خبرنامه خلیج فارس تازه ترین مقالات و اخبار سیاسی، فرهنگی، هنری و اقتصادی
تلاش رییس صندوق بین المللی پول برای آشتی بانکهای اروپاییی با حکومت اسلامی
شش ماه پس از وعده اوباما مینی بر کاهش تحریم دلاری ایران اکنون وزارت خزانه‌داری آمریکا این مبادلات را آزاد اعلام کرد که میتواند درهای بسته سوییفت بر روی بانکهای ایرانی را باز کند. همچنین کریستین لاگارد رئیس صندوق بین‌المللی پول نیز، قول همکاری بانکهای بزرگ اروپایی با ایران که همان آزادسازی مبادلات دلاری ایران خارج از خاک آمریکا میباشد را داده است. او از رایزنی خود با آمریکا برای بهبود روابط ایران با بانکهای بزرگ دنیا خبر داده، ضمن آنکه کایل پیترز قائم‌مقام بانک جهانی هم قول داده نقشه راه همکاری با ایران را به‌سرعت بازنگری کند و به سمت برنامه‌های عملیاتی ارائه تسهیلات مالی سوق دهد. لاگارد، در حاشیه اجلاس سالانه بانک جهانی با علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران، دیدار کرد و وعده داد برای حل مشکلات روابط بانکی ایران تلاش کند. به گزارش دویچه‌وله، دیداری در این سطح در دو دهه گذشته سابقه نداشته و ناظران همین موضوع را نشانه مثبتی برای بهبود روابط بانکی و مالی ایران با بانکهای معتبر بین‌المللی ارزیابی کرده‌اند. وی در دیدار با طیب‌نیا گفت: ” درباره همکاری بانکهای بزرگ با بانکهای ایرانی مشکلاتی وجود دارد که من به سهم خودم می‌کوشم با مقامات آمریکایی رایزنی کنم تا این مشکلات حل و روند همکاری‌های بیشتر ایران با نهادهای مالی بین‌المللی تسریع شود.” طیب نیا نیز با اشاره به سابقه تصویب قوانین و مقررات مربوط به مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم در ایران، درباره اجرائی‌کردن آنها در ایران توضیحاتی ارائه کرد.
نصف جمعیت ایران شبکه فاضلاب ندارند
بهنام وکیلی مدیر نظارت بر بهره برداری طرح های فاضلاب کشور با بیان اینکه تا پایان سال گذشته حدود ۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت شهری تحت پوشش سامانه تاسیسات فاضلاب و حدود ۱۸ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر صرفا تحت پوشش تصفیه خانه‌های فاضلاب قرار گرفته‌اند، گفت: در حال حاضر نیز، حدود ۱۶۰ تصفیه‌خانه فاضلاب برای پوشش بخش دیگری از جمعیت شهری در حال بهره‌برداری قرار دارد. وی طول شبکه‌های فاضلاب کشور را حدود ۵۶ هزار کیلومتر عنوان کرد و افزود: هم‌اکنون ۲۸۶ شهر دارای شبکه فاضلاب هستند. او با اشاره به اینکه به طور متوسط حدود ۴۴.۵ درصد جمعیت شهری تحت پوشش تاسیسات فاضلاب هستند، اظهار داشت: کمتر از یک درصد جمعیت روستایی یعنی حدود ۷۰ هزار نفر تحت پوشش شبکه فاضلاب و ۴۸ هزار نفر تحت پوشش تصفیه‌خانه فاضلاب قرار دارند. وی تعداد تصفیه خانه‌های فاضلاب روستایی فعال در کشور را حدود ۳۵ تصفیه‌خانه اعلام کرد و یادآور شد: کمبود منابع اعتباری باعث شد تا اجرای سامانه‌های تصفیه فاضلاب در روستاها با تاخیر آغاز شود. وی با بیان اینکه برای ساخت تصفیه خانه‌ها بودجه‌های عمرانی داریم؛ ولی برای نگهداری سامانه فاضلاب هیچ اعتبار ملی در نظر گرفته نشده است، خاطرنشان کرد: شرکت‌ها از محل اعتبارات داخلی، اقدام به نگهداری شبکه و تاسیسات فاضلاب میکنند که هزینه قابل‌توجهی هم به همراه دارد.
