حکومتگران اسلامی تبدیل شد و نقش برجسته و جایگاه محکمی در سیستم تبلیغاتی حکومت اسلامی پیدا کرد تا بتواند از کاهی کوه و از کوهی کاه بسازد. این شیوه آمار سازی هرچند که تاکنون تاثیر تبلیغاتی بالایی داشته و در تثبیت حکومت اسلامی موثر بوده است، ولی در مقابل خسارات گسترده و بسیار مخربی را نیز متوجه کشور کرده است، تا آنجا که امروز کار به جایی رسیده که دیگرشخص رهبر برای جلوگیری از خرابی بیشتر آماری مجبور به موضعگیری و انتقاد از وضع موجود شده است.
به دنبال سخنان خامنه ای، روحانی رییس جمهور هم در جمع برگزارکنندگان سرشماری پیش رو با تاکید بر اینکه آمار و اطلاعات باید دقیق، شفاف و در اختیار مردم باشد، گفت: آمار و اطلاعات فقط برای برنامه ریزی دولت نیست، بلکه بخش خصوصی هم می خواهد به واسطه آمار و اطلاعات برنامه ریزی کند. اگر ما ندانیم تعداد جمعیت و مسکن ما چقدر است، ندانیم چه تعداد مسکن نیاز داریم و ندانیم رشد جمعیت ما چه اندازه است نمی‌توانیم برای ۵ سال آینده پیش بینی‌ها و برنامه‌ریزی های لازم را انجام دهیم. در این شرایط آموزش و پرورش و سازندگان مدارس هم نمی‌توانند با توجه به رشد جمعیت برنامه داشته باشند.
با وجود موضعگیری انتقادی رهبر حکومت اسلامی از نابسامانی وضعیت آماری کشور، معهذا بسیار بعید است که بشود انتظار داشت که تغییراتی ساختاری در نظام آماری کشور در آتیه نزدیک مشاهده شود. داده های آماری راجع به نرخ تورم، نرخ بیکاری، حجم واردات همانقدر دستکاری شده و غیر واقعی است که امارهای مربوط به بهداشت، آموزش و غیره. شواهد هم حکایت از آن دارد که انگیزه و اراده جدی هم وجود ندارد که وضع آماری موجود اصلاح گردیده و در مسیر طبیعی خود قرار گیرد. انتقادات سران حکومت اسلامی و به ویژه خامنه ای را هم بایستی در واقع نوعی فرار به جلو تعبیر کرد.
دلیل آنهم روشن است، زیرا که اگر داده های آماری واقعی اعلام گردد، در آنصورت بسیاری از خیانتها، معایب، اشتباهات و فساد مالی مسئولین برملا میگردد که حکومتگران تحمل پذیرش خطاهای خود را ندارند. یک مورد بسیار برجسته در رابطه با ارائه آمارهای خلاف واقع همین چند روز پیش رخ داد. بانک مرکزی رسما اعلام کرد که درآمد خانوار شهری در سال ۱۹۹۴ برای اولین بار به نقطه ای رسیده که شکاف میان هزینه و درآمد خانوارشهری پر شده است، یا به عبارت دیگر دخل و خرج خانواده ها مساوی شده است.
دلیل از بین رفتن کسری بودجه خانوارها هم در این گزارش رشد متوسط درآمدها در سطحی بالاتر از نرخ تورم و رشد متوسط هزینه‌ها در حجمی کمتر از سطح تورم ذکر شده است . طبق این آمارها، با وجود تورم ۹/ ۱۱ درصدی سال گذشته، درآمدهای اسمی خانوارها در این سال حدود ۳/ ۱۲ درصد رشد یافته و مخارج اسمی خانوارها هم به میزان ۳/ ۷ درصد افزایش یافته است.
با یک بررسی اجمالی از وضعیت اقتصادی روز کشور میتوان به سهولت به این نتیجه رسید که این ارقام نمیتواند واقعیت داشته باشد و دستکاری در ارقام به آسان قابل شناخت میباشد . درکشورهای پیشرفته به علت وجود انواع موسسات تحقیقاتی غیر دولتی در زمینه اقتصاد و مسائل اجتماعی و رقابت بین این سازمانها در ارائه سرویس دهی بهتر و همچنین دردسترس بودن آمار و دست آوردهای اقتصادی با همه جزییات، عاملی است تا گزارشات تحقیقی که تهیه و ارائه میشود واقع بینانه و به دور از هرگونه تقلب و عددسازی باشد.
یکی از علل پیشرفت در این جوامع هم همین سالم بودن نظام آماری است که وسیله بسیار مطمئن و موثری است در جهت برنامه ریزی و سرمایه گذاریهای بیشتر.

جوابی بنویسید

ایمیل شما نشر نخواهد شدخانه های ضروری نشانه گذاری شده است. *

*