با این مدیریت فاسد و بی عرضه صنعت نفت کشور چه باید کرد
پس از آغاز تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی توسط قطر و فرزاد توسط عربستان در خلیج فارس، عراق هم با مشارکت شرکت‌های آمریکایی و روسی تولید نفت از دومین میدان مشترک نفتی با ایران را آغاز کرد. یکی از دلایل تاخیر در توسعه میادین مشترک نفت و گاز ایران همچون پارس جنوبی، فروزان، اسفندیار، سلمان، لایه نفتی پارس جنوبی و … شرایط هشت سال جنگ تحمیلی عنوان میشود که زمانی و تاحدودی قابل توجیه است اما با گذشت نزدیک به دو دهه از پایان جنگ خواب خرگوشی وزارت نفت را چگونه باید توجیه کرد. عراق که از دو سال قبل تولید روزانه بیش از ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام از میدان مشترک آزادگان جنوبی را آغاز کرده اخیرا تولید نفت از میدان مشترک جدید نفتی با ایران به نام آذر را هم کلید زده و این درحالی است. به عبارت دیگر این روزها شاهد تکرار تجربه تلخ عقب ماندگی‌های پارس جنوبی در میدان مشترک نفتی آذر هستیم و همان طور که در توسعه و تولید گاز و میعانات گازی پارس جنوبی از قطر عقب افتاده‌ایم، این روزها عراق هم تولید نفت از میدان آذر در غرب ایران را آغاز کرده است. کیوان یاراحمدی مجری طرح توسعه میدان مشترک نفتی با تایید آغاز تولید نفت عراق از این میدان مشترک یکی از دلایل تاخیر ایران در آغاز برداشت نفت از آذر را پیچیده بودن ساختار زمین شناسی و مخزنی این میدان مشترک نفتی با عراق همچنین همکاری شرکت های نفتی خارجی در میدان آذر اعلام کرده است که کنسرسیومی بین‌المللی متشکل از شرکت‌های گازپروم نفت روسیه، پتروناس مالزی، کوگس کره جنوبی و شرکت نفت ترکیه با همکاری شرکت‌های سرویس‌دهنده آمریکایی مشغول کار هستند و برداشت نفت از میدان را آغاز کرده‌اند. این در حالی است که یاراحمدی آغاز تولید توسط ایران را حتا در حد ۶۰ هزار بشگه در روز تا دو سال دیگر هم محتمل نمیداند. شرکت ملی نفت ایران حدود پنج سال قبل با گازپروم روسیه تفاهم نامه همکاری مشترک برای توسعه آذر امضا کرد اما روسها با چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای به جای ایران، توسعه این میدان مشترک را در خاک عراق آغاز کردند، ضمن آنکه مرتکب خیانت در امانت هم شد و اطلاعات محرمانه در باره این حوزه نفتی را در اختیار عراقیها قرار داد.
سودهای بانکی در ظاهر ۱۵ % در عمل بالای ۲۴%
سود بانکی رایج در شبکه بانکی ظاهرا حداکثر تا ۱۵ درصد برای سپرده‌های مدت‌دار تعیین شده، ولی حضور فعال رقیبی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری که وعده پرداخت سود بانکی تا ۲۴% را میدهند، راه را برای دور زدن نرخ‌های موجود سود سپرده باز گذارده است. کمتر زمانی در طول سال‌های اخیر شبکه بانکی شاهد آن بوده که گفته شود سود سپرده و یا تسهیلات براساس توافق بانک‌ها کاهش یافته، اما در ادامه گردانندگان شبکه بانکی اعم از آنهایی که در چتر نظارت بانک مرکزی قرار دارند و چه آنهایی که در بازار غیرمتشکل پولی فعالند تمایل به اجرای سودهای مصوب و ابلاغی داشته باشند. بررسی‌های کارشناسان نشان میدهد تمامی بانک‌ها که دارای مجوز برای فعالیت صندوق‌های سرمایه گذاری از سوی بانک مرکزی دریافت کرده‌اند در حال حاضر بر اساس سلیقه و شرایط بانک خود آنگونه که می‌خواهند جولان میدهند. برخی حساب‌های روزشمار باز میکنند با سود ۲۲ درصد، یعنی نرخی تا هفت درصد بالاتر از سود سالانه سپرده بانکی آنهم بدون کف مشخص. بعضی بانک‌ها صندوق‌های سرمایه‌گذاری خود را انگار برای اشخاص خاص اختصاص داده‌اند و وقت‌شان را صرف ارقام خرد نمی‌کنند به‌طوری که کف حداقل ۵۰۰ میلیون تومانی برای مشتری تعریف و حداقل سود ۲۲ درصد برای آن تعیین کرده‌اند که البته هرچقدر مبلغ بالاتر می‌رود میتواند تا سود ۲۴ درصد را نیز به آن اختصاص دهد. پول‌های کلانی که سودهای کلان‌تر و حتی تا ۹ درصد بالاتر از نرخ مصوب و یا به عبارتی همان توافق شده خود بانک‌ها را در بر می‌گیرد.
ارائه آمار خلاف واقع همچنان ادامه دارد
دستکاری درآمار چنان حکومت اسلامی را به خود مشغول کرده که گاه بازی با اعداد حد و مرز خود را از دست داده و تبدیل به جوک میشود. یک مورد آن نرخ رشد اقتصادی از سوی دو مرجع رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار در سال گذشته بود که اعلام نشد و تنها بعد از پایان سال بود که مرکز آمار از رشد حدود ۰.۹ درصدی اقتصادی سال ۱۳۹۴ خبر داد. در سال جاری نیز با وجود این که مرکز آمار در مرداد ماه امسال رشد اقتصادی بهار را اعلام و خبرداد که در سه ماه نخست امسال رشد تولید ناخالص داخلی با احتساب نفت به ۴.۴ درصد رسیده است. این در حالی است که بانک مرکزی پس از نزدیک به دو سال سکوت ناگهان توسط سیف رییس کل اعلام شد که رشد اقتصادی سه ماهه ابتدایی سال جاری به ۵.۴ درصد رسیده است. گر چه بانک مرکزی جزئیاتی از دلایل افزایش رشد اقتصادی به ۵.۴ درصد از رقم کمتر از یک درصدی سال گذشته منتشر نکرده اما بر اساس آن‌چه که تاکنون مدیران اقتصادی و حتی کارشناسان بر آن اذعان داشته‌اند عمده دلیل این افزایش رشد به بالا رفتن میزان تولید و صادرات نفت در سال جاری بر می‌گردد. به هرحال این علامت سوال همچنان باقی میماند که رقم واقعی رشد اقتصادی چند درصد است.
بی اعتنایی سرمایه گذاران بین‌المللی به دعوت روحانی برای سفر به ایران
پس از اجرایی شدن برجام در ژانویه روحانی از “انجمن سرمایه‌گذاری ۲۰-۲۰” گروهی از سرمایه‌گذاران با نفوذ که بر دارایی‌هایی به ارزش هفت تریلیون دلار نظارت میکنند.همچنین از یک گروه معتبر دیگر از سرمایه‌گذاران بین‌المللی که شامل دفتر خانوادگی هانس، گروه کاپیتال و فیدلیتی میشوند دعوت کرد به ایران سفر کنند. ازقراراین سرمایه داران دعوت روحانی را نپذیرفته اند، زیرا شمار زیادی از صندوق‌های بازنشستگی دولتی بزرگ برای سرمایه‌گذاری در ایران محدودیت دارند. صحبت‌هایی از رفع محدودیت‌ها وجود دارد، اما بنا بر گفته صاحب نظران باید قانون فدرال تغییراتی پیدا کند تا بانک‌ها و مدیران دارایی بتوانند در بازار ایران سرمایه‌گذاری کنند. انتظار می‌رفت توافق هسته‌ای سرمایه‌گذاری خارجی در ایران را به دنبال داشته باشد، اما ادامه تحریم‌های یکجانبه آمریکا امکان سرمایه‌گذاری در ایران را برای شهروندان آمریکایی محدود کرده‌اند. به این ترتیب بانکهای غربی و مدیران سرمایه برای همکاری با شرکت‌های ایرانی محتاطانه عمل میکنند. جین دِن، مدیر تحقیقات در شرکت “اشمور” در این باره میگوید: اگرچه تحریمها کاهش پیدا کردند، اما همچنان موانع بزرگی وجود دارند که انجام سرمایه‌گذاری را دشوار می‌کند. اهداف تعیین شده زمانی که مساله مقررات مطرح میشود مرتب تغییر می‌کند. ما دریافته‌ایم که حتی اگر طبق قانون، سرمایه‌گذاری در ایران مجاز باشد، بی‌رغبتی فزاینده‌ای در میان بانک‌ها برای مشارکت در هرگونه مبادلات وجود دارد.
صنعت آلومینیوم در سراشیب سقوط
درحالیکه نمودارهای جهانی رشد متوسط ۲۰ درصدی قیمت آلومینیوم را به تصویر می‌کشند، صنعت آلومینیوم ایران به کما فرو رفته است. آمارهای جهانی نشان میدهد که قیمت آلومینیوم به ۱۶۷۷ دلار رسیده است که این رقم نسبت به سال گذشته با رشدی معادل ۲۰ درصد همراه بوده که از ماه گذشته قیمت این محصول شیبی صعودی داشته و تحلیل‌گران امیدوارند که با نظر به افزایش تولید و سطح تقاضا در بازار جهانی این روند صعودی ادامه داشته باشد. این در حالی است که دست اندر کاران این صنعت در ایران همچنان به دنبال جذب سرمایه گذار برای نوسازی و دستیابی به تکنولوژی روز هستند تا با توجه به مزیت‌هایی که در داخل برای تولید آلومینیوم وجود دارد بتوانند سرمایه گذاران خارجی را برای حضور در ایران تشویق کنند. هوشنگ گودرزی – رئیس سندیکای آلومینیوم میگوید: ۳۰ سال است آلومینیوم سرمایه گذار خارجی ندارد، با وجود اینکه بعد از برجام بسیاری از شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری وارد کشور شدند و از صنایع تولیدی آلومینیوم در ایران بازدید و ابراز خرسندی کردند اما هیچ کدام از آنها به عمل نرسید و عملا به خاطر برخی موانعی که در انتقال‌های بانکی و قوانین بی‌ثبات در ایران وجود دارد نتوانستند به توافق نهایی برسند. وی گفت: یکی از اساسی‌ترین مشکلاتی که پیشروی سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد عدم ثبات قیمت‌هایی مانند انرژی است که اگر مسئولین امر بخواهند آن را برطرف کنند می‌توانند با مشخص کردن قیمت انرژی در یک دوره ۱۰ ساله برای برخی صنایع خاص تکلیف سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را روشن کنند تا آنها بتوانند برنامه‌ریزی کنند. با این وجود برنامه آلومینیوم برای چشم‌انداز ۲۰ ساله که قرار است تا سال ۱۴۰۴ تحقق یابد، تولید ۱.۵ میلیون تن آلومینیوم است که بنابر پیش‌بینی‌های انجام شده ارتقای ظرفیت تولید در این حد نیاز به سرمایه گذاری ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ دلاری برای هر تن آلومینیوم دارد که این رقم شامل زنجیره کامل تولید، به معنای استخراج بوکسیت، تولید آلومینا و تولید شمش آلومینیوم است.
